ایران چهار ماهواره در مراحل تست نهایی و آماده پرتاب دارد؛ ماهواره «ظفر 2» مراحل نهایی آمادهسازی خود را میگذراند، «ناهید 2 و 1» آماده هستند و «پارس 1» نیز تحویل سازمان فضایی شده است.
بلوك انتقال مداری «سامان» و موتور فضایی «آرش» نیز در حال گذراندن تستهای نهایی هستند.
به گزارش رادیو پیام از ایرنا، صنعت فضایی به عنوان یكی از عناصر قدرت هر كشور به حساب میآیند، به همین دلیل جلسه شورای عالی فضایی در روزهای گذشته پس از 10 سال با حضور وزرای دفاع، ارتباطات و فناوری اطلاعات، صنعت و امور خارجه و به ریاست آیتالله سیدابراهیم رییسی، رییسجمهوری برگزار شد.
در این جلسه شتاببخشی عرصه فضایی، تقویت همگرایی و هم افزایی همه اركان بازیگران صنعت و توجه حداكثری بر دیپلماسی فضایی، كاربردی كردن صنعت فضایی، تحقق اهداف برنامههای فضایی كشور با شتاب هر چه بیشتر، تامین منابع مورد نیاز حوزه فضایی كشور برای شتاببخشی به برنامههای فضایی در دستور كار قرار گرفت.
چهار ماهواره، یك بلوك انتقال مداری و یك موتور فضایی از جمله مهمترین دستاوردهای صنعت فضایی كشور در 2 سال گذشته هستند. ماهوارههایی كه اغلب به نقطه نهایی رسیدند بهزودی پرتاب خواهند شد.
ظفر 2 در انتهای راه
ماهواره «ظفر 2» نسخه پیشرفتهتر از «ظفر 1» است كه 20 بهمن 98 با ماهوارهبر سیمرغ پرتاب شد، اما سرعت تزریق آن به مدار به حد ممكن نرسید و نتوانست در مدار بماند. ظفر ماهواره سنجش از دور بود، پس از عدم موفقیت 100 درصدی ماهواره ظفر 1 خبر ساخت ماهواره ظفر 2 منتشر شد. ماهوارهای با همان ماموریتها اما با كیفیت بهتر.
ساخت ماهواره ظفر حدود هشت سال قبل در دانشگاه علم و صنعت آغاز شد. نتیجه تلاش چند ساله دانشمندان حوزه فضایی در نهایت به ساخت ماهواره ظفر 1 و 2 ختم شد. ماهوارهای كه نسخه نخست آن با دوربین تصویربرداری با كیفیت 25 متر در مدار قرار گرفت.
ماهواره ظفر 2 به دوربین 16 متری مجهز شده و حدود 2 سال است كه در صف پرتاب قرار دارد. این در حالی است كه مسوولان اعلام كرده بودند این ماهواره در سال 99 پرتاب خواهد شد. 95 درصد ماهواره ظفر تولید بومی است و از 86 قطعه از تجهیزات به كار گرفته شده در این ماهواره، فقط چهار مورد از خارج كشور تهیه شده است.
هر 2 ناهید آماده پرتاب هستند
«ناهید1» و «ناهید 2» نیز جزو ماهوارههای آماده هستند كه باید به نوبت در صف پرتاب قرار بگیرند. ماهواره ناهید 1 به سفارش سازمان فضایی، توسط پژوهشكده سامانههای ماهواره پژوهشگاه فضایی ایران ساخته شد. این ماهواره، مشابه دیگر ماهوارههای توسعه فناوری فضایی كشور، با هدف كسب دانش، توانمندی فنی و تجربه در زمینه طراحی، ساخت، پرتاب و بهرهبرداری از ماهوارهها تعریف شده است تا بدین ترتیب، زیر ساختها و الزامات دستیابی به توانمندی ساخت و توسعه ماهوارههای عملیاتی، به ویژه ماهوارههای مخابراتی زمین آهنگ فراهم شود.
ماهواره ناهید 1 به عنوان مرحله نخست از برنامه راهبردی دستیابی به ماهوارههای مخابراتی عملیاتی ساخته شده و ماموریت آن نیز در همین این راستا تعریف شده است. این ماهواره بهمنماه 1395 رونمایی شد و پنج سال است كه در صف پرتاب قرار دارد.
این ماهواره، دارای ساختاری مكعبی شكل با ابعاد 80*80*85 سانتیمتر و دارای جرمی در حدود 50 كیلوگرم است كه توسط پرتابگر بومی سفیر در مدار كم ارتفاع (LEO) قرار میگیرد. بر روی چهار وجه از 6 وجه این ماهواره، سلولهای خورشیدی نصب شده است. 2 صفحه كوچك تا شونده كه بر روی آنها تعدادی دیگر سلول خورشیدی قرار گرفته، بر روی این ماهواره تعبیه شده تا پس از قرارگیری در مدار مورد نظر، باز شده و عملكرد مجموعه مكانیزم آن به شكل تصویری مورد بررسی قرار گیرد.
این صفحات باز شونده برای نخستین بار بر روی ماهوارههای بومی كشور نصب شدهاند و بدین ترتیب، ماهواره ناهید 1، اولین ماهواره ایرانی مجهز به مكانیزم بازشونده است. هدف از تعبیه این دو صفحه، كسب تجربه در زمینه طراحی و بهكارگیری مكانیزمهای باز شونده فضایی است تا بر پایه توانمندی حاصل شده در این زمینه، آرایههای خورشیدی گسترده و با ابعاد بزرگتر، در ماهوارههای آتی كشور بهكار گرفته شوند.
گام نخست در برنامه راهبردی دستیابی به ماهواره مخابراتی زمین- آهنگ، دستیابی به بخشی از فناوریهای مورد نیاز در ماهوارههای مخابراتی زمین- آهنگ، انجام مخابرات ماهوارهای در باند Ku و بهرهمندی از مكانیزم گسترش آرایههای خورشیدی از جمله مهمترین اهدافی است كه با ساخت این ماهواره دنبال میشود.
اواخر سال گذشته، ساخت ماهواره ناهید 2 به اتمام رسید و فرآیند تحویلگیری آن توسط سازمان فضایی در حال انجام است. ساخت ماهواره مخابراتی «ناهید 2» را در راستای حركت در مسیر نقشه راه فناوری فضایی كشور برای دستیابی به ماهواره مخابراتی در مدار ژئو (زمین آهنگ) است كه توسط پژوهشگاه فضایی ایران طراحی و ساخته شد.
ماهواره مخابراتی «ناهید 2» با وزن حدود 120 كیلوگرم و طول عمر بیش از 2 سال در مدار بالای 500 كیلومتر زمین قرار میگیرد. این ماهواره دارای سیستم پیش رانش با قابلیت جابجایی ارتباطات است و تست ارتباطات مكالمه را روی باند مایكروویو فراهم میكند. به گفته «مرتضی براری» رئیس سازمان فضایی ایران، ساخت ماهواره «ناهید 3» در ادامه در دستور كار قرار میگیرد و قرار است در مدار بالای 10 هزار كیلومتری زمین تزریق شود.
ماهواره پارس 1
ماهواره پارس 1 با وزنی حدود 110 تا 120 كیلوگرم همه تستهای عملكردی و محیطی خود را با موفقیت پشت سر گذاشت و دی ماه سال 1399 تحویل سازمان فضایی ایران شد. این ماهواره كه در نوبت پرتاب قرار دارد، یكی از عملیاتیترین و پیشرفتهترین ماهوارههای بومی كشور است كه مرداد 1394 در پژوهشكده سامانههای ماهواره از مجموعه پژوهشگاه فضایی ایران تعریف شد و در مراحل ساخت و سپس آزمایشهای مختلف آن سایر پژوهشكدههای این پژوهشگاه، برخی دانشگاهها و شركتهای خصوصی و نیز صنایعی از وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح مشاركت داشتهاند.
ماهواره پارس 1 بهعنوان یك ماهواره تصویربرداری اولین گام در طراحی و ساخت ماهوارههای سنجشی محسوب میشود. محمولههای متفاوت با قدرت تفكیك متوسط در پارس 1 بهكارگیری شده است تا در جهت مأموریت نهایی سنجشی، مراحل توسعه فناوری صورت پذیرد.
این ماهواره بهمنظور تصویربرداری كاربردی، توسعه بازار دادههای سنجشی داخلی و توسعه و آزمایش فناوریهای پایهای ماهوارههای سنجشی و بخش زمینی آنها، طراحی و ساخته شده است.
ماهواره پارس 1 در مداری به ارتفاع حدودی 500 كیلومتر پرواز خواهد كرد و علاوه بر سنجنده تصویربردار در ناحیه مرئی با چهار طیف آبی، سبز، قرمز و فروسرخ نزدیك، دارای سنجندههایی در ناحیه فروسرخ كوتاه (SWIR) و فروسرخ بلند یا حرارتی (TIR یا LWIR) است و قابلیت پاسخ گویی به نیاز طیف وسیعی از كاربران نهایی در كشور را دارد.
بلوك انتقال مداری و موتورهای فضایی
بلوك انتقال مداری تكنولوژی است كه ارتفاع مدار ماهواره را از 400 تا 500 كیلومتر به 7 هزار كیلومتر ارتقا میدهد، این كار نیاز به موتورهای پر قدرت دارد كه درصد عمده آن را انرژی تشكیل دهد و بدنه به قدری سبك باشد كه عمده فضای موتور صرف انرژی شود.
برای دستیابی به این هدف، خانواده موتورهای فضایی تحت عنوان «آرش» توسط پژوهشگاه فضایی طراحی و تولید شد. ماموریت اصلی ماهواره پارس1 تصویربرداری است، این ماهواره یك ماهواره منحصر به فرد است كه از پیش رانش گاز سرد برای اصلاحمداری آن استفاده شده است.