در شرایطی كه كشور نیاز به همدلی و همراهی با دولت دارد افزایش قیمت‌ها به نوعی كمك به اردوگاه دشمن است، لذا تخلیه به موقع كالاهای اساسی از بندرشهید رجایی به عنوان بزرگ‌ترین بندرتجاری كشور، نقش مهمی در كاهش قیمت‌ها دارد.
تخلیه به موقع كالاهای اساسی در بندرشهید رجایی و كاهش قیمت‌ها
«از سال‌ها پیش یك وابستگی مزمن دركشور وجود دارد و آنهم اینكه هر چند وقت یك بار به دلیل برخی ناهماهنگی‌ها و كوتاهی‌ها بخشی از مواد اولیه كالاهای اساسی كه تبدیل به فرآورده می‌شود موجب بالا رفتن قیمت‌ها می‌شود كه به منظور جلوگیری از دپوی كالا دراین زمینه نیازمند هماهنگی بیشتر ارگان‌های و نهادهای دست‌اندار كار هستیم».
مواد اولیه‌ای كه از خارج كشور وارد می‌شود درمواردی با سفارش از قبل یا بعد از ورود بوده كه در حین رسیدن كالا به بندرگاه‌ها مشكلاتی در زمینه تامین را برای دولت و حتی صاحبان كالا بودجود می‌آورد از یك سو تفاوت قیمت و از سوی دیگر ناهماهنگی با بخش‌های دولتی موجب توقف در تخلیه این كالاها می‌شود.
در هفته‌های اخیر، روغن خوراكی، یكی از كالاهای اساسی سبد خانوارهای ایرانی با كمبود و گرانی مواجه شده و علاوه بر بازار عمده‌فروشان برخی از قفسه‌های فروشگاه‌ها و مغازه‌ها نیز خالی از روغن جامد و مایع بودند این درحالی است كه مسوولان در وزارت صمت و سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت براین نكته تاكید دارند كه،كالاهای اساسی وارداتی موجود در انبارهای استان مانند برنج و روغن با ارز 4200 تومانی خریداری شده و دلیلی برای افزایش قیمت آنها در بازار وجود ندارد.
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی كشور در این رابطه هفتم آبان امسال اعلام كرد بنابر آمار 6 ماهه گمرك، واردات روغن و دانه‌های روغنی نسبت به مدت مشابه سال قبل 50 درصد كاهش یافته است، اما این موضوع ارتباطی به بحث تولید ندارد.
اكنون یك ماه از سفر معاون اول رییس جمهوری به هرمزگان می‌گذرد و هنوز اقدام عملی و رسانه‌ای آن اعلام نشده ولی آنچه از این سفر برمی‌آید تلاش دستگاه‌ها به ویژه بانك مركزی، گمرك، بنادر ودریانوردی، استاندارد، انتظامی و اموال تملیكی حكایت دارد كه باید به وضعیت رسوب این كالاها پایان داده شود.
اما اینكه ادارات دست‌انداركار چقدر به اهمیت این موضوع پی برده و باید در زمینه ترخیص كالا تلاش جمعی داشته باشند بماند؛ اما برخی ازاین كالاها جنبه حیاتی دارد و باید زودتر از سایر كالاها ترخیص شوند.
از سویی به واسطه نبود برنامه، برخی از این كالاها آنقدر در گمرك می‌ماند كه دیگر قابل استفاده و ترخیص نیست كه مسیر معدوم سازی و هدر رفت سرمایه دارد، لذا اقدام عاجل برای تعیین تكلیف این‌گونه كالاها به عنوان یك ضرورت در زمان حاضر است.
پدیده انباشت كالا كه مشكلات ارزی مدتی بوجود آورد با سفر معاون اول رییس جمهوری به هرمزگان و دستور تسریع در تخلیه كالاهای اساسی از بندرهای استان آغاز شد و این روند در روزهای اخیر شدت بیشتری گرفت و اكنون به یك روند پایدار تبدیل شده است.
در مساله ارز اما معاون امورگمركی گمرك ایران روز شنبه 17 آبان درخصوص ادعای بانك مركزی مبنی براینكه: "بیش از 350 میلیون دلار كالا علی رغم اظهار كالا در گمرك، منجر به ترخیص كالا نشده است" اعلام كرد: پیگیری و اقدام لازم درخصوص كالاهای اظهار شده در گمرك، به این سازمان مربوط می شود بنابراین درخواست می شود این لیست، روز شنبه دراختیار گمرك قرار گیرد تا اگر صاحبان كالا نسبت به ترخیص كالاهای خود علیرغم صدور كد رهگیری بانك مركزی اقدام ننموده باشند علاوه بر اجرای فوری مقررات متروكه، از ارائه هرگونه تسهیلاتی به این افراد از سوی گمرك خودداری شود؛ مگر اینكه كدهای رهگیری بانك مركزی ظرف چند روز اخیر صادر شده باشد كه باید فرصت لازم چند روزه، در اختیار صاحبان كالا جهت ترخیص كالاهای خود داده شود.
مشكلات ارزی عمده‌ترین علت رسوب كالاها
ناظر گمركات هرمزگان نیز مشكلات ارزی را عمده‌ترین علت رسوب كالاها عنوان كرد و افزود: از سویی نمی‌توان به هر كالایی كه وارد كشور می‌شود مجوز داد، اگر قرار است استاندارد حافظ سلامت و ایمنی مردم باشد، فرآیندهای ترخیص كالا باید به درستی اجرا شود.
ابوالفضل اكبرپور در این رابطه در گفت‌وگو با ایرنا افزود: گمرك تا مجوزهای قانونی را كسب نكند نمی‌تواند اجازه ترخیص كالا را صادر كند، پس اگر كالایی شرایط ترخیص از گمرك را داشته باشد، قطعا انجام می‌شود.
وی، گمرك را حامی تولیدكنندگان داخلی و بازرگانان واقعی دانست و ابرازداشت: سیاست و تلاش گمرك مبنی بر حمایت از تولیدكنندگان داخلی در راستای اجرای منویات مقام معظم رهبری و حمایت از تولید ملی و تحقق شعار سال كه جهش تولید است.
كالاهای اساسی سریع‌تر تخلیه شود
معاون اول رییس جمهوری پنجم مهرماه امسال در این دوره از سفر به استان هرمزگان درنشست مشترك وزارتخانه‌های صمت و جهاد كشاورزی، رییس كل بانك مركزی، گمرك و سازمان بنادر و دریانوردی، با اشاره به گزارش رییس كل گمرك مبنی بر باقی ماندن هشت میلیون تن كالا در بنادر كشور گفت: باید هرچه سریع‌تر دلیل اصلی ماندگاری كالاهای گمركی در بنادر مشخص شود و كالاهای وارداتی بیش از مدت متعارف در انبار گمركات باقی نماند.
جهانگیری افزود: گمرك محلی برای انبار و نگهداری كالا نیست و باید مقرراتی وضع شود تا هزینه انبارداری كالاهایی كه بیش از مدت متعارف در گمرك باقی می‌مانند، برای صاحبان كالا مقرون به صرفه نباشد و او را ملزم به تخلیه كالای خود از بنادر كند.
وی بیان داشت: البته برخی موارد مربوط به كالاهایی است كه منشا ارز پرداختی آن هنوز برای بانك مركزی مشخص نشده كه لازم است برای حل مشكل مربوط به این كالاها و به ویژه كالاهای ضروری و اساسی و مواداولیه كارخانه‌ها تصمیم‌های لازم اتخاذ شود.
معاون اول رییس جمهوری اظهارداشت: هیچ‌كس حق ندارد از ترخیص كالاهای مانده در گمرك جلوگیری كند و كالاها باید در كم‌ترین زمان ترخیص شود و مواد خام كارخانجات نیز سریع‌تر در اختیار آنها قرار بگیرد.
جهانگیری با بیان اینكه دولت 2 موضوع را به عنوان خط قرمز تلقی می‌كند، اظهارداشت: از یك سو نباید موضوعی را بر بانك مركزی و نظام ارزی كشور تحمیل كنیم و از سوی دیگر باید كالاهای اساسی مورد نیاز مردم و مواد اولیه كارخانه‌ها و واحدهای تولیدی در اختیار مردم قرار گیرد.
وی البته با انتقاد از محافظه كاری بیش از حد برخی مدیران كه به جای اتخاذ تصمیم‌های راهگشا برای حل مشكلات كشور، نگران بازخواست دستگاه‌های نظارتی هستند، گفت: مدیران كشور مسوولیت پیدا كرده‌اند تا مشكلات را برطرف كنند و در شرایطی كه مردم به واسطه تحریم و شیوع كرونا تحت فشار هستند، نباید ترس از بازخواست دستگاه‌های نظارتی باعث شود در حل مشكلات مردم كوتاهی و سستی كنیم.
بلاتكلیفی كشتی 42هزار تنی روغن خام خوراكی و ورود دستگاه قضایی
دادگستری هرمزگان نیز روز شنبه اعلام كرد: پهلوگیری كشتی 42هزار تنی روغن خام خوراكی در بندرعباس و تامین مواد اولیه مورد نیاز برای تعداد زیادی از كارخانه‌های تولید روغن در سراسر كشور با اقدام به موقع دستگاه قضایی بوده است.
براساس گفته‌های رییس شورای قضایی استان هرمزگان، در بازدید صورت گرفته از بندر شهید رجایی بندرعباس و پس از كسب اطلاع از مشكل به وجود آمده برای ترخیص محموله بزرگ روغن های خام وارداتی كه مواد اولیه بسیاری از كارخانه های تولید روغن در سراسر كشور را تشكیل می‌دهد كه دستورات صریح قضایی به منظور رفع موانع موجود صادر شد.
وی ابرازداشت: عدم پهلوگیری كشتی حامل این محموله در بندر شهید رجایی بندرعباس ناشی از اختلاف مالی میان شركت صادركننده وشركت غله بوده است كه با توجه به حجم زیاد روغن وارداتی موجود در كشتی و مسائل به وجود آمده كه باعث شده بود كشتی مذكور به مدت 3 ماه بلاتكلیف رها شده و محموله روغن آن روی دریا نگهداری و در معرض خطر تضییع قرار گیرد.
صالحی یادآور شد: خوشبختانه با اقدام به موقع دستگاه قضایی كشتی مذكور با محوله 42 هزار تنی روغن خام خوراكی در بندر شهید رجایی بندرعباس پهلوگیری كرده و با هماهنگی های انجام شده این كشتی به صورت كامل تخلیه و محموله روغن آن برای كارخانه‌های سراسر كشور فرستاده می‌شود.
عملیات تخلیه و بارگیری در بندرشهید رجایی به عنوان بزرگ‌ترین بندر تجاری كشور در شرایط سخت تحریم اقتصادی و كرونا در جریان است، این بندر توان تخلیه و بارگیری انواع كالاهای فله‌ای و كانتینری دارد و بیش از 60 درصد تخلیه و بارگیری كالا در این بندر انجام می‌شود.
3500 تن روغن خوراكی در حال ارسال به كل كشور است
مدیرعامل شركت غله و خدمات بازرگانی منطقه 6 كشور نیز 15 آبان در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به پهلوگیری 33 كشتی هزارتنی روغن خام خوراكی در بندرشهید رجایی، گفت: درحال حاضر حدود سه هزار و 500تن روغن خوراكی در حال ارسال به كل كشور است.
به گفته مسعود دشوارگر، این محموله 33هزارتنی، روغن خام از نوع سویا به عنوان مواد اولیه كارخانجات روغن در این بندرگاه تجاری در بندرشهید رجایی پهلو گرفته است و تخلیه آن تا سه روز آینده ادامه دارد.
وی ادامه داد: با توجه به كمبود روغن در برخی از نقاط كشور روزانه به طور میانگین 100 دستگاه تانكر حمل روغن نباتی به ترمینال فرآورده‌های روغنی ایران مراجعه و پس از بارگیری، محموله‌های روغن برای كارخانه‌های سراسر كشور فرستاده می‌شود.
مدیرعامل شركت غله و خدمات بازرگانی منطقه 6 كشور بیان داشت: افزون بر این كشتی در مخازن بندرشهید رجایی نیز انواع روغن خام خوراكی ذخیره شده است.
دشوارگر با بیان اینكه به جز روغن خوراكی كالاهای دیگری مانند برنج بارگیری می‌شود، عنوان كرد: از ابتدای امسال تاكنون 18 فروند كشتی حامل كالاهای اساسی در بندرشهید رجایی تخلیه شده و قرار است تا پایان سال 20 كشتی حامل كالاهای اساسی وارد بندرشهید رجایی شود.
روغن خوراكی در سطح بازار هرمزگان باید از طریق فروشگاه‌های بزرگ عرضه شود
رییس سازمان صنعت، معدن وتجارت هرمزگان نیز در خصوص كمبود روغن در فروشگاه‌های این استان نیز گفت: مشكل اصلی در تامین روغن خانوارها تامین نشدن به موقع روغن خام به كارخانه روغن نباتی حیات هرمزگان و مستقر نبودن فروشگاه‌های بزرگ در سطح روستاها و شهرستان‌های كوچك استان است.
خلیل قاسمی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: عرضه روغن خوراكی در سطح بازار هرمزگان باید از طریق فروشگاه‌های بزرگ و واحدهای صنفی صورت گیرد تا مشكلی در این خصوص ایجاد نشود.
وی بیان داشت: ظرفیت تولید روغن خوراكی شركت حیات هرمزگان 2 هزار و 583 تن در ماه و 31 هزار تن در سال است كه با اختصاص بیشتر روغن خام می‌تواند در سه نوبت كاری مشغول به فعالیت شود.
به گفته قاسمی، روغن خوراكی در این استان از محل كارخانه «حیات هرمزگان» تامین می‌شود كه در این زمینه می‌توان با تخصیص به موقع روغن خام به این شركت، دغدغه خانوارها به این كالای اساسی را كاهش داد.
نارضایتی مردم از افزایش قیمت برخی از كالاهای اساسی و مورد نیاز مردم مثل روغن، برنج، تخم‌مرغ در روزها و ماه‌های اخیر، مدیریت و ساماندهی قیمت و نظارت دقیق بر بازار كالاهای اساسی و ضروری كه با ارز دولتی مورد حمایت قرار می‌گیرند، بسیار جدی و ضروری است.
ﮔﺮاﻧﻔﺮوﺷﯽ و اﺣﺘﮑﺎر ﮐﺎﻻ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎرزی از ﻇﻠﻢ اﻗﺘﺼﺎدی در ﺣﻖ ﻣﺮدم است اما مهم‌تر از آن توجه ویژه و حمایت از مصرف‌كنندگان و تولیدكنندگان داخلی است كه باید به صورت توأمان در تعیین قیمت‌ها مدنظر باشد و این مهم نیز با طرح ویژه نظارت بر بازار كالاهای اساسی و اقلام ضروری مورد نیاز مردم امكان‌پذیرخواهد بود.
