محمد جواد لاریجانی، كارشناس سیاسی، اقدام رسانه ملی برای فراهم كردن بستر رقابت انتخاباتی برای نامزدها را ستود و گفت: با ابتكار رسانه ملی همه نامزدها در سراسر كشور میتوانند برنامهها خود را در فضای صدا و سیما اعلام و تبلیغ كنند.
شبكه خبر در برنامه صف اول درباره حضور جناحها و گرایشهای گوناگون در انتخابات با محمد جواد لاریجانی از فعالان سیاسی كشور گفتگو كرد.
مقدمه مجری: حدود دو ماه تا انتخابات مجلس شورای اسلامی باقیمانده رهبر انقلاب در دیدار اقشار مختلف خوزستان و كرمان درباره انتخابات تاكید كردند بر اینكه انتخابات باید در فضای رقابت واقعی اتفاق بیفتد و ما از حالا برنامههای شبكه خبر و از جمله برنامه صف اول را به موضوع انتخابات اختصاص خواهیم داد
سوال: آقای دكتر رهبر انقلاب از لزوم رقابت واقعی در انتخابات سخن گفتند فرق رقابت واقعی با رقابت غیرواقعی چیست؟
لاریجانی: البته بیانات ایشان زیربناهای مختلفی را شامل بود و یكی از صحبتهای بسیار تاثیرگذار در تاریخ سیاسی كشور ما ماندگار خواهد بود بستر كل رقابتها سلامت انتخابات است كه ایشان در بیاناتشان هم سلامت انتخابات بود حالا به سلامت انتخابات باید برگردیم سلامت انتخابات یعنی قانونی بودن یعنی همه فعالیتهایی كه به اسم انتخابات میشود چه آنهایی كه نامزد هستند چه آنهایی كه رای میدهند چه آنهایی كه رای را باید حفاظت كنند بشمارند و اعلام كنند شامل سلامت تبلیغات است شامل سلامت نظارت است و بحث سلامت بحث خیلی جدیست، چون شامل تبلیغات هم میشود.
سوال:یعنی شما سلامت انتخابات را فراتر از خود فرض كنید بحث تقلب و اینها دارید میبینید؟
لاریجانی: بله بله سلامت انتخابات بستر بزرگی است.
سوال: یعنی همه اجزای انتخابات طبق قانون باید باشد؟
لاریجانی:بله آن كسی كه ثبت نام میكند نامزد می شود برای انتخابات باید ملاك قانونی داشته باشد آنجایی كه نظارت میشود صلاحیتها را اعلام میكنند آن هم باید بر مبنای قانون باشد آنجایی كه تبلیغات میشود به خصوص در زمان فعلی كه امكانات فضای مجازی هست تبلیغات نباید عوام فریبانه باشد اینها همه خلاف قانون است خلاف سلامت است مثلاً درباره نظارت استصوابی حرفی دارند آن اشكالی ندارد انتخابات بایستی بر اساس قانون باشد این قانون هم ممكن است گاهی جاهایی نواقص داشته باشد، اما حتماً باید بر اساس قانون باشد من خدمتتان بگویم كه ما بر اساس همین نظارت استصوابی چرا من دست میگذارم روش، چون بعضیها برای دلسرد كردن مردم میگویند كه این چه انتخاباتی است كه یك عده را مثلاً میگویند كه صلاحیت ندارند نظارت استصوابی به نحوه كار بزرگان ما در شورای نگهبان ممكن است نواقص داشته باشد همانطور كه سایر جهات قانون انتخابات نواقصی از نظر من دارد، اما این نواقص در حدی نیست كه سلامت انتخابات را و رای مردم را زیر پا بگذارد مثال برایتان میزنم خیلی بحث جدی داریم ما در زمانی كه ریاست جمهوری مرحوم جناب آقای هاشمی رفسنجانی تمام شد دو تا رقیب بودند آقای ناطق نوری و آقای خاتمی خوب خیلیها از ابتدا فكر میكردیم كه آقای ناطق رای میآورد تبلیغاتش هم وسیع بود، ولی خوب مردم نظرشان به آقای خاتمی بود ایشان رای آورد پس نظارت استصوابی جلوی رای مردم را نمیگیرد.
سوال: من یاد آن كاریكاتور گل آقا افتادم كه نوشته بود كه بنویسید خاتمی بخوانید ناطق فضا.
لاریجانی: بعد آقای خاتمی رئیس جمهور بود دو دوره آقای خاتمی گرایش سیاسیش معلوم است از دل ریاست جمهوری ایشان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد درآمد خوب اینها كه با هم سیاقی نداشتند اگر بنا بود هر كسی انتخاب كند این نمیتوانست در بیاید، چون رای مردم اینطور بود از انتخابات آقای احمدی نژاد آقای روحانی در آمد پس ببینید رای مردم جابجا نمیشود گرایش مردم نظر مردم حفظ میشود من یك سوابقی گفتم كه معلوم شود كه اشكالاتی كه میگیرند به سیستم نظارت استصوابی این اشكالات ربطی به دلسرد كردن ندارد.
نظارت استصوابی وجود دارد، ولی مكانیزمهایش در كشورهای مختلف تفاوت دارد ، مثلاً واقعاً در غرب كسی كه تایید لابیهای صهیونیست نداشته باشد شانس توفیقش خیلی پایین است كسی كه پول زیاد نداشته باشد اصلاً شانس توفیق ندارد خوب اینها دیگر چه جور استصوابی است میخواهم بگویم اینها خیلی فیلترهای سخت و خطرناك است حالا من اینها را گفتم برای اینكه اونهایی كه مردم را به بهانههای مختلف بهانههای بنی اسرائیلی دارند دلسرد میكنند اشتباه میكنند بنابراین سلامت انتخابات خیلی مهمی است قوانین تبلیغات را باید رعایت كنیم تا برسد به آنجایی كه 48 ساعت قبل از انتخابات دیگر نباید تبلیغ كنیم میخواهم بگویم كه قوانین را باید همه رعایت كنند كه انتخابات سالم باشد پس سلامت بستر است سلامت موضوع مهمی است،
سلامت پایه است حالا آنهایی هم كه رای میدهند باید با سلامت رای بدهند اینكه فرمودند امنیت یكی از اركان سلامت است یعنی اینطور نباشد كه مردم را بترسانند یا ایجاد ناامنی كنند مردم جرات نكنند بیایند رای بدهند به خاطر اینكه یك وقت ممكن است یك ناامنی صورت بگیرد اینها همه توطئههای دشمن است در طول انقلاب هم داشتیم همه هم ناكام مانده است .
من یك نكتهای را هم اینجا بگویم كه چرا غرب نمیخواهد در ایران انتخابات پا بگیرد و انتخابات در جمهوری اسلامی كابوس غرب است این چند دلیل دارد دلیل اولش ایدئولوژیك است غرب معتقد است كه هیچ دموكراسی بدون پایه سكولاریزم لیبرال امكانپذیر نیست و جمهوری اسلامی اولین تجربهای است كه یك دموكراسی عملیاتی نمایندهای ایجاد كرده بر اساس عقلانیت اسلام و این دموكراسی كه ایران دارد از لحاظ فنی عنوان دارد بنابراین مصداق كامل دموكراسی است آن وقت توفیقش را از روز اول كه آمد همه میگفتند كه اینكه آخوندها سر كار هستند این تئوری آخوندها سر كار هستند یك بحثی است اونها میخواستند ببینند كه جمهوری اسلامی مثل قدیم كلیسا است اینكه آقا فرمودند اسلامیت نظام هم با انتخابات است یك نكته بسیار بدیهی است كه ما شورای خبرگان رهبری داریم این هم با نظر مردم از همیشه غرب خواسته شورای خبرگان رهبری اسمش هم نیاید انتخاباتش هم نیاید من در مصاحبههای مختلف در سازمان ملل و در جاهای دیگر وقتی توضیح میدادم اونها میگفتند این دیگه چیست میگفتم این اتفاقاً خیلی چی است یعنی اتفاقاً خیلی نكته اساسی است این تجربه از اول گفتند موفق نمیشود مرحوم بازرگان میگفت كه اینكه نمیشود كه یعنی ما همان دموكراسی سوئیس را بگیریم شرب خمر زنا را هم ممنوع كنیم این خودش خوب است دیگر یك عده میگفتند اصلاً اسلام مندرس است اسلام ما را بعداً تبدیل میكند به یك كشور عقب افتاده مثل جیبوتی مثلاً خوب بعد از 4 دهه غرب چشمهایش را باز كرده و دیده یك كشور قوی تاثیرگذار پیشرفته و بسیار هم نسبت و از لحاظ سیستم مدنی بسیار مدرن هم است جمهوری اسلامی یكی از مدرنترین سیستمهای مدنی در كل غرب آسیا است، چون مدرنیته به ساختمان كه نیست شما فرض كنید بالای چاه نفت یك دیكتاتوری باشد بعد پولهای نفت را بفروشد بدهد به غربیها و بقیهاش را هم بدهد به غربیها اینجا ساختمانهای بلند بسازند فروشگاه بسازند این كشور سوپرماركت است سیستم مدنی ندارد كه ما سوپر ماركت نیستیم ما یك سیستم مدنی بسیار بدیعی داریم 40 سال دارد كار میكند و توفیقات هم دارد البته ببینید سیستم مدنی متدور است یعنی ما با چالشهای زمان مرتب داریم پیش میرویم با چالشهای زمان توسعه پیدا میكنیم نهالی است كاشته شده این نهال البته گاهی اوقات بهش آسیب هم رسیده میشود، ولی خودش را توانسته نگه دارد، چون چالشها را دانه به دانه پشت سر بگذارد این یك تجربه خیلی عمیق است
بنابراین غرب نسبت به این تجربه ناراحت است این تجربه پا بگیرد كه انشاالله الان هم با این جریانات اخیر جمهوری اسلامی در جهان اسلام وجهه بسیار زندهای پیدا كرد معلوم شد حرفهایش درست است معلوم شد اینكه میگفت شما پشت اسرائیل دست استكبار آمریكا است حالا پردهها رفت كنار و جمهوری اسلامی میگفت كه ما باید مقاومت را مبنا قرار بدهیم مقاومت اسلامی پیروز میشود این هم معلوم شد درست است حالا در چنین شرایطی خوب مسلمانان كشورهای اسلامی میتوانند سوال كنند چه چیزی سبب شده جمهوری اسلامی بتواند اینقدر توفیقات داشته باشد بتواند اینقدر تاثیرگذار باشد با چالشهایی كه دارد طبیعتاً نظام سیاسی مدنی اش است و این نظام سیاسی مدنی یعنی بنای یك دموكراسی كاملاً فاكشنال بر اساس عقلانیت اسلامی و منبعث است از مكتب اهل بیت علیهم السلام اینها چیزهای خیلی بدیهی است خوب غرب از ابتدای كار جمهوری اسلامی میخواست بر علیه انتخابات بود امام هم دقیقاً مصر بود بر اینكه انتخابات بنا شود حتی در بحبوحه جنگ حتی در سختترین شرایط چرا، چون آن ناموس این سیستم است رای مردم ناموس این سیستم مدنی است كه ما داریم بنابراین ما باید از آن نگهداری كنیم استقلال ما به این وابسته است پیشرفت ما به این وابسته است مسلم بدانید ما اگر این سیستم را نداشتیم این پیشرفتها را هم نداشتیم بله سیستم دموكراسی چالش میخواهد یكی بلند میشود ممكن است یك حرف بیربطی بزند یكی بلند میشود حرفی بزند مخالف نظر شما خوب باید ما بتوانیم هضم كنیم اینها را یك فرهنگ است در كشوری كهی چند هزار سال حكومتش شاهنشاهی بوده یك شاهی یا خودش را از بین میبرده یا كودتا میشد بریزند سرش بكشنش تا شاه بعدی بیاید چهل و چند سال است كه ما با نردبان رای مردم به قدرت میرسیم و با همین نردبان پایین میآییم این تست پایین آمدن تست بسیار مهمی برای دموكراسی است و این تست دارد.
سوال: یاد مطلبی افتادم در افغانستان وقتی كرزای رفت و اشرف غنی آمد شد رئیس جمهور یكی از دوستان اهل افغانستان كه فرهیخته است و دست به قلم نوشته بود كه این اولین بار در چند دهه اخیر است كه بدون جنگ بدون خونریزی یك نفر در افغانستان از قدرت رفته كنار و نفر دیگر جایش را گرفته یعنی چند دهه افغانستان چنین چیزی را به خودش ندیده حالا شما میفرمایید كه اینكه در 45 سال گذشته بارها آدمها با همین نردبان رفتهاند بالا و با همین نردبان آمدهاند پایین این خودش یك نشانه سلامت این مردم سالاری است؟
لاریجانی: غرب نسبت به رشد یك نظام مدنی پیشرفته در غیر خودش واقعاً موضع بسیار نژادپرستانه دارد این تمدن غربی یكی از كسانی كه در آن خیلی پایه گذاری داشت جان اسوارد میل بود كه دموكراسی لیبرال را نوشت آزادی را نوشت رای دادن را نوشت دیگر آن مخ موتور دموكراسی مدرن امروز بود من از حرفهایش دو تا را برایتان نقل كنم یكی اینكه میگفت كه آقا دموكراسی لیاقت میخواهد این كشورهای مثل هندوستان اینها همان دیكتاتور برایشان كافی است یعنی با این دید نگاه میكردند یكی دیگر میگفت رای افراد در كشور نباید مساوی باشد كسی كه مالیات نمیدهد لیاقت رای دادن ندارد یعنی انقدر جامعه سرمایه پرستی محورش بوده نه خداپرستی و نه حتی ارزشهای لااقل انسانی
سوال: نه اصلاً از این فراتر اگر كسانی كه مالیات دادند را یك قانونی تلقی كنیم كه این نشانه این است كه یك نفر دارد در این كشور قانون را رعایت میكند؟
لاریجانی: آن مقصودش این بود كه كسی كه درآمدزا نیست اگر درآمد ندارد سربار است.
سوال: نه كسی كه دارد فرار میكند؟
لاریجانی: نه فرار كه آن یك چیز جداست كسی كه آنقدر عرضه ندارد پول تهیه كند یا نتوانسته فقیر است و درآمدش بالا نیست این آدم نباید رای بدهد بعد هم معتقد بود حتی آنهایی كه درس خوانده هستند در مقابل آنهایی كه درس نخواندهاند رای آنها دو برابر است میخواهم بگویم كه تئوریهای دموكراسی در غرب آنهایی كه اینقدر پزش را میدهند ریشههایش را كه نمیدانند كه این تبلیغات رسانهایشان بوده ما دموكراسیمان از همه اینها سر و سامونتر است البته باید روی آن كار كنیم یعنی مدام باید این سیستممان را تمیز كنیم مدرنتر كنیم چرخ دندههایش را روغن كاری كنیم كه بهتر كار كند، ولی حقیقتاً دستاورد عظیم انقلاب اسلامی است.
سوال: پس خودش باید خودش را اصلاح كند؟
لاریجانی: بله خودش
سوال: یعنی یك جای دیگر نداریم یك نهاد بیرون از این سیستم؟
لاریجانی: بله خودش باید خودش را اصلاح كند متفكرین سیاسی ما باید بنشینند این سیستم مشاركت را چه در امر انتخابات و چه فراتر از انتخابات، چون الان بحث مدرن در دموكراسیها این است كه مشاركت باید از رای دادن فراتر برود و مردم نسبت به مسائل اجتماعیشان حساسیت داشته باشند اینطور نباشد كه فقط رای بدهند و بروند كارها انجام شود مردم باید دائماً در مسیر مشاركت اجتماعی باشند این توجه مدرن به دموكراسی است معتقد هستم غرب در یك دورهای مردم را عادت داد كه رای دهند و بروند دنبال كارشان لذا خیلی مسائل خوب پیشرفت نكرد و لذا تئوریهای مدرن مشاركتی اجتماعی الان در دنیای غرب بر اساس مشاركتی است كه اتفاقاً ما در تفكر اسلامیمان همهمان مسئول هستیم فقط رای نیست ما نسبت به همه مسائل كشورمان و مسائل زندگی جمعیمان مسئولیت وسیعی داریم حالا این یكی از ویژگیهای تفكر مكتب اهل بیت است من میخواهم برگردم به آن سوال دوباره شما رقابت واقعی پس بستر اول میشود سلامت، اما در مورد رقابت یك انتخابات خوب در آن باید مردم سر مباحث خوب رای بدهند مثل خود انتخابات یك پروسه با بركتی است در طول انتخابات ما باید برگردیم و توجه كنیم كجا هستیم سیستممان چیست مشكلاتمان چیست مرور كنیم چرا بعضی از پیشرفتها را داشتیم چرا بعضی از پس رفتها را داشتیم كسانی كه میخواهند منتخب شوند كاركردشان چه بوده اصلاً این خودش یك فرصت بسیار طلایی است برای ملت ما برای مسئولین برای فرهیختگان یك دوره زندگی مدنیمان را مرور كنیم مسائل جدیاش را مرور كنیم انتخابات یكی از پربركتترین پروسههای اجتماعی است چه كسی رای بیاورد چه كسی رای نیاورد چه كسی نامزد باشد چه كسی كه میخواهد رای بدهد چه كسی میخواهد فقط تبلیغ كند و چه كسی تبلیغ هم نكند فرصت بسیار طلایی است خوب این یك بصیرت مهمی است كه باید ما دامن به آن بزنیم پس رقابت باید روی مسائل اساسی باشد ببینید ما در زندگی جمعیمان مسائل بسیار متعددی داریم انحصار رقابت به اعصاب به نظر من كار خیلی قشنگی نیست البته من طرفدار احزاب هستم نه احزابی كه شب انتخابات فعال میشوند احزابی كه به طور دائم فعال هستند یك محیط پرورش نیروهای سیاسی است راجع به مسائل سیاسی نظر دارند اظهار نظر میكنند یا مسائل مملكت تصمیم گیریها لذا ما باید در انتخابات به خصوص انتخابات مجلس در قسمت شهرستان هم دارد مثلاً فرض كنید در یك شهرستانی چند نفر دارند با همدیگر رقابت میكنند خب این رقابت باید راجع به این باشد كه راجع به این شهرستان میخواهند چه كار كنند اشكالی ندارد كه مردم یك شهری از نماینده خودشان انتظاراتی داشته باشند، اما نباید بگوید كه من اینجا را زیر و رو میكنم وعده میدهم و فلان باید به هم مطالبی كه میگوید معقول باشد ضمناً انتظار داشته باشند كه نماینده شان یه دیدی به كل كشور هم داشته باشد یعنی فقط به چند راه روستایی و نمیدانم مسجد و محل و مدرسه دیدش مخصوص به آن شهر نباشد پس این هم یك قلم دیگر است یك قلم دیگر این است كه دیدش نسبت به مسائل كل بین المللی هم باید یك مقداری داشته باشد، چون وقتی مثلاً میرود در مجلس رای او با رای همه مساوی است خب این فقط صبح تا غروب نباید بگوید كه این 10 كیلومتر جاده شهر ما اینطوری مانده این را باید پیگیری كند منتها راجع به مسائل ملی هم نظر داشته باشد، چون مسائل ملی را مجلس تایید میكند هر مجلسی باید از خودش سوال كند كه اندر سطح ملی چه طرحهایی را تصویب كردهام مردم ببینند كه محصول این نمایندهها چه بوده در سطح بین الملل خوب ببینید این میشود یك رقابت خوب، اما رقابتی كه بیاید روی شخص آقا بگوید كه ماست من شیرین است ماست آن رقیب من ترش است شروع كند او را زیرآبش را زدند او را تهمت زدن، فحش دادن، عوام فریبی
سوال : رقابت واقعی و غیر واقعی برایم سوال است كه چه فرقی با همدیگر میكند؟
لاریجانی: اولاً من بهتون بگویم كه تئوری رقابت این است كه شما خودتان را در معرض میگذارید مردم باید انتخاب كنند پس هر كسی كه نامزد است باید به بهترین نحوی خودش را معرفی كند این معرفی نباید مربوط باشد به اینكه قیافهاش را چطوری میسازد چه تبلیغات تصویری و از این چیزهای خیلی سطحی انجام میدهد.
سوال:یعنی مثلاً شما منظورتان این است كه اگر فرضاً در یك انتخاباتی فضا برای انتخابات دو حزب یا دو جناح خیلی جدی هم به وجود بیاد و اینها با هم رقابت كنند، اما عدهای از نامزدها باشند كه نتوانستهاند در همین فضا حرفشان را بزنند و مردم اینها را ببینند و بشناسند و در رقابت با آن دو جریان دیگر قرار بدهند این یك رقابت واقعی نیست درست است؟
لاریجانی: تمام كسانی كه نامزد انتخابات هستند باید هم شان را قرار بدهند كه راجع به مسائلی كه برای جمهوری اسلامی و پیشبرد مسائل ما مهم است خودشان را در معرض قرار بدهند با بهترین بیان حالا این یكی خودش باید مشاورین داشته باشد كه بتوانند كمكش كنند، چون خودش كه نمیتواند علامه دهر باشد همه چیز را بداند یكی بخش كشاورزی را بلد است بخش سیاست خارجی را بلد نیست یكی قسمت انرژی را بلد است بخش كشاورزی را بلد نیست پس این نماینده باید تمرین كند ذهن خودش را از قبل كه چه جوری راجع به مسائل كشور اصلاً نظر داشته باشد این را باید تمرین كند و بیان كند، بعد میدان و امكان پیام رسانی است احزاب مواضعشان را شسته و رفته میكنند از این جهت موضعشان قوی است كه جمع هستند میتوانند بحث كنند و كاندیداهای خودشان را تقویت كنند، ولی نباید فضای تبلیغات انحصار در 3 تا 4 تا حزب داشته باشد به خصوص اگر دوگانه چپ و راست باشد كه خیلی افتضاح است اصلاً چپ و راست یك مفهوم قشنگی نیست احزاب میتوانند 5 حزب خیلی بزرگ در كشور باشند این كاری كه رسانه الان رسانه ملی ما اعلام كرد جناب آقای جبلی كه میخواهد شرایطی بگذارد كه همه نامزدها در شهرستانها بتوانند یك زمانی از فضای صدا و سیما داشته باشند این یك ابتكار خیلی بدیع در سطح جهانی است ببینید امروز انتخابات در غرب به سرمایه و لابی صهیونیست بستگی دارد هر كسی كه پول ندارد یا لابی ندارد شانسی در انتخابات ندارد.
سوال: اصلاً دیده نمیشود؟
لاریجانی: دیده نمیشود و اصلاً شانسی هم ندارد خوب این یك فاجعه از ما در جمهوری اسلامی داریم ابتكاری به خرج میدهیم كه شما چندان نیاز به پول ندارید لازم نیست كه افراد شام بدهند افرادی را ببینند پوستر بچسبانند تبلیغات خیلی را عرضه كنند تا رای بیاورند اتفاقاً صدا و سیما دارد بستری آماده میكند اگر حرفی داری بیا بزن اگر این را پیش ببریم یك تجربه عظیم جهانی داریم یك مدل قابل تبلیغ در سطح جهانی است كه در جمهوری اسلامی یك نامزد انتخابات در یك شهری كه پولی هم ندارد میتواند به راحتی مواضعش را بیان كند و همه مواضع را بشنوند انتخابات رقابتی رقابت حقیقی روی مواضع روی مسائلی است كه برای كشور مهم است نه مسائلی كه مهم نیست یك وقت رقابت میاندازند تحریف رقابت است روی مسائلی كه اصلاً برای مملكت ارزش ندارد و دارد انحراف ایجاد میكند
نكته دیگری كه باید بگویم این است كه رقابت باید بر مبنای قانون اساسی باشد همه كسانی كه در انتخابات شركت میكنند پایش قانون اساسی اینطور نباید باشد كه كسانی كه دشمن قانون اساسی هستند دشمن غیر از داشتن انقلت است قانون اساسی دو بخش دارد یك بخشی پایههای قانون اساسی است این را باید همه پذیرا باشند یك وقت ریز و خوردههای قانون اساسی است مثل ما یك بار در یك اصلاحیهای بعد از 10 سال این را اصلاح كردیم در آینده هم ممكن است بخشی از بخشهایش قابل تغییر باشد این اشكال ندارد، اما آنهایی كه دشمن اسلامیت نظام هستند دشمن اصلاً این شكل مشاركت وسیع مردم هستند در واقع یك دیكتاتوری میخواهند غرب دیكتاتور سكولار میخواهد كه اسلام مالی شده باشد در جهان ما و یك نوع مثلاً انتخابات سوری داشته باشد كه ما در كشورهای زیادی میبینیم این خواسته غرب است ما در حقیقت یك دموكراسی واقعی میخواهیم مشاركت واقعی آن هم در چهارچوب قانون اساسی یك نكته مهمی است كه گروهها و جناحها نباید از فرصت انتخابات برای ضربه زدن به نظام اسلامی استفاده كنند ما این را در تجربهها دیدیم یعنی طرف میآید امضا میكند كه من پایبند قانون اساسی هستم و از روزی كه انتخابات تبلیغات شروع میشود علیه قانون اساسی كار میكند و اگر هم رای نیاورد میگوید كه مردم بریزید در خیابان اینجا تقلب شده اینها كاملاً چیزهای غیر اصولی غیرقانونی و سوء استفاده است مثل كسی كه به اسم نماز میاد در مجلس، ولی در مجلس میخواهد بر علیه نمازگزار عمل كند به اسم اسلام میآید سینه میزند، ولی سینه زدنش برای انحراف از دین است اینها سوء استفاده است پس یك رقابت واقعی حدودی دارد سلامت قانون و امكان بروز عرضه افكار در مسائل كلیدی مملكت ذهنها را به حاشیه نبریم مثلاً من معتقد هستم بحثهای حاشیهای.
سوال: مثالی در ذهنتان است؟
لاریجانی: بله یكی از بحثهای حاشیهای این است كه فرض كنید ما موسیقی را چرا آزاد نمیكنیم در تلویزیون خانمها و آقایون و اینها همه بیایند و بزنند و برقصند خوب قانون دارد مملكت، من یك وقت در یك جمعی بودم از دانشگاهیها دو سه نفر بودند آنها خلاصه بحثشان این بود كه هی میگفتند چرا مثلاً آواز خواندن زنها در صدا و سیما پخش نمیشود من بهشان گفتم ما در علم فیزیك و شیمی و ریاضی یك خورده عقب افتادهایم آخر این چه نوع بحثی است اینها بحثهای انحرافی است حتی در مسئله حجاب من معتقد نیستم كه مسئله حجاب مسئله بحث رقابتی است بحث مهم این است كه ما چه جوری باید فرهنگ حجاب را در جامعه خودمان محكم كنیم ببینید جمهوری اسلامی یك محك است جمهوری اسلامی یك كشور معمولی اسلامی نیست من در یك رسالهای كه حدود 40 سال پیش نوشتم عنوان ام القرا را گذاشتم روی آن ام القرا یعنی كشوری كه پیروزیاش پیروزی اسلام نوشته میشود و شكستش شكست اسلام حالا موریتانی مثلاً یك كشور اسلامی است پیشرفتش یك پیشرفته اسلام نیست، اما ما خیلی خوشحال هستیم كه پیشرفت پیدا كند شكستش هم شكسته اسلام نیست، اما جمهوری اسلامی این چنین نیست خوب حالا از جمهوری اسلامی كه سایر ملل كه میآیند نگاه كنند خوب اگر ببینند كه چیزهایی كه تهاجر به فسق است در جمهوری اسلامی راحت از كنارش رد میشوند خب اینكه خیلی بد است برای موقعیت میهنی ما یعنی این ناسپاسی هم هست ما این همه عزت پیدا كردیم این هم به توجه برای ما است حالا به خاطر یه كاری كه اصلاً سطح پایین است بیاییم این عزت را زیر پا بگذاریم.
بنابراین میخواهم بگویم رقابت واقعی روی مسائل واقعی باشد اینكه مثلاً ما حجاب داشته باشیم یا نداشته باشیم این اولاً بحث خلاف قانون است باید قانون اجرا شود هرچی قانون گفت حتی آنهایی كه مخالف حجاب هستند نباید بگویند كه ما، چون مخالف قانون هستیم پس بیحجابی میكنیم قانون اصلاً رعایت قانون ملاك مدنیت است بله من سر اینكه ما حجاب را چه جوری در كشور گسترش بدهیم و این تفكر، چون حجاب فقط لباس نیست حجاب در اسلام اینكه ما داریم حدود برهنگی است حدود برهنگی را همه كشورها دارند حجاب یك مفهوم بسیار جالبی است شامل عفت است شامل غیرت است شامل سلامت است خیلی مباحث جالبی درباره حجاب در اسلام است ما درباره حدود برهنگی حرف داریم قاطی هم میكنن مسائل را و عنوانش را هم نمیدانند بنده به شما بگویم یكی از قویترین و شدیدترین قوانین حدود برهنگی در كشور آمریكا است مطابق فرهنگ خودشان من برای شما میتوانم مثال بزنم مثلاً در آمریكا اگر كسی پشت پنجره خانهاش كه در خیابان دیده میشود قسمتهایی از بدنش كه ممنوع است نشان بدهد همسایه میتواند به پلیس زنگ بزند بگوید كه آقای پلیس پشت پنجره لخت میآید پلیس میآید میگوید كه تو نمیتوانی او میگوید كه من در خانه خودم هستم او میگوید كه خانه خودت كه از بیرون دیده میشود نمیتوانی باشی برهنگی را نوشتند قانون دارد یا مثلاً كسی خانمی میخواهد برود بانك مثلاً نیمه عریان میرود بانك جلوی بانك میگیرند جلویش را میگویند كه تو نمیتوانی اینطوری بیای بانك میگوید چرا میگویند كه تو لباست خوب نیست میگوید به شما چه ربطی دارد میبرنش دادگاه اینها واقعی هست در دادگاه میگوید كه من آزاد هستم هر لباسی بپوشم رئیس دادگاه میگوید بله به شرط اینكه شما نباید ساختار اخلاق عمومی را هنجارشكنی كنی
سوال: حالا از این مصداق بگذریم شما میخواهید بگویید كه دعواها و رقابتها میتوانست سر موضوعات جدیتر و واقعیتری اتفاق بیفتد بعضی از این موضوعات حاشیه است
لاریجانی: این درست است فقط من پایه بحث برایم مهم است همه كسانی كه در رقابت وارد میشوند باید قانون اساسی را پایه قرار بدهند كسی نمیتواند بگوید من در رقابت هستم قانون اساسی كه قسمتهای اساسی قانون اساسی كه مصرع است اینها قابل تغییر نیست شاكله قانون اساسی است اینها را قبول نداشته باشید مثل مسئله انتخابات مثل مسائل دیگر چهارچوب قانون اساسی رقابت میشود رقابت واقعی كه بعد سر مسائل تقسیم میشود، اما اگر كسی بیاید قانون اساسی را بزند زیرش این رقابت نیست این سو استفاده از صحنه رقابت است دین اصلاً خلاف است لذا ما، چون دیدیم این را ببینید ما در انتخابات مختلف مثلاً طرف در وسط انتخابات تبلیغات مثلاً مجلس و حتی ریاست جمهوری مسائلی را مطرح كرده كه با كل قانون اساسی مخالف است یعنی خلاف است یا نوع تبلیغاتی كه واقعاً رقابت نیست یعنی اگر كسی از خودش یك عكس خیلیتر و تمیز و دستكاری شده و خیلی مرتب این طرف آن طرف بزند یك آدمی كه حالا چهرش خیلی قشنگ نیست، ولی آدم خوش فكری است مگر ما میخواهیم مدل انتخاب كنیم ما یك آدم با فكر با عقل و بر مبنای اصولی میخواهیم كه بتواند مسائل را حل كند ما ملكه زیبایی كه نمیخواهیم انتخاب كنیم ببینید اینها چیزهایی است كه انتخابات رقابت را گفتم واقعی است رقابت سر مسائل جدی است بر اساس قانون اساسی بستر باید قانون اساسی باشد.
سوال: آقای دكتر رهبر انقلاب هم اشاره كردند كه انتخابات میتواند سر موضوعات باشد باز درباره دوگانههای قدرتمند در آن جدیها دیگر شما گفتید كه بعضیها حاشیه است، ولی یك رقابتهای جدی در مورد موضوعات جدی برای رقابت درباره اینها مثالی دارید بزنید مثلاً در فضای اقتصادی؟
لاریجانی: ببینید ما مسئله اقتصادی در كشورمان مسئله بسیار جدی است، ولی اینكه ما مدام راه برویم و بگوییم كه وضع اقتصاد خراب است فلان و بهمان است اینكه نمیشود این بیان خود صورت مسئله است حتی میزان خرابی هم ملاكش چیست من دیدم كه افرادی كه بسیار متمول هستند وقتی پای صحبت میشینید اینها میگویند كه نمیدانید كه چقدر گرانی است ما فلان فلان گوشت فلان حالا خودش از بس گوشت خورده دارد میتركد، ولی این طور اشكهای تمساح و اینها ما باید با دقت بحث كنیم اصلاً ملاك تشخیص مزاج اقتصادی كشور چیست این بحث خیلی جدی است ملاكش تولید است یعنی باید ما ببینیم كه در كشور ما چی تولید میشود چگونه تولید میشود آن وقت این تولید میشود ملاك آن شاخصه سلامت بدن اقتصاد كشور مثل یك بدنی است كه در داخلش انواع امراض میتواند بیاید خوب بله این امراضی كه ما در اقتصادمان داریم كرونیك است ما بعد از انقلاب كارهای بسیار مهمی كردیم اقتصاد ما سالم نشد آنطور كه باید بشود، ولی كارهای زیادی انجام شد مثلاً توسهای كه در مناطق روستایی انجام دادیم بینظیر است من، چون به مناطق روستایی زیادی میروم اصلاً امكان نداشت شما یك مناطقی بروید مناطق روستایی ما عمدتاً دارای راه هستند دارای برق هستند دارای گاز هستند دارای مدرسه هستند.
سوال: اینترنت نه حالا از 15 سال پیش
لاریجانی: بله اینترنت نه اصلاً فرهنگ آنها یك فرهنگ جالبی شده البته بخشی را من ناراحت هستم كه از روستایی بودند لذت نمیبرند این به خاطر این است كه همه اجزای كار پیش نرفته یكی از كشورهایی كه در دنیا بیشترین كار را در روستاها كرده آلمان است توانسته جمعیت خودش را در روستاها نگه دارد و آن تكنیكشان این بوده كه كه محل كار و محل اقامتشان شامل مواردی بوده كه آنها را بهشان این امكان را میداده در روستا زندگی كردن الان در غرب خودش یك افتخاری است یعنی یك ژست خیلی مدرنی است ما اینجا افراد را میخواهیم تو سرش بزنیم میگوییم دهاتی در حالی كه در واقع دهاتی بودن چیز خیلی خوبی است یعنی ما زندگی مولد داشته باشیم به زندگی با طبیعت آشناییت داشته باشیم خوب اینها چیزهایی است كه مهم است مثلاً طرف وقتی میخواهد بحث اقتصادی كند نباید یك شرح كشافی برود كه قیمت گوشت اینقدر بالا رفت قیمت فلان بالا رفت.
سوال: حالا بحث این است كه آیا ما دوگانههای قدرتمندی در اقتصاد یا در فرهنگ داریم كه در حول آنها هم رقابت شكل بگیرد؟
لاریجانی: بله ما چندین نظر مختلف به خصوص در اختصاص داریم یعنی بعضیها معتقدند كنترل میتواند وضعیت را موقتاً پیش ببرد بعضی از آنها تئوریهایی كه زمان مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی بود كه ما باید یك جوری اقتصاد به قول فرنگیها لزفر بگذاریم كه هر كسی بتواند تولید كند حالا بعد از اینكه سرمایهها كجا و هر كدام چی شده یا اقتصادی كه در آن ساخت داخلی و توانمندی داخلی و دانش بنیان داخلی بتوانند نقش ایفا كنند و تولید محورش باشد من به نظرم چندین لااقل ما سه چهار تا مدل اقتصادی مختلف داریم حتی شروع كار كجا باشد ما همه چی را نمیتوانیم شروع كنیم مثلاً در مورد نفت ما باید افتخار كنیم كه كشور نفتی هستیم این همه منبع خداوند به ما داده، اما نفت خام فروش نباید باشیم یعنی باید جوری باشیم كه اگر بگویند شركتهای مهم حفاری در دنیا كجا است بگویند كه دوتایش در ایران است بهترین فرآوردههای نفتی كجاست بگویند كه دو تا در ایران است متخصصین مختلف نفت یعنی ببینید ما گم نكنیم بعضیها میگویند كهای كاش این نفت نبود نفت نعمت بزرگی است نفت خام فروشی بد است ببینید اینها بحث اقتصادی است دیگر مثلاً من الان وقت كم است برایتان بگویم من در یك كتابی به اسم تدین حكومت توسعه كتاب مفصلی است در قسمت توسعهاش بعضی از این چندگانهها را توضیح دادم خب اینها شدنی است من میخواهم بگویم كه ما در امر فرهنگ هم الان بحث مهمی است جامعه ما در حال تطور است تطور در مقابل با تعامل دنیا است ما كشور بستهای نیستیم هیچ وقت ما بسته نبودیم اصلاً مجاز ایرانی بسته نیست مجاز ایرانی فرهنگ ایرانی فكر ایرانی دستیابی است كه چیزهای جدید پیدا كند مسائل فرهنگی در كشور ما با ول انگاری نباید یك دانسته شود توسعه فرهنگی لازم داریم بعضیها فكر میكنند توسعه فرهنگی یعنی ما سرتاپا غربی شویم مسئله استفاده از فضای مجازی فضای مجازی نعمت بزرگ الهی است یكی از كشفیات بزرگ بشر است كه توانست كلی از مسائل فكری را دیجیتایز كند دسترسیها را آسان كند این الان در كشور ما تبدیل شده به یك جایی كه خیلی مسائل دارد ما سر این موضوعات باید بحثهای جدی كنیم بحث سر این نیست كه مثلا این فیلتر باشد آن فیلتر
من خدمت شما بگویم ما برای دسترسی به منابع بسیار خوبمان علمی ما لازم داریم كه فیلترشكن درست كنیم كه كشور غربی ما را راه نمیدهد یعنی فكر نكنید فیلتر فقط برای قسمت داخلی ما است ما برای آنها هم نیاز به فیلترشكن داریم الان پس مسائل مربوط به پیشرفت و تطور دسترسیهای مردم باید تبدیل كنیم این امكان عظیم را به وسیلهای برای تعمیق تفكر اسلامی و فرهنگی خودمان و فرهنگ ایرانی خودمان طرف باید راجع به این مسائل صحبت كند دوگانهها زیاد است یكی میگوید كه چرا فیلتر میكنید همه را آزاد كن زمان دولت قبل اینطور بود میگفتند شما خبر ندارید دنیا عوض شده چرا خبر نداریم ما صبح تا غروب با این كار میكنیم خبر هم داریم تكنیكش را هم بلد هستیم، ولی دنیا عوض شده معنایش ای
جریان انتخابات كه شما میدانید دنیایی از مسائل جدی در آن مطرح كنید شور دارد در واقع مباحثه دارد و یك برنامه بسیار جاذبی است انتخابات اینكه آقا فرمودند با شور وارد شوید این شور شور مصنوعی نیست شور سطحی نیست این شور از دل موضوعات در میآید ما به عنوان شهروند احساس میكنیم باید بفهمیم و نظر بدهیم خیلی به آدم شخصیت میدهد نظر ما هم حساب میشود در مسائل ما میتوانیم تحول ایجاد كنیم میتوانید تغییر ایجاد كنیم.
سوال: در صحبتهای رهبر انقلاب بود كه بین مشاركت مردم در انتخابات و تحول و حل مسائل كشور رابطه وجود دارد ،همچنین رهبر انقلاب گفتند مشاركت از دیكتاتوری جلوگیری میكند
لاریجانی: من اشاره خیلی دقیق میكنم ببینید حكومت و نظام مدنی شامل حكومت و مردم مثل مزاج یك آدم است امراض مختلفی تهدیدش میكند مهلكترین مرض برای یك نظم مدنی دیكتاتوری است مهلكترین این مسئله و این حساسیت و این مرض الان بیش از 2500 سال است كه شناخته شده یعنی بحثهایی كه ارسطو و افلاطون و سقراط راجع به دیكتاتوری دارند بحثهای بسیار جدی است بشر چند هزار سال است متوجه شده بزرگترین مرض و خطرناكترین مرض برای زندگی مدنی دیكتاتوری است این یك مرض بعدی كه آفت عظیم است و هرگونه پیشرفت را جلوگیری میكند ناامنی است پس بدانیم كه زندگی مدنی ما انواع امراض برایش است باید سالمش نگه داریم مثل بدن انسان دو تا از این مرضهای خطرناكتر از همه است یك دیكتاتوری است و بعد ناامنی است چطوری ما جلوگیری كنیم از اینها برای دیكتاتوری هیچ راهی بهتر از مشاركت نیست یعنی اصلاً نمیدونیم چیست مشاركت و انتخابات یك روش بسیار خوب برای دیكتاتوری البته صد در صد نیست، چون در كشورهای غربی انواع دیكتاتوریها است، ولی ظاهر انتخاباتی دارد، چون در آنجا سیطره سرمایه سبب شده كه علی الاصول رای مردم بازیچه شود
پس روش انتخابات دموكراسی یكی از مهمترین روشها و شاید تنهاترین روش جلوگیری از دیكتاتوری است به شرط اینكه سالم باشد همانطور كه آقا فرمودند و رقابتی باشد و رقابتها هم حقیقی باشد، اما ناامنی شما ناامنی را باید بدانید كه هم از داخل كشور میجوشد و هم به وسیله دشمنان است ما در این حوادث اخیر و فتنههای اخیر دیدیم كه چگونه دشمن ناامنی ایجاد میكند كه از دل ناامنی اغراض خودش را پیش ببرد ناامنی كه در آن مردم را بكشانند به خیابان این اگر مشاركت در انتخابات باشد مردم احساس میكنند كه اینهایی كه آمدند در خیابان چرا در خیابان من سر موقع رای میدهم اگر این مسئول را قبول ندارم مسئول دیگری را جای آن میگذارم امنیت مستقر امنیت چند لایه دارد یكی امنیتی است كه منبعث از زندگی مدنی است كه با آن میگویند امنیت مستقر امنیت مستقر با مشاركت مردم است لایه بعدی از امنیت مستقر امنیت دیگر سطوح مختلف امنیت غذایی امنیت زندگی حتی مسائل دیگر انتظامی پیش میآید.