پرداخت وجه چك از محل سایر حساب‌های مشتری دارای شروطی است كه بانك‌ها باید آن را رعایت كنند
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما از ایبِنا، بر اساس مفاد قانون جدید چك و دستورالعمل حساب جاری كه بانك مركزی به شبكه بانكی، در صورت كافی نبودن موجودی حساب صادركننده چك، ابلاغ كرده بانك‌ها مكلف به پرداخت وجه چك از محل موجودی سایر حساب‌های صاحب حساب به ترتیب اولویت از حساب جاری، حساب قرض‌الحسنه پس انداز، حساب سرمایه گذاری كوتاه مدت و حساب سرمایه گذاری بلندمدت و همچنین مسدود كردن كلیه حساب‌ها و كارت‌های بانكی و هر مبلغ متعلق به صادركننده به میزان مبلغ چك هستند.
در مورد شیوه صحیح حقوقی برداشت از سایر حساب‌های مشتری برای پاس كردن چك نكاتی لازم به ذكر است:
»» 1- ماده 5 مكرر قانون چك صرفا "مسدود كردن كلیه حساب‌ها و كارت‌های بانكی صادر كننده به میزان كسری مبلغ چك" را تجویز كرده و اجازه برداشت از حساب‌های یاد شده را به بانك‌ها نداده است.
»» 2- بانك مركزی در نامه شماره 97/468511 مورخ 98.12.28 خود بانك‌ها را مكلف به پرداخت وجه چك از محل موجودی قابل برداشت صاحب حساب در سایر حساب‌های انفرادی ریالی وی در همان بانك كرد كه این تكلیف را به استناد شرط موجود در كارت افتتاح حساب جاری كه دستورالعمل حساب جاری آن را لازم الاجرا دانسته است، ابلاغ كرده، ولی زمان افتتاح حساب جاری برخی از مشتریان بانكی به سال‌های گذشته و قبل از ابلاغ دستورالعمل اخیر حساب جاری بر می‌گردد و شرط اجازه برداشت از حساب در كارت‌های افتتاح حساب قدیمی یعنی قبل از سال 91 درج نشده است. البته بانك‌ها باید شرط جدید را به قرارداد‌های خود اضافه كرده و از مشتریان امضا می‌گرفتند، اما این مهم در بسیاری از بانك‌ها رخ نداده است.
»» 3- حال با توجه به نكات یاد شده برای جلوگیری از بروز هرگونه مشكل حقوقی، لازم است به ویژه در خصوص حساب‌های جاری كه قبل از سال 91 افتتاح شده، قبل از برداشت از حساب مشتریان به ترتیب فوق‌الذكر، كارت افتتاح حساب جاری صاحب حساب رویت شده و در صورتی كه شرط مذكور در آن قید شده و به امضای مشتری رسیده باشد، به ترتیب اعلام شده توسط بانك مركزی برای برداشت از سایر حساب‌های مشتری اقدام شود.
»» 4- در این خصوص چنانچه چك توسط ذی نفع به شعبه غیر از شعبه افتتاح كننده حساب صادر كننده چك ارائه شود، شعبه مقصد جهت برداشت از سایر حساب‌های مشتری مكلف به استعلام تلفنی و اخذ تاییدیه از شعبه مبداء است.
»» 5- در صورت عدم وجود شرط یاد شده مبنی بر اجازه برداشت از سایر حساب‌ها در كارت افتتاح حساب جاری و یا عدم موجودی حساب‌های فوق و در نتیجه عدم وصول وجه چك، بر اساس بند (ب) ذیل ماده 5 مكرر قانون چك كلیه حساب‌ها و كارت‌های بانكی و هر مبلغ متعلق به صادر كننده به میزان مبلغ چك در بانك باید صرفا مسدود شود. (در این فرض اجازه برداشت مستقیم از سایر حساب‌ها توسط شعبه وجود ندارد و صرفا تكلیف، مسدود كردن حساب است)
»» 6- در صورت واریز بعدی وجه به حساب مشتری، مراجعی كه سابق بر اقدام بانك دستور انسداد حساب را صادر نموده‌اند دارای حق تقدم بوده و در صورت وجود وجوهی مازاد بر دستور‌های مقدم، وجه چك پس از ارائه دستور از مرجع قضایی یا ثبتی به ذی نفع پرداخت خواهد شد و در صورت پرداخت وجه چك به ذی نفع، كلیه حساب‌های مشتری رفع انسداد می‌شود. لازم به تاكید است كه پرداخت مبالغ واریزی بعدی به همان حساب جاری دارای دسته چك مشتری مستلزم اخذ دستور مرجع قضایی نبوده و لزوم ارائه دستور مرجع قضایی صرفا در خصوص مبالغی است كه بعدا به سایر حساب‌های مسدود مشتری واریز می‌شود.
»» 7- به استناد بند 19-6 دستورالعمل حساب جاری، شعب باید ترتیبی اتخاذ كنند تا در صورت عدم وجود شرط اجازه برداشت بانك از سایر حساب‌های مشتری در فرض عدم كفایت موجودی حساب جاری در كارت افتتاح حساب، به هنگام اولین مراجعه مشتریان یاد شده به شعبه مفاد این شرط را به اطلاع آنان رسانده و آنان را ملزم به امضای فرمت جدید قرارداد و كارت افتتاح حساب جدید مبتنی بر شرط یاد شده گنند. ارائه هرگونه خدمات حساب جاری به فرد مستنكف از امضای فرم یاد شده امكان‌پذیر نیست
