در حالیكه كشور قطر تا مرز دریایی ایران در بوشهر 185 كیلومتر فاصله دارد، اما كشورمان در 7 ماه نخست امسال 139 میلیون دلار به این كشور صادرات داشته است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، 6 ماه از قفلی كه بر دروازه های مرز زمینی قطر و عربستان خورده است، می گذرد.محاصره اقتصادی قطر فرصتی طلایی برای تجار ایرانی بود. البته تركیه جدی ترین رقیب ایران در حالیكه از مزیت همسایگی ایران با قطر هم برخوردار نبود دست روی دست نگذاشته بود.
چهار ماه پیش تجار ایرانی در صنایع غذایی و لوازم خانگی سهم 900 میلیون دلاری از بازار این كشور را برای خود متصور بودند.همان زمان وزیر اقتصاد تركیه از رایزنی با ایران برای باز كردن مسیر ترانزیت به روی محوله های ترك خبر داده بود.بنابراین گزارش؛ با گذشت 4 ماه وعده زیبكچی در تفاهمی 3 جانبه بین ایران تركیه و قطر محقق شد و ایران به عبور كامیون های ترك از خاك خود چراغ سبز نشان داد.اما موانعی كه فعالان اقتصادی كشورمان 4 ماه قبل به آن اشاره داشتند در این مدت مرتفع نشد.
نبود كشتی ها و كانتینرهای یخچال دار یكی از موانع اصلی بر سر راه صادرات محصولات كشاورزی و دلیل برگشت خوردن محموله های ارسالی ایران به قطر بود.
همچنین قیمت بالای حمل و نقل و نرخ كرایه از دیگر مشكلاتی بود كه بخش خصوصی به آن اشاره داشت.آنطور كه رییس انجمن تولیدكنندگان لوازم خانگی گفته بود نرخ كرایه حمل تركیه در مقایسه با ایران نصف قیمت است و دولت تركیه و شركت های بزرگ حمل و نقل این كشور این بستر مهم صادراتی را در اختیار صادركنندگان قرار داده بودند.
به هر تقدیر كشور از سهم ترانزیت عبور تركیه از خاك ایران منتفع شد اما اما سهمش از بازار 3 تا 5 میلیارد دلاری قطر ناچیز است.دوباره به سراغ بخش خصوصی و دولتی رفتیم تا ببینیم چه گشایشی در توسعه تجارت كشورمان با قطر حاصل شد؟
رییس سازمان توسعه و تجارت با اشاره به جمعیت 2.7 میلیون نفری كشور قطر گفت: به دنبال توسعه تجارت با قطر بودیم اما كشوری با این جمعیت نمی تواند جهشی در میزان صادرات كشور ایجاد كند.
بخش خصوصی اما نبود امكانات لجستیكی و هزینه بالای حمل و نقل كشور را از موانع جدی موجود می داند.
رییس كمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران گفت:ایران از نظر جغرافیایی نزدیك ترین كشور برای تامین مواد غذایی قطر است اما ضعف حمل و نقل دریایی و فرسودگی آن مانع توسعه صادرات است.
همچنین كاوه زرگران رییس انجمن صنایع مواد غذایی گفت: ترك ها یارانه های مناسبی برای توسعه صادرات می دهند وهزینه حمل و نقل را تامین می كنند تا صادر كنندگان ترغیب شوند به بازارهای خارجی ورود كنند و سهم بگیرند.
به سراغ وزیر راه و شهرسازی رفتیم تا نظر او درباره نحوه حمایت دولت از بخش خصوصی را جویا شویم.
عباس آخوندی گفت: بخش خصوصی كمتر از دولت انتظار حمایت مادی یا كالاهای قیمت گذاری شده داشته باشد و دولت هم كمتر به بخش خصوصی سرك بكشد و آن را در رقابت آزاد بگذارد.
وزیر راه و شهرسازی درباره حمایت دیگر كشورها از بخش خصوصی با دادن سوبسید و یارانه افزود: صحت این موضوع جای تامل دارد.
در این 4 ماه ترك ها برنامه ای بلند مدت برای تصاحب بازار قطر را محقق كردندن و در مقابل ایران تنها به سهم ناچیز ترانزیت بسنده كرده است.
حكایت ایران و قطر مصداق این ضرب المثل است، دست ما كوتاه و خرما بر نخیل.
