در مصاحبه اختصاصی با بی بی سی؛فروپاشی برجام شكست جامعه بین المللی خواهد بود

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه كشورمان در گفتگو با «لیز دوسِت» Lyse Doucet خبرنگار ارشد بین المللی شبكه بی بی سی در نیویورك به پرسش های او درباره موضوعات مختلف پاسخ گفت .

فروپاشی برجام ،شكست جامعه بین المللی، قوانین بین المللی و سازمان ملل خواهد بود

خبرنگار بی بی سی از وزیر امور خارجه ما سئوال كرد :«چه اندازه نگران هستید كه توافق هسته ای ایران فروبپاشد؟
ظریف پاسخ داد:« خب این احتمال وجود دارد، اما این نه تنها گام رو به عقب برای ایران، بلكه شكست برای جامعه بین المللی، قوانین بین المللی و سازمان ملل خواهد بود. آنچه اكنون با آن روبرو هستیم قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است و یكی از اعضای دائم این شورا نه تنها قطعنامه ای را كه خودش به آن رأی داده و در واقع، به شورای امنیت ارائه و بر سر آن مذاكره كرده است، نقض می كند، بلكه كشورهایی را كه قصد دارند این قطعنامه را اجرا كنند، مجازات می كند. این، نخستین بار است كه چنین اتفاقی رخ می دهد. بنابراین، سقوط برجام نه تنها یك پسرفت ، بلكه رویه (بد) بسیار جدی در نظام بین المللی خواهد بود.
جامعه بین المللی باید تصمیم بگیرد آیا به آمریكا اجازه سلطه خواهد داد یا نه؟

خبرنگار بی بی سی با اشاره به برجام از آقای ظریف پرسید:« اكنون كه توافق به تار مویی بسته است، اروپا سازوكار ویژه ای فراهم كرده است تا به شركت های خصوصی و شركت های نفتی اجازه دهد از طریق دور زدن دلار آمریكا، استفاده از سایر ارزها و پرهیز از تحریم های آمریكا، با ایران تجارت داشته باشند. عملی كردن این سازوكار نیز دشوار خواهد بود. »
وزیر امور خارجه در پاسخ گفت:« بله، این كار دشوار خواهد بود، زیرا دلار آمریكا نقش فراگیر در نظام مالی بین الملل دارد. این كار دشوار خواهد بود، اما تصمیم بسیار روشن است: آیا جامعه بین المللی به آمریكا اجازه سلطه خواهد داد یا نه. البته آمریكا در گذشته سلطه داشت، اما بر اساس مجموعه ای از قوانین و نه بر اساس موارد دیكته شده كه هر چند روز یك بار تغییر می كنند

ایران امن ترین، ایمن ترین و باثبات ترین اوضاع را در منطقه غرب آسیا دارد

خبرنگار بی بی سی از آقای ظریف سئوال كرد:« هفته گذشته در سازمان ملل، از شما حمایت های زیادی شد. بسیاری از اعضای شورای امنیت سازمان ملل از شما حمایت سیاسی كردند، اما همان طور كه می دانید شركت ها و غول های تجاری بزرگ نظیر «ایرباس» و «توتال» فرانسه هم اكنون نیز سرمایه گذاری های چند میلیارد دلاری خود در ایران را به علت نگرانی از تحریم های آمریكا، لغو كرده اند. »
آقای ظریف در پاسخ گفت:« بدون شك، همان طور كه گفتم آمریكا در نظام مالی بین المللی، نقش گسترده ای دارد و به چالش كشیدن آن مستلزم (زمان و تلاش) زیاد خواهد بود؛ اما ایران لزوما نیاز ندارد با كسانی كه در معرض (تحریم های) آمریكا قرار دارند، تعامل داشته باشد. شمار زیادی از شركت ها در عرصه فناوری های پیشرفته و مطرح، هیچ گونه در معرض (تحریم هایی) آمریكا نیستند. اگر اروپا بتواند جایگزین هایی بیابد، آنگاه ما (تعامل) با این شركت ها را آغاز خواهیم كرد و اطمینان دارم به محض اینكه غول های تجاری ببینند كه حضور در ایران، منطقی است و خطری ندارد، آنها نیز همین كار را خواهند كرد، زیرا ایران احتمالا امن ترین، ایمن ترین و باثبات ترین اوضاع را در منطقه (غرب آسیا) دارد و همه به حضور در آن علاقه دارند.



مهم ترین و دشوارترین آزمون این خواهد بود كه ببینیم آیا سازوكارهای اروپا موثر خواهد بود یا خیر

خبرنگار بی بی سی از آقای ظریف سئوال كرد:« دونالد ترامپ هشدار بسیار جدی داد كه هر كس ایران را منزوی نكند، با پیامدهای شدید روبرو خواهد شد. اكنون تكلیف كشوری مانند انگلیس كه بیش از هر چیز دیگر، به دنبال حفظ روابط تجاری و سیاسی خود با ایران دارد، چیست؟ آنها (مقامات انگلیس) در این زمینه چه به شما گفتند؟»
آقای ظریف در پاسخ گفت:« ترزا می نخست وزیر انگلیس، امانوئل مكرون و دیگران، تعهدشان را اعلام كردند و گفتند ما به بهره مندی ایران از مزایای اقتصادی توافق متعهدیم. تعهداتی كه اروپایی ها دادند، احتمالاً بهتر از آن چیزی بود كه كسی تصورش را می كرد. مرحله بعد، تبدیل این تعهدات سیاسی به سازوكار بود و به اعتقاد من، این سازوكارها قرار است اجرایی شود. محك بعدی كه مهم ترین و دشوارترین آزمون خواهد بود، این است كه ببینیم آیا سازوكارها مؤثر است یا خیر. به عقیده ما، دلیلی وجود ندارد كه این سازوكارها عمل نكند. ما قصد داریم اندكی بیشتر شكیبایی كنیم، اما این بدین معنا نیست كه كاسه صبر ما هرگز لبریز نخواهد شد، اما اندكی بیشتر صبر می كنیم تا ببینیم چه می شود.

می توانم به ترامپ اطمینان دهم كه آمریكا با ایران به توافق بهتری از برجام نخواهد رسید

خبرنگار بی بی سی درخصوص بهبود روابط آمریكا و ایران از آقای ظریف سئوال كرد :«راه برون رفت وجود دارد: شما می توانید پیشنهاد ترامپ را برای دیدار (دو جانبه) با حسن روحانی بپذیرید. آیا این كار، غیرممكن است؟»
ظریف پاسخ داد :«هیچ چیزی غیرممكن نیست. اما نتیجه دیدار (احتمالی) ترامپ با روحانی، فرصتی برای عكس گرفتن مقابل خبرنگاران و سندی دو صفحه ای خواهد بود. ما هم اكنون سندی 150 صفحه ای در اختیار داریم كه متن توافق است كه نه تنها ایران و آمریكا، بلكه شش قدرت دیگر، بر سر تك تك واژه های آن مذاكره كردند. به عنوان فردی كه بر سر این توافق مذاكره و برای مدتی طولانی درگیر این فرآیند بوده است، می توانم به ترامپ اطمینان دهم كه آمریكا به توافق بهتری نخواهد رسید.

روابط بین المللی به عاشق شدن ربطی ندارد بلكه مبتنی بر احترام به تعهدات است

خبرنگار بی بی سی با اشاره به ادعاهای مقامات دولت آمریكا درباره پیامدهای توافق با كره شمالی از آقای ظریف سئوال كرد:« كیم جونگ اون رهبر كره شمالی به نتیجه متفاوتی رسید و از دشمن درجه یك عمومی در آمریكا به رهبری تبدیل شد كه ترامپ می گوید به خاطر نامه های زیبایش، عاشق و شیفته او شده است. »
ظریف در پاسخ گفت:« روابط بین المللی به عاشق شدن ارتباطی ندارد. روابط بین الملل، (مبتنی) بر احترام به تعهدات است. آمریكا بر سر توافق مذاكره كرد. می دانید كه با روی كار آمدن دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریكا، فقط دولت این كشور تغییر كرد و اینگونه نبود كه انقلاب رخ دهد. توافق هسته ای نیز یك توافق شخصی بین من و «جان كری» یا بین رئیس جمهور اوباما و حسن روحانی نیست، بلكه توافقی بین المللی میان هفت كشور و اتحادیه اروپا است كه در قطعنامه شورای امنیت نیز درج شده است. »

ما درها را به روی مذاكره نبسته ایم اما باید چنین گفتگویی قابل اطمینان باشد

خبرنگار بی بی سی با اشاره به احتمال گفتگوی بین ایران و آمریكا از آقای ظریف پرسید:« آیا شما كاملا درها را به روی گفتگو با ترامپ بسته اید؟ آیا درها هنوز باز است؟»
ظریف پاسخ داد:« نه، ما درها را نبسته ایم. درها نیز باز است، مشروط بر اینكه، چنین دیداری قابل اطمینان باشد. ما باید اطمینان یابیم كه به محض اینكه به توافق رسیدیم، توافق اجرایی شود.»



من در مایك پمپئو هر چیزی دیدم به جز احترام دوجانبه

خبرنگار بی بی سی از آقای ظریف پرسید :« در دولت سابق آمریكا، رابطه ای بین شما و «جان كری» شكل گرفت. پس چرا اكنون با مایك پمپئو وزیر امور خارجه آمریكا گفتگو نمی كنید؟ شما كه هم اكنون نیز تابو گفتگو با وزرای امور خارجه آمریكا را شكسته اید. گفتگو را در این سطح (وزرای امور خارجه) آغاز كنید، آیا می توانید چنین كاری كنید؟»
ظریف در پاسخ گفت :«به نظرم آنچه برای گفتگو ضروری است، اعتماد دو جانبه نیست. »
خبرنگار گفت:« بله، حتی اوباما رئیس جمهور سابق آمریكا نیز گفت اعتمادی وجود ندارد. »
آقای ظریف در پاسخ گفت «بله و این، پیش شرط مذاكره نیست، اما احترام دوجانبه پیش شرط گفتگو است و من در مایك پمپئو هر چیزی دیدم به جز احترام دوجانبه.»

احترام دوجانبه یعنی اینكه شما برای خودتان و قول هایتان احترام قائل باشید

خبرنگار بی بی سی از آقای ظریف پرسید :« ترامپ گفت كه روحانی، مردی دوست داشتنی است؛ مگر این احترام نیست؟»
آقای ظریف پاسخ داد:« نه، این احترام نیست. احترام بدین معناست كه برای خودتان و قول هایتان احترام قائل باشید. »
خبرنگار بی بی سی گفت :«به نظرم آنها گفته اند كه به قول هایشان عمل خواهند كرد. »
وزیر امور خارجه در پاسخ با اشاره به رفتار رئیس جمهوری آمریكا پس از نشست گروه هفت گفت:
« نه، زمانیكه شما باور دارید كه می توانید با گروه هفت به توافق برسید و سپس سوار هواپیما شوید و این توافق را پاره كنید؛ فقط به این علت كه شخصی سخنانی بر زبان آورده كه برای شما ناخوشایند بوده است، این به من نشان نمی دهد كه شما مذاكره كننده ای قابل اطمینان هستید.»

آثار تحریم ها بیش از اینكه جنبه واقعی داشته باشد، جنبه روانی دارد

خبرنگار بی بی سی از آقای ظریف پرسید: «شما به گونه ای وانمود می كنید كه گویی گذر زمان به نفع شما خواهد بود، اما در ایران موج بی سابقه ای از اعتراض ها شكل گرفته است: افزایش نارضایتی، اعتراض ها به گرانی، سیاست های اقتصادی دولت شما، انتقاد از حكومت ایران. اینها رو به افزایش است و تحریم های بیشتر در ماه نوامبر، در راه است. »
آقای ظریف پاسخ داد: «به نظرم تحریم ها تاكنون نیز اثر خود را گذاشته اند، زیرا آثار تحریم ها بیش از اینكه جنبه واقعی داشته باشد، جنبه روانی دارد.»
خبرنگار گفت : «اما ریال، حدود 80 درصد از ارزش خود را از دست داده است.»
آقای ظریف در پاسخ گفت: «همان طور كه گفتم، این اثر روانی (تحریم ها) است و در دو روز اخیر، ریال دوباره توانست حدود 30 درصد از این 80 درصد را دوباره به دست آورد. این، یك جنگ روانی است. جنگ اقتصادی كه آمریكا و برخی وابستگان آن در منطقه علیه ایران راه انداخته اند، بیش از آنكه واقعا جنگ اقتصادی باشد، جنگ روانی است.»
خبرنگار بی بی سی از آقای ظریف پرسید: «حسن روحانی برای نخستین بار در پنج سال اخیر در پارلمان ایران با انتقادات شدید در خصوص سیاست های ناكارآمد اقتصادی روبرو شد. بنابراین، موضوع فقط تحریم ها نیست.»
آقای ظریف گفت :«نه، این به تلفیقی از مسائل مربوط می شود كه در ایران رخ داده است.»