مذاكرات كنوانسیون خزر در بهترین شرایط انجام شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما، محمدجواد ظریف در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبكه دو سیما در پاسخ به سؤالی كه آیا مذاكرات درباره كنوانسیون خزر در شرایط فشار و تحریم بود اظهارداشت: كنوانسیون خزر 21 سال است كه مذاكره می شود و بیش از یك سال است كه تقریباً همه موارد كنوانسیون به نتیجه رسیده است.
وزیر امور خارجه با اشاره به اینكه كنوانسیون به زبان های فارسی و روسی مذاكره شده بود گفت: در یك سال گذشته كارهای مطابقت دادن ترجمه ها انجام و متن انگلیسی به عنوان متن مرجع تعیین شد.ظریف افزود: معتقدم امروز جمهوری اسلامی ایران به یاری خداوند در شرایط قدرت است و در شرایط ضعف نیست و فشارهایی كه آمریكا به جمهوری اسلامی ایران وارد كرده است در واقع آمریكا را در دنیا در شرایط انزوا قرار داده است.
وی خاطر نشان كرد: مشاهده می كنیم كه در حوزه دیپلماتیك تقریباً​ همه كشورها به استثنای یكی دو كشور كوچك كه در شرایط خوبی نیستند با آمریكا همراهند و همه از موضع جمهوری اسلامی ایران حمایت می كنند لذا امروز هم به لطف خدا در شرایط قدرت هستیم.
وزیر امور خارجه گفت: مذاكرات كنوانسیون خزر در بهترین شرایط جمهوری اسلامی ایران و در شرایطی كه هم تحریم ها برداشته شده بود و هم وضعیت افكار عمومی بین المللی درباره ایران خوب بود در آن شرایط مذاكره شد.
ظریف افزود: به همین دلیل است كه بر خلاف برخی اظهار نظرهایی كه به هر حالت صورت می گرفت این مذاكرات در شرایط خوبی انجام شد.
وزیر امور خارجه گفت: برخی اظهار نظرهایی می كنند اما به واقع این كنوانسیون بیشترین منفعت را برای منافع ملی و برای امنیت ملی و برای تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران دارد و در بهترین شرایط این مذاكرات انجام شد.
كنوانسیون خزر روابط با همسایگان را گسترش می دهد
­وزیر امور خارجه گفت: كنوانسیون حقوقی دریای خزر علاوه بر حفظ تمامیت ارضی، روابط ما را با همسایگان این حوزه گسترش می دهد.
ظریف در ادامه سخنانش در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبكه دو سیما افزود: یك نكته را تأكید می كنم و آن این است كه اگر سیاست خارجی یك هدف داشته باشد حتما ً این هدف حراست از تمامیت ارضی كشور است.
وزیر امور خارجه گفت: البته حراست از تمامیت ارضی، امنیت ملی، استقلال سیاسی و همینطور كمك به وضعیت معیشتی مردم، اینها وظایف سیاست خارجی است.
ظریف تصریح كرد: یك هدفی كه این دولت به صورت ویژه دنبال می كرده است تعامل سازنده بویژه با همسایگان بوده است.
وی افزود: ما با همسایگان شمالی مان در بهترین شرایط هستیم و بسیار روابط خوبی داریم و دوست داشتیم كه این روابط به صورت نهادینه، درازمدت و پایدار باشد و كنوانسیون حقوقی دریای خزر نه تنها تمامیت ارضی ما را حفظ می كند بلكه باعث می شود كه یك روابط دوستانه و صمیمانه ای با همسایگانمان در این حوزه مهم همسایگی ما برقرار شود و تداوم پیدا كند.
وزیر امور خارجه گفت: این برای جمهوری اسلامی ایران بسیار حائز اهمیت است بویژه در شرایط تشدید فشارهای بین المللی، همسایگان مهمترین محل ارتباط كشور است. وی افزود: با همسایگان شمالی، تركیه، عراق و با همسایگان شرقی افغانستان و پاكستان روابط بسیار خوبی داریم و لازم بود این روابط گسترش پیدا كند و ان شاء الله هر چه بیشتر گسترش پیدا خواهد كرد.

كنوانسیون دریای خزر در روز دریای خزر انجام شد
وزیر امور خارجه گفت : با بیان اینكه جلسات بسیاری در سطح كارشناسان و وزرای خارجه درباره رژیم حقوقی دریای خزر برگزار شده است گفت : علت برگزاری كنوانسیون دریای خزر در این تاریخ به مناسبت 12 اوت روز بین المللی دریای خزر بود .
محمدجواد ظریف در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبكه دو سیما افزود : از سال گذشته تصمیم گرفته بودیم كه كنوانسیون دریای خزر را در این روز برگزار كنیم .
وی در تشریح اظهارات رئیس جمهور در خصوص سهم بندی رژیم حقوقی دریای خزر اضافه كرد : یك تصور اشتباهی در میان برخی وجود دارد كه سهم ایران از دریای خزر 50 درصد است یا اینكه این طور بوده است .
وزیر امور خارجه اضافه كرد : در دهه 90 میلادی روسیه و قزاقستان بستر و زیر بستر دریای خزر را میان خود تقسیم كردند كه 18 تا 17 ونیم درصد سهم روسیه و قزاقستان بالای 30 درصد در نظر گرفته شد البته روسیه خط مرزی خود با آذربایجان را نیز تعیین كرد البته این مرز دولتی و حاكمیتی نیست و فقط مربوط به منابع زیر سطحی كه عمدتا نفت و گاز است می باشد.
ظریف گفت : این دو كشور توانستند محل منابع خود را تعیین كنند و آذربایجان نیز بخش شمالی آن را مشخص كرد اما بین ایران ، آذربایجان و تركمنستان هیچ تقسیم منابع زیر بستر صورت نگرفت .
وی ادامه داد : در این كنوانسیون همچنین تقسیم بندی شكل نگرفت لذا افرادی كه در مورد سهم ایران از خزر صحبت می كنند حتما درباره زیر بستر نمی توانند اظهار نظری كنند چون در این كنوانسیون صحبتی در این زمینه نشده است و احتمال دارد در آینده نزدیك نیز در این زمینه توافقی صورت نپذیرد اما نكته دیگری كه در این زمینه حائز اهمیت است منابع زیر بستر دریای خزر می باشد.
ظریف گفت: تفاهم های خیلی خوبی با آذربایجان و تركمنستان انجام داده ایم تا بتوانیم از منابع زیر بستر استفاده كنیم و اینهاست كه در واقع آینده روابط دوستانه درباره خزر را شكل می دهد .
وزیر امور خارجه درباره سطح دریای خزر نیز گفت : در این زمینه نیز هیچ گونه تقسیم بندی صورت نگرفته البته دو اصل تعیین شده است یكی اینكه منطقه دریای سطح زمینی كشور كه 25 مایل از خط مبدا است و بعد از 10 مایل هم منطقه انحصاری ماهیگیری است اما نكته مهم تعیین خط مبدا است كه در این زمینه هم توافقی نداشتیم لذا اگر كسی درباره تعیین سطح صحبت می كند هیچ صحبتی درباره تعیین سطح فعلا شكل نگرفته است .
ظریف افزود: در مورد دریای خزر چیزی كه مهم است اینكه 5 كشور سهم می برند و نمی توان اجازه داد كشورهای دیگر بین خودشان تصمیم گیری كنند همانطور كه در گذشته بین روسیه و قزاقستان صورت گرفته بود .

كنوانسیون دریای خزر بسیار خوب است
­وزیر امور خارجه گفت : در كنوانسیون دریای خزر چیزی كه توافق شده آن است كه 5 كشور باید درباره خط مبدا تصمیم بگیرند.
محمد جواد ظریف در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبكه دو سیما افزود : اگر ما این كنوانسیون را نداشتیم و امضا نشده بود هر كشور می توانست با كشور دیگر درباره خط مبدا تصمیم بگیرد .
وی گفت : سواحل جمهوری اسلامی دندانه دار نیست و بسیار صاف است در حالی كه ساحل دیگر كشورها دندانه دار است آن كشورها از خط مستقیم و نرمال استفاده می كردند بر اساس روش های معمول، جمهوری اسلامی ایران در وضع مناسبی نبود برای همین ما توانستیم نكته بسیار مهمی را در این كنوانسیون بگنجانیم .
ظریف افزود: البته برخی دوستان ایراد می گیرند كه چرا كنوانسیون تعریف خط مبدا نرمال و مستقیم دارد البته به رژیم دریاها اشاره نمی كنم چون دریای خزر شامل رژیم حقوقی دریاهای آزاد نمی شود و ما توانستیم این موضع جمهوری اسلامی را در كنوانسیون جا بیندازیم كه بر اساس آن رژیم حقوقی دریای خزر متفاوت از رژیم دیگر دریاها تعیین شود بنابراین به این خاطر كه ما محدوده آبهای سرزمین را 15 مایل در نظر گرفتیم بسیار مهم است زیرا بر اساس كنوانسیون حقوق دریاها محدوده آبهای سرزمینی 12 مایل است و این نشانه آن است كه دریای خزر وضعیت ویژه ای دارد .
وزیرخارجه كشورمان افزود: چیز دیگری كه ما در نظر گرفتیم تعریف خط مبدا نرمال و مستقیم كاملا مشخص است و این تعریف در كنوانسیون تكرار شده است .
وی گفت : البته یك نكته دیگر در این كنوانسیون تكرار شده و آن وضعیت ویژه ایران است كه رئیس جمهور به آن اشاره كرد سواحل ایران به علت اینكه نمی توان به راحتی خط مبدا مستقیم برایش كشید در یك حالت عادی از وضعیت نامناسبی رنج می بریم و ما این را در كنوانسیون اضافه كردیم و ماحصل این دستاورد نتیجه چندین جلسه بین كارشناسان و وزرای خارجه 5 كشور حاشیه دریای خزر است.
وزیر امور خارجه ابراز عقیده كرد كه این كنوانسیون ، كنوانسیون بسیار خوبی است اما دولت این تصمیم را به تنهایی نگرفته و نخواهد گرفت یعنی از دهه هفتاد و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی این موضوع در دستور كار شورای عالی امنیت ملی بود و هر حركتی كه وزارت خارجه و سایر دستگاهها در مذاكرات حضور داشتند و اساتید دانشگاهی كه به ما در این زمینه كمك و مشورت حقوقی می دادند همه اینها مرحله به مرحله به شورای عالی امنیت ملی ارجاع، تصویب و نیاز سنجی ها در آن دیده شد و در نهایت هم بر همان اساس تصمیم گیری شده است.
او گفت: اكنون نیز معتقدیم این كنوانسیون بسیار خوب است ومنافع جمهوری اسلامی را حفظ می كند نه تنها در حوزه تصمیم گیریهای آینده در خصوص بستر و سطح آب بلكه در مورد مسائل دیگری كه رئیس جمهور به آن اشاره كرد مثل امنیت ، ماهیگیری ، كشتیرانی و دیگر مسائل علاوه بر اینها مجلس نیز این فرصت را دارد كه درباره این كنوانسیون تصمیم بگیرد زیرا تا این كنوانسیون مراحل قانونی را طی نكند كنوانسیونی لازم الاجرا نخواهد بود و این موضوع هم در متن كوانسیون و هم رئیس جمهور در سخنرانی كه در اكتائو داشت بر آن تاكید كرد .
ظریف تاكید كرد : این كنوانسیون توافقنامه بسیار خوبی است و منافع ما را تضمین می كند هم مقام معظم رهبری به تمامیت ارضی بسیار حساس هستند هم ریاست جمهور و هم وزارت خارجه به عنوان وظیفه ذاتی اش به تمامیت ارضی جمهوری اسلامی حساس است لذا هیچ اقدامی كه ضرری به تمامیت ارضی ما داشته باشد قطعا در این كنوانسیون نیست .

كنوانسیون خزر افتخاری برای ایران است
وزیر امور خارجه گفت: كنوانسیون خزر افتخاری برای جمهوری اسلامی ایران است و نباید این افتخار را به یأس و سرخوردگی تبدیل كنیم.
محمدجواد ظریف در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبكه دو سیما افزود: گروهی در ایران در مقطعی مدعی بودند كه دریای خزر مشاع است و این مبتنی بر تصوری بود كه مبنایی در قراردادهای 1921 و 1941 نداشت.
وی گفت: همچنین تصور حق 50 درصد نیز در این زمینه نادرست است.
ظریف افزود: نسبت به تقسیم های دو جانبه درباره سطح دریای خزر موافق نبودیم و هنوز هم معتقدیم تقسیم درباره سطح این دریا باید به وسیله همه كشورها انجام شود.
وی با بیان اینكه مشخص شدن حدود بستر در دریای خزر منوط به تعیین خط مبدأ بر اساس كنوانسیون خزر شده است گفت: البته با تركمنستان و آذربایجان درباره زیر بستر حدودی تعیین كرده ایم.
وزیر امور خارجه افزود: درباره حدود بستر توافق های دو جانبه و سه جانبه بین كشورهای دریای خزر می تواند وجود داشته باشد.
ظریف گفت: درباره بستر و زیر بستر با آذربایجان همكاری را آغاز كرده ایم و با تركمنستان نیز در آینده این كار را شروع می كنیم.
وی افزود: درباره سطح دریای خزر رابطه دو جانبه نیست بلكه 5 طرف دارد و باید تضمین شود هیچ كدام از طرف ها در بیرون مذاكره و معامله قرار نمی گیرند.
ظریف گفت: كنوانسیون دریای خزر مانع می شود كه دیگر كشورها بدون ما تصمیم بگیرند.
وی افزود: این یك تصمیم بسیار مهم و شجاعانه بود و ما مانع تصمیم گیری دیگر كشورها بدون خودمان شدیم.
ظریف گفت: آنها كه اسناد را مطالعه نكرده اند از این كنوانسیون ایراد می گیرند اما مهم بود كه توافق كنیم بدون حضور ما درباره خزر تصمیمی گرفته نشود.
وی افزود: برای معاهده های 1921 و 1941 میلادی هیچ مرجع قضایی رسیدگی مشخص نشده است و این معاهدات، معاهدات مرزی نیستند بلكه تجاری هستند.
وزیر امور خارجه گفت: هر قراردادی نمی تواند برای دیوان بین المللی، صلاحیت ایجاد كند بلكه باید در معاهدات برای این دیوان صلاحیت ایجاد شود.
وی افزود: كسانی كه می گویند ایران برای حدود دریای خزر باید به دیوان بین المللی مراجعه كند باید بدانند اولاً نیازی به مراجعه ما به این دیوان به دلیل حفظ منافعمان وجود ندارد و همچنین به دلیل دیده نشدن دیوان بین المللی در معاهدات 1921 و 1941 نمی توانستیم بحث توافق روسیه و قزاقستان برای استفاده از بستر را در این دیوان مطرح كنیم.
ظریف گفت: اینكه جمهوری اسلامی ایران توانست پرونده آمریكا برای نقض تحریم ها و مسائل دیگر را به دیوان بین المللی ببرد برای این بود كه این موضوع بر اساس قرارداد مودت 1955 دیده و به دیوان بین المللی صلاحیت داده شده بود.
وزیر امور خارجه افزود: 50 درصدی كه گفته می شود ایران از دریای خزر سهم داشت وجود نداشته است و رد می شود زیرا 50 درصد به معنای رفتن حدود آب های ایران در دریای خزر به بالای تركمنستان و آذربایجان است كه سهم آنها را از دریای خزر منع می كند یا اینكه كله قندی را دریای خزر حدود آب های ایران در نظر بگیریم كه تا نزدیك روسیه پیش می رود.
ظریف گفت: در رژیم پهلوی به دلیل وابستگی این رژیم حتی یك لحظه اجازه پیش رفتن ایران از مرز حسینقلی و آستارا به میزان یك متر را نمی دادند.
وی افزود: 70 سال از ​آب های آذربایجان، نفت استحصال می شد در حالی كه یك قطره از آن را به ما نمی دادند و اجازه آن را نداشتیم.
ظریف گفت: در جمهوری اسلامی ایران در حوزه 20 درصدی یك كار بدون حضور ما انجام نشده است.
وزیر امورخارجه افزود: نخستین كشتی ای كه وارد خزر شد در سال 1368 و نخستین ناو جنگی ما اوایل دهه 80 یا اواخر دهه 70 شمسی بود كه دلیل استقلال و عزتمندی جمهوری اسلامی ایران است.
ظریف گفت: خط موهوم 11 درصدی اكنون هیچ اعتباری ندارد اما تلاش می كردند كه این خط را لحاظ كنند اما در كنوانسیون خزر كلمه "رویه" نیامده است زیرا خط موهوم 11 درصدی با زور ایجاد شده بود.
وی افزود: عدد 11 درصدی خط موهوم وصل آستارا به حسینقلی بود و ایران این خط را نپذیرفته است و نخواهد پذیرفت.
ظریف گفت: خط مبدأ همان اندازه باید برای جمهوری اسلامی ایران آب های سطحی ایجاد كند كه برای بقیه فراهم كرده است.
وی افزود: 25 مایل منطقه انحصاری و بقیه برای كشتیرانی، ماهیگیری و كارهای علمی، مشترك است و نباید در آن اكتشاف انجام شود.
وزیر امور خارجه گفت: هیچ كشوری غیر از كشورهای حوزه دریای خزر نمی توانند از دریای خزر برای تحركات نظامی استفاده كند و هیچ كشوری نیز نمی تواند به غیر از پرچم 5 كشور حوزه دریای خزر با پرچم دیگری در این دریا كشتیرانی كند.
وی افزود: در این كنوانسیون آمده است از قلمرو هیچ كشوری نباید علیه دیگر كشورهای حوزه دریای خزر استفاده شود.
ظریف گفت: برخی در فضای مجازی گفته اند این موضوعات برای روسیه است اما اینكه برخی كشورها بویژه رژیم صهیونیستی در پی حضور در این منطقه هستند برای روسیه نیست بلكه آنان برای جمهوری اسلامی ایران این تلاش ها را انجام می دهند.
وی افزود: مزایای این كنوانسیون در حوزه سرزمینی، امنیتی و اقتصادی برای جمهوری اسلامی ایران بسیار است.
كنوانسیون خزر افتخاری برای جمهوری اسلامی ایران است و نباید این افتخار را به یأس و سرخوردگی تبدیل كنیم.
وی افزود: افتخار، سربلندی و عزت ملت ایران باید برای همه ما مهم باشد. مذاكره درباره منابع زیربستر و خط مبدا خزر به آینده موكول شد
­وزیر امور خارجه گفت : مذاكرات درباره منابع زیر بستر و خط مبدا در كنوانسیون خزر به آینده موكول شد.
محمد جواد ظریف در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری شبكه دو سیما با اشاره به اینكه این كنوانسیون تاثیری روی سهم 20 درصدی ندارد افزود : این موضوع باید به صورت جداگانه حل و فصل شود .
وی گفت : ما ادعا كردیم و معتقد بودیم كه این منطقه ای كه جمهوری اسلامی ایران باید منابعش را در بستر و زیربستر استفاده كند باید 20 درصد باشد .
وزیر امور خارجه افزود : در موضوع زیر بستر بحث سرزمین نیست و در آنجا راجع به قلمرو صحبت نمی كنیم بلكه راجع به منطقه ای صحبت می كنیم كه می خواهیم از منابعش استفاده كنیم بنابراین وقتی درباره منطقه ای صحبت می كنیم می خواهیم از منابعش استفاده كنیم مهم این است كه این منابع كجاست و چقدر ما می توانیم از منابع زیر بستر استفاده كنیم .
ظریف گفت : اگر ما بتوانیم ترتیباتی را فراهم كنیم كه بتوانیم از مهمترین حوزه های زیر بستر بصورت مشترك یا بصورت دیگری استفاده كنیم آنجاست كه اهداف جمهوری اسلامی از نظر زیر بستر عملی می شود.
وی افزود: آن چیزی كه قلمرو را تشكیل می دهد همان آبهای سرزمینی است كه 15 مایل می باشد حتی منطقه انحصاری ماهیگیری هم جزو قلمرو نیست .
وزیر خارجه گفت : آن چیزی كه مرز دریایی را تشكیل می دهد آبهای سرزمینی است و بعد هم یك مرحله مهم تر از آن كه دیگر اجازه عبور بی ضرر هم ندارد آبهای داخلی است كه بین خط مبدا و ساحل می شود.
ظریف ادامه داد : درباره هیچكدام از اینها تصمیم گیری نشده چون درباره خط مبدا تصمیم گیری نشده است .
وی با اشاره به اینكه كنوانسیون های 1921 و 1940نكات مثبت و غیرمثبتی داشتند افزود : حتی در عهدنامه 1921 دولت وقت شوروی 17 شهر قفقاز كه در عهدنامه های گلستان و تركمنچای از ایران جدا شدند برای خودشان حفظ كردند .
وزیر خارجه گفت : آنچه كه در فصل 11 كنوانسیون 1921 مهم است و ما به آن استناد می كنیم این است كه آنچه كه براساس گلستان و تركمنچای برای حدود بیش از 108 سال از هر گونه كشتیرانی در دریای خزر محروم بودیم در فصل یازده این كنوانسیون ایران را محق می داند كه از آزادی كشتیرانی استفاده كند.
ظریف افزود : لذا كنوانسیون 1921 و 1940 سر جای خود هست اما مقررات مثبتی داشت كه همه آن مقررات مثبت به كنوانسیون خزر منتقل شد و مواردی هم در كنوانسیون 1921 بود كه جمهوری اسلامی رسما به آن ایراد گرفت و حتی یكجانبه فسخ كرد.
وی تصریح كرد : نكته مهم این است كه تمام موارد مثبت، آمده و برخی موارد منفی به نفع جمهوری اسلامی ایران اصلاح شده است مانند اینكه طرف ثالثی نمی تواند از قلمرو هیچ یك از كشورهای حوزه خزر علیه كشور دیگری استفاده كند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: در كنوانسیون خزر تاكید كردیم كه خط مبدا باید در یك توافق جداگانه با موافقت هر 5 كشور تعیین شود كه این هم در خود كنوانسیون به صراحت آمده است ولی ما یك بار دیگر بر آن تاكید كردیم و نكته ای دیگر كه بر آن تاكید شد این بود كه این كنوانسیون هیچ تاثیری بر بستر و زیر بستر ندارد .
وی افزود : اینها را به عنوان اعلامیه توضیحی نوشتیم برای اینكه همه اینها در خود كنوانسیون جای دارد ولی ما برای تاكید و توضیح و همچنین تفسیر روشن تر اینها را نیز اضافه كردیم .
وزیر خارجه گفت : بر اساس این كنوانسیون هر فعالیت خصمانه توسط كشورهای غیر ساحلی از قلمرو كشورهای ساحلی علیه سایر كشورها ممنوع خواهد بود .
ظریف با اشاره به رژیم بهره برداری از زیر بستر و بستر افزود : در این خصوص به توافقی نرسیدیم و خیلی امیدی هم نداریم كه در آینده نزدیك به توافقی برسیم و برای همین هم بود كه سالها پیش و حتی قبل از این دولت تصمیم گرفتند كنوانسیون رژیم حقوقی را از موضوع بستر و زیر بستر جدا كنند به خاطر اینكه اگر آن وضعیت بود ما در باره مسائلی كه باید به توافق می رسیدیم مثل حفاظت از محیط زیست خزر و وضعیت كشتیرانی خزر مثل حضور ناوهای جنگی بیگانه و یا كشورهای ساحلی راجع به همه اینها باید به توافق می رسیدیم.
وی افزود : الان بر خلاف كنوانسیون 1921 و 1940 كه اجازه می داد كشتی های جنگی تا سواحل یكدیگر بروند الان كشتی های جنگی در آبهای سرزمینی فقط با اجازه كشور ساحلی می توانند عبور كنند كه این هم برای امنیت ملی ما بسیار مهم است .
وزیر امور خارجه ادامه داد : یكی از شرط های ما این بود كه عبور خط لوله مشكلی برای محیط زیست ایجاد نمی كند كه این هم برای ما از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بود .
ظریف با اشاره به اینكه بعداز این كنوانسیون مذاكرات و راه زیادی را باید در دو حوزه برویم افزود : یكی منابع زیر بستر كه آن را باید به تفاهم برسیم و هنوز به جز همكاریهای مشترك به تفاهم نرسیده ایم نكته بعدی كه مذاكرات بسیار دشواری خواهد داشت بحث خط مبدا است به خاطر اینكه خط مبدا موضوع بسیار حساسی است بویژه برای ما كه نوع ساحلمان در وضعیت نامناسبی است و از نظر تعیین خط مبدا حتما نیاز به مذاكرات جدی داریم .