رنگ چشم تحت تأثیر ملانین موجود در عنبیه قرار داشته و یكی از بارزترین ویژگیهای صورت هر فرد است.
تیمی از پژوهشگران به مطالعه رنگ چشم و تاثیر ژنتیك بر این عضور مهم بدن انسان پرداختند.
رنگ چشمهای انسان تحت تأثیر ملانین موجود در عنبیه قرار داشته و به گفته چشم پزشكان دانشگاه واشنگتن، شش رنگ چشم متفاوت در جهان وجود دارد كه قهوهای رایجترین آن هاست. از دیگر رنگهای چشم میتوان به مشكی، آبی، فندقی و سبز اشاره كرد. رنگ چشم توسط كدهای زنتیكی انسان تعیین شده و با توجه به یكسان بودن این كدهای ژنتیكی، تقریبا همه افراد دارای رنگ یكسانی در هر دو چشم خود هستند.
در این میان، اما افراد معدودی وجود دارند كه دارای دو چشم با رنگهای متفاوت هستند. این وضعیتی است كه به عنوان هتروكرومی شناخته میشود و در آن یك فرد دارای دو رنگ مختلف عنبیه است. اما دلیل این پدیده چیست و چقدر رایج است؟
یافتههای محققان نشان میدهد؛ هتروكرومی یك ویژگی نادر انسانی است كه اكثر مردم آن را ندارند. در واقع، گفته میشود كه این پدیده كمتر از 1٪ از افراد را تحت تاثیر قرار میدهد.
هتروكرومی به طور كلی ارثی بوده و یك جهش ژنتیكی عامل ایجاد آن است. البته موارد نادری وجود دارد كه افراد در سنین بالاتر نیز به رنگهای متفاوت چشم دچار میشوند، زیرا به دلیل شرایط سلامتی مانند سندرم هورنر، پیبالدیسم و سندرم واردنبورگ رنگ عنبیه میتواند تغییر كند.
از منظر پزشكی، نوع نخست هتروكرومی مادرزادی و دومی هتروكرومی اكتسابی نامیده میشود. هتروكرومی اكتسابی همچنین میتواند به دلیل دیابت، جراحی چشم، ضربه به چشم، رشد تومورها، یووئیت، گلوكوم و حتی به دلیل مصرف برخی داروها رخ دهد.
هتروكرومی به طور معمول به سه روش مختلف ظاهر میشود. هتروكرومی كامل، مركزی و بخشی. هتروكرومی كامل، نوع نادرتر این پدیده بوده و زمانی تشخیص داده میشود كه فرد دو رنگ عنبیه متفاوت داشته باشد. وقتی عنبیه فردی یك رنگ نزدیك به مردمك و رنگ دیگر در لبه (در هر دو چشم) داشته باشد، با هتروكرومی مركزی مواجه هستیم. در نهایت، هتروكرومی سكتوری زمانی اتفاق میافتد كه یك فرد دارای دو بخش مختلف عنبیه باشد كه دارای دو رنگ متفاوت هستند.
بنا بر اعلام وبگاه د لیست (thelist)، در حالی كه این شرایط ژنتیكی به خودی خود بی ضرر است، اگر متخصصان پزشكی مشكوك باشند كه یك بیماری زمینه ای، دارو یا آسیبی وجود دارد كه میتواند باعث هتروكرومی شود، شرایط باید بازبینی شود. به عنوان مثال، وقتی فردی به دلیل یك عمل جراحی دچار تغییر رنگ در چشمها میشود، دلیل این موضوع میتواند خونریزی داخلی بوده و پزشكان باید مداخله كنند.
هتروكرومی به خودی خود بر كیفیت بینایی فرد تأثیر نمیگذارد، اگرچه نمیتوان در مورد بسیاری از شرایط زمینهای كه میتوانند باعث تغییر رنگدانه شوند، این ادعا را داشت.