كارشناسان مسائل راهبردی و نمایندگان مجلس با اشاره به یك سالگی توافق هسته ای ایران و 1+5 و مصادیق نقض برجام از طرف غربی ها تأكید كردند: پاسخ تهران به بدعهدیهای غرب، مثل همیشه سریع و تعجببرانگیز خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما،
* بروجردی: غیرقابل اعتماد بودن امریكا؛ تجربه یك ساله برجام
رئیس كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اثبات «غیرقابل اعتماد بودن امریكا» را تجربه یك ساله برجام دانست.
علاءالدین بروجردی در سالروز یك سالگی برجام به بدعهدیهای امریكاییها اشاره كرد و در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، افزود: فكر می كنم با بدعهدی های امریكا دو موضوع كاملاً روشن شد و شفافیت بیشتری پیدا كرد یكی اینكه جمهوری اسلامی ایران در جغرافیای سیاسی امروز جهان، كشوری است كه پیوسته به تعهدات خودش پایبند است و ما در برجام این موضوع را مجدد به نمایش گذاشتیم.
وی افزود: موضوع دوم اینكه امریكا كشوری است غیرقابل اعتماد است و به راحتی به تعهدات خود عمل نكرده است.
نماینده مردم بروجرد اظهار داشت: این دو نكته به عنوان دو فراز تجربه یك سال گذشته برای جهانیان روشنتر شد و امروزه بسیاری از كشورهای دنیا واقعاً امریكا را غیرقابل اعتماد می دانند.
وی افزود: ما با توافقی كه با گروه 1+5 انجام دادیم عملاً دستاوردهایی هم داشتیم یعنی اولاً حق مسلم هسته ای ایران را كه دنیا حاضر نبود به رسمیت بشناسد، به رسمیت شناخت و اقرار كرد و این مسئله جزو مطالب مندرج در توافق هسته ای است.
بروجردی ادامه داد: همچنین آنان پذیرفتند تحریم ها را كه یكی از اهداف ما در مذاكرات رفع آن بود، بردارند.
وی با بیان اینكه فضای امروز نسبت به گذشته كاملاً متفاوت است، گفت: یك بعد تحریم ها سیاسی بود یعنی فراتر از رده مدیركلی - حداقل از اروپا - برای روابط دوجانبه با ایران رفت و آمد وجود نداشت ولی در حال حاضر در سطح سران كشورها به ایران می آیند و ده ها قرارداد منعقد كرده اند.
رئیس كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تاكید كرد: البته عملی شدن این قراردادها نكته حایز اهمیتی است.
وی افزود: طرف حساب ما شش كشور بوده است ولی لبه تیز مطالب هوشمند و بحقی كه رهبر معظم انقلاب در چندین سخنرانی و موضع گیری فرمودند متوجه امریكا بود و حق هم همین است چرا كه امریكا متخلف توافق است.
بروجردی اظهار داشت: امریكایی ها احساس می كنند چون رابطه رسمی با ایران ندارند و سهمی در بازار ایران در شرایط پسابرجام برای آنان تعریف نشده است لذا به دنبال برهم زدن بازی هستند و این طبیعت امریكاییهاست.
وی افزود: در توافقی كه برای خرید هواپیمای ایرباس صورت گرفت آنقدر فشار آوردند كه شركت ایرباس عمل نكند تا اینكه با بوئینگ هم توافقی حاصل و آنوقت مشكل ایرباس هم حل شود، سیاستی كه امریكایی ها دنبال می كنند به خاطر این نكته بوده و علاوه بر آن زیاده خواهی های امریكا هم برخلاف روح برجام است.
بروجردی تاكید كرد: با همه این اوصاف، تا زمانی كه توافق هسته ای به قوت خودش باقی است ما حتماً بر تعهداتمان پابرجا خواهیم بود و ما برهم زننده بازی نخواهیم بود.
وی گفت: تعبیری كه رهبر معظم انقلاب در واكنش به اظهارات یكی از نامزدهای انتخاباتی امریكا مبنی بر پاره كردن توافق فرمودند و اینكه ما هم آن را به آتش خواهیم كشید نشان دهنده موضع قاطع جمهوری اسلامی ایران است.
رئیس كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: ما هم بر همین مبنا در مجلس مصوبه قانونی ای گذرانده ایم و دولت را مكلف كرده ایم كه اگر طرف مقابل به تعهدات خودش عمل نكند دولت موظف است در عرض دو سال 190 هزار سو غنی سازی اورانیوم انجام دهد.
وی افزود: واقعاً ظرفیت های ما تغییری نكرده است یعنی توانمندی های امروز ما در عرصه غنی سازی اورانیوم قطعاً كمتر از شرایط قبل از اجرای تعهدات برجام نیست به خصوص اینكه ما وارد ساخت سانتریفیوژهای نسل نو شده ایم كه توان تولید آنها چند برابر سانتریفیوژهای موجود است.
بروجردی با بیان اینكه ثروت های ما در چندین كشوری كه خریدار نفت ما بوده اند مانند چین، هند، ژاپن و كره جنوبی متمركز است، گفت: شبكه های بانك های بزرگ هنوز قفل است و ما معتقدیم این موضوع بازی سیاسی امریكا و برخلاف برجام است.
وی افزود: برخی از ثروت هایی كه ما از قبل از پیروزی انقلاب مثلاً در عرصه خریدهای نظامی از امریكا داشتیم و بلوكه شده بود نه فقط اصل پول را بلكه سه برابر سود آن را نیز از امریكایی ها گرفتیم بنابراین، این راه را با جدیت در جهت استیفای حق مردم جلو خواهیم برد.
رئیس كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پایان تاكید كرد: بازی زمانی به هم خواهد خورد كه آنان بازی را به هم بزنند.
* محمدی: باید نبود پایبندی امریكا به برجام را هزینهمند كنیم
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی نگاه امریكا به برجام را نگاهی ابزاری در جهت تشدید خصومت با ایران دانست و گفت: امریكایی ها مواهب برجام را برای سوق دادن ایران به سمت برجام 2 به گروگان گرفتهاند لذا باید نبود پایبندی طرف مقابل به تعهداتش را هزینهمند كنیم.
مهدی محمدی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، فرصت یك ساله تیر ماه سال گذشته تا به امروز را فرصتی مغتنم برای درك صحیح از ماهیت حقیقی برجام دانست و تصریح كرد: ظرف مدت زمان یك سال گذشته 3 تحول عمده درباره توافق هسته ای رخ داده است.
وی در تشریح تحول اول افزود: ایران به تعهدات كلیدی خود عمل كرده و به عبارتی ایران پیشپرداخت هنگفتی درخصوص برجام به طرف های مقابل خود پرداخت كرده است.
محمدی ادامه داد: یك سوم ازتعداد سانتریفیوژهای ما در نطنزكاهش یافت ، تولید مواد هسته ای تقریبا صفر است، ذخیره مواد هسته ای زیر 300 كیلوگرم است ، تاسیسات فردو غیر هسته ا ی شده و رآكتور آب سنگین اراك نیز امروز رآكتوری واقعی نیست و قلب آن با سیمان پر شده است كه دورنمایی برای بازسازی و نوسازی این رآكتور را متصور نمی كند.
وی یادآور شد: تمام تعهدات ایران به طور كامل و با سرعتی كه حتی برای غربی ها نیز تعجب برانگیز بود، انجام شد.
محمدی پایبند نبودن امریكا به تعهدات خود در برجام را تحول دوم خواند و گفت: طرف امریكایی تقریبا به هیچ یك از تعهدات اصلی خود در برجام به ویژه در حوزه تعلیق و كاهش تحریم ها عمل نكرده است چرا كه امروز در حوزه تراكنش های بانكی و ارتباطات كارگزاری بین بانك های ایرانی و خارجی تقریبا شرایط شبیه به پیش از توافق است.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی خاطرنشان كرد: در واقع هیچ گشایش واقعی رخ نداده و حتی در بعضی موارد وضعیت بانك های ایرانی در دبی بدتر هم شده است، یعنی بعضی از شعبه های بانك های ملی و صادرات در دبی كارهایی را كه پیش از برجام انجام می دادند اكنون نمی توانند همان كارها را نیز انجام دهند.
محمدی با بیان اینكه بیمه های اولیه و بیمه های اتكایی برقرار نیست، تصریح كرد: نفتكش های ما هنوز بیمه نمی شوند، شركت های بزرگ اروپایی و امریكایی و حتی آسیایی خدمات بیمه ای ارائه نمی كنند، پول های بلوكه شده كه مطابق تخمین امریكایی ها چیزی بیش از 100 میلیارد دلار بوده، هنوز وارد كشور نشده است و می توان گفت تقریبا به طور كامل از پول های بلوكه شده مان در حساب های كشورهای مختلف محروم هستیم.
وی ادامه داد: نفت فروخته می شود ولی ما همچنان در دریافت پول این كالا دچار مشكلات بسیار جدی هستیم چرا كه پول نفت ما فقط برای خرید داخلی از همان كشورهای محدودی كه از ما نفت می خرند، در دسترس است.
محمدی اظهار داشت: قراردادهای بزرگ اساساً بسته نشده اند و در موارد معدودی هم كه قراردادی بسته شده است ، بانكی برای تأمین مالی این قراردادها مانند قرارداد ایرباس وجود ندارد لذا این قراردادها دچار مشكلات جدی در اجرا هستند.
این كارشناس مسائل سیاسی با بیان اینكه دسترسی ایران به دلار به طور كامل قطع شده است، تصریح كرد: تحریم دلاری از سال 2008 به این سو و تحت تأثیر موضوع هسته ای اعمال شده است اگر چه ریشه ای در تحریم های اولیه داشته اما مشكلات فعلی دلاری ایران مربوط به پرونده هسته ای است كه باید در برجام برطرف می شد كه نشده است.
وی كار با ارزهای دیگر را به سبب لزوم تبدیل آنها به دلار آسان ندانست و گفت: امروز اگر در حوزه تحریم ها پسرفت نداشته باشیم، هیچ گام مهمی نیز به جلو برداشته نشده است.
محمدی ادامه داد: به علاوه بیش از 10 مورد تحریم جدید نیز طی یك سال گذشته از جانب امریكا علیه ایران در حوزه های مختلف حقوق بشری، موشكی، منطقه ای وضع شده است لذا دولت امریكا و كنگره این كشورگام هایی در راستای اعمال تحریم های جدید علیه ایران برداشته اند كه گر چه هنوز اعمال نشده اما قدم های مهم اولیه برای اعمال این تحریم ها برداشته شده است.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی نتیجه این رفتار امریكا را تلاش برای تبدیل برجام به توافقی یكطرفه خواند و گفت: یعنی توافقی كه طرف مقابل از آن سود می برد و در عین حال برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران را تقریبا تعطیل كرده و حتی در مواردی به عقب برگردانده است.
محمدی در خصوص دلایل دریغ حداقلی منافع ایران از ناحیه تعلیق تحریم ها خاطرنشان كرد: دلیل اول مربوط به ماهیت امریكاست، درواقع مهمترین درسی كه ما از تجربه یك سال گذشته آموختیم این است كه امریكا به برجام به عنوان ابزاری برای تشدید خصومت با ایران نگاه می كند و نه ابزاری برای كاهش دشمنی و خصومت و تقابل با ملت ایران.
وی افزود: در واقع از نظر امریكایی ها برجام ابزاری است كه به ابزارهای قبلی این كشور برای تشدید دشمنی با ایران اضافه شده است و این نگرانی وجود دارد كه دولت بعدی آمریكا حتی استفاده خصمانه از برجام را تشدید كند.
محمدی امتیازگیری امریكا با استفاده از ابزار برجام را دلیل دوم دانست و تصریح كرد: به نظر می رسد امریكایی ها مواهب برجام را برای سوق دادن ایران به سمت برجام 2 گروگان گرفتند و بدین ترتیب ایران را وادار به امتیازدهی در حوزه های دیگر به ویژه در حوزه هایی كردند كه پیروزی های سریع منطقه ای به دست آورده است.
وی در تشریح علت سوم این ماجرا گفت: دستگاه های مسئول در داخل كشور همانطور كه مقام معظم رهبری نیز فرمودند، نظارت درستی بر عملكرد طرف مقابل در اجرای برجام نداشتند و در مواردی كه نبود پایبندی طرف غربی به تعهدات خود محرز شده نیز واكنش قدرتمندی از جانب دولت در ایران نشان داده نشده است.
محمدی با بیان اینكه در واقع عمل نكردن به برجام هزینه پایینی برای امریكایی ها به دنبال داشته است، افزود: به نظر می رسد امریكا به دلیل هزینه های پایین رفتارهای خود در اجرای برجام به همین رویه ادامه خواهد داد.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی برجام را توافقی قابل سرایت به حوزه های دیگر ندانست و تاكید كرد: برجام حتی یك توافق پرسود هم نیست لذا مهمترین كاری كه ما باید انجام دهیم خروج تجربه های نوین از دل برجام برای ملت ایران است تا مردم به این حقیقت واقفتر شوند كه مسیر حل مشكلات كشور از راه تفاهم با امریكا در حوزه های امنیت ملی نمی گذرد.
وی ادامه داد: امریكایی ها به همه تفاهمات با ایران تنها به چشم ابزاری برای تشدید دشمنی و گرفتن سرمایه های راهبردی ایران نگاه می كنند.
محمدی یادآور شد: بر این اساس اراده واقعی در طرف مقابل برای حل و فصل ریشه ای مشكلات و شكلدهی به روابط سازنده با ملت ایران و همچنین به رسمیت شناختن حقوق و منافع ایران وجود ندارد.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی این موضوع را مهمترین تجربه كارنامه متنی و فرامتنی برجام ظرف یك سال گذشته خواند و افزود: در یك سال گذشته كنگره اقدامات خصمانه متعددی علیه ایران انجام داده است و اقدامات خصمانه متعددی را نیز در برنامهریزی های خود دارد كه می توان از تمدید قانون تحریم های ایران در سال 2016 نام برد.
وی خاطرنشان كرد: اما واقعیت این است كه ظرف یك سال گذشته كنگره هیچ تصمیم الزامآوری كه برای دولت امریكا غیرقابل وتو و برخلاف رویه دولت امریكا در برجام باشد، اتخاذ نكرده است جز در یك مورد و آن ابلاغ قانون روادید بوده است كه با وجود تلاش های دولت امریكا در توجیه روش های مختلف برای این قانون ، این اقدام از نظر ما اعمال تحریم جدیدی علیه ایران است.
محمدی با اشاره به توقیف 21 میلیارد دلار از دارایی های ایران ازجانب دیوان عالی امریكا تصریح كرد: این اقدام نیز گرچه براساس یكی از قوانین كنگره امریكا صورت گرفته است اما در نهایت تصمیم دادگاه امریكاست و تصمیم جدیدی از ناحیه كنگره محسوب نمی شود.
وی گفت: به نظر می رسد كنگره امریكا از برجام رضایت دارد و مانورهای این نهاد نیز در جهت وادار كردن دولت امریكا به وضع تحریمهای جدید علیه ایران است.
این كارشناس مسائل سیاسی یادآور شد: كنگره امریكا علاقهمندبه خروج دولت این كشور از برجام نیست بلكه علاقهمند است دولت امریكا برجام را به حوزههای دیگر سرایت دهد و آن را به عنوان مدلی برای تحریم های بیشتر و درخواست امتیاز از ایران در حوزه منطقه ای ، موشكی، سایبری، تسلیحات متعارف و حقوق بشر اعمال كند.
وی تصریح كرد: هر دو نامزد ریاست جمهوری در امریكا یعنی دونالد ترامپ و هیلاری كلینتون در برنامههای شفافی اعلام كرده اند كه در صورت ورود به كاخ سفید از حفرهها و ابزارهای تعبیه شده در برجام به صورت خصمانه تری علیه ایران استفاده خواهندكرد، موضوعی كه نگران كننده است.
محمدی مكانیسمهای كنترل تجارت در برجام را از جمله این حفره ها برشمرد و افزود: دولتهای امریكا و آلمان با استفاده از همین مكانیسمها تلاش می كنند تا ایران را از خریدهای قانونی خود منع كنند.
وی با اشاره به حوزه دسترسی ها و بازرسی ها نیز خاطرنشان كرد: همان طور كه مقام معظم رهبری در دیدار كارگزاران نظام فرمودند، درخواست دسترسی به كارخانههای تولید اكسید كربن در ایران از جانب طرف مقابل كه به هیچ عنوان ارتباطی با حوزه هسته ای ندارد، مداخله در امور نظامی ، دفاعی و صنعتی متعارف ایران محسوب می شود.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی برجام را مین گذاری شده و مسلح خواند و گفت: تصور می كنم دولت نیازمند یك راهبرد برای پایبند كردن امریكا به برجام است.
محمدی بحث خروج از برجام را مطرح ندانست و خاطرنشان كرد: هیچ كس در این باره حرفی نمی زند چرا كه همه موضوع بحث فعلی این است ما چه كنیم تا امریكا به تعهدات خود عمل كند و این در حالی است كه ما به تمام تعهدات خود حتی در موارد برگشت ناپذیر نیز عمل كرده ایم.
وی دولت را فاقد این راهبرد دانست و گفت: دولت باید هرچه سریع تر این راهبرد را تدوین كند و مهمترین ستون این راهبرد نیز هیئت نظارت بر اجرای برجام است كه در این باره نقش كلیدی دارد.
محمدی تاكید كرد: باید عدم پایبندی امریكا به برجام به طور كامل، دقیق و سختگیرانه رصد شود در حالی كه متأسفانه استنباط بنده این است كه هم اكنون چنین رصدی وجود ندارد.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ادامه داد: این امر به مردم گزارش داده شود همانطور كه آژانس بین المللی انرژی اتمی هر سه ماه یك بار گزارشی از روند پایبندی ایران به تعهداتش منتشر می كند، هیئت نظارت بر اجرای برجام در ایران نیز باید گزارش هایی رسمی با فواصل زمانی معین و كوتاه منتشر كند.
وی تصریح كرد: هیئت نظارت بر اجرای برجام در خصوص چگونگی كارنامه امریكا و كشورهای غربی در عمل به برجام در حوزه های بانك ، بیمه ، نفت ، كشتیرانی ، پول های بلوكه شده و سایر حوزهها به مردم ایران اطلاع رسانی كند چرا كه هم اكنون ملت ایران اطلاعاتی در این خصوص دریافت نمی كند.
محمدی هزینهمندی عدم پایبندی امریكا به برجام را راهكاری مناسب در باره خواند و افزود: ما می توانیم طیفی از اقدامات را برای تحمیل هزینه طراحی كنیم .
وی ادامه داد: مشكل اینجاست كه طرف امریكایی تقریباً به این جمع بندی رسیده است كه یك جریان سیاسی خاص در داخل ایران به برجام به عنوان مهمترین دستاورد سیاسی خود نگاه می كند، بنابر این در صورت نبود هیچ گونه پایبندی امریكا به این توافق این جریان سیاسی خاص علاقه مند به تحمیل هیچ هزینه ای به طرف مقابل نخواهد بود.
این كارشناس مسائل سیاسی اظهار داشت: طرف مقابل دشمنی خود را ثابت كرده و به این نتیجه رسیده است كه هزینه نبود پایبندی به تعهداتش صفر است لذا این انگیزه های امریكا را برای پایبندی به شدت كاهش خواهد داد.
محمدی با تأكید بر اینكه باید تولید هزینه كنیم، گفت: بهترین راه تهیه و تنظیم یك جدول زمانی بازگشت به وضعیت پیش از توافق ازجانب دولت است یعنی دولت اعلام كند كه مثلا اگر امریكایی ها تا فلان تاریخ معین مشكلات بانكی را حل نكنند ما در فلان حوزه هسته ای وضعیت را به ماقبل توافق بازمیگردانیم.
وی ادامه داد: امریكایی ها باید احساس كنند كه ما در بازه زمانی معینی در صورت نبود پایبندی طرف مقابل از برجام خارج خواهیم شد، چون آن چیزی كه امریكایی ها را وادار به عمل به تعهداتش خواهد كرد، ریسك خروج ایران از توافق است.
عضو سابق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با تاكید بر افزایش هر چه بیشتر این ریسك گفت: دولت امریكا به توافق نیازمند است لذا در این صورت احتمال پایبندی امریكا به توافق رشد خواهد كرد.
محمدی در پایان خاطرنشان كرد: تصور می كنم با ادامه روند فعلی امریكایی ها به رویه امروز خود در اجرای برجام ادامه خواهند داد و حتی به موازات وخیم تر شدن شرایط خود در منطقه نیز ممكن است میزان پایبندی آنها به توافق هسته ای محدودتر نیز شود.
* جلالی: «بدعهدیهای مكرر»؛ اقدامات برجامی امریكا در یك سال گذشته
رئیس مركز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در سالروز یك سالگی برجام گفت: آنچه در این مدت از امریكاییها دیدهایم «بدعهدیهای مكرر» است كه مسائل بانكی مصداق بارز آن است.
كاظم جلالی در سالگرد توافق هستهای به بدعهدیهای امریكا اشاره كرد و در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، افزود: بدعهدیهای امریكا تا حدود زیادی برای افكار عمومی ما كه پیگیر روند اجرایی برجام هستند، روشن است.
وی تصریح كرد: همانگونه كه رهبر معظم انقلاب بارها فرموده اند ، جمهوری اسلامی ایران هیچ گونه بدعهدی نمی كند و پای تعهدی كه امضا كرده است، خواهد ایستاد.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر ادامه داد: اما آنچه ما از طرف مقابل دیدهایم بدعهدی های مكرر است كه شاید مهمترین مصداق آن به مسائل بانكی برمیگردد.
وی افزود: همانگونه كه می دانید تحریم های هسته ای دارای پاشنه آشیلهایی بوده و یكی از موضوعات مهم آن نقل و انتقالات پولی بود ولی متاسفانه تا الان مرتب شبكه بانكی و مسئولان ما از گشایش نیافتن در این حوزه حكایت دارند.
جلالی اظهار داشت: معتقدم یكی از بزرگترین بدعهدی های امریكا به موضوع مسائل بانكی برمی گردد البته نكات دیگری نیز وجود دارد.
وی گفت: در درون سیستم ایالت متحده امریكا دولت این كشور مذاكره و برجام را امضا می كند ولی نهادهای دیگر تصمیمگیر در داخل امریكا، عكس آن اقدام می كنند.
رئیس مركز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی گفت: در مورد خرید هواپیما اگرچه جمهوری اسلامی ایران محتاج نیست و در دوران سخت تحریم ها هم سیستم هوایی خودش را در حد توانایی مجهز نگه داشت ولی وقتی پای خرید بوئینگ حاضر می شویم بلافاصله مجلس نمایندگان امریكا واكنش نشان می دهد و در یك فاصله بسیار كوتاه این موضوع را رد می كند و حتی می خواهند مسئله را به سایر كشورها سرایت بدهند و می گویند ما در ایرباس دارای سهام هستیم پس ایرباس هم باید اینگونه برخورد كند.
وی افزود: این اقدامات نشان می دهد همان نكته ای كه از ابتدا مورد تاكید رهبر معظم انقلاب بود مبنی بر اینكه نمی شود به امریكایی ها اعتماد كرد و امریكایی ها كاملا بدعهد هستند، نمود پیدا كرد.
جلالی گفت: البته ما نمونه های بدعهدی امریكایی ها را در موضوعات دیگر شاهد بوده ایم مثلا در مورد فلسطین با آقای یاسر عرفات همین كار را كردند به طوری كه قرار بود در سال 1997 دولت مستقل فلسطینی با توافقات اسلو 1 و 2 تشكیل شود ولی الان سال 2016 است و چنین اتفاقی نیفتاده است.
رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و اروپا اظهار داشت: امریكایی ها در عرصه بین المللی بیشتر آبروی خودشان را می برند و جمهوری اسلامی ایران به شكل جدی مذاكره و برجام را امضا كرد.
جلالی در پایان تاكید كرد: همانگونه كه مقام معظم رهبری فرمودند ایران پای تعهدات خودش ایستاد ولی امریكایی ها چنین رفتاری نداشتند.
* ایزدی: اقدامات امریكا نشانه ادامه دشمنی با ایران است
كارشناس مسائل سیاسی گفت: اقدامات آمریكا در طول یكسال گذشته نه تنها نشان دهنده هیچگونه سیگنالی از روابط دوستانه نیست بلكه نشان دهنده ادامه دشمنی با ایران است، طرف مقابل بیش از آمادگی برای تعامل و همكاری ، آماده دشمنی است.
فؤاد ایزدی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما درخصوص یك سالگی عمر برجام و چگونگی اجرای آن افزود: به رغم امتیازدهی ایران در حوزه هسته ای و گذشت یك سال از اجرایی شدن برجام ، نه تنها مشكلات حل نشده است بلكه طرف مقابل معتقد است باید برای حل این مشكلات ، تفسیر آنها از تروریسم را هم پذیرفته و كمك به برخی از متحدان خود از جمله حزب الله را نیز متوقف كنیم.
وی اضافه كرد: در كنگره یكصد و چهارده آمریكا ، یكصد طرح و بیانیه ضد ایرانی به تصویب رسیده است كه از این تعداد حدود 76 طرح پس از برجام تصویب شده است.
كارشناس مسائل سیاسی در ادامه با اشاره به توافق ژنو به عنوان اولین توافق ایران و 1+5 اظهار داشت: بر اساس فرمول این توافق كه سه سال پیش امضا شده است، پس از امتیازدهی ایران در حوزه هسته ای ، باید تحریم ها لغو می شد.
ایزدی افزود: در آن برهه زمانی، تفكری در دولت وجود داشت مبنی بر اینكه حل مشكلات كشور نیازمند لغو تحریم ها است و حتی عده ای از مسئولین دولتی معتقد بودند كه اهمیت تعامل با آمریكا، مهمتر از پرونده هسته ای است.
وی با بیان اینكه شروع برجام از نظر بسیاری از مسئولان قوه مجریه دارای دو دلیل عمده است ، گفت: یك دلیل امتیاز دهی در حوزه هسته ای برای لغو تحریم ها و دلیل دوم، پیدا كردن راهی برای تعامل با آمریكا بود.
كارشناس مسائل سیاسی در ادامه افزود: فرمول توافق ژنو، در توافق لوزان و برجام تغییر كرد زیرا فرمول قبلی مبنی بر امتیازدهی در حوزه هسته ای و لغو تحریم ها بود اما در فرمول جدید علاوه بر گرفتن امتیازات بیشتر ، یك قید بانكی و مالی نیز به طرح اضافه شد.
ایزدی اضافه كرد: یعنی قرار شد تنها تحریم های مالی و بانكی در حوزه هسته ای تعلیق شود كه در نهایت داستان به مسائل مالی و بانكی هسته ای محدود و منجر به توافق برجام شد.
وی در ادامه، با اشاره به پایبندی ایران به تعهدات مندرج در برجام اظهار داشت: حتی طرف مقابل نیز به پایبندی ایران به تعهدات خود اذعان كرده است اما متأسفانه طرف مقابل برخلاف ایران ، تنها امتیازات محدودی را بر روی كاغذ داده و در مقام عمل ، به همین امتیازهای محدود نیز پایبند نبوده است.
كارشناس مسائل سیاسی گفت: این موضوعات ، مسائلی است كه حتی برخی از مقامات داخلی مانند آقای سیف نیز به آن اذعان داشته و گفته اند منافع برجام برای ما تقریباً هیچ است.
ایزدی با اشاره به اذعان مقامات آمریكایی بر هیچ بودن برجام برای طرف ایرانی اظهار داشت: وزیر خارجه آمریكا نیز در سخنرانی گذشته خود گفته است كه ایران باید در طی این مدت یكصد میلیارد دلار از پول های بلوكه شده خود را دریافت می كرد اما تاكنون حتی 3 میلیارد دلار نیز دریافت نكرده است و این 3 میلیارد از صد میلیارد یعنی 3 درصد و تقریباً هیچ.
وی افزود: طرف آمریكایی اخیراً بحث FATF را نیز مطرح و خواستار نصب یك نرم افزار بر روی سیستم بانكی ایران شده است تا مطمئن شود در ایران پولشویی و كمك به تروریسم وجود ندارد.
كارشناس مسائل سیاسی با بیان اینكه عضویت ایران در FATF خطر بسیار بزرگی محسوب می شود گفت: نصب این نرم افزارها بسیار خطرناك است و باعث می شود دریافتی ارگان های حساسی مانند وزارت دفاع و همچنین متخصصان و دانشمندان ایرانی به راحتی از سوی دشمنان ما انجام گیرد و زمانی كه این دسترسی آزاد شود ، خطرات زیادی دانشمندان و كشور ما را تهدید خواهد كرد.
وی با ابراز تأسف در مورد اینكه برخی از مسئولین دولتی نیز خواستار اجرایی شدن FATF برای حل مشكلات هستند ، گفت: این خواسته نشان می دهد كه مشكلات در حوزه عمل همچنان وجود دارد و حل نشده است.
این كارشناس مسائل سیاسی گفت: مقامات آمریكایی احساس می كنند می توانند با افزایش فشار بیشتر، همانند موضوع هسته ای، در حوزه نظامی نیز از ایران امتیاز گرفته و قدرت مقابله ایران را بگیرند.
فؤاد ایزدی افزود: الگوی برجام، دادن امتیازاتی زیاد در روی كاغذ و گرفتن امتیازاتی بسیار كم در مقام عمل است.
وی افزود: متاسفانه این الگو همان علتی است كه طرف مقابل براساس آن می گوید خواهان برجام 2 و برجام 3 است.
كارشناس مسائل سیاسی اضافه كرد: وقتی دشمن احساس كرده است كه با برجام توانسته اهرمهای قدرت كشور را مدیریت كند، با طرحی جدید، خواهان نفوذ در دیگر اهرمهای كشور ازجمله قدرت نظامی و موشكی است.
وی افزود: پس از عملی شدن این طرح و با تضعیف كشور، در نهایت ایران تبدیل به كشوری همچون افغانستان و عراق خواهد شد كه می توان به راحتی به آن حمله كرد.
ایزدی در ادامه با اشاره به مصداقهای بدعهدی آمریكا در اجرای برجام گفت: در پیوست 2 برجام در بند 4-1-4 ، باید پولهای بلوكه شده ایران آزاد و نقل و انتقال آن نیز ممكن می شد اما متاسفانه هنوز در بحث نقل و انتقال با مشكل روبرو هستیم.
وی افزود: در بند 29 برجام نیز طرف مقابل متعهد شده است كه در تجارت كشور هیچگونه اخلالی ایجاد نكند اما متاسفانه با تصویب قانون جدید ویزا ، با اخلال در رفت و آمد تجار ، عملا باعث مشكل برای تجارت ایران شده است .
ایزدی با بیان اینكه این امر نشان دهنده هجمه گسترده ضد ایرانی در آمریكا است اظهار داشت: این مصوبه برای آن است تا هیچ فردی ، حتی فكر ورود به ایران را نیز نداشته باشد.
وی تاكید كرد: نتیجه این مصوبه، اختلال در سرمایه گذاری خارجی برای كشور و نمونه ای بارز از نقض برجام است.
كارشناس مسائل سیاسی، به جریان انداختن پرونده های حقوقی مربوط به بیش از 35 سال پیش را، دیگر بدعهدی طرف مقابل عنوان كرد و گفت: به جریان انداختن این پرونده ها و تصاحب مبالغی از اموال ملت ایران، نمونه دیگری از این بدعهدی محسوب می شود.
ایزدی در ادامه اضافه كرد: عده ای در داخل تصور می كردند كه می توان با آمریكا تعامل كرد اما این موارد نشان می دهد كه تحت هیچ شرایطی نمی توان با آمریكایی ها تعامل داشت زیرا در آنها هنوز آمادگی های لازم برای تعامل بوجود نیامده است.
وی با بیان اینكه ما نیز باید در طراحی های خود در مورد طرف مقابل ، این اقدامات خصمانه را در نظر بگیریم افزود: یكی از دلایل عدم حمله طرف مقابل ، به رغم روی میز بودن گزینه ها ، قدرت دفاعی ایران است و حتی رابرت گیتس وزیر دفاع اسبق آمریكا نیز در پاسخ به سوال خبرنگار سی ان ان در خصوص عدم حمله به ایران گفت، ما به این دلیل به ایران حمله نمی كنیم زیرا آنها كشتی های ما را غرق می كنند .
كارشناس مسائل سیاسی اضافه كرد: پاسخ رابرت گیتس به دلیل قدرت بازدارندگی و داشتن توان موشكی ایران است كه باعث ناراحتی و نگرانی طرف مقابل شده است.
ایزدی با بیان اینكه آمریكا می خواهد این قدرت مقابله را از ایران بگیرد اظهار داشت: آنها احساس می كنند در این حوزه نیز می توانند با برخی مقامات داخلی راه آمده و با افزایش فشار امتیازات بیشتری را بگیرند .
وی افزود: دلیل اینكه رهبر معظم انقلاب فرمودند؛ ما در هیچ حوزه دیگری با آنها تعامل نمی كنیم این است كه آنها در حوزه هسته ای بدعهدی و پیمان شكنی كردند و با اعمال فشار ، متن برجام را نقض كردند.
وی افزود: اكثر نخبگان سیاست خارجی آمریكا نه تنها خواستار تعامل با ایران نیستند بلكه خواهان فشار بر ایران و سرنگونی حكومت ایران هستند.
كارشناس مسائل سیاسی تصریح كرد: یكی از مشكلات برجام ، شیطنت طرف مقابل و مشكل دیگر عدم قبول این طرح از سوی برخی از مسئولین داخلی است و نتیجه آن نیز تقریبا هیچ برای ما بوده است.
ایزدی در پایان با بیان اینكه برجام تنها یك روش برای امتیاز گیری از ایران بوده است افزود: ممكن است در روند اجرای برجام، طرف مقابل امتیازات محدودی به ما بدهد اما این محدودیت امتیازات به حدی بوده است كه به رغم گذشت یكسال از اجرایی شدن برجام نه تنها تاكنون مشكلات كشور حل نشده است بلكه به نظر می رسد كه این مشكلات حل شدنی نیز نخواهد بود.
* بهشتی پور: برجام به یك فتنه پایان داده است
كارشناس مسایل سیاسی با بیان اینكه برجام بهانه را از آمریكایی ها گرفته است، گفت: آمریكایی ها در اجرای برجام از اجرای مسایلی شانه خالی می كنند كه دقیقا مشخص و تعیین تكلیف نشده و مانند استخوانی لای زخم باقی مانده است.
حسن بهشتی پور در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما درباره یك ساله شدن برجام وروند اجرای آن افزود: مهم ترین دستاورد برجام پایان دادن به پرونده ای بود كه كشورهای غربی به ناحق و ناجوانمردانه علیه ایران تشكیل داده بودند.
وی در ادامه اظهاركرد: در این پرونده 6 قطعنامه فصل 7، دوازده گزارش شورای حكام همچنین گزارش آقای آمانوبا عنوان ابعاد احتمالی فعالیت نظامی و هسته ای ایران وجود داشت و برجام به همه این پرونده ها پایان داد.
بهشتی پور با اشاره به جنبه منفی برجام نیز گفت: از اینرو كه برجام دارای جزئیاتی مفصل است، در مورد این جزییات نیز مذاكراتی مفصل برای نزدیكی دیدگاه های دوطرف انجام شد اما در بخش هایی از این جزئیات هر طرف می تواند، مطالب را به نوعی برای خود توجیه كند.
كارشناس مسایل سیاسی در ادامه تحریم ها را یكی از این عرصه ها دانست و اظهاركرد: عدم رفع كامل تحریم ها به این دلیل است كه همه جزئیات لغو تحریم در برجام نیامده و تنها این جمله ذكر شده است كه تحریم ها باید لغو شود.
بهشتی پور افزود: اما بخشی از تحریم ها مربوط به اقداماتی است كه باید طرف غربی انجام دهد و بخشی نیز مربوط به اقداماتی است كه از سوی طرف ایرانی باید انجام گیرد.
وی با بیان اینكه برجام به دلیل عدم توافق بر این جزئیات دچار چالش جدی شده است، گفت: به رغم این موارد نباید فراموش كرد كه برجام برای اولین بار و پس از 37 سال توانست یك تفاهم نامه بین ایران و 1 + 5 ایجاد كند به گونه ای كه هر طرف نیز توانسته بدون عدول از مواضع خود در كلیات به توافق برسد.
این كارشناس مسایل سیاسی اظهار كرد: دوطرف با توافق برجام و رسیدن به راهكارهای مشترك، توانسته اند بهانه را از هر دو سوی ماجرا بگیرند.
بهشتی پور بایاد آوری این كه برجام بهانه را از آمریكایی ها گرفته است، گفت: آن ها دیگر نمی توانند به بهانه ساخت بمب هسته ای ما را تحریم كنند و از این رو پس از برجام به سراغ مسائل موشكی، حقوق بشر و تروریسم رفته اند.
وی با بیان این كه این موارد موفقیت بزرگی برای برجام است و نباید نادیده گرفته شود تاكید كرد: برجام به یك فتنه پایان داده است.
این كارشناس مسایل سیاسی درخصوص بدعهدی آمریكا در اجرای برجام گفت: مسائل دوپهلو و كلی در برجام، موضوعاتی است كه در آن شاهد مانور آمریكایی ها و دبه كردن آنها هستیم.
بهشتی پور افزود: بدعهدی آمریكا در اجرای برجام ترجیع بندی است كه مرتب درحال تكرار است اما باید گفت آمریكایی ها هرگز نتوانستند از آنچه در برجام به طور دقیق، مشخص شده است، شانه خالی كنند.
وی گفت:برای نمونه این موضوع كه آمریكایی ها باید به همه تحریم ها پایان دهند، موضوعی است كه به صورت دقیق مشخص نشده است و آنها تنها به این نكته اشاره كردند كه بجای لغو، تحریم ها متوقف می شود.
بهشتی پور تاكید كرد: تفاوت زیادی بین لغوكردن و متوقف كردن وجود دارد و به دلیل همین تفاوت واژه نیز مجلس نمایندگان آمریكا مصوبه ای در مورد لغو قرارداد فروش هواپیمای بوئینگ به ایران را تصویب كرده است.
وی گفت: اگر رئیس جمهور آمریكا این مصوبه را وتو كند برطبق برجام عمل كرده و در صورت موافقت با آن، عملا رو در رو در مقابل برجام ایستاده است.
بهشتی پور افزود: در برجام مسایل دوپهلو و كلی موضوعاتی برای مانوردادن و فراركردن از واقعیت هاست و ما در این موضوعات نیز شاهد مانوردادن طرف آمریكایی و دبه درآوردن آن هستیم.
وی تاكید كرد: در بخش های صریح، روشن و دقیق برجام، نه تنها آمریكا بلكه پنج كشور دیگر مفاد آن را كامل و دقیق اجرا كرده اند.
این كارشناس مسایل سیاسی در ادامه با بیان مواردی كه آمریكا در اجرای برجام به آن عمل كرده است، گفت: یكی از این موارد لغو تحریم های نفتی بوده است و باتوجه به فراهم شدن این شرایط، امروز شاهد هستیم كه میزان صادرات نفت ایران از یك میلیون بشكه به دو میلیون و 500 هزار بشكه در روز رسیده است.
بهشتی پور افزود: البته اینكه برخی برا این باورند كه آنها تنها حق خودمان را به مابازپس داده اند درست است اما باید گفت ما در حال یك منازعه بودیم كه در آن آمریكا با متحدكردن دشمنان ایران فضایی را برای ما ترسیم كرده بود كه نمی توانستیم بیش از یك میلیون بشكه نفت در روز صادر كنیم.
وی لغو تحریم فلزات گرانبها و پتروشیمی را نیز از دیگر موارد لغو تحریم های ایران برشمرد و گفت: برجام دارای نقطه ضعف ها و مشكلاتی است اما در كل مثبت بوده و با گذشت بیشتر زمان اطمینان خواهیم یافت كه در مجموع به نفع ملت ایران بوده است.
این كارشناس مسایل سیاسی در ادامه درخصوص اظهارنظر بان كی مون در مورد تعهدات ایران در اجرای برجام نیز افزود: دبیركل سازمان ملل متحد طبق توافق قبلی باید در ماه جولای گزارشی از عملكرد ایران را به سازمان ملل متحد ارائه كند.
بهشتی پور گفت: البته رویترز به نقل از آقای بان كی مون و زودتر از موعد مشخص، مواردی را نقل كرده است ، البته ما در صحت آن اطمینان كامل نداریم.
وی افزود: اگر این مطالب درست باشد، بان كی مون موضوعی را مطرح كرده كه در قطعنامه 2231 ذكر نشده است زیرا در برجام از اساس محدودیتی برای توان موشكی ایران اعمال نشده است.
بهشتی پور تاكید كرد: البته تنها نهاد تصمیم گیرنده شورای امنیت سازمان ملل متحد است و براساس عملكرد شفاف ایران و تاییدات آژانس بین المللی انرژی هسته ای، جایی برای بهانه گیری و تصویب قطعنامه جدید باقی نمی ماند.
* آبشناس: كنگره اختلافات سیاست داخلی امریكا را بر برجام تحمیل می كند
كارشناس مسایل سیاسی: پاس كاری دولت آمریكا به كنگره برای عدم اجرای توافق برجام،از نظر قوانین و قطعنامه های بین المللی قابل قبول نیست و دولت آمریكا باید طبق برجام به همه تعهدات خود عمل كند.
عماد آبشناس در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما گفت: انتظاراتی كه مردم به ویژه در زمینه رفع تحریم های مالی، بانكی و اقتصادی از برجام داشتند تاكنون محقق نشده است و اگر این خواسته انجام نشود، درعمل برجام از نظر مردم كمرنگ خواهد شد.
وی با بیان اینكه برجام دارای نكته های مثبت و منفی متعدد است، گفت: ایران با استفاده از برجام توانست ائتلاف بین المللی علیه خود را بشكند و حقانیت خود را ثابت كند.
وی افزود: امروز از نظر سیاسی شاهد گسترش ارتباطات سیاسی ایران با سایر كشورهای مختلف هستیم، یران با تعطیل كردن سایت اراك و ارسال بخشی از اورانیوم غنی شده به خارج از كشور، درعمل به تعهدات خود عمل كرده است.
این كارشناس مسایل سیاسی در ادامه با یادآوری تعهدات گفت: طرف مقابل باتوجه به تعهدات خود باید همه تحریم ها را لغوكند و داد و ستد بین المللی با ایران را آزاد بگذارد امابا تاسف این موارد تنها به صورت ظاهری و اسمی انجام شده و با بازنشدن سوئیفت به صورت كامل و سایر محدودیت ها، تعهدات طرف مقابل انجام نشده است.
آبشناس در ادامه با یاد آوری بدعهدی آمریكا در اجرای برجام گفت: تصویب موضوع ویزا،دزدیدن اموال بلوكه شده ایران در آمریكا، ممنوعیت فروش هواپیمای بوئینگ و بحث خرید آب سنگین از ایران، تنها گوشه ای از بدعهدی آمریكا در اجرای برجام است.
وی گفت: تصویب قانون جدید ویزا در آمریكا، موضوعی برای اعمال فشار برتاجران و صنعتگران اروپایی همچنین ممنوعیت ورود آنها به ایران است.
آبشناس با بیان اینكه براساس برجام باید همه تحریم های بانكی علیه ایران برداشته و سوئیفت باز شود، اظهاركرد: به رغم این تعهدات، سوئیفت تنها به صورت ظاهری و توسط اروپاییان باز شده است و آمریكایی ها با وضع قوانین متعدد دست و پاگیر، اجازه تعامل با ایران را به بانك ها و موسسات اروپایی نداده اند.
وی افزود: اكنون همه موسسات مالی جهان از تعامل با ایران واهمه دارند زیرا طبق قوانین موجود، با هرگونه تعامل، ممكن است این موسسات با تحریم و جریمه آمریكا مواجه شوند.
این كارشناس مسایل سیاسی باپرداختن به توقیف بخشی از اموال بلوكه شده ایران در آمریكا گفت: براساس مقررات بین المللی این اقدام یك دزدی آشكار و راهزنی بشمار می آید و شاهد هستیم كه دولت اوباما به رغم اجازه ورود به موضوع، دخالت نكرده و خود را عقب كشیده است.
آبشناس تصویب قانون ممنوعیت فروش هواپیمای بوئینگ به ایران در كنگره را از دیگر بدعهدی های آمریكا دانست و افزود: این اقدام درحالی انجام می شود كه در برجام بحث فروش هواپیما و قطعات یدكی به ایران قید شده است.
وی تاكید كرد: این موارد نشان دهنده سنگ اندازی آمریكا در روند اجرای برجام است.
آبشناس در ادامه با اشاره به رفتار دولت ایران در مقابل این بدعهدی طرف مقابل اظهار كرد: درحال حاضر تنها اقدام مقامات ایران، مذاكره برای اعمال فشار بر آمریكا برای اجرای برجام است اما اگر این روند ادامه پیدا كند طرف ایرانی نیز می تواند اجرای برجام را تا زمان اجرایی شدن تعهدات طرف مقابل، معلق و یا متوقف كند.