خانواده هایی كه به دلیل كرونا واكسیناسیون كودك‌شان را به تعویق انداختند حتما برای تكمیل برنامه واكسیناسیون كودك خود علیه سرخك اقدام كرده و به مراكز بهداشتی مراجعه كنند.
رییس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واكسن وزارت بهداشت با هشدار نسبت به خطر افزایش بروز سرخك در كشور به دلیل شرایط این بیماری در كشور همسایه، از ساكنین كشور خواست كه فارغ از ملیت اگر كودك زیر 5 سال دارند و به دلیل كرونا واكسیناسیون كودك‌شان را به تعویق انداختند حتما برای تكمیل برنامه واكسیناسیون كودك خود علیه سرخك اقدام كرده و به مراكز بهداشتی مراجعه كنند.
با اشاره به اینكه سرخك یك بیماری ویروسی است، گفت: راه انتقال ویروس سرخك از طریق تنفس و قطرك‌های تنفسی است و مسری‌ترین عامل عفونی شناخته شده است؛ به نحوی كه اگر فردی مبتلا به بیماری در اتاق در بسته‌ای باشد و بعد از 10 دقیقه از اتاق خارج شود ممكن است اگر فردی كه ایمنی كافی ندارد، پنج دقیقه پس از او وارد اتاق شود باز هم به بیماری مبتلا شود.
او درباره علائم بالینی بیماری، بیان كرد: دوره نهفتگی بیماری حدود دو هفته است و پس از این مدت علائم بیماری با تب ظاهر شده و با بی‌حالی و بی‌اشتهایی ادامه می‌یابد. تب می‌تواند بیشتر شود تا جایی كه به 40 درجه هم برسد؛ بعد از یك دوره تبِ سه تا چهار روزه علائم دیگری هم ظاهر می‌شود كه مهم‌ترین آن دانه‌های قرمز رنگی است كه بر روی صورت و گردن شروع می‌شود و به پایین بدن منتشر می‌شود. این دانه‌ها از بالا به پایین كم‌كم پاك می‌شوند. مدتی كه این دانه‌ها بر روی بدن فرد است حدود پنج روز است. دو تا سه روز اول كه دانه‌ها ظاهر می‌شود، تب هم هنوز ادامه دارد به همین دلیل علامت اصلی كه برای تشخیص این بیماری كمك می‌كند تب و بثورات قرمز رنگ سطح پوست است.
وی افزود: بیماری سرخك می‌تواند با علائم تنفسی، سرفه و آبریزش بینی و قرمز شدن مخاط چشم هم همراه باشد. سرخك ممكن است در مواردی شدید بروز كند و حتی منجر به مرگ شود. در موارد همه‌گیری بیماری ممكن است بین یك تا پنج درصد مرگ در بیماران رخ دهد. افرادی كه معمولا ضعف سیستم ایمنی یا سوء تغذیه دارند بیشتر به عوارض سرخك مبتلا می‌شوند. سرخك می‌تواند به سرعت در یك جامعه پخش شده و همه‌گیری‌های بزرگ ایجاد كند و این در حالی است كه سرخك توانایی بروز فرم‌های شدید و یا مرگ و میر هم دارد.
او تاكید كرد: در مورد مرگ و میر ناشی از سرخك در دنیا، سازمان بهداشت جهانی یك برنامه‌ای از سال 2000 میلادی آغاز كرد و هدفگذاری كرد تا تقریبا همه كشورها برنامه واكسیناسیون را به نوعی جلو برند كه بتوانند تا سال 2015 به میزان 90 درصد جلوی مرگ و میر ناشی از سرخك را بگیرند. زمان شروع برنامه تعداد 800 هزار مرگ در سال در كودكان كمتر از پنج سال ناشی از ابتلا به سرخك رخ می‌داد كه در نهایت تاكنون مرگ سرخك تا 84 درصد در جهان كاهش یافته است و این موفقیت بسیار بزرگی است.
زهرایی ادامه داد: خوشبختانه سرخك به درمان دارویی ویژه نیاز ندارد، اما پیشگیری از آن بسیار راحت بوده و واكسن موثری هم دارد كه سال‌های طولانی است این واكسن در ایران و جهان استفاده می‌شود. واكسن سرخك در كشور ما در قالب واكسن سه گانه MMR كه واكسن تركیبی علیه بیماری‌های سرخك، سرخجه و اوریون است، استفاده می‌شود. این واكسن در دو نوبت در سن 12 و 18 ماهگی به كودكان تزریق می‌شود. همچنین افرادی كه در جریان یك همه‌گیری در معرض بالای ابتلای به بیماری باشند ممكن است به عنوان دز تكمیلی لازم باشد كه واكسن دریافت كنند.
وی افزود: در مورد سرخك از آنجایی كه طی سالیان گذشته پوشش خوبی در واكسیناسیون این بیماری داشتیم و نظام مراقبت هم موارد بیماری را رصد كرده است، توانستیم حدود 3 سال قبل تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را مبنی بر حذف ویروس بومی سرخك از كشور را دریافت كنیم كه موفقیتی بزرگ و حاصل دستاورد نظام سلامت بود. باید بدانیم كه فقط 3 كشور بحرین، عمان و ایران در منطقه خاورمیانه موفق به دستیابی به این تاییدیه شدند. در كشور ما با توجه به جمعیت بالا و مرزهای مشترك زیادی كه با كشورهای افغانستان، پاكستان و عراق دارد طبیعتا دستاورد حذف سرخك برجسته‌تر از دو كشور دیگر است اما این به معنای به صفر رسیدن خطر بیماری سرخك نیست.
رییس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واكسن وزارت بهداشت، اظهار كرد: اكنون بیش از 21 سال است كه هیچ موردی از بیماری فلج اطفال در كشور نداریم، اما این به معنای آن نیست كه دیگر در معرض خطر فلج اطفال نیستیم؛ زیرا همچنان این بیماری در كشورهای همسایه ما مانند افغانستان و پاكستان گردش دارد و افراد را مبتلا می‌كند و می‌تواند با سفرهای بین‌المللی به ایران بیاید. همانطور كه مردم می‌بینند كرونا از كشوری به كشور دیگر می‌رود، سایر بیماری‌های عفونی نیز چنین هستند؛ پس درست است كه گواهی حذف سرخك بومی را دریافت كردیم اما سرخك در اطراف ما فراوان است و علت آن ضعف واكسیناسیون در كشورهای همسایه بویژه در افغانستان و پاكستان است. این در حالی است كه كرونا هم به برنامه واكسیناسیون این دو كشور آسیب جدی وارد كرد و باعث همه‌گیری‌های بزرگی در این دو كشور شد.
او ادامه داد: بنابر اطلاعاتی كه داریم پاكستان حدود 4 ماه قبل برنامه واكسیناسیون وسیعی را شكل داد كه امیدواریم توانسته باشد موفق بوده باشد. گزارش اخیر كشور افغانستان هم نشان می‌دهد كه بیش از 48 هزار مورد ابتلا به سرخك طی یك سال و سه ماه گذشته در افغانستان رخ داده كه نزدیك به 250 مورد مرگ در كودكان به همراه داشته است و این نشان دهنده شدت و وسعت این همه‌گیری در این كشور است و باید توجه كنیم كه سرخك مسری‌ترین عامل عفونی است كه با سفرها و ترددها به راحتی می‌تواند وارد ایران هم بشود.
زهرایی با اشاره به تحولات اخیر كشور افغانستان كه به دنبال آن شاهد افزایش مهاجرت مردم این كشور به ایران بودیم، تصریح كرد: برخی از این افراد به شكل غیرمجاز وارد كشور می‌شوند كه این موضوع ریسك افزایش بار سرخك در كشور را افزایش می‌دهد. در سال 2021 ( از زمستان 99 تا آخر آذر 1400) ما بیش از 103 مورد تایید شده بیماری سرخك در ایران شناسایی كردیم و طی سه ماهِ 2022 نیز نزدیك به 48 مورد دیگر سرخك ( 34 غیرایرانی و 14 ایرانی) در ایران شناسایی كردیم كه عمده این افراد اتباع غیرایرانی هستند. در نیمه اول سال 1400، دو مورد مرگ ناشی از سرخك داشتیم.
او تاكید كرد: نكته مهم این است كه حتی افرادی كه واكسینه باشند هم اگر در مواجهه بالا با سرخك قرار گیرند احتمال اینكه مبتلا شوند وجود دارد. سال گذشته برای اینكه بتوانیم جلوی انتقال بیماری را بگیریم و برای افزایش پوشش واكسیناسیون تلاش كردیم از هرگونه تاخیر در واكسیناسیون از طریق اطلاع رسانی جلوگیری كنیم؛ همچنین در استان‌های جنوب شرقی برنامه واكسیناسیون تكمیلی سرخك را در آذرماه سال 1400 انجام دادیم و گروه سنی 9 ماه تا 7 سالِ تمام كودكان ایرانی و غیرایرانی در این برنامه واكسینه شدند زیرا عمده مبتلایان در این گروه سنی بودند و به همین دلیل واكسن برای این گروه سنی دوباره تزریق شد. نزدیك به یك میلیون و 200 هزار كودك در این برنامه واكسنه شدند و این كمك كرد كه تا حد زیادی در آن منطقه بیماری را مهار كنیم.
وی افزود: افغانستان حدود سه هفته قبل برنامه واكسیناسیون تكمیلی انجام داد و شاید بتواند سرخك را كنترل كند. با كاهش شدت بیماری در كشورهای همسایه قطعا موارد كشور ما هم كاهش می‌یابد. از مردم خواهش می‌كنیم همه ساكنین كشور ایران فارغ از ملیت اگر كودك زیر پنج سال دارند و به دلیل كرونا واكسیناسیون‌شان را به تعویق انداختند حتما برای تكمیل برنامه واكسیناسیون كودك خود اقدام كرده و به مراكز بهداشتی درمانی مراجعه كنند.
زهرایی بیان كرد: بررسی‌های ما نشان می‌دهد كه گاها پوشش واكسیناسیون در اتباع غیرایرانی كه در كشور زندگی می‌كنند پایین‌تر است و این نشان می‌دهد كه در این زمینه ناآگاهی وجود دارد؛ زیرا این افراد تصور می‌كنند واكسیناسیون برایشان پولی است یا واكسن فقط به ایرانی‌ها تزریق می‌شود و یا اینكه فكر می‌كنند اگر برای تزریق واكسن اقدام كنند، چون به شكل غیرقانونی وارد كشور شدند، آنها را به كشور خود بازمی‌گردانند.
رییس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واكسن وزارت بهداشت، تاكید كرد: واكسیناسیون برای همه افراد رایگان است و صرف نظر از ملیت برای همه یكسان انجام می‌شود. همه كودكان می‌بایست در دو نوبت واكسن سرخك را تزریق كرده باشند پس اگر در هر سنی متوجه می‌شوید واكسیناسیون كودك‌تان كامل نیست به مراكز بهداشتی مراجعه كنید.
