رئیس جمهور: با چه معیاری با چنین دولت بدعهدی، عهد جدیدی ببندیم؟! هرگونه گفتگو باید در تداوم برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت باشد.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما از نیویورك، متن سخنان دكتر روحانی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
«الحمدلله رب العالمین و الصلوة والسلام علی رسول الله و آله و صحبه»
خانم رئیس،
انتخاب شما را به ریاست هفتاد و سومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، تبریك میگویم.
امروز در شرایطی گرد هم آمدهایم كه جهان، از خودسری و بیتوجهی برخی از دولتها به ارزشها و نهادهای بینالمللی در رنج است. پیام حضور ما در اینجا، آن است كه ایجاد منافع و امنیتِ جهان با كمترین هزینه، در سایۀ هماهنگی و همكاری كشورها امكانپذیر است. اما متأسفانه در جهان امروز شاهد حاكمانی هستیم كه فكر میكنند با تقویت ناسیونالیزمِ افراطی، نژادپرستی و بیگانه ستیزی كه یادآور تفكر نازی هاست و با زیرپا گذاشتن مقررات جهانی و تضعیف سازمانهای بینالمللی بهتر میتوانند به منافع خود دست یابند و یا حداقل برای كوتاه مدت، میتوانند بر احساسات عمومی و جذب آرای مردم، تأثیر بگذارند و برای این منظور، به نمایشهای مضحكی حتی در قالب تشكیل جلسه غیرمعمول شورای امنیت، دست میزنند.
باید برای همیشه، این خیالپردازی را كنار بگذاریم كه، میتوان با سلب امنیت و صلح از دیگران، صلح و امنیت بیشتری را برای خود، دست و پا كرد. باید مجال رشد به این تفكر را ندهیم كه میتوان با ایجاد ناامنیِ ساختگی، از دیگران باجخواهی كرد. در این مسیر، مقابله با چندجانبهگرایی، نه نشانه قدرت بازو، كه علامت ضعفِ اندیشه است و حكایت از عدم شناخت از جهانی درهمتنیده و پیچیده، دارد.
در این شرایط، بیتفاوتی و بیاثری نهادهای بینالمللی میتواند خطری برای صلح جهانی باشد. دولتهای اقتدارگرا دشمنان صلح و پدران جنگ هستند.
دولت ایالات متحده آمریكا، دستكم در صورت هیأت حاكمۀ كنونی خود، عزم آن دارد كه كلیه نهادهای بینالمللی را بیخاصیت سازد. این دولت درحالیكه برخلاف قواعد و حقوق بینالملل، از یك توافق چندجانبۀ مصّوب شورای امنیت خارج شده، جمهوری اسلامی ایران را به گفتوگوی دوجانبه میخواند. دولتی كه هنوز به دولت بودن خود آگاه نیست و عهد و پیمان سَلَف خود را نقض میكند و اصل حقوقیِ مسئولیت دائمیِ دولتها را نمیشناسد. دولتی كه به مشورت نخبگان، بها نمیدهد؛ از ایران میخواهد با او گفتوگو كند!
ما با چه معیاری میتوانیم با چنین دولتِ بدعهدی، عهدِ جدیدی ببندیم! هرگونه گفتوگویی باید در تداوم برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت باشد، نه با اِعراض از آن و بازگشت به گذشته، كه این ارتجاعی بزرگ است. ارتجاعِ بزرگتر آنكه دولت آمریكا پنهان نمیكند كه در پی براندازی همان دولتی است كه خواستار گفتوگو با آن است!
حضار محترم؛
رویكرد جمهوری اسلامی ایران در حوزه سیاست خارجی همواره مبتنی بر چندجانبه گرایی و پایبندی به اصول شناخته شده حقوق بینالملل بوده است. احترام ما به معاهده عدمِ اشاعه، و مذاكرات سخت و طولانی ما با گروه 1+5 كه منجر به توافق برجام شد، نمونه بارزی از این رویكرد است.
خرسندیم كه جامعه بینالمللی، خروج یكجانبه و غیرقانونیِ دولت آمریكا از برجام را برنتافت و در برابر آن موضعی قاطع اتخاذ نمود. برجام حاصل بیش از یك دهه تلاش دیپلماتیك و یك دوره مذاكرات فشرده برای رفع یك بحرانِ ساختگی بود. این سند توسط قطعنامه 2231 شورای امنیت به اتفاق آراء تأیید و به تعهدی بینالمللی تبدیل شد. بر اساس این قطعنامه، همه كشورها و سازمانهای بینالمللی و منطقهای موظفاند از هر اقدامی در مغایرت با آن خودداری كرده و از اجرای برجام حمایت نمایند.
بر پایه دوازده گزارش متوالیِ آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران تا به امروز به كلیه تعهدات خود پایبند بوده است؛ لكن آمریكا از همان ابتدا به اجرای تعهداتش وفادار نماند. و متعاقباً دولت فعلی آمریكا به بهانههای واهی با نقض تعهدات خود، از این توافق خارج شد. سازمان ملل متحد نباید اجازه دهد كه مصوباتش، گروگانِ بازیهای انتخاباتی و تبلیغاتی برخی از اعضا گردد و به هیچ عضوی نباید اجازه داد كه به دلیل مسائل داخلی، از اجرای تعهدات بینالمللی، شانه خالی كند.
علاوه بر این، آمریكا از سایر كشورها نیز میخواهد برجام را نقض كنند. خطرناكتر اینكه، آمریكا همه كشورها و سازمانهای بینالمللی را تهدید میكند كه اگر به قطعنامه 2231 شورای امنیت عمل كنند، مجازات خواهند شد. این دو، یعنی «دعوت عام برای سرپیچی از قانون» و همچنین «تهدید قانون مداران به مجازات»، برای اولین بار است كه در تاریخ این سازمان، اتفاق میافتد. این روش منحصر به برجام نیست، و حتی در برخورد آمریكا حتی با دیوان كیفری بینالمللی نیز حاكم است.
ما از حمایت جامعه جهانی و تلاشهای اتحادیه اروپا ، روسیه و چین در حمایت از اجرای برجام، قدردانی كرده و تحقق كامل تعهداتِ مصرح در آن را، شرط بقای این دستآوردِ مهم دیپلماسی میدانیم.
خانمها، آقایان؛
تحریم های یكجانبه و نامشروع، خود نوعی تروریسمِ اقتصادی و ناقض حقِ توسعه است. جنگ اقتصادی كه آمریكا تحت عنوان تحریم های تازه، آغاز كرده نه تنها مردم ایران را هدف قرار داده، بلكه آثار زیانباری برای مردم كشورهای دیگر داشته و در روند تجارت جهانی، اِخلال كرده است.
ملت ایران در خلال چهل سال گذشته نشان داده كه علیرغم سختی ها و تنگناهای ناشی از تحریمها، همچنان مقاوم است و میتواند از این مرحله دشوار نیز به خوبی عبور كند. تاریخ هزاران ساله كشور ما نشان میدهد كه ایران و ایرانی، در مقابل طوفان حوادث هرگز نشكسته و حتی سر خم نكرده است.
در اینجا به صراحت اعلام می كنم كه سیاست آمریكا در قبال جمهوری اسلامی ایران از ابتدا غلط بوده و رویكرد لجاجت در مقابل خواستِ مردم ایران، كه در انتخاباتهای متعدد بروز و ظهور یافته، یقیناً محكوم به شكست است. ایران با قدمت تاریخی و تمدنی و فرهنگیِ غنی و با جایگاه مهم ژئوپولیتیك خود ، واقعیتی غیرقابل انكار است. بدون شك، سیاست مشاركت با ایران، آثار مباركی برای ملتها در بر داشته، كه یك نمونه آن همكاری ایران با كشورهای دوست در مبارزه با تروریسم است.
درك ایالات متحده آمریكا از روابط بینالملل، اقتدارگرایانه است. آمریكا فكر میكند چون زور دارد حق هم دارد. درك آنها از قدرت، نه اقتدارِ مشروع و قانونی، كه زورگویی است. هیچ دولت و ملتی را نمیتوان به زور به پایِ میز مذاكره آورد و اگر چنین شود آنچه انباشت میشود، خوشههای خشم ملتهاست كه نصیب زورگویان خواهد شد.
ما هم معتقدیم كه در نهایت، شاید راه بهتری جز گفتوگو وجود ندارد اما گفتوگو، دوسویه است، و بر اساس برابری، عدالت و منزلت انسانها و بر مبنای قواعد و حقوق بینالملل. قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد، «ورق پاره» نیست. ما از شما دعوت میكنیم كه به قطعنامه 2231 بازگردید؛ ما از شما دعوت میكنیم كه به میز مذاكرهای كه خود آن را برهم زدید، بازگردید. اگر از برجام میترسید و آن را كارنامه رقیبان سیاسی خود در آمریكا میدانید ، ما از شما دعوت میكنیم به مصوبه شورای امنیت بازگردید. ما از شما دعوت میكنیم كه در نهادهای بینالمللی بمانید. تحریم نكنید كه تحریم و تكفیر دو روی یك سكه است ؛ در تكفیر، اندیشه انسانها انكار میشود و در تحریم، زندگی و رفاه مردم نفی میگردد.
برای گفتوگو نیازی به گرفتن عكسهای دو نفره نیست، میتوان در همین جا و در این مجمع عمومی، سخنِ یكدیگر را شنید. من گفتوگو را از همین جا آغاز میكنم و به صراحت اعلام میكنم : موضوع امنیت بینالملل، بازیچه سیاستِ داخلی آمریكا نیست. سازمان ملل، یكی از ادارات ِدولت ایالات متحده آمریكا نیست. هر گفتوگویی میتواند، از همان جایی و از همان كسی كه گفت و گو را قطع كرده و پیمان را زیر پا گذاشته است، شروع شود. شروع آن، پایان دادن به تهدید و تحریم ظالمانهای است كه، ناقضِ اصولِ اخلاقی و حقوق بینالملل است.
سخن ما روشن است : تعهد در برابر تعهد ، نقض در برابر نقض، تهدید در برابر تهدید. و گام در برابر گام، به جای حرف در برابر حرف.
سیاست ایران روشن است : نه جنگ، نه تحریم؛ نه تهدید، نه زورگویی؛ فقط وفای به عهد و عمل به قانون. ما از صلح و دموكراسی در همه منطقه خاورمیانه، حمایت میكنیم. دانش هستهای را واجب و سلاح هستهای را حرام میدانیم.
ما به عنوان قربانیان دیروز و امروز تروریسم، همواره در صف مقدم مبارزه واقعی با تروریسم بودهایم و خواهیم بود. مردم ما امروز عزادار شهادت دهها انسان بیگناه اند كه روز شنبه توسط تروریستهایی بخاك و خون كشیده شدند كه با كمال وقاحت از برخی پایتختهای غربی و در مصاحبه با رسانههایی كه در غرب با دلارهای نفتی اداره میشوند مسئولیت این وحشیگری را پذیرفتند. ما در ایران تمامی اقدامات تروریستی را بدون هرگونه ملاحظه محكوم كرده و می كنیم. ما از بیانیه محكم دیروز شورای امنیت ملل متحد در این زمینه استقبال می كنیم. ولی چرا رؤسای سازمانهای تروریستی منجمله سازمانی كه مسئولیت رسمی عملیات شنبه را به عهده گرفت در كشورهای غربی فعالیت می كنند و برنامه رسمی برای جمعاوری پول میگذارند؟ آیا این اقدامات مغایر مقررات بینالمللی نیست؟ چرا هیچیك از كشورهای تامین كننده مالی گروههای تروریستی ضد مردم ایران كه سابقه تامین مالی و تسلیحاتی برای داعش و النصره و القاعده را نیز دارند نه تنها مورد مؤاخذه قرار نمیگیرند بلكه تشویق و تسلیح هم میشوند؟ برای اینكه دنیا ادعای مبارزه با تروریزم را جدی بگیرد، نیازمند یك اقدام مشترك جهانی برای برخورد جدی با این پدیده شوم بدون توجه به عاملین و قربانیان آن هستیم.
حضار محترم؛
بر همین اساس، ما از همان ابتدای بحران سوریه نسبت به هرگونه مداخله در امور داخلی این كشور و استفاده از راهكارهای غیر قانونی از جمله حمایت از گروههای افراطی و ترویستی برای اعمال فشار بر دولت سوریه، هشدار داده و تاكید كردیم كه این بحران صرفاً از طریق گفتوگو میان طرفهای سوری، قابل حل است. در همین راستا، حضور مشاورین نظامی ما در سوریه، به در خواست دولت سوریه انجام شده و منطبق بر حقوق بینالملل، و برای مبارزه با تروریزم است. ایران، روسیه و تركیه در همكاری با دولت سوریه و طرفهای سوری موفق شدهاند در قالب فرایند آستانه، كه اوایل ماه جاری میلادی، سومین اجلاس سرانِ آن، در تهران برگزار شد، نقش مؤثری در كاهش تنش در سوریه ایفا كرده و در آخرین اقدام مشترك، از درگیری و خونریزی در منطقه ادلَب جلوگیری كنند.
در طی بیش از سه سال گذشته، شاهد وضعیت وخیم انسانی در یمن هستیم كه منجر به تخریبِ زیرساختها، كشتار و مجروح شدن صدها هزار نفر از مردم بیگناه و آوارگی میلیونها نفر و وقوع قحطی و بیماریهای مزمن شده است. این اقدامات غیر انسانی ، مصداق بارز جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی است. بحران یمن صرفاً از طریق گفتوگویهای یمنی – یمنی و بدون مداخله خارجی، قابل حل است. و در این راستا، آماده هر نوع كمك هستیم.
اصلیترین بحران خاورمیانه، بیتردید مسأله فلسطین است. گذشت زمان نباید و نمیتواند موجب توجیه اشغالگری باشد. جنایات بی شمار رژیم اسرائیل علیه فلسطینیها بدون كمكهای مادی و تسلیحاتی و سیاسی آمریكا، امكانپذیر نبوده است. اسراییل با داشتن زرادخانه هستهای و تهدید صریح دیگران به نابودی با سلاح هستهای، بزرگترین خطر برای صلح و ثبات منطقه و جهان است.
اقدام زشت دولت امریكا در انتقال سفارت این كشور به بیت المقدس و تصویب قانون نژادپرستانه «دولت یهود» در اسرائیل، ناقض موازین بینالمللی بوده و مصداق بارز آپارتاید است.
خانم رئیس ،
گسترش روابط با همسایگان و ایجاد منطقه امنتر و توسعهیافتهتر، از اولویتهای اصلی سیاست خارجی ایران است. چند هفته پیش، جمهوری اسلامی ایران، به همراه چهار كشور ساحلیِ دیگرِ دریای خزر، كنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر را به امضا رساندند. اطمینان دارم این اقدام تاریخی موجب تقویت حُسن همجواری و پیشرفت برای همه كشورهای ساحلی دریای خزر خواهد بود. ما با همسایگان جنوبی خود در سواحل خلیج فارس نیز همین روابط را می خواهیم. ما معتقد به تشكیل سازوكاری مشترك برای منطقه خلیج فارس با حضور و مشاركت همه كشورهای منطقه میباشیم. امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز، همیشه برای ما مهم بوده و همانطور كه در طول جنگ تحمیلیِ عراق علیه ایران، از آن حفاظت كردیم، در آینده نیز با هرگونه تلاش برای اِخلال در این آبراهِ حیاتی، مقابله خواهیم كرد.
ایران نگاهی صلحطلبانه به مسائل سیاسی و بینالمللی داشته و بنای جنگ با هیچ كشوری را نداشته و ندارد. ایران نیازی به امپراتوری ندارد. ایران نه بر اساس سیاست كه در فرهنگ و تمدن خود یك امپراتوری است.
ایران حلقه وصل شرق به غرب بوده است و خواهد بود؛ دیدبانی هوشیار برای جهانی عاری از خشونت.
جمهوری اسلامی ایران همان دولتی است كه قبل از همه جهان، ماهیت فاشیستیِ رژیمِ بعثی را شناخت و در برابر تجاوز آن مردانه جنگید. ما با حزب بعث میجنگیدیم قبل از آن كه كویت توسط آنها اشغال شود.
جمهوری اسلامی ایران همان دولتی است كه در خط مقدم مبارزه با طالبان بود و در نبرد با تروریسم طالبان، شهید داد. ما با القاعده و طالبان میجنگیدیم قبل از آنكه به نیویورك حمله شود.
جمهوری اسلامی ایران همان دولتی است كه با داعش جنگید و آن را تصویری مجعول از اسلامگرایی نشان داد. ما با داعش میجنگیدیم قبل از آن كه در پاریس و لندن و بروكسل، عملیات كنند.
واقعیات تاریخی درباره ایران را بپذیرید. از تحریم دست بردارید و به تكفیر پایان دهید. جهان، دوستی بهتر از ایران نخواهد داشت، اگر صلح، آرمان شماست.
از توجه شما سپاسگذارم.