بومی سازی دستاوردی 40 ساله؛ صنعت فولاد در چهل سالگی انقلاب

امروز در چهل سالگی انقلاب مدیران و فعالان اقتصادی با قاطعیت از بومی شدن صنعت فولاد در كشور سخن می‌گویند.

1397/10/22
|
12:20
|


به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما از همان زمانی كه آهن و فولاد به دست بشر نرم شد و به كار رفت این صنعت از ضروریات زندگی بود تا امروز كه رشد و توسعه اغلب صنایع نیاز به فولاد دارد و یكی از معیار‌های توسعه هر كشوری سرانه مصرف فولاد در آن كشور است.

فولاد كه از آن به عنوان صنعت مادر نام می برند ، محصولی راهبردی است كه ده‌ها صنایع بالادستی و پایین دستی با آن مرتبط اند اما این صنعت مهم قبل از انقلاب اسلامی در كشور مغفول مانده بود ، اغلب كالاهای مصرفی به دلیل حجم پایین تولید در كشور به صورت آماده وارد می‌شد و همین امر نیاز به ورقهای فولادی را در سطحی اندك نگه داشته بود ضمن اینكه سایر نیازها به فولاد از جمله در ساخت و سازهای ساختمانی نیز وارداتی بود و تولید فولاد كشور تنها در كارخانه ی ذوب آهن اصفهان با سالانه فقط 36 هزار تن تولید محدود بود .

بومی‌سازی صنعت فولاد از ابتدای دهه شصت آغاز شد

در همان میزان اندك تولید فولاد كشور در زمان پهلوی چیزی كه مشهود بود وابستگی به كارشناسان خارجی و نبود ظرفیت و توان داخلی برای تولید بود، اما با آغاز بومی‌سازی این صنعت ارزشمند از ابتدای دهه شصت، امروز در چهل سالگی انقلاب اسلامی در نقطه‌ای ایستاده‌ایم كه مدیران و فعالان اقتصادی و صنعتی با قاطعیت از بومی شدن صنعت فولاد در كشور سخن می‌گویند. افتخاری كه باید دستیابی به آن را مرهون تك تك كارگران، مدیران و متخصصان داخلی بود.

معادن عظیم سنگ آهن كه حالا ذخایرش حدود 3 میلیارد تن در كشور برآورد می‌شود و ضرورت توجه به تولید داخل و همچنین جلوگیری از خام‌فروشی از دلایلی بود كه باعث شد تا داخلی سازی و توسعه صنعت فولاد پس از پیروزی انقلاب اسلامی در دستور كار قرار گیرد تا جایی كه علاوه بر خودكفایی در این صنعت حالا با رشد 600 برابری در مقایسه با سالهای ابتدای انقلاب ظرفیت فولاد كشور به 33 میلیون تن و میزان تولید به بیش از 21 میلیون تن رسیده است و حاصل تلاش فولادگران و اراده های آهنینشان امروز ایران اسلامی را در رتبه سیزدهمین كشور بزرگ تولید كننده فولاد در جهان قرار داده است .
در شرایطی كه صنعت فولاد ایران صددرصد به حضور كارشناسان خارجی وابسته بود با پیروزی انقلاب اسلامی و خروج این نیرو‌ها، توسعه این صنعت با مشكل مواجه شد، اما این محدودیت‌ها و دشواری‌های جنگ از جمله بمباران زیرساخت‌ها و كارخانه‌ها مانع از پیشرفت صنعت فولاد در كشور نشد و طی چهار دهه كارخانه‌ها یكی بعد از دیگری در استان‌های مختلف وارد مدار تولید شدند، كوره‌های بلند برپاشد، آهن مذاب جریان پیدا كرد و عزم پولاد مردان این سرزمین، ​ تولید انواع فولاد را نتیجه داد.
اوج این بومی سازی در فولاد مباركه اصفهان نمایان شد واحدی كه نه‌تن‌ها بزرگ‌ترین مجتمع فولادسازی كشور و وسیع‌ترین مجتمع صنعتی ایران است، بلكه به نمادی برای خودباوری و خوداتكایی ایرانیان در حوزه صنعت تبدیل شده است.

ایران كه قبل از انقلاب جایگاهی را در بین 70 كشور دارای توانایی تولید فولاد نداشت توانست با رشدی خیره كننده در بین 14 تولید كننده بزرگ جهان قرار گیرد

با ادامه روند توسعه فولادی كشور و بهره برداری از واحد‌های كوچك و بزرگ پس از پیروزی انقلاب، ​ ایران كه جایگاهی را در بین 70 كشور دارای توانایی تولید فولاد نداشت توانست با رشدی خیره كننده در بین 14 تولید كننده بزرگ جهان قرار گیرد ضمن اینكه از نظر تنوع محصولات نیز حالا امكان تولید انواع محصولات از شمش‌های فولادی تا انواع لوله‌های فولادی ساختمانی و صنعتی، ​ ورق‌های گالوانیزه، ​ انواع تیرآهن‌های ساختمانی فولاد‌های كربنی انواع میلگرد آهن اسفنجی، گندله، كنستانتره را دارد.

اما كار به اینجا ختم نشده است. امروز طرح جامع فولاد در كشور در حال پیگیری است كه بر اساس آن 7 طرح فولادی جدید در استان‌های مختلف ازجمله در خراسان، خوزستان، یزد، و آذربایجان در دست احداث است و رسیدن به ظرفیت سالانه 55 میلیون تن فولاد تا سال 1404 هدف گذاری شده است و ایران را در جزو 7 كشور برتر تولید كننده فولاد جهان قرار میدهد. ظرفیت تولیدی كه به گفته مسوولان تا پایان امسال به 38 میلیون تن خواهد رسید.

امروز صادرات این صنعت به ركورد صادرات 9 میلیون تن فولاد رسیده است

فولادسازی كه در اقتصاد دنیا پس از صنعت نفت، بیشترین گردش مالی را دارد و از لحاظ تهیه مواد اولیه، مولد بسیاری از صنایع و مشاغل دیگر است در ایران طی 4 دهه به خوبی توانسته با رشد چشمگیر تولید ضمن تامین نیاز‌های اساسی كشور برای رشد و توسعه صنعتی، نگاهی جدی به بازار‌های جهانی داشته باشد بطوریكه امروز صادرات این صنعت به ركورد صادرات 9 میلیون تن فولاد رسیده است.

امروز با توسعه صنعت فولاد، ​ ایران در زمینه محصول كلیدی آهن اسفنجی نیز به تولید ماهانه بیش از 1 میلیون تن رسیده و در میان سه كشور برتر در سطح جهان قرار گرفته است و شركت فولاد مباركه با تولید 4.23 میلیون تن، بزرگ‌ترین تولیدكننده آهن اسفنجی جهان است.
در حوزه مواد اولیه بخش قابل توجهی از استخراج 80 میلیون تنی سنگ آهن، در داخل كشور برای صنعت فولاد مصرف و از خام فروشی جلوگیری می‌شود.
توسعه صنعت راهبردی فولاد در كشور طی چهل سال اخیر ایران را از كشوری وابسته و وارد كننده این محصول مهم به كشوری تولید كننده و صادر كننده فولاد بدل كرده كه خود موتور محرك و عاملی برای گسترش بسیاری از صنایع پایین دستی و بالا دستی مرتبط با فولاد است از انواع صنایع وابسته به متالورژی و ریخته گری تا كارخانه‌های ساخت انواع لوازم خانگی تا واحد‌های تولیدی قطعه سازی و صنایع ساختمانی و دیگر فعالیت‌های اقتصادی كه همگی از كاهش وابستگی به واردات و اشتغال گسترده مستقیم و غیر مستقیم صنعت راهبردی فولاد حكایت دارد.

توسعه صنعت راهبردی فولاد در كشور طی چهل سال اخیر ایران را از كشوری وابسته و وارد كننده به كشوری تولید كننده و صادر كننده فولاد بدل كرده است

حالا در 40 سالگی انقلاب اسلامی قرار گرفتن كشور در جمع بزرگان تولید كننده فولاد جهان و بازیگران اصلی این صنعت در منطقه و دنیا، حضور در بازار‌های جهانی و مهم‌تر از همه خود كفایی و تكیه به داشته‌های داخلی با وجود همه محدودیت‌ها، حاصل اراده‌های پولادین متخصصان این سرزمین و صنعتگران فولاد كشور است كه این صنعت را حالا به بلوغ و شكوفایی در خور ایران اسلامی رسانده و در مسیر بالندگی و رشد قرار داده تا در سایه این صنعت مادر، سایر صنایع نیز زمینه رشد و پیشرفت بیشترو بیشتر را داشته باشند.

دسترسی سریع