كارشناس مسائل بین‌الملل: نباید روی اینستكس حساب باز كنیم و باید آن را از راهبردهای اقتصادی حذف كنیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ حنیف غفاری كارشناس مسائل بین الملل در برنامه تیتر امشب شبكه خبر از ابهامات اینستكس گفت و افزود: بین خواسته‌های ایران و ساختار اینستكس توازنی وجود ندارد، بنابراین نباید روی اینستكس حساب باز كنیم و باید آن را از راهبردهای اقتصادی حذف كنیم.
وی تاكید كرد: اینستكس ابهام ساختاری، ماهووی و حقوقی دارد كه در اصل نباید داشته باشد.
غفاری با بیان اینكه هدف از ایجاد اینستكس حمایت از مبادلات تجاری و مالی با ایران بود، افزود: فرانسه، آلمان و انگلیس برای تسهیل تجارت غیر دلاری با ایران عملا فرصت سوزی بسیاری كردند.
این كارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینكه ضمانت اجرایی اینستكس مشخص نیست افزود: رویكرد اروپا به اینستكس یك رویكرد بازدارنده است كه اروپایی ها سعی می كنند از این ابزار استفاده كنند تا مذاكرات را به سال آینده (2020)بكشانند تا انتخابات آمریكا برگزار شود.
او با بیان اینكه برجام با وجود ضمانت نامه سازمان ملل متحد در پشتوانه خود، نتوانست آمریكا را متعهد كند، افزود: نباید به اینستكس اطمینان كرد، چون با ساختار مبهمی از اینستكس روبرو هستیم.
اینستكس استقلال ندارد
این كارشناس سیاسی با بیان اینكه اینستكس یك مجرای كاملا هدایت شده است، افزود: اروپا برای اینكه بتواند استقلال سیاسی داشته باشد و هزینه كند.
حنیف غفاری با اشاره به اینكه فروش نفت و تراكنش های مالی از خواسته های برجام (برنامه جامع اقدام مشترك)است، گفت: استقلال مالی و راهبردی اینستكس اصلی ترین مرحله آن است.
او افزود: شاید اگر اینستكس به یكباره می توانست تمامی نیازهای ایران را برآورده كند قابل اعتماد بود.
او با بیان اینكه بین خواسته‌های ایران و ساختار اینستكس توازنی وجود ندارد، تصریح كرد: دلیلش هم این است كه ظرفیت اینستكس بسیار محدود است. 80 درصد اقتصاد اروپا در دست بخش خصوصی است و 20 درصد آن در بخش دولتی است. بنابراین از 100 درصد اقتصاد اروپا تنها یك درصد از توان اقتصادی اروپا در مجرای اینستكس تعریف می‌شود.
وی در مورد اینكه رویكرد تحرك اروپا ناشی از تهدید ایران به كاهش تعهدات برجامی است، تاكید كرد: اروپا تنها زمانی تحرك كاملا واقعی از خود نشان خواهد داد كه ایران واقعا تعهدات را كم كند و هر چه قدر ما در این باره منفعلانه رفتار كنیم انها وقیح تر خواهند شد؛ بنابراین نباید اینستكس را نقطه ثقل در نظر بگیریم و روی آن حساب باز كنیم، مشابه اشتباهی كه در برجام مرتكب شدیم.
غفاری با تاكید بر اینكه باید كاركردهای جایگزین را در این باره در نظر بگیریم، تصریح كرد: باید اینستكس را در راهبردهای اقتصادی حذف كنیم اما این به معنی قطع ارتباط با اروپایی ها نیست.
غفاری ادامه داد :موضوع مهم در این باره بحث استفاده از توان بالقوه بازیگران بین المللی اقتصادی غیر اروپایی است كه در اقتصاد جواب می دهد.
او با اشاره به نقش بازیگران بین المللی مانند روسیه و چین گفت: برخی كشورها كه خود نیز در تحریم آمریكا هستند از راهبرد جایگزین كردن دلار با پول رایج خود استفاده می كنند و این راهبرد می تواند از مركز ثقل دلار و روابط اقتصادی وابسته به دلار بكاهد.
حسن عابدینی تحلیلگر مسائل بین‌الملل دیگر میهمان برنامه گفت: توقف برنامه‌های مربوط به رعایت سقف تولید اورانیوم غنی شده و تولید بدون محدودیت آب سنگین تاسیسات اراك كه در دوره 60 روزه بر آن تاكید شده، برنامه‌هایی است كه با جدیت دنبال می‌شود.
او گفت: ایران در ادامه صیانت از امنیت و منافع ملی مردم خود و در اعمال حقوق خود مندرج در بندهای 26 و 36 برجام برخی از اقدامات خود ذیل برجام را متوقف كند.
عابدینی با بیان اینكه بازرسان آژانس در روزهای آینده از نطنز بازدید می كنند گفت: پس از این بازدید مشخص خواهد شد كه ایران به آنچه كه گفته عمل كرده است.
تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به سه كشور تشكیل دهنده اینستكس گفت: باید دید كه آیا در این سامانه حمایت از مبادلات تجاری تبادل پولی صورت می گیرد یا نمی گیرد و این موضوع با خرید نفت تحقق می یابد.
او افزود: در بهترین حالت اینستكس كار تهاتر و پایاپای را انجام می دهد كه این مورد انتظار جمهوری اسلامی ایران نیست.
