مدیر عامل انجمن یوزپلنگ ایرانی با اشاره به آخرین وضعیت یوزپلنگهای آسیایی موجود در زیستگاههای طبیعی حیات وحش گفت: با احتساب یوزهایی كه احتمالا شناسایی نشدهاند، جمعیت این گونه در ایران زیر 30 فرد برآورد میشود.
به گزارش رادیو پیام از ایسنا با تشریح وضعیت یوزهای باقی مانده در زیستگاه خاطرنشان كرد: براساس آخرین آمار مربوط به یوزهای بالغ و جدا از مادر، در سه سال اخیر تعداد این یوزها به 12 فرد میرسد همچنین مدتی بعد نیز یكی از یوزها كه چند وقتی مشاهده نشده بود، شناسایی شد و این تعداد به 13 فرد رسید. در این مدت از میان تولههای متولد شده، استقلال و یا مرگ شش توله به اثبات نرسیده بنابراین همچنان ممكن است به آمار افزوده شوند.
وی با اشاره به استانهای محل زندگی این یوزهای آسیایی گفت: یك یوز در خراسان جنوبی، سه یوز در یزد و 9 یوز در توران سمنان زندگی میكنند.
پورمیرزای ضمن اشاره به احتمال وجود یوزهای بیشتر كه هنوز شناسایی نشدند، اظهاركرد: امكان دارد یوزهای بیشتری خارج از مناطق حفاظت شده و دید دوربینهای ما وجود داشته باشند. این یوزهایی كه وضعیت آنها گزارش شده در مناطق حفاظت شده دیده شدهاند و یوزهایی در خارج از زیستگاه دیده میشوند با تصویربرداری دقیقی گزارش نمیشوند. لذا نمیتوانیم آنها را با دقت با شناسنامه یوزهای خود مطابقت دهیم.
وی با بیان اینكه احتمال دارد یوزهایی خارج از محدوده شناسایی ما وجود داشته باشند اما عدد بزرگی نیستند، تصریح كرد: شناسنامهها بر اساس مشاهدات محیط بانها و با استفاده از بهترین دوربینها تهیه شدهاند. در مكانهای دیگر كه دوربینی وجود ندارد، طعمه كمتر و شرایط زندگی برای یوز نامناسبتر است اما بهطور قطع تعدادی نیز در همین شرایط وجود خواهند داشت.
مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی در ادامه اظهار كرد: با احتساب این یوزهای گزارش نشده، سخت است كه عدد دقیقی برای جمعیت یوزها اعلام كنیم. میتوان گفت كه براساس سرشماری سال 1400، جمعیت فعلی یوزها كمتر از 30 فرد است و طبق آخرین مقاله علمی منتشر شده این عدد كمتر از 40 فرد اعلام شده است. در مناطقی مثل توران با دادههای قبلی كاهش جمعیت نداشتیم اما در خراسان شمالی كاهش جمعیت یوزها گزارش شده است. چهار یا پنج سال پیش دو خانواده یوز شناسایی شدند اما از سال 97 كه یك نر ثبت كردیم و در تصادف تلف شد، یوز جدیدی ثبت نشد.
پورمیرزای اضافه كرد: در سال 1400 نیز یك یوز در تصویر برداری غرب میاندشت در خراسان شمالی دیده شد كه قابل شناسایی نبود. در زیستگاههای جنوبی نیز كاهش مشاهده شده است. در استان خراسان جنوبی از سال 93 هیچ یوز جدیدی شناسایی نشده است. اوضاع در كرمان نیز به همین شكل است. لاشهای نیز كه در این استان شناسایی و علت تلف شدن آن مرگ طبیعی تشخیص داده شد هم قبلا در نایبندان خراسان جنوبی بود. بهطور كلی شواهد كاهش جمعیت یوز را تایید میكنند.
وی با اشاره به اقدامات لازم برای بهبود وضعیت شناسایی یوزها گفت: چون یوزها جابجا میشوند و برخی تصاویر توسط همیاران و اهالی محلی گرفته میشود نمیتوان انتظار تصویر خوب و باكیفیت داشت. تعداد بالایی نیز از یوزها وجود ندارد.این مشاهدات هم اغلب مربوط به زیستگاه شمالی است و در جنوب تصویر یوز ناشناسی ثبت نشده است.
پورمیرزای در پایان با اشاره به وضعیت توله یوز باقی مانده كه در اسارت متولد شده گفت: دامپزشكی كه برای این پروژه دعوت شده بهترین گزینه ممكن در این زمان اندك است. وی تجربه بالایی دارد و بر اساس آمار خودشان 650 یوز با موفقیت 99 درصد به دنیا آورده است. با این شرایط میتوان به عددی كه میگوید، اعتماد كرد. شكی نیست كه اوضاع یوز بحرانی است و دولت و كارشناسان در كنار فعالان محیط زیست باید برای تغییر این اوضاع تلاش كنند. لازم است سازمان حفاظت محیط زیست هم بودجه خوبی در اختیار مناطق قرار دهد. بهبود ظرفیتها در كنار تكثیر در اسارت به صورت شفاف میتواند راه چاره نجات یوز باشد.