رئیس شورای راهبردی روابط خارجی:به رغم وعده اروپا باید به خودمان متكی باشیم

كمال خرازی در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما درباره راهكار خنثی كردن ترفند امریكا در قبال توافق هسته ای میان ایران و دیگر طرف های برجام افزود : تا حدی كه می شود باید با اروپا همكاری داشت البته این بستگی دارد به اینكه آنان هم تا چه حد بتوانند در این چارچوب با ما همكاری كنند.
وی ، نفس وجود و حفظ برجام را هدف مشترك كنونی ایران و اتحادیه اروپا دانست و اضافه كرد : قرار بود كه آنان ساز و كار ویژه مالی " SPV " را زودتر اجرا كنند و قول داده اند كه تا پایان سال اجرایی شود اما باید دید كه بالأخره محقق می شود یا خیر؟
خرازی همچنین درباره شباهت ها و تفاوت های میان توافق سعدآباد در دهه 80 با برجام پس از خروج ترامپ ، تصریح كرد : كشورها به ویژه اروپایی ها طبعاً از منافع خود دفاع می كنند و ما نباید انتظار داشته باشیم كه از منافع ما دفاع كنند.
وی افزود: اگر اروپایی ها در برجام مانده اند و مخالف خروج امریكا از آن هستند در چارچوب منافع خودشان است نه اینكه بخواهند برای تأمین منافع ما خود را با امریكایی ها درگیر كنند و این اشتباه نباید در ذهن ما ایجاد شود.
­رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت : مشابهت برجام امروز با مذاكرات و توافقات آن دوره نیز در همین قضیه است كه در صحنه مذاكرات قول هایی داده می شود اما ممكن است به آن عمل نشود چنان كه در آن دوره نیز همین طور بود و اكنون نیز چنین است.
خرازی تصریح كرد: در چنین مذاكراتی باید ابتدا بدانیم كه تا چه حد می شود به طرف های مقابل اعتماد كرد و چقدر می توان همه تخم مرغ ها را در سبد آنان قرار داد ؟ در صحنه سیاسی هیچگاه اعتماد محض وجود ندارد مگر آن كه رابطه راهبردی با كشوری داشته باشیم و منافعمان كاملاً با یكدیگر تطبیق داشته باشد كه چنین رابطه ای با اروپا نداریم.
وی افزود: ایران و اروپا هر یك منافع خود را دارند ؛ البته به این معنی نیست كه مذاكره نكنیم ، حتماً باید مذاكره شود منتهی باید دید كه چقدر می توان به یكدیگر اعتماد كرد و اتكایمان باید به خودمان ، منابع و ملت باشد تا با قدرت بتوانیم در چارچوب منافع ملی گام برداریم.

نظام ما با گذر از مشكلاتی كه برایش ایجاد كرده اند اكنون به كمال خود نزدیك شده و این در ثبات ، استقلال و نقش آفرینی ایران در منطقه كاملاً مشخص است
وزیر اسبق امور خارجه همچنین درباره جایگاه كنونی ایران در ساختار قدرت جهانی در مقایسه با ابتدای انقلاب گفت : چهل سالگی نمادی برای كامل شدن هر موجود است و نظام ما نیز با گذر از تمام مشكلاتی كه از ابتدای انقلاب برایش ایجاد كرده اند اعم از تروریسم، تحریم و دیگر مشكلات داخلی و بیرونی ، اكنون به كمال خود نزدیك شده و این در ثبات ، استقلال و نقش آفرینی ایران در منطقه كاملاً مشخص است.
خرازی افزود: بنابراین در ارزیابی كلی این موضوع باید گفت كه جمهوری اسلامی در این چهل سال به رغم تمام مشكلات توانسته است ثباتش را حفظ و در چارچوب اهدافش حركت كند.
وی گفت: البته به این معنی نیست كه كل اهداف جمهوری اسلامی به طور كامل و نهایی تحقق یافته است اما همچنان كه انسان در چهل سالگی به كمال می رسد و باید این كمال یافتگی ادامه یابد نظام ما نیز به كمال نزدیك شده است كه امیدواریم روز به روز اهدافش را بیشتر محقق كند.
خرازی همچنین در پاسخ به این كه در چهل سال پس از انقلاب، اهداف شعار اصولی «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» چقدر تحقق یافته است اظهار داشت : این یكی از شعارهای بنیادین بوده و هست و جمهوری اسلامی در دوره های مختلف این هدف را كاملاً محقق كرده و هیچگاه به هیچ قدرتی وابسته نبوده است.
وی افزود: یكی از علل مشكلات قدرت های بین المللی با جمهوری اسلامی همین است كه ما به هیچ یك از قدرت های جهانی وابسته نیستیم و استقلال ، اهداف و ارزش های خود را داریم بنابراین ، این به عنوان ارزشی بنیادین از شاخص های مهم نظام است.
این دیپلمات ارشد كشورمان همچنین درباره این كه چرا مناسبات ما با برخی مناطق دنیا كه حوزه نفوذ ایران هستند و می توانند متحد راهبردی ما باشند، متناسب با رویكرد سیاست خارجی در دولت های مختلف دستخوش تغییر می شود گفت: در این كه بخواهیم در این منطقه یا دیگر مناطق دنیا متحد استراتژیك داشته باشیم تا حدی تردید وجود دارد.

ما تلاش كرده ایم حكومتی برقرار كنیم كه مبتنی بر ارزش های اسلامی و اراده مردم از استقلال كامل برخوردار و ضد سلطه بیگانگان باشد
خرازی افزود: زمانی اتحاد راهبردی ایجاد می شود كه حكومت ها با یكدیگر شباهت داشته باشند اما هیچ حكومتی در این منطقه و در دنیا شبیه جمهوری اسلامی ایران نیست ؛ ما تلاش كرده ایم حكومتی برقرار كنیم كه مبتنی بر ارزش های اسلامی و اراده مردم از استقلال كامل برخوردار و ضد سلطه بیگانگان باشد.
وی گفت: اما كشورهای دیگر در شأن و شرایطی نیستند كه كاملاً با این اهداف جمهوری اسلامی هماهنگ باشند بنابراین اینجا اتحاد استراتژیك محقق نمی شود اما نوعی همكاری می تواند ایجاد شود چنان كه همكاری هایی میان كشورمان و بسیاری كشورها وجود دارد كه به تناسب شرایط مختلف شكل گرفته است و می تواند ادامه یابد.

­رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با تأیید اینكه اهداف كشورمان در تقویت روابط با كشورهای امریكای لاتین به رغم مشتركات فراوان در دوره های مختلف رها شده و ابتر مانده است، افزود : از این منظر همكاری هایی با این كشورها وجود داشته است و اكنون نیز كم و بیش وجود دارد ؛ البته این روابط فراز و فرودهایی داشته است كه یكی از عواملش می تواند تغییر دولت ها در ایران باشد و اولویت هایشان ممكن است متفاوت باشد.
خرازی اضافه كرد: یكی از عوامل این موضوع هم ممكن است تغییر دولت ها در آن طرف باشد و اینكه برنامه های جدیدتری داشته باشند كه هم سنخ برنامه های ما نباشد اما در صحت و اصالت این دیدگاه كه باید همكاری میان ایران و این كشورها هماهنگ باشد و توسعه یابد تردیدی نیست.
وی همچنین درباره اولویت های لازم برای تقویت روابط كشورمان با همسایگان به ویژه كشورهای حاشیه خلیج فارس تأكید كرد : تقویت روابط با این كشورها باید از اولویت برخوردار باشد، البته به معنی این نیست كه همواره این گونه بوده ؛ در این چارچوب تلاش شده است كه اختلاف با همسایگان برطرف شود و روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با آنان توسعه یابد.
خرازی افزود: به ویژه در شرایط كنونی كه با تحریم مواجهیم ، یكی از راه های نفوذ جمهوری اسلامی ایران ارتباط با همسایگان است ، خوشبختانه 15 كشور در همسایگی ما با مرزهای خشكی و دریا وجود دارند كه هر یك ظرفیت هایی دارند و باید از آن استفاده كرد.
وی با تأكید بر رفع اختلافات با كشورهای خلیج فارس كه به علت دخالت های بیگانگان ایجاد شده است ابراز امیدواری كرد پس از
البته ما هم آمادگی داریم كه این اختلافات كنار گذاشته شود تا برای مصالح منطقه ، روابط بهتری میان ایران و كشورهایی كه در جبهه مخالف هستند برقرار شود
تلاطم بسیار در منطقه و واقعیات جدید حاكم بر آن ، همه كشورها به این فكر بیفتند كه چاره ای جز ارتقای روابط با ایران ندارند.
خرازی افزود: البته ما هم آمادگی داریم كه این اختلافات كنار گذاشته شود تا برای مصالح منطقه ، روابط بهتری میان ایران و كشورهایی كه در جبهه مخالف هستند برقرار شود.
وزیر اسبق امور خارجه همچنین درباره این كه دستگاه دیپلماسی چقدر از اقدام دیپلماتیك مؤثر حضرت امام (ره) در نگارش نامه به گورباچف و نگارش دو نامه رهبر معظم انقلاب به جوانان اروپایی برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی استفاده كرده است، اظهار داشت: البته این صرفاً مربوط به دستگاه دیپلماسی نیست و به كل نظام رسانه ای و دیپلماسی كشور مربوط می شود كه ما در این زمینه دچار ضعفیم.
وی تصریح كرد: ما آن طور كه باید و شاید هنوز نتوانسته ایم از ابزارهای نوین مانند رسانه ها و شبكه های اجتماعی برای آگاهی بخشی استفاده كنیم و طبعاً بسیار شایسته است كه این اقدامات حضرت امام (ره) و رهبر معظم انقلاب بتواند زمینه ای برای گفتگوهای بسیار جدی تر با مردم باشد كه در این زمینه احساس ضعف می شود و باید تلاش بیشتری كنیم.
خرازی افزود : به ویژه آن كه امروزه ، دیپلماسی عمومی بسیار مد نظر كشورهاست و موقعی در دیپلماسی رسمی كه وظیفه وزارت امور خارجه است به گسترش دیپلماسی عمومی و رسانه ای نیاز داریم كه فعالیت در این زمینه می تواند نقش بسیار مهمی ایفا كند.
این دیپلمات ارشد همچنین در پاسخ به نقش تكمیل كننده دستگاه دیپلماسی در كنار قدرت دفاعی برای ارتقای جایگاه و موقعیت ایران گفت: طبعاً قدرت نظامی و دیپلماسی با یكدیگر می توانند سبب ارتقای موقعیت ایران و تضمین كننده جایگاه برتر كشورمان در منطقه و جهان باشد.
وی تأكید كرد: تلاش های خوبی در این باره انجام شده است اما به معنی این نیست كه این هماهنگی ها به طور كامل محقق شده است؛ پس باید تلاش كرد كه این هماهنگی ها بیشتر باشد تا از آن برای تأمین منافع كشور استفاده شود.
خرازی همچنین درباره اذعان فوكویاما ، مروج نظریه «پایان تاریخ» به افول لیبرال دموكراسی گفت : این هم واقعیتی است ؛ همین كه او خودش به این واقعیت اذعان كرده جالب است و بر ایده قبلی اش خیلی پافشاری نمی كند ، چون با واقعیات مواجه است.
وی افزود : پیش بینی آینده ، كار ساده ای نیست و معمولاً دانشمندان علوم سیاسی و اجتماعی پس از وقایع، تحلیل می كنند و نظریه می دهند كه چرا چنین وقایعی روی می دهد و نظریات آنان الزاماً نمی تواند آینده را پیش بینی كند.
­رئیس شورای راهبردی روابط خارجی گفت : بنابر این اكنون عوامل مختلفی در دنیا هست كه در شكل دادن به وضع جدید مؤثرند و آنچه اهمیت دارد آگاهی بیشتر مردم و اصرار بر حقوقشان ، استقلال كشور و نیز همكاری با كشورها برای داشتن جامعه بین المللی سالم تر است.

متأسفانه سازمان ملل متحد به اهداف اصلی اش نرسید و در آن جا قدرت ها حاكمیت دارند
خرازی تصریح كرد: متأسفانه سازمان ملل متحد به اهداف اصلی اش نرسید و در آن جا قدرت ها حاكمیت دارند ؛ حقوق ملت ها زمانی به خوبی تأمین می شود كه همه در صحنه بین الملل حق برابر داشته باشند.
وی همچنین در پاسخ به این كه با توجه به سیاست خصمانه مستمر امریكا علیه كشورمان در چهل سال پس از انقلاب ، سیاست اصولی دستگاه دیپلماسی در مواجهه با این دشمنی ها چه باید باشد بر ایستادگی بر ارزش ها و حقوق ملی به عنوان سیاست اصولی در این زمینه تأكید كرد.
خرازی در عین حال گفتگو كردن را راهكاری برای تأمین منافع ملی دانست و تصریح كرد : ما به همین علت در موضوع برجام با امریكایی ها گفتگو كردیم اما بار دیگر به این نتیجه رسیدیم كه نمی شود به امریكا اعتماد كرد.
وی بار دیگر ، ایستادگی بر ارزش ها و منافع ملی را راهكار لازم و گریز ناپذیر دانست و افزود : قدرت ها می خواهند منافع خودشان را تأمین و به انحاء مختلف خواستشان را بر ملت ها تحمیل كنند.
وزیر اسبق امور خارجه گفت: ایران به اندازه كافی ظرفیت، منابع، اتكا به مردم و امنیت كافی دارد كه بتواند در برابر این فشارها مقاومت كند و به امنیت و توسعه اقتصادی بیشتری دست یابد.
خرازی همچنین درباره چشم انداز موقعیت جمهوری اسلامی در ساختار قدرت منطقه ای و جهانی و پیش بینی افق آینده اظهار داشت : جمهوری اسلامی از ظرفیت های بسیار بالا و تأثیرگذار شامل ظرفیت های معنوی، تاریخی و مردمی برخوردار است.
وی گفت : روابط ایران و كشورهای منطقه ، سابقه تاریخی چندصد ساله دارد كه نمونه اش را در عراق می بینید كشوری كه هشت سال با ایران در جنگ بود اما اكنون می بینید كه روابط دو ملت چگونه است چنان كه روابط ما با ملل سوریه و لبنان سابقه ای تاریخی دارد.
خرازی افزود : این مناسبات تاریخی ، روابطی نیست كه به شكل ساختگی یا با اعمال فشار و تحریم شكل گرفته باشد بلكه روابطی طبیعی، منطقی و تاریخی است كه ظرفیتی بسیار عظیم محسوب می شود.
وی ، حمایت از حكومت های منطقه ، مبارزه با تروریسم و حمایت از جبهه مقاومت در برابر صهیونیست ها را بخشی از توفیقات چشمگیر جمهوری اسلامی ایران برشمرد و تأكید كرد: با این ظرفیت های معنوی طبعاً باید به نحوی حركت كنیم كه آرامش بیشتری در منطقه ایجاد شود. باید از طریق ابزار ثبات ساز به امنیت، صلح و ثبات دست یابیم تا كشورهای منطقه بتوانند در كنار یكدیگر زندگی كنند و برای توسعه بیشتر منطقه گام بردارند.