نخست‌وزیر ارمنستان اعلام كرد توافقنامه‌ای را با سران روسیه و آذربایجان برای پایان دادن به جنگ در قره‌باغ امضا كرده است.
توافق ارمنستان با روسیه و جمهوری آذربایجان برای اتمام جنگ قره‌باغ+متن كامل توافق
«نیكول پاشینیان»، نخست‌وزیر ارمنستان بامداد سه‌شنبه (به وقت تهران) اعلام كرد توافقنامه‌ای را با روسیه و جمهوری آذربایجان برای پایان دادن به جنگ در قره‌باغ امضا كرده است.
پاشینیان در بیانیه‌ای گفت: «توافقنامه‌ای را با رئیس‌جمهور روسیه و آذربایجان برای پایان دادن به جنگ در قره‌باغ امضا كردم.»
او اضافه كرد: «تصمیمی گرفتم كه برای همه‌مان سخت است. آتشبس، برای مردم ما و خود من بسیار دردناك است.»
پاشینیان تصریح كرد: «این پیروزی نیست، اما تا زمانی كه شما اذعان نكنید كه باخته‌اید، شكستی در كار نخواهد بود. ما هرگز اذعان نمی‌كنیم كه باخته‌ایم و این آغاز عصر وحدت ملی برای ما خواهد بود.»
وی گفت: «در برابر شهدای همه شما زانو می‌زنم. در برابر همه سربازان، افسران، ژنرال‌ها و نیروهای داوطلب كه با جانشان از سرزمین مادری‌مان دفاع كردند، تعظیم میكنم.»
دقایقی بعد از اعلام توافق میان ارمنستان، روسیه و جمهوری آذربایجان برای اتمام جنگ قره‌باغ، منابع خبری از انفجار در باكو، پایتخت جمهوری آذربایجان خبر دادند.
شبكه گلوبال خبر نوشت پدافند موشكی جمهوری آذربایجان دو فروند موشك بالستیك ارمنستان را كه به سمت باكو شلیك شده بود، رهگیری و منهدم كرده است.
اعتراضات در ارمنستان
رسانه های ارمنستان از شكل‌گیری تظاهرات در برابر ساختمان نخست وزیری این كشور خبر می‌دهند. معترضان ضمن مخالفت با توافق آتشبس، خواستار استعفای «نیكول پاشینیان»، نخست وزیر ارمنستان شدند.
فعالان فضای مجازی فیلم‌هایی از ورود معترضان به ساختمان نخست‌وزیری ارمنستان منتشر كرده‌اند.
اظهارات پوتین
«ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهور روسیه گفت: «طبق بیانیه مشتركی كه ساعاتی پیش امضا شد، نیروهای حافظ صلح در منطقه قره‌باغ كوهستانی مستقر خواهند شد.»
او خاطرنشان كرده آتشبس جدید، شرایط لازم برای حل بلندمدت بحران قره‌باغ كوهستانی را فراهم خواهد آورد. وی همچنین تصریح كرد آذربایجان و ارمنستان در مناطقی كه تحت كنترل دارند باقی خواهند ماند.
اظهارات علی‌اف
رئیس‌جمهور آذربایجان: خوشحالم كه جنگ تمام شد
الهام علی‌اف، زئیس‌جمهور آذربایجان گفت: «امروز روز تاریخی برای مردم آذربایجان است و من به این پیروزی افتخار میكنم.»
وی در ادامه از رئیس جمهور روسیه و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور تركیه بابت حصول این توافق آتشبس تشكر كرد.
علی‌اف در بخش دیگری از سخنانش گفت كه تركیه و روسیه مشتركاً فعالیت‌های حفاظت از صلح در قره‌باغ كوهستانی را به عهده خواهند گرفت.
با این حال پوتین صرفاً به نیروهای روسیه اشاره كرد و اسمی از نیروهای تركیه به میان نیاورد.
مفاد توافق آتشبس
گزارش رسانه‌ها حاكی است طبق مفاد این آتشبس مقرر شد هر دو طرف موقعیت‌های سرزمینی فعلی خودشان را به شكلی كه در حال حاضر هست، حفظ كنند؛ این به معنی آن است كه دستاوردهای نظامی به دست‌‌امده برای جمهوری آذربایجان از زمان آغاز درگیری‌ها حفظ خواهند شد.
متن كامل بیانیه مشترك روسای جمهور روسیه، جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان به شرح زیر است:
-ما روسای جمهوری آذربایجان، نخست‌وزیر جمهوری ارمنستان و رئیس‌جمور فدراسیون روسیه موارد ذیل را اعلام می‌كنیم:
1- آتشبس كامل و توقف كامل عملیات‌های نظامی در مناطق درگیری در قره‌باغ كوهستانی از ساعت 00:00، 10 نوامبر 2020 به وقت مسكو اعلام خواهد شد. جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان كه از این به بعد به عنوان «طرف‌ها» مورد اشاره قرار خواهند گرفت مواضع سرزمینی خودشان را حفظ خواهند كرد.
2- منطقه آغ‌دام و اراضی جمهوری آذربایجان در منطقه قازاخ كه تحت سیطره جمهوری ارمنستان بود، از تاریخ 20 نوامبر به آذربایجان واگذار خواهد شد.
3- گروهی از نیروهای صلح‌بان فدراسیون روسیه شامل 1960 پرسنل نظامی، 90 نفربر زره‌پوش، 380 خودرو و تجهیزات ویژه در طول منطقه تماس قره‌باغ كوهستانی و در طول كریدور لاچین مستقر خواهند شد.
4- استقرار نیروهای صلح‌بان فدراسیون روسیه، به موازات عقب‌نشینی نیروهای مسلح ارمنستان صورت خواهد گرفت. مدت زمان استقرار نیروهای حافظ صلح روسیه 5 سال خواهد بود و این مدت به طور خودكار برای 5 سال بعد تمدید خواهد شد، مگر آنكه هر كدام از طرفین 6ماه قبل از انقضای این دوره، قصد خود را برای انقضای این بند اعلام كند.
5- به منظور افزایش اثربخشی فرایندهای كنترلی بر روی اجرای توافقات توسط طرف‌های درگیری، یك مركز آشتی برای نظارت بر آتشبس تشكیل خواهد شد.
6- جمهوری ارمنستان منطقه كلبجار را تا 15 نوامبر 2020 و منطقه لاچین را تا 1 دسامبر 2020 تحویل جمهوری آذربایجان خواهد داد و كریدور لاچین را تا عرض 5 كیلومتر پشت سر خواهد گذاشت. این اتصال قره‌باغ به ارمنستان را تضمین می‌كند. این مسئله بر وضعیت شهر شوشا هم موثر خواهد بود. طبق این توافق، طی سه سال آینده، برنامه‌ای برای احداث یك مسیر جدید حمل و نقل در طول كریدور لاچین مشخص خواهد شد. این مسیر، ارتباط بین استپاناكرت و ارمنستان را میسر خواهد كرد. جمهوری آذربایجان، ایمنی تردد شهروندان، خودروها و كالاها در طول كریدور لاچین در هر دو جهت را تضمین می‌كند.
7- آوارگان و پناهندگان داخلی باید تحت نظارت دفتر كمیسارریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان به خاك قره‌باغ و مناطق همجوار برگردند.
8- اسرای جنگی و سایر بازداشت‌شدگان و اجساد افراد كشته‌شده مبادله خواهند شد.
9- تمامی محورهای مواصلاتی اقتصادی و حمل و نقل در منطقه رفع انسداد شده‌اند. جمهوری ارمنستان به منظور سازمان‌دهی تردد بدون مانع شهروندان، خودروها و كالاها در هر دو جهت، ارتباطات حمل و نقلی بین مناطق غربی جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان را فراهم می‌كند. كنترل ارتباطات حمل و نقلی تحت كنترل سرویس خدمات مرزی FSB روسیه خواهد بود.
10- با توافق طرفین، ساخت محورهای حمل و نقل جدید برای متصل كردن جمهوری خودمختار نخجوان به مناطق غربی آذربایجان انجام خواهد شد.
جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان بیش از یك ماه است كه در منطقه قره‌باغ كوهستانی وارد یك درگیری نظامی شده‌اند. طی این مدت سه بار بر سر توقف درگیری‌ها و آتشبس بشردوستانه توافق كردند كه دو بار با میانجی‌گری مسكو بود و بار سوم با میانجی‌گری واشنگتن حاصل شد، اما هر بار این توافق نقض و درگیری از سر گرفته شده است.
جمهوری آذربایجان با استناد به قطعنامه‌های بین‌المللی اعلام كرده كه درصدد احیای حاكمیت خود بر قره باغ كوهستانی است؛ منطقه‌ای كه كنترل آن در دست نیروهای تحت حمایت ارمنستان قرار دارد.
