2 پیشنهاد برای شكستن تحریمها
رئیسجمهور پس از بازگشت از ژاپن خبر داد
2 پیشنهاد برای شكستن تحریمها
حسن روحانی، رئیسجمهور عصر دیروز پس از بازگشت از ژاپن، از پیشنهادهای جدید تهران و توكیو برای شكستن تحریمها خبر داد. روحانی در اینزمینه گفت:«ژاپنیها در زمینه شكستن تحریم هم یك پیشنهاد جدید داشتند و هم ما یك پیشنهاد جدید داشتیم، با هم بحث كردیم و بنا شد رایزنیهای دو كشور در این زمینه ادامه یابد.» روحانی همچنین از مذاكره خصوصی یك ساعت و نیمه با طرف ژاپنی خبر داد. پیشتر عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه هم از مذاكرات سنگین و فشرده با مقامات توكیو در جمعه شب خبر داده بود.
حسن روحانی، رئیسجمهور ایران كه روز جمعه به دعوت شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن وارد توكیو شده بود روز گذشته این كشور را به مقصد تهران ترك كرد. او پس از بازگشت از سفر به مالزی و ژاپن در فرودگاه مهرآباد در جمع خبرنگاران با بیان اینكه ژاپنیها و اروپاییها فعال هستند تا تحریمها را بشكنند، گفت: ژاپنیها در حوزه شكستن تحریمها یك پیشنهاد جدید داشتند و ما هم یك پیشنهاد خود را ارائه دادیم. به گزارش خبرگزاری مهر، رئیسجمهور گفت: ما معتقدیم شكستن تحریمها و خنثی كردن توطئههای آمریكا علیه ایران یك كار ملی و انقلابی است. همچنین به گزارش «ایرنا» وی با اشاره به جلسه و دیدار خود با نخستوزیر ژاپن گفت: ما جمعه شب یك ساعت و نیم جلسه خصوصی داشتیم. یك ساعت جلسه عمومی داشتیم و در شام كاری هم بیش از یك ساعت بحث بسیار مفصل داشتیم و چهار ساعت با هم مذاكره كردیم.
رئیسجمهوری اضافه كرد: باهم بحث كردیم بنا شد رایزنیهای دو كشور در این زمینه ادامه یابد. به گزارش خبرگزاری مهر، رئیسجمهوردرادامه افزود: امنیت انرژی وابسته به منطقه است و مذاكرات خوبی داشتیم. ژاپن از طرح ایران حمایت میكند. ژاپن میخواهد یك كشتی تجسسی را به منطقه بیاورد؛ البته نه به خلیجفارس بلكه در بابالمندب و دریای عمان كه به ما توضیح داد و تشریح كرد. نظر ما درباره امنیت منطقه ثابت است و امنیت آن باید توسط كشورهای منطقه باشد. روحانی تصریح كرد: ژاپن و آقای آبه اعلام كردهاند كه میخواهند در چابهار سرمایهگذاری كنند. ترانزیت جنوب به شمال كه از چابهار شروع میشود و تا خزر، تركمنستان و اینچهبرون میآید، برایشان مهم است.
برای بحث درباره مسائل مشكلی نداریم
روحانی پیش از ترك ژاپن در جمع شماری از مدیران ارشد بخشهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ژاپن با اشاره به اینكه تحریمهای غیرقانونی آمریكا نمیتواند برای بلندمدت ادامه پیدا كند و آمریكاییها ناچارند روزی این راه بدون خاصیت و پر از ضرر را رها كنند، تاكید كرد: «ما در زمینه اینكه با آمریكا بتوانیم راجع به مسائلمان بحث كنیم مشكلی نداریم جز اینكه آنها باید از مسیر خطایی كه در این یك سال و نیم رفتهاند، برگردند.» همچنین سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در تشریح نتایج سفر رئیسجمهور به توكیو با تاكید بر اینكه بهدنبال تحریمهای ناعادلانه آمریكا با خروج واشنگتن از برجام ضرورت داشت كه گفتوگوهای نزدیكتر و فشردهتری بین مقامات دو كشور انجام گیرد، افزود: «در همین چارچوب جمعه شب مقامات دو كشور مذاكرات سنگین و فشردهای را در مورد مسائل دوجانبه، منطقهای، بینالمللی و مباحث مربوط به برجام و تحریمهای آمریكا انجام دادند و قرار شد كه مشورتهای دو كشور از نزدیك ادامه پیدا كند.»
این درحالی است كه نخستوزیر ژاپن در دیدار روز جمعه خود با رئیسجمهور كشورمان اعلام كرد كه قرار است برای حفاظت از امنیت كشتیرانی ژاپن نیروی دریایی به خاورمیانه اعزام كند. به گزارش «ایسنا» خبرگزاری رویترز در گزارش خود در این رابطه اعلام كرد كه ماموریت نیروهای ژاپن، عملیات در آبهای آزاد دریای عمان، شمال دریای عربی و خلیج عدن خواهد بود.
نباید راه جبران را برای خطاكار ببندیم
حسن روحانی، رئیسجمهوری اسلامی ایران سهشنبه هفته گذشته(26 آذر) به دعوت ماهاتیر محمد، نخستوزیر مالزی برای شركت در اجلاس سران كوالالامپور 2019 در صدر هیاتی به مالزی سفر كرد. او سپس صبح روز جمعه 29 آذر با توجه به دعوت شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن و با هدف دیدار و گفتوگو با مقامهای این كشور وارد توكیو شد و سحرگاه روز شنبه 30 آذر توكیو را به مقصد تهران ترك كرد. روحانی نخستین رئیسجمهوری ایران است كه از سال 2000 میلادی به این سو به ژاپن سفر كرده است.
روحانی روز شنبه پیش از ترك این كشور و در جمع شماری از مدیران ارشد بخشهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ژاپن در توكیو تاكید كرد كه درهای ایران به روی دولت و شركتهای ژاپنی برای مشاركت و سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ اقتصادی باز است و ایران و ژاپن بهعنوان دو دوست قدیمی، نباید اجازه دهند كه كشور ثالثی در روابط دوستانه آنها اخلال ایجاد كند. وی افزود: «بیتردید تحریمهای غیرقانونی آمریكا نمیتواند بلندمدت ادامه پیدا كند و آمریكاییها ناچارند روزی این راه بدون خاصیت و پر از ضرر را رها كنند.» روحانی با بیان اینكه «ما در اینكه بتوانیم با آمریكا راجع به مسائلمان بحث كنیم مشكلی نداریم جز اینكه آنها باید از مسیر خطایی كه در این یك سال ونیم رفتهاند، برگردند»، گفت: «ما نباید به خطاكار جایزه بدهیم اما در عین حال اگر خطاكار بخواهد اشتباه خود را جبران كند، نباید راه را ببندیم.» رئیسجمهور با اشاره به این موضوع كه همه ما باید برای زندگی امنتر، بهتر و راحتتر و روابط دوستانهتر تلاش كنیم؛ تاكید كرد: «فشار آمریكا بر ایران و كشورهای دیگر یك واقعیت تلخ است كه امروز با آن روبهرو هستیم اما مهم این است كه در این شرایط سخت باز هم راهی را پیدا كنیم كه با هم تجارت و مراوده داشته باشیم و به نفع دو ملت گام برداریم.» او با اشاره به تاثیر تحریمهای آمریكا بر زندگی مردم ایران افزود: «آیا به نظر شما كاری كه آمریكا انتخاب كرده حتی برای مواد مورد نیاز مردم، موادغذایی، دارویی و پزشكی مردم هم مشكل ایجاد كرده این كشور راه درستی را انتخاب كرده است؟ آمریكا میگوید ما راجع به مواد غذایی و دارویی هیچگونه مشكلی برای ایران ایجاد نكردیم اما شما به خوبی میدانید وقتی سیستم بانكی را دچار مشكل كردند همه این تحركات اقتصادی با مشكل مواجه میشود.»
اهمیت روابط تهران-توكیو
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری، روحانی در بخشی از سخنانش با اشاره به روابط تهران و توكیو گفت: «برای روابط ایران و ژاپن اهمیت زیادی قائل هستیم به دلیل اینكه اولا ایران و ژاپن دو كشور بسیار مهم و تاثیرگذار در آسیا و جهان هستند. دوم اینكه ظرفیتهای بسیار خوبی برای روابط بین دو كشور وجود دارد كه استفاده از این ظرفیتها به نفع دو طرف خواهد بود. سوم اینكه ملت ایران و ژاپن از دیرباز با هم روابط بسیار دوستانهای داشتند و روابط تجاری بین دو كشور مربوط به بیش از هزار سال قبل خواهد بود.»
12 ملاقات با شینزو آبه
وی با اشاره به اینكه احساس ما این است كه همانند دولت ایران كه اراده در توسعه روابط دارد در طرف مقابل دولت ژاپن هم این اراده را دارد، افزود: «اینكه در طول این چند سال با آقای نخستوزیر شینزو آبه 12 بار ملاقات كردهایم، نشانه این است كه این اراده در دو دولت وجود دارد.»
برجام به نفع همه دولتها و ملتهاست
رئیسجمهوری ایران با اشاره به اینكه فكر میكنم هیچ مانعی امروز در روابط دو كشور وجود ندارد، مگر تحریم غیرقانونی آمریكا، گفت: «نسبت به این تحریم شما كاملا مطلع هستید كه برخلاف مقررات بینالمللی و قطعنامه 2231 است. بنابراین آمریكا متاسفانه بر كشورها فشار میآورد كه بین قانون و مقررات و اراده دولت آمریكا یكی را انتخاب كنند.»
روحانی با بیان این موضوع كه قطعنامه 2231 از همه كشورها خواسته روابط اقتصادی و تجاری معمولی خود را با ایران معمول دارند، ادامه داد: «اگر در اختلافاتی كه بین ما و آمریكا وجود دارد، موردی باشد كه كسی تردید كند، آمریكا یا ایران مقصر است، حداقل در این مورد اخیر تحریم، هیچكس نباید تردید داشته باشد. یعنی ما یك توافق هفتجانبه داشتیم و همه ما به این توافق متعهد بودیم و بدون هیچ دلیلی آمریكا از این توافق خارج شد.»
وی افزود: «بعدها نخستوزیر رژیم صهیونیستی و ولیعهد عربستان اعلام كردند كه ما به آقای ترامپ فشار آوردیم تا از توافق هستهای خارج شود و این یكی از رسواییهای تاریخی است كه كشوری بهخاطر منافع كشور دیگر مقررات بینالمللی را زیر پا بگذارد. به اعتقاد ما توافق هستهای به نفع همه ملتها و دولتهاست.» روحانی با تاكید بر اینكه برای حل مساله نیز هیچ راهی وجود ندارد به جز اینكه آمریكا از مسیر اشتباه و خطایی كه انتخاب كرده، بازگردد، گفت: «یكی از ویژگیهای ما ایرانیها این است كه در معامله، بحث و توافق ممكن است كمی سختگیر باشیم اما وقتی توافق را امضا كردیم در هیچ شرایطی امضایمان را زیر پا نخواهیم گذاشت.» رئیسجمهوری ایران با پرداختن به این مساله كه در توافق هستهای حداقل دو دستاورد بزرگ داشتیم، ادامه داد: «دستاورد اول این بود كه به دنیا ثابت كردیم ما دنبال سلاح هستهای نیستیم و حاضریم همهگونه نظارتهای بینالمللی را بپذیریم؛ در صورتی كه رفتار كشورهای بزرگ با ما رفتار عادی باشد. دستاورد دوم این بود كه به دنیا ثابت كردیم پای تعهدات خودمان میایستیم و بهرغم اینكه طرف تعهد به بخشی از تعهداتش عمل نكرده یا یكی از آنها بهطور كامل خارج شده ما همچنان در تعهدات خودمان باقی هستیم.»
احتمال توقف تعهدات برجامی ایران
روحانی درباره گامهای بعدی ایران در قبال بدعهدیهای غرب درباره برجام گفت: «البته پس از اینكه مدت زیادی صبر كردیم و بعد از این صبر، اگر ببینیم از این توافق هیچ نتیجهای عاید ما نمیشود و صرفا ناچاریم بعضی از تعهداتمان را اجرا كنیم، بهطور طبیعی تصمیم بعدی ما ممكن است ادامه این تعهد نباشد.» در ادامه این سخنرانی روحانی با مطرح كردن این موضوع كه صلح، امنیت، ثبات و رفتار انسانی متقابل و همزیستی مسالمتآمیز به نفع همه كشورهای دنیا خواهد بود، تاكید كرد: «در یك جایگاه بسیار مهم جغرافیایی قرار گرفتیم و كاملا به امنیت منطقهمان و آبراهها متعهد هستیم. در طول بیش از دو قرن گذشته ایران هیچگاه آغازگر هیچ جنگ و تجاوزی نبوده است.» وی افزود: «امروز هم از جنگ نفرت داریم و علاقهمندیم اگر مشكلی با كشوری داریم از طریق گفتوگو آن را حلوفصل كنیم. دنبال سلاحهای كشتار جمعی از جمله سلاح هستهای هم نبوده و نخواهیم بود و شما میدانید هم شما قربانی سلاح جمعی بودید و هم ما. شما قربانی سلاح هستهای بودید و ما قربانی سلاح شیمیایی.»
روحانی با بیان اینكه متاسفانه فشار آمریكا بر ایران و كشورهای دیگر یك واقعیت تلخ است كه امروز با آن روبهرو هستیم، ادامه داد: «مهم این است كه در این شرایط سخت باز هم راهی را پیدا كنیم كه با هم تجارت و مراوده داشته باشیم و به نفع دو ملت گام برداریم.» رئیسجمهوری ایران با اشاره به تحریمهای یك سال و نیم اخیر آمریكا علیه ایران گفت: «بهرغم این فشارها، ما توانستیم به اقتصادمان ثبات ببخشیم. بعد از یك تلاطم اقتصادی از 5 ماه پیش روند حركت اقتصادی ما در مسیر صحیح و ثبات قرار گرفته است. بهرغم اینكه در سال گذشته رشد منفی اقتصادی داشتیم، پیشبینی ما این است كه رشد اقتصادی ما مثبت خواهد بود.»
سازوكارهای جدید تبادلات اقتصادی
روحانی با اشاره به اینكه روند تورم در ماههای گذشته كمی مهار شده و معتقدیم در سال آینده شرایط بهتری خواهیم داشت توضیح داد: «در شرایط تحریم شركتها و دولتها راههای مختلفی را برای ادامه روابط اقتصادی و تجاری با ما پیدا كردند.» وی درباره تبادلات تجاری و مالی ایران با دیگر كشورها با وجود تحریمهای سخت آمریكا گفت: «در بعضی از كشورها سازوكار ویژهای را یافتیم و با آن سازوكار ویژه بدون سیستم بانكی به روابط اقتصادیمان ادامه میدهیم. با برخی از كشورهای دیگر با ارز ملی و پول ملی خودمان تبادل مالی داریم و در بعضی از كشورها هم تهاتر كالا به كالا را انتخاب كردیم.» رئیسجمهور تاكید كرد: «با برخی از كشورهای دیگر تهاتر انرژی با كالا را انتخاب كردهایم.خوشحال هستم كه شركتهایی در اینجا حضور دارند كه اعلام كردند 60 تا 70 سال است كه با ایران در ارتباط هستند. شركتهای ژاپنی در ایران خوشسابقه هستند و مردم به صنعت ژاپن و همچنین به شركتهای ژاپنی اعتماد دارند. شركتهای ژاپنی در برخی پروژهها با ما همكاری داشته و الان هم چند پروژه آماده است كه میتوانند آنها را اجرا و عملیاتی كنند.» او درخصوص همكاریها بین تهران و توكیو گفت: «میتوانیم در زمینههای زیربنایی، محیط زیست و همچنین در زمینه مسائل انسانی، موادغذایی و دارو با هم همكاری مناسبی داشته باشیم.» روحانی با تاكید بر اینكه شركتها میتوانند در ایران سرمایهگذاری كنند، ادامه داد كه تعهدات لازم را در این زمینه میتوانیم به آنها بدهیم.
خطای محاسباتی آمریكا در منطقه
رئیسجمهوری در جمع شماری از مدیران ارشد بخشهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ژاپن در توكیو درباره سیاستهای واشنگتن در منطقه گفت: «ما در منطقه خودمان آنچه راجع به آمریكا دیدیم راهبردهایشان خطا بوده و همواره فكر و طراحیشان با اشتباه محاسباتی توام بوده است. در افغانستان، عراق، سوریه، یمن و در فلسطین همه جا دچار خطا شدهاند از جمله راجع به ایران.»
در پایان روحانی با اشاره به اینكه سفر آقای شینزو آبه به تهران در سالجاری در نودمین سال روابط سیاسی دو كشور نشان از اراده ژاپن و همچنین سفر وی بعد از 19 سال به ژاپن برای توسعه رابطه بوده است، تاكید كرد: «برخی موارد را شركتها نسبت به ویزا و تردد و مسائل بانكیشان مطرح كردند و اینجا به وزارت خارجه دستور میدهم كه این موارد را دنبال و این مشكلات را حل كند.»
درخواست روحانی برای آزادی پولهای بلوكه شده ایران
وی همچنین خطاب به مدیران ارشد بخشهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ژاپن گفت: «امیدوارم شما و همچنین دولت ژاپن برای اینكه ما روابط بهتری داشته باشیم تلاش كنید و از جمله پولهای ما كه در بانك ژاپن مسدود شده، آزاد شود و ما در این شرایط بتوانیم از این پولها استفاده كنیم. این ارز به فروش نفت ما قبل از تحریم آمریكا مربوط میشود بنابراین، این حق طبیعی ماست كه این پول به ما برگردانده شود.» روحانی با بیان اینكه ما در سال جاری 3 بار با آقای نخستوزیر مذاكرات مفصلی داشتیم یك بار در تهران، یك بار در نیویورك و یك بار در توكیو و همه این مذاكرات سازنده و مثبت بود، تاكید كرد كه ایران همچنان درهایش به روی ژاپن و شركتهای ژاپنی باز است و بهویژه ژاپنیها میتوانند در پروژههای مهمی مثل پروژههای چابهار كه كاملا منطقه جنوب و شرق را به شمال و غرب متصل كند حضور فعالتری داشته باشند.»
روایت عراقچی از مذاكرات در ژاپن
از سوی دیگر سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امورخارجه با اشاره به مذاكرات سنگین و فشرده صورت گرفته بین مقامات ایران و ژاپن در جریان سفر رئیسجمهور به توكیو گفت: «در این مذاكرات در مورد مسائل دوجانبه، منطقهای، بینالمللی و همچنین مباحث مربوط به برجام و تحریمهای آمریكا رایزنی و گفتوگو شد و قرار شد مشورتهای دو كشور از نزدیك ادامه پیدا كند.» به گزارش «ایسنا» سیدعباس عراقچی در تشریح نتایج سفر رئیسجمهور به توكیو گفت: «این سفر در پاسخ به سفر نخستوزیر ژاپن به تهران صورت گرفت، از دیگر سو در نودمین سالگرد روابط دیپلماتیك دو كشور هستیم و در سالجاری رئیسجمهور ایران و نخستوزیر ژاپن تاكنون سه بار با هم دیدار داشتهاند. دیدارهایی در تهران، نیویورك و توكیو.» این دیپلمات ارشد كشورمان با بیان اینكه ژاپن از دوستان قدیمی و شركای تجاری ایران است و ما همواره مشورتهای سیاسی نزدیكی با ژاپن داشتهایم، اظهار كرد: «امسال بهدلیل نودمین سالگرد روابط دیپلماتیك دو كشور و تحولاتی كه در جریان است از جمله فشارهای آمریكا و تحریمهای ناعادلانه این كشور با خروج واشنگتن از برجام ضرورت داشت كه گفتوگوهای نزدیكتر و فشردهتری بین دو كشور انجام شود و در همین چارچوب شب گذشته مقامات دو كشور مذاكرات سنگین و فشردهای را در مورد مسائل دوجانبه، منطقهای، بینالمللی و مباحث مربوط به برجام و تحریمهای آمریكا انجام دادند و قرار شد كه مشورتهای دو كشور از نزدیك ادامه پیدا كند.»
اهمیت سفر روحانی به توكیو
بهدنبال سفرهای دوجانبه مقامات سیاسی بلندپایه ایران و ژاپن، رسانههای فرانسوی به بررسی روابط تهران و توكیو در سایه تحریمهای آمریكا پرداختند و بر اهمیت سفر اخیر روحانی به ژاپن تاكید كردند. روزنامه «لو فیگارو» به نقل از خبرگزاری فرانسه در این زمینه نوشت: «حسن روحانی در جریان دیدار روز جمعه با شینزوآبه، نخستوزیر ژاپن در توكیو، خروج غیرمنطقی واشنگتن از توافق بینالمللی در زمینه برنامه هستهای ایران را محكوم كرد.» این رسانه فرانسوی با یادآوری اینكه سفر روحانی به ژاپن نخستین بار است كه در سطح رئیس دولت این كشور از سال 2000 تاكنون انجام شده است، افزود: «ایران كه اقتصاد آن پس از خروج آمریكا از برجام متحمل آسیب سختی ناشی از تحریمهای واشنگتن شده، پس از افزایش قیمت سوخت با مشكلاتی مواجه شده است. روحانی به شدت آمریكا را به دلیل خروج یكجانبه و غیرعادلانه از توافق هستهای (اول مه 2018/ 11 اردیبهشت 1397) محكوم و ابراز امیدواری كرد كه ژاپن و دیگر كشورها برای حفظ این توافق تلاشهای خود را انجام دهند.» لو فیگارو در ادامه نوشت: «ژاپن پیشتر یكی از خریداران اصلی نفتخام ایران بود. این كشور، برای تسلیم شدن مقابل تحریمهای اقتصادی فراسرزمینی كه بار دیگر از سوی آمریكا علیه ایران تحمیل شد، از خرید نفت جمهوری اسلامی منصرف شده است. نخستوزیر ژاپن پیش از این تلاش كرده تا پلهایی بین این دو رقیب ایجاد كند. به گفته سخنگوی دولت ژاپن، شینزو آبه كه در ماه ژوئن با روحانی رئیسجمهوری ایران دیدار كرده بود این اطمینان را داده كه توكیو با صبر، به تلاشهای دیپلماتیكش برای كاهش تنش در خاورمیانه ادامه خواهد داد.» شینزو آبه هفته گذشته گفته بود كه تا حد امكان برای كاهش تنشها در خاورمیانه با بهرهمندی از اتحاد ژاپن با واشنگتن و روابط مطلوب توكیو با تهران تلاش كند.