رهبر معظم انقلاب، دستگاه ها، مراكز علمی، نخبگان و صاحبنظران را به بررسی عمیق ابعاد مختلف الگوی پایه اسلامی ـ ایرانی پیشرفت فراخواندند.
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، ایشان خواستار ارائه نظرهای مشورتی برای اصلاح یا تكمیل و ارتقای این سند بالادستی از سوی تمامی صاحب نظران شدند .
ایشان همچنین مركز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را موظف كردند كه با مشورت مراجع مندرج در ابلاغ، نظرها و پیشنهادهای تكمیلی را دقیقاً بررسی و بهره‌برداری كند و نسخه ارتقایافته الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را حداكثر ظرف دو سال آینده برای تصویب و ابلاغ ارائه نماید، به‌طوری‌كه از ابتدای قرن پانزدهم هجری شمسی اجرای این الگو با سرعت مطلوب آغاز و امور كشور بر مدار آن قرار گیرد.
متن ابلاغ رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند جلّ و علا را سپاس می‌گزارم كه با هدایت و توفیق او تلاش نظام‌مند چند هزار تن از صاحبنظران و استادان دانشگاهی و حوزوی و فرزانگان جوان برای طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت پس از هفت سال در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی به نتیجه رسید. این سند اهمّ مبانی و آرمان‌های پیشرفت را تدوین كرده و اُفق مطلوب كشور را در پنج دهه آینده ترسیم و تدابیر مؤثر برای نیل به آن را طراحی كرده است كه با تحقق آن كه كاری عظیم و دشوار، اما ممكن و شیرین است كشور راه پیشرفت را خواهد پیمود و طلیعه مبارك تمدن نوین اسلامی ایرانی در زیست بوم ایران رُخ خواهد نمود. ان‌شاءالله.
اكنون با تقدیر از متفكران و استادان و صاحبنظرانی كه طراحی این سند مهم و مدیریت تهیه آن را بر عهده داشته‌اند، مقرر می‌دارد:
1- مجمع تشخیص مصلحت نظام سند پیوست را به عنوان چارچوب بالادستی سیاست‌های كلی مورد ملاحظه قرار دهد و پیشنهادهای تكمیلی برای حصول اطمینان از كفایت آن را در جایگاه یاد شده ارائه كند و پس از ابلاغ نسخه نهایی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، سیاست‌های كلی نظام را برای انطباق با الگو بازنگری نماید.
2- مجلس شورای اسلامی با نگاه ملی به بررسی سند حاضر بپردازد و نكات ضروری برای ارتقای آن را به عنوان سند بالادستی قوانین برنامه‌ای كشور پیشنهاد نماید و تمهیدات لازم را برای تهیه و تصویب طرح‌ها و لوایح برنامه‌ای در چارچوب نسخه نهایی آن مقرر سازد.
3- دولت فارغ از ملاحظات زودگذر، این سند را از جهت قابلیت اجرا و تحول آفرینی بررسی نماید و پیشنهادهای عملی برای ارتقای آن را ارائه دهد. از ذخیره مدیریتی و كارشناسی دولت در مركز و استان ها برای این منظور استفاده شود.
4- شورای عالی امنیت ملی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای مجازی در حیطه وظایف خود به بررسی و ارائه پیشنهاد نسبت به این نسخه از الگو بپردازند.
5- دانشگاه ها و حوزه‌های علمیه و صاحبنظران این سند را عمیقاً بررسی نمایند و با ارائه پیشنهادهای مشخص برای ارتقای آن بیش از پیش در ترسیم هدف و مسیر پیشرفت كشور مشاركت جویند.
6- مركز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با مشورت مراجع مخاطب در بالا، برنامه زمانی بررسی نسخه حاضر الگو از سوی آنها را تنظیم و نظرات و پیشنهادهای تكمیلی را دریافت و دقیقاً بررسی و بهره‌برداری كند. و ان‌شاءالله نسخه ارتقایافته الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را حداكثر ظرف دو سال آینده برای تصویب و ابلاغ ارائه نماید.
7- پس از آن، برای آماده شدن همه دستگاه های كشور و كمك عمومی مردم برای اجرای الگو، زمانی اختصاص خواهد یافت، به طوری‌كه ان‌شاءالله از ابتدای قرن پانزده هجری شمسی اجرای الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی با مقدمات كافی و سرعت مطلوب آغاز شود و امور كشور بر مدار آن قرار گیرد.
8- صدا و سیما و دستگاه های تبلیغی و اطلاع رسانی رسمی كشور اخبار فعالیت‌های یاد شده را منتشر نمایند، البته بررسی و ارتقای نسخه حاضر الگو در مراجع یاد شده متمركز خواهد بود تا این كار مهم دستخوش مجادلات روزمره نگردد.
پیشرفت، مستلزم تحول مطلوب نفوس انسانی و هنجارها و ساز و كارهای اجتماعی است و لذا امری تدریجی و طولانی و وابسته به ایمان و عزم و تلاش ملی و صبر و مداومت همگانی و از همه برتر، تفضلات الهی است كه به حول و قوه كبریایی‌اش ان‌شاءالله در تداوم انقلاب اسلامی به این ملت عنایت خواهد فرمود.
سیّد علی خامنه‌ای
22 مهر 1397
متن الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الگوی پایه، چارچوب الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و معرف سیر كلی تحولات مطلوب ایران در عرصه فكر، علم، معنویت و زندگی به سوی تمدن نوین اسلامی ایرانی در نیم‌قرن آینده است. این الگو با مشاركت گسترده متفكران و صاحبنظران ایرانی و بر اساس جهان‌بینی و اصول اسلامی و ارزش‌های انقلاب اسلامی و با توجه به مقتضیات اجتماعی و اقلیمی و میراث فرهنگی ایران، بر طبق روش‌های علمی و با استفاده از دستاوردهای بشری و مطالعه آینده‌پژوهانه تحولات جهانی طراحی شده و شامل مبانی، آرمان‌ها، رسالت، افق و تدابیر است. مبانی، اهم پیش‌فرض‌های اسلامی، فلسفی و علمی جهان‌شمول معطوف به پیشرفت را ارائه می‌دهد. آرمان‌ها، ارزش‌های فرازمانی - فرامكانی و جهت بخش پیشرفت است. مبانی و آرمان‌ها وجه اسلامیت الگو را تضمین می‌كنند. رسالت، میثاق مشترك مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران برای پیشرفت است. افق، آرمان‌های الگو را بر جامعه و زیست‌بوم ایران در نیم‌قرن آینده تصویر می‌كند و هدف‌های واقعی آحاد مردم، جامعه و حكومت ایران را در آن موعد معین می‌سازد. تدابیر، تصمیمات و اقدامات اساسی و بلندمدت برای حل مسائل مهم كشور و شكوفا ساختن قابلیت‌های ماندگار ملی به‌منظور رسیدن به افق است. این الگو با ایمان استوار و عزم راسخ و تلاش عظیم و مدبرانه مردم و مسئولان جمهوری اسلامی ایران اجرا خواهد شد.
مبانی
• مبانی خداشناختی
- خدامحوری و توحید، اساس و محور بنیادین حیات فردی و اجتماعی مؤمنان است. الله معبود یكتا، علیم، حكیم، غنی، رب‌العالمین، رحمن، رحیم، هادی، شارع، تنها مالك و حاكم مطلق هستی است كه:
- عادل در تكوین، تشریع و سزادهی است؛
- واسع، جبران‌كننده، روزی‌دهنده مخلوقات، اجابت‌كننده دعاها و حاجت‌هاست؛
- ولی مؤمنان، یاور مجاهدان راه خدا، حامی مظلومان، انتقام‌گیرنده از ظالمان و وفاكننده به وعده خویش است.
• مبانی جهان‌شناختی
- جهان با عوالم غیب و شهودش، سرشت توحیدی دارد و مراتب روحانی، مادی، دنیوی و اخروی‌اش، پیوسته در مسیر تكامل و تعالی به سوی خداوند است.
- نظام علّی- معلولی بر جهان حاكم است. جهان مادی در طول عالم ماوراست و عوامل مؤثر در آن منحصر به علل مادی و طبیعی نیست.
- جهان محل عمل و آزمایش و بستر تكامل و تعالی و یا سقوط معنوی اختیاری انسان است و بر اساس سنت‌های الهی به كردارهای آدمیان واكنش نشان می‌دهد.
- خداوند جهان مادی را در خدمت انسان كه امانتدار و آبادكننده آن است، قرار داده كه در صورت بهره‌برداری كارآمد و عادلانه، تأمین‌كننده نیازهای اوست.
• مبانی انسان‌شناختی
- هدف از آفرینش انسان، معرفت و عبادت پروردگار و در پرتو آن، دستیابی به مقام قرب و خلیفه‌اللهی است.
- حقیقت آدمی، مركب از ابعاد فطری و طبیعی و ساحات جسمانی و روحانی است.
- بعد فطری او كه ناشی از نفخه الهی است منشأ كرامت ذاتی و نیز برخورداری از اوصاف خداپرستی، دین‌ورزی، كمال‌گرایی، حقیقت‌جویی، خیرخواهی، زیبایی‌گرایی، عدالت‌طلبی، آزادی‌خواهی و دیگر ارزش‌های متعالی است. چنانكه بعد طبیعی او منشأ دیگر اوصاف و نیازهای مادی گوناگون است. انسان در كشاكش مقتضیات این دو دسته صفات و نیازها و تحقق معقول و متعادل آنها به كمالات اكتسابی دست می‌یابد.
- انسان دارای كمال و سعادت اختیاری است كه در صورت انتخاب‌های صحیح و در چارچوب تمسك به هدایت الهی و رشد عقلانی می‌تواند به مرتبه نهایی آن واصل شود.
- حیات انسان پس از مرگ تداوم می‌یابد و چگونگی حیات اخروی مبتنی بر باور، بینش، منش، اخلاق، كنش و رفتار آدمیان در زندگی دنیوی است.
- با توجه به مبادی پیش‌گفته، انسان دارای حقوقی از جمله حق حیات معقول، آگاهی، زیست معنوی و اخلاقی، دینداری، آزادی توأم با مسئولیت، تعیین سرنوشت و برخورداری از دادرسی عادلانه است.
- انسان موجودی اجتماعی است و تأمین بسیاری از نیازها و شكوفایی استعدادهای خود را در بستر تعامل و مشاركت جمعی جستجو می‌كند.
• مبانی جامعه‌شناختی
- جامعه به عنوان بستر تعامل و مشاركت در جهت تأمین انواع نیازها و شكوفایی استعدادها، نافی هویت فردی، اختیار و مسئولیت اعضا نیست ولی می‌تواند به بینش، گرایش، منش، توانش و كنش ارادی آنها جهت دهد و از افراد به ویژه نخبگان اثر پذیرد.
- ساخت‌یافتگی جامعه عمدتاً مبتنی بر فرهنگ است كه به‌مثابه هویت و روح كلی جامعه در اجزاء و عناصر خرد و كلان آن حضور دارد.
- بنیادی‌ترین واحد تشكیل‌دهنده جامعه، خانواده است كه نقشی بی‌بدیل در تولید، حفظ و ارتقای فرهنگ جامعه دارد.
- جوامع با وجود پاره‌ای تفاوت‌ها، تحت تأثیر سنن الهی و قوانین تكوینی مشترك و فراگیر هستند.
- شماری از سنت‌های الهی حاكم بر جوامع و تاریخ عبارتند از: پیوند تحولات اجتماعی با نفس و اراده انسان؛ وفور نعمت در اثر تقوا، عدالت و استقامت؛ عذاب و كیفر جامعه در صورت گسترش ظلم، فساد، گناه و ترك امر به معروف و نهی از منكر؛ امهال و استدراج و سلطه مؤمنان بر اهل باطل.
- تغییرات اجتماعی تحت تأثیر عوامل فرهنگی، جمعیتی و انسانی، جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی، دانشی و فناورانه پدید می‌آید.
- جامعه دینی مبتنی بر شكل‌گیری مناسبات اجتماعی بر اساس اصول و ارزش‌های دینی است و دینداری فردی آحاد جامعه به تنهایی ضامن تحقق جامعه دینی نیست.
- جهت‌گیری تاریخ به‌سوی آینده‌ای پیشرفته در تمام ابعاد مادی و معنوی با حاكمیت ایمان و تقوا و رهبری امام معصوم(ع) است.
- پیشرفت حقیقی با هدایت دین اسلام، رهبریِ پیشوای الهی، مشاركت و اتحاد مردم و توجه به غایت پایدار تحقق كلمه الله حاصل می‌شود.
• مبانی ارزش‌شناختی
- ارزش‌ها ریشه در واقعیت دارند و اصول آنها ثابت، مطلق و جهان‌شمول است.
- اصول ارزش‌ها از طریق عقل و فطرت، و تفصیل آن از طریق كتاب و سنت قابل كشف است.
- ارزش‌ها در ساحت‌های ارتباطی انسان با خدا، خود، خلق و خلقت ساری است.
- تحقق ارزش‌ها موجب پیشرفت دنیوی و سعادت اخروی است.
• مبانی دین‌شناختی
- دین، دستگاه جامع معرفتی - معیشتی است كه از سوی خداوند متعال برای تأمین كمال و سعادت دنیوی و اخروی آدمیان نازل شده است.
- دین كامل، جهان‌شمول و نهایی، اسلام است كه بر نبی خاتم(ص) نازل و توسط آن حضرت ابلاغ و تفصیلات آن در سنت پیامبر و اهل بیت(ع) بیان شده است.
- اسلام با نظام هستی و سرشت انسان، هماهنگی دارد و نقش بدیل‌ناپذیری در تأمین نیازهای نظری و عملی، فردی و اجتماعی و دنیوی و اخروی ایفا می‌كند. به همین جهت استطاعت كامل برای تمدن‌سازی و ارائه الگوی پیشرفت دارد.
- اسلام در چارچوب مبانی و اصولی ثابت و پایدار و بر مبنای اجتهاد در عرصه‌های اعتقادی، اخلاقی و شریعت و توجه به عناصر انعطاف‌پذیر فقه اسلامی، توان پاسخگویی به نیازهای نوشونده زمانی و مكانی را دارد.
- خردورزی و تمسك به دانش بشری و تجارب عقلایی مورد تأكید اسلام است و وحی، مایه شكوفایی عقل محسوب می‌شود. از این رو تمدن‌سازی و پیشرفت اسلامی افزون بر تكیه بر اصول، ارزش‌ها و تعالیم اسلامی، مبتنی بر عقل و دانش بشری نیز هست.
آرمان‌ها
آرمان‌های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ارزش‌های بنیادین فرازمانی و فرامكانی جهت‌دهنده پیشرفت است. مبنایی‌‌ترین این ارزش‌ها، نیل به خلافت الهی و حیات طیبه است. اهم ارزش‌های تشكیل‌دهنده حیات طیبه عبارتند از: معرفت به حقایق، ایمان به غیب، سلامت جسمی و روانی، مدارا و همزیستی با هم‌نوعان، رحمت و اخوت با مسلمانان، مقابله مقتدرانه با دشمنان، بهره‌برداری كارآمد و عادلانه از طبیعت، تفكر و عقلانیت، آزادی مسئولانه، انضباط اجتماعی و قانون‌مداری، عدالت همه‌جانبه، تعاون، مسئولیت‌پذیری، صداقت، نیل به كفاف، استقلال، امنیت و فراوانی.
رسالت
رسالت ملت و نظام جمهوری اسلامی ایران حركت عقلانی، مؤمنانه و متعهدانه در جهت ایجاد تمدن نوین اسلامی متناسب با آرمان ها در زیست‌بوم ایران است.
افق
در سال 1444 هجری شمسی مردم ایران دیندار، عموماً پیرو قرآن كریم، سنت پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) و با سبك زندگی و خانواده اسلامی ایرانی و روحیه جهادی، قانون‌مدار، پاسدار ارزش‌ها، هویت ملی و میراث انقلاب اسلامی، تربیت‌یافته به تناسب استعداد و علاقه تا عالی‌ترین مراحل معنوی، علمی و مهارتی و شاغل در حرفه متناسبند و از احساس امنیت، آرامش، آسایش، سلامت و امید زندگی در سطح برتر جهانی برخوردارند.
* * *
تا سال 1444 ایران به پیشتاز در تولید علوم انسانی اسلامی و فرهنگ متعالی در سطح بین‌المللی تبدیل شده و در میان پنج كشور پیشرفته جهان در تولید اندیشه، علم و فناوری جای گرفته و از اقتصادی دانش‌بنیان، خوداتكا و مبتنی بر عقلانیت و معنویت اسلامی برخوردار، و دارای یكی از ده اقتصاد بزرگ دنیا است. تا آن زمان، سلامت محیط زیست و پایداری منابع طبیعی، آب، انرژی و امنیت غذایی با حداقل نابرابری فضایی در كشور فراهم شده؛ كشف منابع، خلق مزیت‌ها و فرصت‌های جدید و وفور نعمت برای همگان با رعایت عدالت بین نسلی حاصل شده است. فقر، فساد و تبعیض در كشور ریشه‌كن گردیده و تكافل عمومی و تأمین اجتماعی جامع و فراگیر و دسترسی آسان همگانی به نظام قضایی عادلانه تأمین شده است.
* * *
ایران در آن زمان از تداوم رهبری فقیه عادل، شجاع و توانمند و ضمانت كافی برای سیاست‌ها، قوانین و نظامات مبتنی بر اسلام برخوردار است و همچنان با اتكا به آراء عمومی از طریق مشاركت آزادانه مردم در انتخابات به دور از تهدید ثروت و قدرت و با بهره‌گیری نظام‌مند از مشورت جمعی نخبگان اداره می‌شود و قدرت كامل برای دفاع بازدارنده از عزت، حاكمیت ملی و استقلال، امنیت همه‌جانبه و تمامیت ارضی خویش را حفظ كرده و عامل اصلی وحدت و اخوت اسلامی، ثبات منطقه‌ای و عدالت و صلح جهانی است.
در سال 1444 ایران از نظر سطح كلی پیشرفت و عدالت، در شمار چهار كشور برتر آسیا و هفت كشور برتر دنیا شناخته می‌شود و دارای ویژگی‌های برجسته جامعه اسلامی و خاستگاه تمدن نوین اسلامی ایرانی است.
تدابیر
1- تبیین و ترویج اسلام ناب محمدی(ص) متناسب با مقتضیات روز
2- تقویت و تعمیق فرهنگ توحیدی و معادباور و ایمان به غیب
3- بسط فرهنگ قرآنی و تعمیق معرفت و تداوم محبت اهل بیت(ع) از طریق زنده نگه داشتن فرهنگ عاشورا و انتظار بدون انحراف و بدعت
4- ترویج آموزه‌های اخلاق اسلامی و هنجارهای مدنی و تبلیغ عملی دین
5- شناساندن علمی و واقع‌بینانۀ ارزش‌ها و دستاوردهای انقلاب اسلامی
6- گسترش تعلیم و تربیت وحیانی، عقلانی و علمی
7- تربیت نیروی انسانی توانمند، خلاق، مسئولیت‌پذیر و دارای روحیۀ مشاركت جمعی با تأكید بر فرهنگ جهادی و محكم‌كاری
8- ارتقای موقعیت شغلی، كرامت و منزلت اقشار علمی و فرهنگی به ویژه معلمان و استادان
9- تبیین، ترویج و نهادینه‌سازی سبك زندگی اسلامی ایرانی سالم و خانواده‌محور با تسهیل ازدواج و تحكیم خانواده و ارتقای فرهنگ سلامت در همه ابعاد
10- اهتمام به احیا و توسعه نمادهای اسلامی ایرانی به ویژه در پوشش، معماری و شهرسازی با حفظ تنوع فرهنگی در پهنه سرزمین
* * *
11- تحقیق و نظریه‌پردازی برای تبیین عدم تعارض دوگانه‌هایی از قبیل عقل و نقل، علم و دین، پیشرفت و عدالت، ایرانی بودن و اسلامیت، و تولید ثروت و معنویت از سوی صاحبنظران و نهادهای علمی كشور
12- تقویت و گسترش تولید علمی اصیل، بومی و مفید در رشته‌های علوم انسانی با بهره‌گیری از مبانی و منابع اسلامی و دستاوردهای بشری
13- توسعه علوم بین‌رشته‌ای و مطالعات و پژوهش‌های چند رشته‌ای بدیع و مفید
14- كوشش و تعامل فكری بلندمدت و پایدار نخبگان و مؤسسات علمی برجسته كشور در عرصه بین‌المللی
15- حمایت فزاینده و مطالبه متناسب از برجسته‌ترین مؤسسات و شخصیت‌های علمی كشور برای تولید علم در راستای رفع نیازها و حل مسائل اساسی جامعه
16- ارزش‌گذاری معلومات و مهارت‌های غیررسمی روزآمد و كارآمد، ارتقای دانش‌های مهارتی و تنوع‌بخشی به شیوه‌های مهارت‌افزایی
17- ارتقای دانش پایه و توسعه شبكه‌های علم، فناوری و نوآوری با همكاری متقابل مؤسسات علمی و پژوهشی، صنایع و دولت در فرایند تولید كالا و خدمات
18- ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای بومی به فناوری‌های صنعتی با استفاده از دستاوردهای نوین علمی و تجارب تاریخی و احیای بازارهای تولیدی تخصصی مطابق قابلیت‌های سرزمینی
19- پی‌ریزی و گسترش نهضت كسب و كار هنرهای نمایشی و كاربردهای فضای مجازی با استفاده از میراث فرهنگی و ادبی ایرانی اسلامی و قابلیت‌های ملی و محلی مطابق تقاضا و پسند مخاطب منطقه‌ای و جهانی
20- التزام به رعایت اصول و قواعد اسلامی در غایت و ساختار تصمیمات، سیاست گذاری ها و نهادسازی های اقتصادی و مالی
21- تحقق عدالت مالیاتی و كاهش فاصله‌های جمع درآمد خالص خانوار از طریق ایجاد نظام یكپارچه مالیات ستانی، تأمین اجتماعی و ارائه تسهیلات مالی با بهره گیری از سامانه جامع اطلاعاتی ملی
22- تسهیل ورود كارآفرینان به عرصه های اقتصادی به ویژه اقتصاد دانش بنیان و كاهش هزینه های كسب و كار با تاكید بر اصلاح قوانین، مقررات و رویه های اجرایی كشور
23- تحقق عدالت در ساختار قانونی نظام بانكی با ایجاد انضباط پولی، رهایی از ربای قرضی، توزیع عادلانه خلق پول بانكی و بهره‌مند سازی عادلانه آحاد مردم جامعه از خدمات پولی
24- استقلال بودجه دولت از درآمد های حاصل از بهره‌برداری از منابع طبیعی و ثروت‌های عمومی و انتقال این درآمد ها به مردم با تأمین عدالت بین نسلی
25- توقف خام فروشی منابع طبیعی ظرف 15 سال از زمان شروع اجرای الگو و جایگزینی آن با زنجیره پیش‌رونده تولید ارزش افزوده ملی در داخل و خارج كشور
26- مصون سازی و تقویت فرایندها، سیاست ها، تصمیمات و نهادهای اقتصادی در مقابل تكانه های سیاسی - اقتصادی هدفمند و غیرهدفمند برونزا
27- توسعه فعالیت‌های زیربنایی، اقتصادی و اجتماعی و مصرف آب، انرژی و سایر منابع حیاتی متناسب با ظرفیت، حقوق و اخلاق زیستی
28- حفظ حقوق مالكیت عمومی بر منابع طبیعی و ثروت های ملی همراه با رعایت ملاحظات صیانتی، زیست محیطی و بین نسلی در بهره برداری از آنها
29- كاهش شدت مصرف انرژی و متناسب‌سازی سهم تولید و مصرف انرژی از منابع انرژی پاك
30- بسترسازی برای استقرار متعادل جمعیت و توازن منطقه‌ای در پهنۀ سرزمین بر مبنای آمایش ملی و تخصیص امكانات و تسهیل و تشویق سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی و فرهنگی مناطق مختلف و توانمندسازی مناطق محروم با توجه به استعدادهای سرزمینی
31- تمركززدایی در ساختار اقتصادی - مالی كشور با واگذاری برنامه ریزی و تصمیم گیری به استان‌ها و شهرستان‌ها در چارچوب سیاست‌های ملی
32- بهره‌گیری از دیپلماسی فعال اقتصادی در كسب فناوری‌های پیشرفته و تشویق سرمایه گذاری خارجی برای صادرات و حمایت از صادرات تولیدات داخلی با ارزش افزوده
33- فعال كردن قابلیت‌های سرزمینی و موقعیت ارتباطی ایران از طریق ایجاد زیرساخت‌های پیشرفته برای تبدیل ایران به قطب راهبردی فرهنگی، علمی، فناوری و اقتصادی
34- گسترش قطب‌های گردشگری طبیعی، فرهنگی، مذهبی و سلامت با محوریت مناطق و مراكز هویت‌ساز
35- تأمین امنیت و ایمنی غذا و ترویج تغذیه سالم و ارتقای سازوكارهای نظارت بر تولید و توزیع مواد غذایی و مصرفی
36- پوشش همگانی مراقبت‌ها و خدمات و توزیع عادلانۀ منابع حوزۀ سلامت
37- همكاری بین‌بخشی و مشاركت نظام‌مند مردمی در ارتقای سلامت با اولویت پیشگیری و كنترل عوامل تهدیدكننده
38- تنظیم نرخ باروری در بیش از سطح جانشینی
39- اعتلا و تقویت و ترویج دانش بومی در حوزه سلامت مبتنی بر شواهد متقن علمی
40- ارتقای توانمندی‌های حوزۀ پزشكی با هدف ارائۀ آموزش، خدمات و تولیدات در سطح ملی و بین‌المللی
41- اعتلای منزلت و حقوق زنان و ارتقای جایگاه اجتماعی و فرصت‌های عادلانۀ آنان و تأكید بر نقش مقدس مادری
42- ارتقای استقلال، اقتدار، پاسخگویی و تخصصی شدن نظام قضایی و تربیت و جذب قضات عالم و متعهد و دانش‌افزایی مستمر و نظارت بر عملكرد قضات و كاركنان قضایی و اصلاح و الكترونیكی كردن فرایندهای دادرسی
43- طراحی و اجرای راه‌های پیشگیری از جرم و افزایش آگاهی و اخلاق اجتماعی و تقوای عمومی
* * *
44- گسترش فهم عمیق و تحكیم نظریه مردم‌سالاری دینی مبتنی بر ولایت فقیه
45- حفظ و تقویت مردم‌سالاری دینی، مشاركت مردمی، عدالت و ثبات سیاسی
46- گسترش و تقویت تشكل‌های مردمی به منظور افزایش سرمایه اجتماعی و تحكیم ساختار درونی نظام
47- تقویت فضای آزاداندیشی به منظور ارزیابی و نقد علمی سیاست‌ها و عملكردهای گذشته و حال برای تصحیح مستمر آن و حفظ مسیر انقلاب اسلامی
48- ارتقای نظارت رسمی، مردمی و رسانه‌ای بر اركان و اجزای نظام و پیشگیری از تداخل منافع شخصیت حقیقی و حقوقی مسئولان و كاركنان حكومت و برخورد بدون تبعیض با مفسدان به ویژه در سطوح مدیریتی
49- اجرای كامل ضمانت‌های پیش‌بینی شده در قانون اساسی در حوزۀ آزادی‌های فردی و اجتماعی و آموزش و ترویج حقوق و تكالیف شهروندی و تقویت احساس آزادی در آحاد جامعه
50- تعیین ضوابط عادلانه و شفاف‌سازی فرایندهای تخصیص امكانات و امتیازات دولتی؛ درآمد، ثروت و معیشت مسئولان حكومتی و منابع و هزینه‌های مالی فعالیت سیاستمداران و تشكل‌های سیاسی
51- گزینش مسئولان و مدیران بر مبنای التزام عملی آنان به حد كفاف در معیشت و اهتمام ایشان به هنجارهای عدالت، صداقت، راستگویی، اعتماد، فداكاری و پاسخگویی
52- تقویت اقتدار حاكمیتی و ارتقای نظام سیاسی و متناسب‌سازی ساختار اداری كشور با روش‌های جدید به گونه‌ای كه كمتر از یك درصد جمعیت كشور حقوق‌بگیر دولت باشند
53- پیشگیری از شكل‌گیری تهدید علیه جمهوری اسلامی ایران، گسترش بسیج مردمی و تقویت بنیه دفاعی بازدارنده
54- تقریب مذاهب اسلامی و تحكیم اتحاد و انسجام مسلمانان از طریق تأكید بر مشتركات دینی و پرهیز از اهانت به مقدسات مذاهب اسلامی
55- ترویج عقلانیت و روحیه جهادی در جهان اسلام و حمایت از حركت‌های اسلامی و نهضت‌های آزادی‌بخش و استیفای حقوق مردم فلسطین
56- تأكید بر چندجانبه‌گرایی، گسترش دیپلماسی عمومی و كمك به حكمیت و صلح بین‌المللی.
