رئیس مجلس: مذاكره با آمریكا در شرایط كنونی معنایی ندارد و طرح این موضوعات نوعی سهل اندیشی است
به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ علی لاریجانی در هشتمین همایش سیاستهای پولی و چالشهای بانكداری و تولید با اشاره به موانع موجود برای توسعه اقتصادی كشور، گفت: در شرایط كنونی به علت اقدامات آمریكاییها موضوع همكاریهای تجاری با كشورهای خارجی امر سادهای نیست البته این موضوع به عنوان یك اصل مهم است و ما نمیخواهیم رقابتها و روابط در پستوخانه باشد.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ما بعد از 12 سال مناقشه و مذاكره با آمریكا به یك تفاهم و توافق رسیدیم، اما این موجود عجیب و غریب از توافق خارج شد البته این اقدام آنها صرفا مربوط به برجام نبود بلكه ترامپ هر روز از یك توافق خارج میشود از این رو به نظر میرسد چیزی و موضوعی در مغز آنها بوده و به نظر من این مسئله ضایعهای در عرصه بین الملل است.
لاریجانی تصریح كرد: آمریكا و ترامپ در شرایط كنونی بر روی شركتها نفوذ داشته و با استفاده از این اهرم فشار میآورند تا این شركتها با ایران همكاری نكنند.
وی با بیان اینكه ایده مذاكره با آمریكا در شرایط كنونی نوعی سهل اندیشی است، گفت: برخی با سهل اندیشی میگویند كه ما باید در شرایط كنونی با آمریكا مذاكره كنیم، اما به نظر من مذاكره با آنها معنایی ندارد، زیرا درگام نخست آنها 12 شرط را مطرح كرده اند كه ما باید آنها را بپذیریم كه یكی از آنها توافق غنی سازی هستهای است.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: به نظر من دیپلماسی امری تخصصی است از این رو به نظر من طرح ایده مذاكره با آمریكا اشتباه راهبردی است، زیرا وقت این اقدام نیست از این رو ترامپ باید بفهمد كه با یك حریف سخت طرف است و تا وقتی كه سرش به سنگ نخورد اقدامات خود علیه ایران را متوقف نخواهد كرد.
نگاه تخریبی كمكی به حل مشكلات اقتصادی نمیكند
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینكه در شرایط كنونی چالشهای اقتصادی كاملاً روشن است، گفت: من بارها با كارشناسان در رابطه با این چالشها صحبت كردهام از این رو در شرایط كنونی برخی از این مشكلات و چالشها مزمن است و باید ریشههای آن كاوش و بررسی شود.
لاریجانی ادامه داد: یكی از چالشهای اقتصاد كشور موضوع بنگاهداری دولتی است؛ در این رابطه مرحوم مدرس آراء و نظریات بسیاری در حوزه اقتصادی داشت و ایشان در صدر مشروطه نگرانی نسبت به بنگاهداری دولتی دغدغه داشتند و میگفتند كه دولتها بنگاهداران خوبی نیستند و آنها نمیتوانند تاجران خوبی باشند.
قطعاً برای حل چالشهای اقتصادی كشور نگاه طبیبانه نیاز است
وی تصریح كرد: یكی از موضوعات و موانع موجود برای حل چالشهای اقتصادی كشور مباحث فرهنگی است از این رو برخی موضوعات كنونی ریشه در فرهنگ ما دارد و مربوط به مباحث سیاستگذاری نیست به طور مثال موضوع كاهش بنگاهداری دولتی یكی از دغدغههایی بوده كه از 110 سال پیش مطرح شده است البته در مجلس در سالهای گذشته اصل 44 قانون اساسی مورد پیگیری قرار گرفت و قانونی را برای واگذاری امور به بخش خصوصی تدوین كرد، اما متأسفانه این قانون به درستی اجرایی نشد بنابراین تمام مسائل و چالشهای اقتصادی باید در محافل كارشناسی مورد بررسی قرار گیرد و قطعاً این رویكردها بر مبنای اصولی میتواند مفید باشد.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: قطعاً برای حل چالشهای اقتصادی كشور نگاه طبیبانه نیاز است و مسائل و مشكلات باید از منظر حل شدن مورد بررسی قرار گیرد از این رو نباید در این رابطه نگاه مأیوسانه داشت، زیرا این رویكرد برای شرایط فعلی مضر است البته برخی افراد برای رقابت اقتصادی خود و برخی نیز برای انجام امور و كارهایشان نگاههای مأیوسانه را ترویج میكنند كه این مسئله موجب شد تا در شرایط كنونی نتوان برخی مشكلات را به سادگی حل كرد.
لاریجانی با اعلام اینكه قطعا در یك فضای مأیوسانه نمیتوان كارها و اقدامات ایجابی و فعالانه كرد، گفت: برخی این موضوع و ایده را مطرح میكنند كه دولت مخالف گسترش بخش خصوصی است، این افراد میگویند كه دولت میپندارد كه اگر بخش خصوصی فربه شود جای آنها تنگ خواهد شد، اما من در وضعیت فعلی این موضوع و رویكرد را نمیبینم البته شاید در گذشته این مسئله وجود داشت، اما در شرایط كنونی چنین بحثی مطرح نیست و تنها ممكن است رها كردن كار برای برخی از شركتهای دولتی سخت باشد.
لاریجانی: در شرایط كنونی برای رفع مشكلات كشور باید به سمت اقدامات و راهحلهای مصداقی برویم و نباید به مسائل تئوریك خود را سرگرم كنیم
وی افزود: در طول سالهای قبل و بعد از انقلاب تفكر سوسیالیستی در كشور مطرح بود و در آن زمان فضای روشنفكری متأثر از تفكر چپ وجود داشت و این مسئله در حوزه اقتصاد نیز سایه انداخته بود و حتی برخی از متفكران اسلامی نیز متأثر از افكار سوسیالیستی بودند و این موضوع را میتوان در آثار آنها از جمله دكتر شریعتی مشاهده كرد، زیرا این رویكرد جریان غالب دنیا بود، اما در سالهای بعد شرایط تغییر كرد و بنگاههای بزرگ بعد از جنگ به ویژه در دوران آیتالله هاشمی ایجاد شد حال شاید این اتفاقات و اقدامات در حالت گذار صورت گرفت و چارهای در این رابطه نبود.
رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح كرد: در دوره قبل دولت فعلی نیز آشفتگی فكری در تمام حوزهها وجود داشت و مقوله عدالت درست تعریف نشده بود و امروز نیز این مسئله وجود دارد بنابراین به نظر من در شرایط كنونی برای رفع مشكلات كشور باید به سمت اقدامات و راهحلهای مصداقی برویم و نباید به مسائل تئوریك خود را سرگرم كنیم، زیرا تئوریپردازی كار سیاستمداران نیست البته تئوریهای بسیاری در بحث اقتصاد در تمام كشورها وجود دارد كه یكی از آنها تئوری فایدهگرایی است كه بر اساس آن اقداماتی مورد توجه خواهد بود كه بیشترین فایده و لذت برای افراد ایجاد شود.
یكی دیگر از مكاتب و تئوریها در این حوزه تئوری اختیارگرایان است. آنها نوعی قرارداد اجتماعی را قبول دارند كه طبق آن بازار آزاد مصداق تحقق عدالت است و این تئوری پردازان دخالت دولت را مخل عدالت میدانند.
لاریجانی ادامه داد: یكی دیگر از تئوریهای این بخش مكتب شهودگرایان است كه این تئوری نوعی فضیلت را برای اخلاق و سیاست قائل است و آنها عدالت را امری عقلانی میدانند، از طرف دیگر مرحوم شهید مطهری نیز نظریات بسیاری در حوزههای فقهی و بخشهای اقتصادی و سیاسی داشتهاند. یكی از موضوعات مقوله تمركز در حق طبیعی انسان و این موضوع پایه بسیاری از فلسفههای سیاست و اقتصاد است و حتی كانت نیز در نظریاتش به حق طبیعی میپردازد.
مرحوم مطهری در این رابطه تأكید میكند كه انسانها دارای استعدادهای متنوع هستند و برای بالفعل شدن این مسائل باید زمینههای آن به صورت كامل تهیه شود كه این مسئله تنها با تحرك و تلاش محقق خواهد شد و در حوزه سیاست و اقتصاد باید فضای آزاد ایجاد شود لذا تئوری رقابت از این نظریه نشأت میگیرد.
وی تصریح كرد: انسانها با توجه به وجه عقلانی، استعدادهای بسیاری در تمام حوزهها دارند و قطعاً این ظرفیتها در یك فضای حركتی و رقابتی بالفعل میشود؛ از این رو دولت در این زمینه باید برای فراهم شدن رقابت سالم در این عرصه بسترسازی كند بنابراین اگر دولتها جایگزین بخش خصوصی شوند رقابتها رخ نمیدهد از این رو به نظر من این رویكرد و نظریه میتواند به بسیاری از مشكلات اقتصادی پاسخ دهد.
وظیفه دولت كار اقتصادی و قیمتگذاری نیست بلكه باید فضای آزاد و رقابتپذیر را فراهم كند
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینكه دولت نباید در عرصه اقتصادی بنگاهداری كند، گفت: دولت تنها زمانی میتواند در این عرصه فعال باشد كه بخش خصوصی به این حوزه ورود نكند، از طرف دیگر وظیفه دولت كار اقتصادی و قیمتگذاری نیست بلكه باید فضای آزاد و رقابتپذیر را فراهم كند. همچنین دلیلی ندارد كه دولت سیستم تأمین اجتماعی زوری و اجباری را ایجاد كند بلكه میتوان در این عرصه سیستمهای متنوعی را فراهم كرد.
وی با بیان اینكه رویكرد آمریكا در قبال كشورها گفتمان تسلیم و تحقیر است، گفت: در این عرصه شاهد هستیم كه عربستان سعودی در برابر آمریكاییها تسلیم شد، به آنها پول داد، اما باز توسط رئیس جمهور آمریكا تحقیر میشود و حتی در روزهای گذشته ترامپ اعلام كرد كه عربستان تنها پول دارد، اما مردم ایران ملتی متمدن هستند و سابقه تاریخی دارند از این رو این عقبه تاریخی یك موضوع بسیار مهم است بنابراین در شرایط كنونی تمام افراد جامعه به ویژه روشنفكران وظیفهای تاریخی دارند.
لاریجانی ادامه داد: ترامپ موجودی نیست كه چیزی را بپذیرد بنابراین به همان میزانی كه عقب نشینی كنیم به همان میزان جلو خواهد آمد بنابراین در شرایط كنونی ما در یك دوره خاص و ویژه قرار داریم كه در این دوره باید تدابیر خاصی صورت گیرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: یكی از موضوعات در شرایط كنونی كشور، موضوع تخریب است و ما نباید این مسئله را دست كم بگیریم، چون افراد با رأی مردم به مجلس و دولت میآیند از این رو اگر فعالیتها مبتنی بر تشكلهای شناسنامه دار نباشد نمیتوان در رابطه با مسائل تصمیم گیری كرد بنابراین نمایندگان مجلس در دوره اخیر طرح استانی شدن انتخابات را مطرح و مورد بررسی قرار دادند تا رأی گیریها تناسبی شود و هر گروه و لیستی مبتنی بر وزنش فعالیت كند از این رو در این عرصه اپوزیسیونی كه حذف شود، نداریم و همه براساس میزان اخذ رأی و طبق لیست وارد دستگاهها از جمله مجلس خواهند شد.
در قانون برنامه ششم توسعه نیز راهكارهایی برای گفتگو و همكاری فعالان اقتصادی و دانشگاهها با دستگاههای اجرایی دیده شده است
وی ادامه داد: اقدام مرحوم بهشتی در اوایل انقلاب برای تشكیل حزب جمهوری اسلامی اقدامی به قاعده بود و متوقف شدن فعالیت این حزب از اشتباهاتی بود كه صورت گرفت از طرف دیگر برخی اوقات این رویكرد و موضوع مطرح میشود كه ما از روزنههای حوزه سیاسی برای حل مسائل استفاده نمیكنیم كه قطعا تصور اشتباهی است حتی ما در این عرصه نگفته ایم كه با سعودیها مذاكره نمیكنیم، اما زمانی كه آنها دشمنی میكنند نمیتوانیم نرمش زیادی كنیم، زیرا آنها جلوتر میآیند.
لاریجانی تصریح كرد: در گذشته برخی ساختارهای كشور به دلایلی ایجاد شد حال این سوال پیش میآید كه با توجه به پایان رسیدن زمان فعالیت آنها برای چه این ساختارها هنوز تداوم دارد بنابراین این موضوع باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در شرایط كنونی ما نهاد متولی برای توسعه كشور نداریم از این رو از وقتی كه سازمان برنامه با بودجه تركیب شد عملا وجه توسعهای سازمان كمرنگ و این نهاد رویكرد بودجهای به خود گرفت بنابراین مسائل مرتبط با بودجه باید به وزارت اقتصاد واگذار شود، زیرا وظیفه سازمان برنامه تقسیم كردن اعتبارات و بودجه نبود بلكه این سازمان میبایست روی اقدامات و برنامههای توسعهای متمركز میشد البته این موضوع بارها گفته شده، ولی محقق نشده است، چون براساس قانون اساسی این مسئله جز اختیارات رئیس جمهور است.
برخی سیاستهای زیست محیطی با برخی سیاستهای تولید منطبق نیستند از این رو باید در تمركز و اجرای سیاستها اولویت بندی صورت گیرد
وی افزود: یكی دیگر از مسائل این است كه حوزه اقتصاد باید بر نظریه اقتصاددانان تكیه داشته باشد از این رو این مسائل و نظریات باید در مجمع اقتصاددانان تدوین شده و با همكاری سیستمهای اجرایی، این ایدهها خلق شود بنابراین اگر میان اقتصاددانان و مجریان داد و ستد فكری وجود داشته باشد میتوان به نتیجه مطلوب رسید از این رو در قانون برنامه ششم توسعه نیز راهكارهایی برای گفتگو و همكاری فعالان اقتصادی و دانشگاهها با دستگاههای اجرایی دیده شده است.
لاریجانی ادامه داد: در جلسات و نشستها برخی مطالب و ایدهها مطرح میشود كه در شرایط كنونی تنها بخشی از آنها قابل اجرا است از این رو تمام اذهان باید بر روی این موضوعات از جمله وضعیت صندوقهای بازنشستگی، وضعیت بانكها و استقلال بانك مركزی متمركز شود البته مجلس طرحی را برای استقلال بانك مركزی تدوین كرد كه این طرح با مخالفت شورای نگهبان مواجه شد از این رو به نظر من بانك مركزی هرقدر مستقلتر باشد برای كشور مفیدتر است و در شرایط كنونی امكان تحقق این مسئله وجود دارد.
رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: در شرایط كنونی حدود 1500 سیاست كلی در بخشهای مختلف در كشور وجود دارد، حال این سوال مطرح میشود كه از میان این سیاستها كدام برای اجرا در اولویت قرار دارند تا بر روی آنها تمركز كنیم. در این رابطه برخی سیاستهای زیست محیطی با برخی سیاستهای تولید منطبق نیستند از این رو باید در تمركز و اجرای سیاستها اولویت بندی صورت گیرد از این رو در كشوری مانند چین 8 موضوع مهم و اساسی مورد توجه قرار گرفته و رؤسای جمهور این كشور طبق آن عمل میكنند بنابراین ما نیز باید در این راستا عمل كنیم و چند موضوع اصلی را در اولویت و محور كار قرار دهیم.