علاقه‌مندان به رصد آسمان می‌توانند با چشم غیرمسلح، سیارات عطارد، زهره، مریخ، مشتری و زحل را كنار هم تماشا كنند.
به گزارش رادیو پیام از خبرگزاری صداوسیما: پنج سیاره منظومه شمسی در نمایشی جذاب و نادر از سیارات در نیمه دوم ماه ژوئن اجرا خواهند كرد و نكته قابل‌توجه این است كه حتی ماه نیز به این نمایش خواهد پیوست.
افراد علاقه‌مند می‌توانند با چشم غیرمسلح نیز هر یك از این پنج سیاره درخشان را ببینند. برای دیدن هر یك از آن‌ها باید تا نیمه دوم شب منتظر بمانید و سپس به‌آرامی یكی‌یكی نمایان خواهند شد و درست قبل از طلوع خورشید، هر پنج سیاره در بخش جنوبی و شرقی آسمان دیده خواهند شد.
مطمئناً دیدن دو یا سه سیاره درخشان در یك نگاه غیرعادی نیست، اما مشاهده هم‌زمان پنج سیاره تجربه كاملاً خاصی است. هم‌ترازی این پنج سیاره در این هفته پدیده‌ای كاملاً خاص خواهد بود و به نظر می‌رسد كه پنج جهان در سراسر یك قوس در نیمی از آسمان تقریباً نیم ساعت قبل از طلوع خورشید نمایان شده‌اند.
اما نكته جالب‌تر این است كه این پنج سیاره با همان ترتیبی كه در مدار‌های مربوطه خود به‌دور خورشید هستند، در آسمان ظاهر خواهند شد و این بدین معنا است كه ترتیب قرارگیری آن‌ها از افق شرقی - شمال شرقی به سمت بالا و سمت راست به ترتیب عطارد، زهره، مریخ، مشتری و زحل خواهد بود. ماه را نیز اضافه كنید كه می‌تواند موقعیت زمین را در این صف دیدنی از 23 تا 25 ژوئن مشخص كند. آخرین باری كه این نوع هم‌ترازی اتفاق افتاد، پنج مارس 1864 بود.
شروع این جشن با نمایان شدن زحل شروع می‌شود كه در نیمه‌های شب ظاهر خواهد شد و سپس تا ساعات قبل از سحر با مشتری و سپس مریخ ادامه خواهد یافت. سیاره خیره‌كننده زهره نیز در سحر ظاهر خواهد شد و حدود 30 یا 40 دقیقه قبل از طلوع خورشید سیاره عطارد دیده خواهد شد.
موقعیت سیارات
زحل برای شب‌های پاییز 2022 آماده شده است، اما اكنون قبل از نیمه‌شب به‌وقت محلی در حال طلوع است. زحل با چشم غیرمسلح، مانند یك ستاره درخشان زرد و سفید به نظر می‌رسد. حلقه‌های معروف این سیاره را می‌توان با یك تلسكوپ كوچك باقدرت بزرگ‌نمایی حداقل 30 مشاهده كرد. در اولین نور سحر، زحل برای مشاهده در آسمان جنوب شرقی یا جنوب موقعیت خوبی دارد.
مشتری یك سیاره صبحگاهی است. این در برج حوت غربی است و حدود ساعت 1:30 بامداد به‌وقت محلی و روشنی روز ظهور پیدا می‌كند. این ستاره با قدر درخشان 2.4 می‌درخشد كه این درخشندگی بیش از 2.5 برابر درخشان‌تر از شباهنگ یعنی درخشان‌ترین ستاره در آسمان زمین است. این سیاره بزرگ در 29 ژوئن به ربع غربی (90 درجه غرب خورشید) خواهد رسید. وقتی از طریق تلسكوپ نگاه كنید، ممكن است متوجه شوید كه بخش غربی سیاره كمی كمتر از قسمت شرقی آن در این ماه روشن شده است.
مریخ در نهایت با نزدیك شدن به زمین و روشن‌شدنش شروع به جلب‌توجه می‌كند. اندكی قبل از ساعت دو بامداد به‌وقت محلی از سمت شرق طلوع می‌كند و با قدر 0.5 می‌درخشد كه مشابه آخرالنهر، نهمین ستاره درخشان در آسمان زمین است. مریخ را با رنگ زرد متمایز نارنجی آن خواهید دید.
قدر یا بُرز در دانش اخترشناسی یك كمیت بدون بعد است كه برای اندازه‌گیری درخشش یك جرم آسمانی در یك باند مشخص از طیف الكترومغناطیسی به‌كار می‌رود كه اغلب طیف مرئی یا فروسرخ را در بر می‌گیرد.
زهره تقریباً در زمان اولین درخشش طلوع سپیده‌دم، نزدیك به ساعت 3:30 صبح به‌وقت محلی روز با قدر 3.9- طلوع می‌كند. زهره از نزدیك‌ترین رقیب خود در درخشندگی یعنی مشتری، تا حدودی چهار برابر پیشی خواهد گرفت.
عطارد دیر به صحنه می‌رسد. این سیاره در 21 ماه مه، در نقطه اتصال پایین‌تری قرار داشت و آن‌قدر كم‌نور بود كه در سپیده‌دم آسمان زمانی كه ماه ژوئن شروع شد نمی‌توانستیم آن را ببینیم. اما در 16 ژوئن، عطارد در بزرگ‌ترین حالت خود، 23 درجه غرب خورشید با قدر 0.6 قرار داشت كه اكنون آن را با چشم غیرمسلح بسیار پایین و در بخش شرق - شمال شرقی آسمان حدود 30 تا 40 دقیقه قبل از طلوع خورشید می‌توان دید. حدود 10 درجه به سمت چپ پایین سیاره زهره به دنبال آن بگردید.
به این صف درخشان سیارات، ماه زمین نیز اضافه خواهد شد كه در روز‌های آینده از مجاورت كلی هر پنج سیاره عبور خواهد كرد و شناسایی یك سیاره خاص در یك صبح مشخص را بسیار آسان‌تر خواهد كرد.
به‌خاطر داشته باشید كه چندین دهه طول خواهد كشید تا فرصت دیگری برای دیدن این سیارات و ماه در چنین حالتی را داشته باشید، پس این فرصت را از دست ندهید.
