پیش فرض های غلط آمریكا درباره برجام

پیش فرض های غلط آمریكا درباره برجامبه گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد در مطلبی در نشریه نیویورك تایمز با عنوان پیش فرض های غلط درباره توافقنامه هسته ای ایران نوشت چندین علل باعث شده است تا رئیس جمهور آمریكا و تندروهای واشنگتن فكر كنند كاخ سفید باید مسیر اعلام عدم پایبندی ایران به برجام و متعاقب آن ورود كنگره آمریكا به صحنه برای اعمال تحریم هایی علیه ایران برخلاف مفاد برجام را در پیش بگیرد. با این حال نظرات سیاستمداران تندروی واشنگتن مبتنی بر پیش فرض های غلطی است كه آنها از برجام دارند؛ پیش فرض هایی كه باید آنها برای همیشه از میان برداشت.
نیویورك تایمز به نقل از غلامعلی خوشرو افزود: دولت ترامپ روز پانزدهم اكتبر (یك هفته دیگر) برای سومین بار باید تصمیم بگیرد كه آیا كشور من، ایران، به برنامه جامع اقدام مشترك یا توافق هسته ای سال2015 ایران با پنج عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل متحد بعلاوه آلمان (برجام) پایبند بوده است یا خیر؟.
خوشرو گفت: این توافقنامه (برجام) كه آژانس بین المللی انرژی اتمی را به عنوان تنها نهاد راستی آزمایی پایبندی ایران مشخص می كند، صدور چنین تاییدیه مجددی را الزامی نكرده است. ایده گواهی كاخ سفید را كنگره ایالات متحده در 2015 مطرح كرد. بلكه كنگره آمریكا در سال 2015 میلادی، ایده تاییدیه و گواهی كاخ سفید را مطرح كرد. به طورخلاصه، این موضوع، نوعی مساله داخلی آمریكاست، هرچند كه همین مسئله (لزوم تاییدیه و گواهی) به طور بالقوه می تواند تعهدات آمریكا را در قبال برجام تحت تاثیر قرار دهد.
به گفته خوشرو، تاكنون دولت ترامپ دوبار در ماه آوریل و ژوئیه گذشته، پایبندی ایران را به برجام تایید كرده است.
آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز پس از صدها بازرسی، با انتشار هشت گزارش، تایید كرده است كه ما به تعهداتمان در قبال برجام پایبند بوده ایم. كشورهای اروپایی نیز تردیدی در این موضوع ندارند.
با این حال، با نزدیك شدن به پانزدهم اكتبر، گفته می شود كه دولت ترامپ از تایید پایبندی ایران به برجام خودداری خواهد كرد؛ اقدامی كه می تواند باعث شود كنگره آمریكا برخلاف برجام، تحریم های را علیه ایران تحمیل كند.
خوشرو افزود: چندین علل باعث شده است تا رئیس جمهور آمریكا و تندروهای واشنگتن فكر كنند كاخ سفید باید مسیر اعلام عدم پایبندی ایران به برجام و متعاقب آن ورود كنگره آمریكا به صحنه برای اعمال تحریم هایی علیه ایران برخلاف مفاد برجام را در پیش بگیرد. با این حال نظرات سیاستمداران تندروی واشنگتن مبتنی بر پیش فرض های غلطی است كه آنها از برجام دارند؛ پیش فرض هایی كه باید برای همیشه كنار گذاشته شوند. نخست اینكه، برخی مخالفان برجام ادعا می كنند برجام بدترین توافقی است كه تاكنون ایالات متحده آمریكا با كشوری منعقد كرده است. این ادعا یك حقیقت مهم را نادیده می گیرد؛ اینكه برجام، توافقی دوجانبه بین تهران و واشنگتن نیست. در واقع، برجام، حتی توافقی چندجانبه نیست كه مستلزم تصویب كنگره آمریكا یا مجلس ایران باشد. بلكه، برجام، قطعنامه مصوب شورای امنیت سازمان ملل متحد است. در واقع، همین موضوع مشخص می كند كه چرا برجام از حمایت گسترده دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد و نیز آنتونیو گوترش، دبیركل ملل متحد برخوردار است.
پیش فرض غلط دوم این است كه با برجام می توان در مسائلی كه ارتباطی به برنامه هسته ای ایران ندارند، سیاست هایی را به این كشور دیكته كرد. در صورتی كه، هرگز این موضوع مطرح نبوده است. همواره روشن بوده است كه برای رسیدن به یك توافقنامه هسته ای، لازم است دیگر نگرانی های ژئوپولیتیك را كنار گذاشت.همه كسانی كه در گفتگوهای چندساله منتهی به برجام مشاركت داشتند، این مسئله را تایید می كنند و قبول دارند. برای مثال، با وجود اختلاف نظر روسیه و ایالات متحده آمریكا برسربسیاری از مسایل دیگر غرب آسیا، آنها توانستند در مذاكرات منتهی به برجام با یكدیگر همكاری كنند.
اكنون، گزارش ها حكایت از آن دارد كه دولت ترامپ قصد دارد این توافق هسته ای (برجام) را به برنامه موشكی ایران ربط دهد؛ اقدامی كه كاملا با اهداف برجام مغایرت دارد. قطعنامه شماره 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص برجام، از ایران می خواهد تا در زمینه موشك های بالستیك با قابلیت حمل تسلیحات هسته ای كار نكند.ولی كشور من به دنبال توسعه یا دستیابی به سلاح هسته ای نیست و برجام كه متن آن به دقت مذاكره و تدوین شده است، ما را از توسعه فناوری بازدارند نظامی متعارف كه بسیاری كشورهای دیگر نیز در اختیار دارند، منع نمی كند. این واقعیت كه موشك های ایران برای دستیابی به حداكثر دقت طراحی می شوند، ثابت می كند كه هدف از طراحی آنها، حمل تسلیحات هسته ای نیست. زیرا یك چنین موشك هایی به برخورداری از دقت بالا در هدف گیری نیاز ندارند.
پیش فرض غلط سوم این است كه گفته می شود یك بند (تاریخ) انقضاء در توافق وجود دارد، بدینسان ایران پس از ده سال از بازرسی ها یا محدودیت های موجود علیه برنامه هسته ای خود، رهایی خواهد یافت (این محدودیت ها منقضی خواهند شد). هرچند كه برخی از شروط مربوط به محدودیت ها (پس از ده سال) پایان خواهند یافت ولی جنبه های حساس بازرسی ها خاتمه نمی یابند. بعلاوه، بر اساس برجام حدود شش سال دیگر از الان- با فرض اینكه همه طرف های برجام به تعهدات شان پایبند بوده باشند- ایران باید پروتكل الحاقی پادمان های هسته ای را تصویب كند كه بخشی از معاهده عدم اشاعه است. این امر، كشور مرا مشمول بازرسی های گسترده آژانس بین المللی اتمی ایران خواهد كرد. ایران، پس از دوره های زمانی مندرج در برجام، به عنوان عضوی عادی از جامعه بین المللی و یكی از امضا كنندگان معاهده عدم اشاعه، به برنامه هسته ای خود با اهداف پزشكی و تولید انرژی ادامه خواهد داد.
خوشرو خاطر نشان كرد، ما ایرانی ها- مانند همه كشورهای ذینفع برجام، جامعه بین المللی و كارشناسان عدم اشاعه- این توافق هسته ای را یك دستاورد دیپلماتیك مهم می دانیم كه به رژیم بین المللی عدم اشاعه نوعی اعتبار می دهد. از میان هفت كشور مذاكره كننده برجام، فقط آمریكاست كه تصویب این توافق هسته ای را بحث برانگیر می داند.
در نهایت، هرتصمیمی كه رئیس جمهور و كنگره آمریكا درباره تایید و گواهی مجدد برجام بگیرند، یك مساله داخلی آمریكاست. ولی اگر ایالات متحده آمریكا مایل است در مذاكرات چندجانبه آتی معتبر بماند، نباید خلاف اجماع بین المللی حركت و از دیپلماتیك قبلی خود عقب نشینی كند، خواه این اقدام با هدف تلافی سیاسی علیه دولت قبلی (آمریكا) صورت گیرد و چه بخشی از ارزیابی دوباره منافع ملی آمریكا باشد.