كارشناس برنامه درمان ناباروری وزارت بهداشت ضمن تشریح خدمات درمان ناباروری و نحوه پوشش بیمه‌ای این خدمات، شرایط اعطای وام قرض‌الحسنه چهار درصدی به زوج‌های نابارور را تشریح كرد.
كارشناس برنامه درمان ناباروری وزارت بهداشت، درباره خدماتی كه از سوی وزارت بهداشت برای درمان ناباروری ارائه می‌شود، گفت: دولت با سه الگوی مختلف به زوج‌های نابارور كمك می‌كند؛ یكی از این الگوها بسته حمایت از زوج‌های نابارور بود كه از سال 1394 تدوین و ارائه شد. به دانشگاه‌های علوم پزشكی گفته شد كه مراكز درمان ناباروری منطقه خود را دعوت به قرارداد كنند و به عبارتی دانشگاه از مراكز خدمات درمان ناباروری خرید خدمت می‌كرد و زوج‌ها در مركز ناباروری خدمت دریافت می‌كردند و درصدی از هزینه‌ها در قالب این بسته حمایتی به مراكز پرداخت می‌شد. همچنین اطلاعات مراجعین و نوع خدمت دریافتی در سامانه وزارت بهداشت ثبت و با تامین اعتبارات، هزینه‌كرد مراكز طرف قرارداد پرداخت می‌شد.
خدمات درمان ناباروری كدامند؟
وی ادامه داد: به طور كلی خدمات درمان ناباروری شامل ویزیت، پاراكلینیك، دارو و لوازم مصرفی و اقدامات تشخیصی و درمانی برای زوجین مبتلا به ناباروری اولیه و ثانویه كه توسط بیمه های پایه در سامانه آنها نشان‌دار شده‌اند، است. در عین حال هر سال هم خدماتی را به بسته خدمتی تعریف شده، اضافه كردیم. به عنوان مثال اگر در سال اول اعلام كرده بودیم كه 80 درصد هزینه دو سیكل IVF را تحت پوشش قرار می‌دهیم، سال بعد این میزان را افزایش داده یا خدمات دیگری را به آن اضافه كردیم. به طوری كه در حال حاضر بُعد و عمق حمایتی را در این بسته ارتقاء دادیم. در سال 1399 سه سیكل IVF، سه سیكل IUI، سه سیكل انتقال با جنین فریز، عمل میكروتسه و تسه برای مردان، یك آزمایش AMH، خدمات فریز و ذوب را تحت پوشش 90 درصدی وزارت بهداشت قرار دادیم و سهم مردم 10 درصد هزینه‌های داخل مركز را می‌پرداختند. سقف و میزان پوشش حمایتی در كلیه مراكز خصوصی و دولتی 90 درصد مبلغ خدمت در بخش دولتی بود.
وجود 40 مركز درمان ناباروری دولتی در كشور
برنامه توسعه‌ای در "درمان ناباروری" در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت
عابدینی گفت: همزمان با این اقدام مراكز درمان ناباروری دولتی در حال توسعه است تا دسترسی جغرافیایی مردم را فراهم كنیم. پیش از آغاز این طرح در سال 94 تنها 17 مركز درمان ناباروری دولتی در كشور داشتیم و اكنون حدود 40 مركز درمان ناباروری دولتی داریم و برای برخورداری همه استان‌ها از خدمات دولتی، این تعداد به 45 مركز تا سال 1402 در حال افزایش است. بنابراین قرار است پنج مركز دیگر به این مراكز اضافه شود. همچنین در برنامه توسعه‌ای مصوب در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مقرر شده تا كلیه دانشگاه‌های علوم پزشكی كشور كه مركز ناباروری ندارند یك مركز درمان ناباروری هر چند با خدمات محدودتر راه‌اندازی كنند. در این مراكز حداقل 85 درصد از زوج های نابارور خدمات درمانی مورد نیاز خود را دریافت می‌كنند.
"پوشش بیمه‌ای" خدمات درمان ناباروری
كارشناس برنامه درمان ناباروری وزارت بهداشت در ادامه صحبت‌هایش در زمینه پوشش بیمه خدمات درمان ناباروری، گفت: طبق ماده 43 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت پوشش بیمه‌ای خدمات ناباروری به عنوان یكی از مهمترین برنامه‌های وزارت بهداشت مطرح و زیر ساخت‌های ارائه خدمات و قرارداد با بیمه‌های پایه در مراكز ناباروری دولتی فراهم شد.
عابدینی با بیان اینكه پوشش بیمه‌ای خدمات درمان ناباروری از سال‌های گذشته مورد تقاضای وزارت بهداشت بود، گفت: با حمایت‌هایی كه دولت در زمینه تزریق اعتبارات به بیمه سلامت انجام داد، از سوی هیات وزیران در اواخر مرداد ماه 1400 مصوب شد كه خدمات درمان ناباروری از ابتدای سال 1400 پوشش بیمه‌ای داشته باشد و اگر هم مراكز هنوز آمادگی ارائه خدمت را ندارند، یا از طریق طرح حمایت مالی و یا از طریق خسارت درمان، حمایت‌های مالی برای هزینه‌كرد خود دریافت كنند.
وی گفت: بر این اساس در حال حاضر پوشش بیمه‌ای خدمات درمان ناباروری، جایگزین بسته حمایت از زوج‌های نابارور شده است؛ به‌جای اینكه وزارت بهداشت اعتبار لازم را تخصیص دهد، بیمه‌ها این اقدام را انجام می‌دهند. تعداد اقلام و میزان پوشش هم همان پوشش 90 درصدی است. از مزایای پوشش بیمه‌ای نیز برقراری بیمه در مراكز عمومی غیردولتی (جهاد دانشگاهی) و خصوصی با پوشش متناسب با هزینه‌های مراكز عمومی غیر دولتی است.
كدام خدمات درمان ناباروری تحت پوشش بیمه‌اند؟
عابدینی ادامه داد: در حال حاضر خدمات مشمول برای هر زوج در سال، بسته به نیاز و نوع ناباروری آنها، شامل روش‌های كمك باروری ICSI یا IVF، انتقال جنین، تلقیح داخل رحمی (IUI)، سونوگرافی‌های واژینال یا ابدومینال طبق بسته خدمات كه در مركز ناباروری طرف قرارداد انجام می‌شود، داروهای درمان ناباروری با پوشش 90 درصدی، جراحی‌های درمان ناباروری مردان، داروهای درمان ناباروری مردان، آزمایش PESA,TESE، بخشی از آزمایشات ژنتیكی در افراد مبتلا به آزواسپرمی طبق استانداردهای وزارت بهداشت، تحت پوشش بیمه قرار دارند.
نكاتی درباره پذیرش زوج‌های نابارور و دریافت خدمات بیمه‌ای درمانی
كارشناس برنامه درمان ناباروری وزارت بهداشت با اشاره به چند نكته مهم در پذیرش زوج‌های نابارور برای دریافت خدمات بیمه‌ای در درمان ناباروری، گفت: همه مراكز مایل به ارائه خدمات با پوشش بیمه‌ای نیستند. بنابراین برای بهره‌مندی از این خدمات لازم است در ابتدای مراجعه مددجویان، وضعیت قرارداد مركز با بیمه‌ها را سوال كنند. همچنین لازم است مددجو در سامانه بیمه، نشان‌دار شود. دارندگان بیمه تامین اجتماعی با معرفی‌نامه از دفاتر بیمه تامین اجتماعی و دارندگان بیمه سلامت مستقیما در مراكز طرف قرارداد توسط متخصص اورولوژی و فلوشیپ نازایی نشان‌دار می‌شوند. نشان‌دار شدن به این معنی است كه بیمه 90 درصد نسخ دارویی، آزمایش‌ها و اقدامات درمانی افراد نشان‌دار شده را تقبل كرده و بنابراین مددجویان این خدمات را با پوشش بیمه‌ای 90 درصدی دریافت می‌كنند.
عابدینی با بیان اینكه در عین حال سقف پوشش بیمه‌ای تعرفه بخش دولتی، خیریه یا عمومی غیر دولتی است و اگر زوج‌ها به مراكز خصوصی طرف قرارداد مراجعه كنند، مابه‌التفاوت تعرفه خصوصی و غیر دولتی بر عهده بیمار است، گفت: در حال حاضر هم خدمات مربوط به اهدا و داروهای مكمل در پوشش بیمه قرار ندارند. همچنین داروهای وارداتی كه مشابه داخلی دارند، معادل تولید داخل در پوشش بیمه بوده و مابه التفاوت آن بر عهده بیمار است. در حالی كه داروهای وارداتی كه مشابه داخلی ندارند، تحت پوشش بیمه قرار دارند.
توصیه به فرزندآوری زیر 30 سالگی و كاهش فاصله بین ازدواج و فرزندآوری
وی تاكید كرد: توصیه ما به عنوان متولی درمان ناباروری در وزارت بهداشت، این است كه افراد در سن زیر 30 سال برای بارداری اقدام كنند و بعد از ازدواج باروری را خیلی به تعویق نیندازند. سن یكی از مولفه‌های مهم در ابتلا به ناباروری است. افراد نباید تصور كنند كه هر زمان كه برای بچه‌دار شدن اقدام كنند، امكان بارداری وجود دارد. موفقیت در بارداری، در درجه اول بستگی به سلامت جسمی زوج دارد و پس از ازدواج تا زمانیكه از قدرت باروری‌شان مطمئن نشده‌اند، بارداری را به تعویق نیندازند. چه بسا بسیاری از خانم‌ها یا آقایان كم بارور هستند و اطلاعی از این موضوع ندارند.
عابدینی ادامه داد:. همچنین زوج‌ها بین فرزندان‌شان هم خیلی فاصله نیندازند. زیرا با افزایش سن و افزایش احتمال ابتلا به عفونت‌ها، باروری با مشكل مواجه خواهد شد. در سنین زیر 35 سال، مكاتب بین‌المللی هم حداكثر فاصله بین فرزند اول و دوم را از دیدگاه پرورشی و روانشناختی 48 ماه توصیه كرده‌اند. حال اگر سن بالای 35 سال باشد، این فاصله به یك سال كاهش می‌یابد.
جزییات وام قرض‌الحسنه 4 درصدی برای زوج‌های نابارور
عابدینی در ادامه صحبت‌هایش به اقدام دیگری كه برای حمایت از زوج‌های نابارور در نظر گرفته شده، اشاره و اظهار كرد: از شهریور سال 1399، بر اساس تبصره 16 قانون بودجه، وزارت بهداشت و بانك مركزی، مكلف شدند دستورالعمل تسهیلات اعطایی را تدوین كرده و از اعتبارات توزیع شده به بانك‌ها در خصوص اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه به زوج‌های نابارور اقدام كنند.
وی تاكید كرد: البته شرایط پرداخت وام در قالب ضوابط بانك‌ها است. طبق این طرح تسهیلات درمان ناباروری به سه گروه از زوج‌هایی كه خواستار درمان ناباروری هستند، تعلق می‌گیرد؛ زوج‌هایی كه به خدمات اهدا نیاز دارند، زوج‌هایی كه لازم است از داروهای درمانی كه وارداتی بوده و تحت پوشش بیمه قرار ندارند، استفاده كنند و زوج‌هایی با حاملگی‌های پرخطر و پرهزینه كه به درمان‌های IVF و ICSI نیاز دارند.
كارشناس برنامه درمان ناباروری وزارت بهداشت گفت: متقاضیان با دریافت معرفی‌نامه از مركز ناباروری تحت درمان كه به یكی از موارد فوق اشاره دارد، به دانشگاه علوم پزشكی محل سكونت مراجعه كرده و اقدامات اداری برایشان انجام می‌شود. واجدین شرایط وام، باید بیمه پایه داشته باشند. سایر شرایط از قبیل شرط سن كمتر از 45 سال، تابعیت ایرانی و شرایط بانك را اعم از ضامن و ... دارا باشند. تاكید می‌كنم كه حتی اگر خدمات درمانی را در شهر دیگری دریافت می‌كنند، با گرفتن معرفی‌نامه از آن مركز درمان ناباروری، تقاضای وام به معاونت درمان دانشگاه محل سكونت باید ارائه شود.
عابدینی درباره شرایط دریافت وام از سوی زوج‌های نابارور، تاكید كرد: میزان كلی اعتبارات برای اعطای وام مشخص بوده و هر زوج فقط یكبار می‌تواند از این وام استفاده كند. وظیفه معرفی متقاضی به بانك عامل در سقف كلی سهمیه استان و سقف فردی تسهیلات برای متقاضی بر عهده كارشناسان ما در معاونت درمان دانشگاه‌های علوم پزشكی است. بازپرداخت اقساط تسهیلات حداكثر 60 ماه (5 سال) و با نرخ كارمزد 4 درصد در سال است.
وی افزود: در عین حال در اعطای این تسهیلات نیازی به اخذ پیش فاكتور بیمارستان یا تجهیزات از متقاضی نیست و بانك‌های عامل مكلف به رعایت سایر قوانین و مقررات مربوطه بانكی در اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه هستند. معرفی افراد متقاضی به بانك عامل نیز بر اساس لیست انتظار بوده و انجام امور دریافت وام طبق شرایط بانك عامل است. باید توجه كرد كه افراد بعد از دریافت هر خدمت در سامانه‌های مربوطه بیمه‌ها و وام وزارت بهداشت ثبت می‌شوند.
