ابهام در محاسبه نیم بهای نرخ اینترنت داخلی

ابهام در محاسبه نیم بهای نرخ اینترنت داخلی
همه روزه انتقادات بسیاری به وضعیت خدمات اینترنت از نظر كیفیت و قیمت از سوی كاربران در شبكه های اجتماعی مطرح می شود و این موضوع به طرق مختلف به وزیر ارتباطات و معاونان این وزارتخانه نیز منعكس می شود. كاربران اینترنت از وضعیت كیفیت این سرویس رضایت كامل ندارند و معتقدند كه اینترنتی كه از سوی اپراتورهای ثابت و موبایل دریافت می كنند، كیفیت لازم را ندارد. از سوی دیگر موضوع اتمام زودهنگام بسته های اینترنتی در كنار قیمت بالای اینترنت موضوع مورد انتقاد كاربران است.

اما موضوع دیگری كه با ابهاماتی همراه است و كاربران را با چالش مواجه كرده به نحوه محاسبه ترافیك اینترنت داخلی و خارجی مربوط می شود. موضوعی كه مطابق مصوبه كمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به اپراتورهای اینترنت ثابت و موبایل ابلاغ شده است اما كاربران بسیاری معتقدند كه برخی اپراتورها آن را رعایت نمی كنند و زمانی كه به برخی سایت های داخلی و پیام رسان های بومی مراجعه می كنند، همچنان هزینه ترافیك خارجی در بسته اینترنتشان محاسبه می شود.

این درحالی است كه مصوبه تفكیك پهنای باند داخلی و خارجی اینترنت كه از ابتدای سال 96 توسط رگولاتوری به تمامی اپراتورهای ثابت و سیار ابلاغ شده است، این الزام را ایجاد می كند تا هزینه استفاده از سایت‌های دارای ترافیك داخلی برای كاربران با تخفیف همراه شود.

طبق مصوبه‌ 248 كمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، سازمان فناوری اطلاعات و شركت مخابرات كشور با همكاری شركت ارتباطات زیرساخت باید شرایطی فراهم می كردند تا ترافیك پهنای باند داخلی به‌صورت جدا از ترافیك پهنای باند بین‌المللی در دسترس سایر اپراتورها قرار گیرد. بدین ترتیب مقرر شد پس از تفكیك ترافیك پهنای باند داخلی و بین‌المللی اینترنت، قیمت اینترنت داخلی و بین‌المللی به‌صورت جداگانه و با قیمت متفاوت از هم محاسبه شود.

اما پس از گذشت 3 سال و با وجود فراهم شدن شرایط و انجام برنامه‌ریزی‌ها، تفكیك پهنای باند داخلی و بین‌المللی اینترنت ابهاماتی برای مشتركان دارد و بسیاری از كاربران معتقدند كه طرح تفكیك ترافیك داده داخلی و بین‌المللی اجرایی نمی شود و نحوه محاسبه ترافیك نیم بها برای سایت های داخلی و تعرفه یك سوم برای استفاده از پیام رسان های بومی، دچار ابهام است.

برای مثال برخی مشتركان شبكه اجتماعی روبیكا مدعی شده اند كه برخی سرویس های این پیام رسان به صورت تمام بها و معادل ترافیك بین الملل محاسبه می شود. این درحالی است كه همراه اول بارها اعلام كرده است كه ترافیك اینترنت روبیكا برای مشتركان همراه اول رایگان است و سایر مشتركان نیز باید هزینه یك سوم پرداخت كنند.

با این وجود این سوال مطرح می شود كه سازوكار نظارتی در این حوزه چگونه است و آیا نظارتی از سوی رگولاتوری بر عملكرد اپراتورها كه سود كلانی از این بخش دریافت می كنند وجود دارد یا خیر؟ كارشناسان معتقدند كه در حال حاضر به دلیل نامشخص بودن نحوه محاسبه تفكیك ترافیك پهنای باند، كاربران بسیاری از این موضوع ضرر كرده اند اما این موضوع درآمدزایی چشمگیری برای اپراتورها داشته است.

سید محمد امامی، مدیركل نظارت بر خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در گفتگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به این سوال كه آیا در زمینه محاسبه تعرفه نیم بهای ترافیك داخلی و خارجی، سازوكار نظارتی وجود دارد، اظهار داشت: مرجع اعلام سایتهایی كه ترافیك داخلی دارند سازمان فناوری اطلاعات ایران است. این سازمان آدرس IP هایی كه باید مشمول تعرفه یك دوم و یا یك سوم شوند را به اپراتورها اعلام می كند و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز این موارد را چه در ستاد رگولاتوری و چه در مناطق به صورت دوره ای نظارت می كند.

وی با اشاره به اینكه با توجه به تغییر شرایط، اعمال تعرفه ترافیك داخلی دائما در حال نظارت است، گفت: چرا كه به صورت روزانه سایتهایی با ترافیك داخلی در لیست سازمان فناوری اطلاعات قرار می گیرند و این لیست به صورت مرتب در حال به روزرسانی است. براین اساس اپراتورهای اینترنت نیز به صورت مداوم و در بازه های زمانی منظم این لیست را به روزرسانی می كنند.

امامی با تاكید بر اینكه اپراتورهای اینترنت و ثابت ملزم به رعایت محاسبه تعرفه یك دوم برای سایت های داخلی و تعرفه یك سوم برای پیام رسان های داخلی هستند، افزود: بررسی ما نشان می دهد كه این كار در حال انجام است.

وی افزود: ممكن است یكی از مواردی كه باعث شده باشد مشتركی از سایت داخلی یا پیام رسانی استفاده كند اما تعرفه پهنای باند آن مطابق مصوبه رگولاتوری نیم بها محاسبه نمی شود، این است كه صاحب سایت یا اداره كننده سایت، IP خود را به سازمان فناوری اطلاعات اعلام نكرده است و یا این اقدام را با تاخیر انجام داده باشد. به همین دلیل ما مطلع نخواهیم شد كه آن سایت دارای ترافیك داخلی است و یا خارجی.

مدیركل دفتر نظارت بر خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تاكید كرد: اگر آدرس IP سایت های داخلی در لیست سازمان فناوری اطلاعات قرار داشته باشد، مدل محاسبه تعرفه آنها برای مشتركان، به صورت مداوم از سوی رگولاتوری در اپراتورهای موبایل و ثابت كنترل می شود و اگر شكایتی در این زمینه باشد، پاسخگو خواهیم بود.

وی افزود: به این معنی كه كاربرانی كه مدعی هستند كه اپراتور ترافیك داخلی آنها را با تعرفه كامل محاسبه می كند، می توانند شكایت خود را در سامانه رسیدگی به شكایت 195 ( https://195.cra.ir/) همراه با مستندات مورد نظر ارائه دهند تا مورد رسیدگی قرار گیرد.

امامی گفت: در این زمینه اگر كاربران اپلیكیشنی مانند روبیكا و یا هر سرویس دیگری نیز مدعی هستند كه تعرفه برای آنها به صورت تمام بها محاسبه می شود، باید شكایت خود را به رگولاتوری اعلام كنند تا بررسی شود كه آیا این سرویس در لیست سازمان فناوری اطلاعات بوده و باید جزء تعرفه های داخلی محاسبه می شده است یا خیر؟

وی افزود: در صورتی كه سایتی دارای ترافیك داخلی باشد اما تعرفه آن برای مشتركان از سوی اپراتورها، تمام بها محاسبه شود، اپراتور تخلف كرده و قابل پیگیری خواهد بود. البته شكایاتی از این دست هم تاكنون وجود داشته است كه رگولاتوری با دقت آن را بررسی كرده و نتیجه را به مشتركان اعلام می كند.