فعالیت های هسته ای ایران در چارچوب برجام است

به گزارش خبرنگار سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما از وین ؛ گزارش جدید یوكیا امانو مدیركل آژانس بین المللی انرژی اتمی در باره ایران چهارشنبه منتشر و برای مطالعه در اختیار اعضای شورای حكام قرار گرفت.
رضا نجفی نماینده كشورمان در آژانس بین المللی انرژی اتمی در باره این گزارش گفت این گزارش بار دیگر تایید می كند كه فعالیتهای هسته ای ایران در زمینه های مختلف از جمله غنی سازی؛ تحقیق و توسعه، باز طراحی راكتورآب سنگین اراك و تولید آب سنگین در چارچوب برجام ادامه دارد.
وی افزود : آژانس نیز بر اساس مقررات پادمان، اجرای موقت پروتكل الحاقی و برجام به نظارت خود بر این فعالیتها ادامه می دهد.

متن كامل گزارش یوكیا امانو مدیركل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره راستی ازمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت بدین شرح است...


A. مقدمه
1. این گزارش مدیر كل به شورای حكام و همزمان به شورای امنیت سازمان ملل (شورای امنیت) در خصوص اجرای تعهدات مرتبط هسته ای جمهوری اسلامی ایران (ایران) ذیل برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) و در خصوص موضوعات مرتبط با راستی آزمائی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت می باشد. این (گزارش) همچنین اطلاعاتی درخصوص موضوعات مالی، و مشورتها و تبادل اطلاعات آژانس با كمیسیون مشترك ایجاد شده توسط برجام، ارائه می دهد.

B. سابقه
2. در تاریخ 14 ژوئیه 2015، چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس، ایالات متحده آمریكا، بهمراه نماینده عالی اتحادیه اروپا برای امور خارجی و سیاست امنیتی (E3/EU+3) و ایران درمورد برجام توافق كردند. در تاریخ 20 ژوئیه 2015 شورای امنیت قطعنامه 2231 (2015) را به تصویب رساند كه در آن از جمله از مدیركل درخواست نمود كه "راستی آزمائی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته ای ایران برای كل دوره تعهدات یادشده درچارچوب برجام را برعهده گیرد".1 در اوت 2015، شورای حكام به مدیركل اجازه داد تا راستی آزمائی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته ای ایران همانگونه كه در برجام پیش بینی شده را انجام داده و بر همین اساس برای كل دوره تعهدات یادشده در پرتو قطعنامه شماره 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل، منوط به در اختیار داشتن منابع مالی و منطبق با رویه های پادمانی استاندارد آژانس، گزارش ارائه نماید. شورای حكام همچنین اجازه داد كه آژانس با كمیسیون مشترك همچنانكه در سند GOV/2015/53 و اصلاحیه یك آن آمده، مشورت و تبادل اطلاعات نماید.
3. هزینه سالانه تخمینی آژانس برای اجرای پروتكل الحاقی ایران و برای راستی آزمایی و نظارت تعهدات مرتبط هسته ای ایران به شرح مندرج در برجام مبلغ 2/9 میلیون یورو در سال می باشد كه كل آن از محل كمك های فرا بودجه ای در سال 2016 تأمین می شود. تا تاریخ اول نوامبر 2016 مجموع مبلغ در اختیار آژانس برای اجرای پروتكل الحاقی و برای راستی‌آزمایی و نظارت در ارتباط با برجام به میزان 11 میلیون یورو بوده است كه منابع هزینه نشده برای فعالیت های برنامه اقدام مشترك (JPA) را نیز شامل می گردد.

C. فعالیتهای راستی آزمایی و نظارت بر برجام (JCPOA)
4. از تاریخ 16 ژانویه 2016 (روز اجرای برجام) آژانس اجرای تعهدات مرتبط هسته ای ایران ذیل برجام را راستی آزمایی و نظارت نموده2,3 و از زمان انتشار گزارش فصلی قبلی مدیركل , بشرح ذیل گزارش می دهد4.

C.1 . فعالیت‌های مربوط به آب سنگین و بازفرآوری
5. ایران ساخت رآكتور تحقیقاتی آب سنگین اراك (رآكتور IR-40) موجود را طبق طراحی اولیه آن پیگیری نكرده است.5 ایران قرص‌های اورانیوم طبیعی، میله‌های سوخت یا مجموعه‌های سوخت طراحی شده به صورت ویژه برای راكتور IR-40 طبق طراحی اولیه را تولید یا آزمایش نكرده و همه قرص‌های سوخت اورانیوم طبیعی و مجموعه های سوخت موجود در انبار تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده است (بندهای 3 و 10).6
6. ایران به اطلاع رسانی به آژانس در خصوص موجودی آب سنگین در ایران و تولید آب سنگین در كارخانه تولید آب سنگین(HWPP)7 ادامه و به آژانس اجازه داده است كه بر میزان ذخایر آب سنگین ایران و مقدار آب سنگین تولید شده در HWPP نظارت نماید (بند 15). در تاریخ 25 اكتبر2016، آژانس راستی‌آزمایی نمود كه ذخیره آب سنگین ایران به 130 متریك تن رسیده است.8 در تاریخ دوم نوامبر 2016، مدیركل در ارتباط با ذخیره آب سنگین ایران به جناب آقای دكتر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ابراز نگرانی نمود. در تاریخ 8 نوامبر 2016، آژانس راستی آزمائی نمود كه ذخیره آب سنگین ایران به 1/130 متریك تن رسیده است. طی نامه دریافت شده از سوی آژانس به تاریخ 9 نوامبر 2016، ایران آژانس را از "برنامه اش برای آماده سازی انتقال 5 متریك تن آب سنگین درجه هسته ای خود" به خارج از ایران مطلع ساخت.9
7. ایران فعالیت‌های مربوط به بازفرآوری را در رآكتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تأسیسات تولید ایزوتوپ مولیبدن، ید و زنون(MIX) و یا در هر تأسیسات اعلام شده دیگر به آژانس، انجام نداده است (بند 18).

C.2 . فعالیت‌های مربوط به غنی سازی و سوخت
8. در كارخانه غنی سازی سوخت (FEP) در نطنز بیش از 5060 سانتریفیوژ IR-1 به صورت نصب شده در 30 آبشار به شكل محاسبه شده در واحدهای عملیاتی در زمان توافق پیرامون برجام (بند 27) به صورت نصب شده باقی نمانده اند. ایران تعداد 48 سانتریفیوژ IR-1 را از میان سانتریفیوژهای در حال نگهداری در انبار10 به منظور جایگزینی با سانتریفیوژهای آسیب دیده یا خراب نصب شده در FEP خارج كرده است (بند 29.1).
9. ایران به غنی سازی UF6 در FEP ادامه داده است.11، ایران غنی سازی بالاتر از 67/3 درصد از اورانیوم 235 را انجام نداده است (بند 28).
10. مباحث فنی میان آژانس و ایران در ارتباط با مقدار اورانیوم غنی شده در خطوط فراوری در كارخانه پودر غنی شده UO2 (EUPP) در اصفهان در جریان است.12
11. كل موجودی ذخیره شده اورانیوم غنی سازی شده ایران از میزان 300 كیلوگرم UF6 غنی شده تا میزان 67/3 درصد اورانیوم 235 (یا معادل آن در اشكال مختلف شیمیایی) فراتر نرفته است (بند 56).13
12. در كارخانه غنی سازی سوخت فردو (FFEP) تعداد 1044 سانتریفیوژ IR-1 در یك بال از تأسیسات مزبور قرار داده شده اند (بند 46)، كه تعداد 1042 سانتریفیوژ IR-1 به صورت نصب شده در شش آبشار باقی مانده اند و دو سانتریفیوژ IR-1 به صورت جداگانه به منظور انجام «تحقیقات اولیه و فعالیت های تحقیق و توسعه مربوط به تولید ایزوتوپ پایدار» نصب شدند.14 ایران در بازه زمانی گزارش هیچ گونه غنی سازی اورانیوم یا فعالیت های تحقیق و توسعه مرتبط در این كارخانه انجام نداده و هیچ گونه مواد هسته ای در كارخانه وجود نداشته است (بند 45).
13. همه سانتریفیوژهای انبار شده به همراه متعلقات آنها در انبار، تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده اند (بندهای 29، 47، 48 و 70).15 آژانس دسترسی منظم به ساختمان های مرتبط در نطنز شامل همه FEP و كارخانه نیمه صنعتی غنی سازی (PFEP) را ادامه داده و دسترسی روزانه طبق درخواست آژانس انجام شده است (بند 71).
14. ایران فعالیت های غنی سازی اش را در راستای برنامه بلند مدت غنی سازی و تحقیق و توسعه غنی سازی خود به همان صورت ارائه شده به آژانس در تاریخ 16 ژانویه 2016 انجام داده است (بند 52).
15. ایران هیچكدام از تأسیسات اعلام شده را به منظور تبدیل صفحات سوخت یا ضایعات به UF6 مورد استفاده قرار نداده و از ساخت تأسیساتی جدید بدین منظور به آژانس اطلاعی نداده است (بند 58).
C.3. تحقیق و توسعه، تولید و موجودی سانتریفیوژ
16- هیچگونه اورانیوم غنی شده ای از طریق فعالیتهای تحقیق و توسعه انباشت نشده است، و تحقیق و توسعه غنی سازی ایران با و بدون اورانیوم با استفاده از سانتریفیوژها در محدوده تعریف شده در برجام انجام شده است.( بندهای 32-42)
17- ایران اظهارنامه های مربوط به تولید و موجودی لوله های روتور سانتریفیوژ و بیلوز (Bellows) را به آژانس ارائه نموده و اجازه راستی آزمایی اقلام در موجودی را به آژانس داده است( بند 1/80 ). آژانس نظارت مداوم شامل استفاده از اقدامات نظارتی و مراقبتی را انجام داده و راستی آزمایی نموده كه تجهیزات اعلام شده برای تولید لوله های روتور و بیلوزها برای تولید سانتریفیوژ فقط برای فعالیتهای مشخص شده در برجام استفاده شده اند( بند 2/80 ). ایران هیچگونه سانتریفیوژ IR-1 را برای جایگزینی با آنهایی كه خراب شده و یا از كار افتاده اند تولید نكرده است.( بند 62)
18- همه لوله های روتور اعلام شده، بیلوزها و مجموعه های روتور شامل لوله روتورها و بیلوزهایی كه از روز اجرا تولید شده اند تحت نظارت مداوم آژانس قرار داشته اند. (بند 70) طی مدت زمان گزارش، ایران لوله های روتور را تولید كرده است.16

D. اقدامات شفاف سازی
19. ایران كماكان به آژانس اجازه داده تا از نظاره گرها و مهر و مومهای الكترونیكی آنلاین در زمینه غنی سازی استفاده نماید تا بدینوسیله وضعیت آنها در اماكن هسته ای به بازرسان آژانس مخابره و جمع آوری خودكار ثبت سوابق اندازه گیری توسط ادوات اندازه گیری نصب شده آژانس تسهیل گردد (بند 67.1). ایران بنا به درخواست آژانس نسبت به صدور روادید درازمدت برای بازرسان منصوب آژانس اقدام نموده و برای آژانس در اماكن هسته ای، محل كار مناسب فراهم نموده و استفاده از محل كار در مكان های نزدیك سایتهای هسته ای در ایران را تسهیل نموده است (بند 67.2).
20. ایران كماكان به آژانس اجازه داده - تا از طریق اقدامات مورد توافق با ایران، از جمله از طریق اقدامات مراقبتی و نظارتی - بر تمامی كنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) تولید شده در ایران یا كسب شده از دیگر منابع و گزارش شده توسط ایران به آژانس، نظارت نماید. همچنین، ایران تمامی اطلاعات ضروری برای قادر نمودن آژانس جهت راستی آزمایی تولید كنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) و موجودی انبار UOC تولید شده در ایران یا كسب شده از هر منبع دیگری را ارایه نموده است (بند 69) .

E. دیگر اطلاعات مرتبط
21. ایران اجرای موقت پروتكل الحاقی موافقتنامه پادمانها بر اساس ماده 17 (b) پروتكل الحاقی، تا زمان لازم الاجرا شدن آن را ادامه می دهد. آژانس به ارزیابی اظهارنامه های ارائه شده از سوی ایران ذیل پروتكل الحاقی17 و انجام دسترسی های تكمیلی به سایتهای هسته ای و دیگر مكان ها در ایران تحت پروتكل الحاقی ادامه داده است.
22. طی مقطع زمانی این گزارش، آژانس در جلسات گروه كاری خرید كمیسیون مشترك شركت نكرده است. (برجام، ضمیمه چهار - كمیسیسون مشترك، بند 6.4.6).

F. خلاصه:
23. آژانس به راستی آزمائی عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در تاسیسات هسته ای و مكان های خارج از تاسیسات كه بطور معمول مورد استفاده قرار می گیرند (LOFs) و از سوی ایران درچارچوب موافقت نامه پادمان ها اعلام شده ادامه می دهد. ارزیابی ها در خصوص نبود فعالیتها و مواد هسته ای اعلام نشده برای ایران كماكان ادامه دارد.
24. از روز اجرا، آژانس به نظارت و راستی آزمائی اجرای تعهدات مرتبط هسته ای از سوی ایران بر اساس مفاد برجام پرداخته است.
25. مدیركل به گزارش دهی به طور مقتضی ادامه خواهد داد.