رییس سازمان غذا و دارو: آنفلوآنزای زودرس؛ دارو و درمان را شوكه كرد

به گزارش رادیو پیام از ایسنا، دكتر سیدحیدر محمدی درباره شرایط بازار دارویی كشور، كمبودهای ایجاد شده در برخی اقلام دارویی و اقدامات انجام شده در جهت رفع آن گفت: اكنون مقداری در شراط مناسبی در حوزه دارو نیستیم؛ البته ظرف سه چهار روز اخیر تصمیمات خوبی در جهت رفع مشكل گرفته شد؛ تصمیماتی كه اگر زودتر همراهی و همصدایی می شد، قطعا از بروز و افزایش كمبودها جلوگیری می كرد. به دنبال تصمیمات و اقدامات اتخاذ شده و همت صنعت، خیلی خوشبین هستیم كه ظرف چند هفته آینده به وضعیت قبل بازگردیم و مطمئن هستیم شرایط دوباره ایده آل می شود.

وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره طرح دارویار و تغییر سیاستهای ارزی دارو، گفت: اساس طرح این بود كه سیاست ارزی دارو از دولتی به نیمایی تغییر یابد؛ چراكه در ارز دولتی با مشكلاتی نظیر تخصیص ارز، قاچاق معكوس و ... روبرو بودیم و به این ترتیب تصمیم گیری در دولت این شد كه ارز ترجیحی تغییر یابد و یارانه حاصل از ارز ترجیحی از طریق بیمه ها به صورت مستقیم در اختیار مردم قرار گیرد.

دارویاری و وامی كه به شركتهای دارویی داده نشد
محمدی در همین راستا به برنامه ریزیهای صورت گرفته برای تامین نقدینگی شركتهای دارویی به دنبال تغییر ارز ترجیحی دارو به ارز نیمایی اشاره كرد و گفت: قاعدتا این مابه التفاوت ارز ترجیحی به نیمایی به راحتی برای شركتها قابل وصول نیست. بر همین اساس هم قبل از اجرای طرح ، برنامه ریزی كردیم كه از طریق شبكه بانكی و بانكهای عامل، تسهیلاتی در اختیار شركت ها قرار گیرد؛ حتی سقف تسهیلات هم قرار بود از 90 درصد فروش سال قبل به 200 درصد افزایش یابد اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد.

ماجرای مالیات بر ارزش افزوده و دپو مواد اولیه دارویی در گمرك
رییس سازمان غذا و دارو به ماجرای مالیات بر ارزش افزوده دارو نیز به عنوان یكی از علل بروز كمبودهای اخیر اشاره كرد و گفت: بخش زیادی از شركتهای دارویی نیز حجم زیادی از ماده اولیه شان در گمركات دپو شده بود و نمی توانستند ترخیص كنند؛ چراكه هنگام ترخیص باید پول را واریز كنند. از طرفی هم باید تعرفه های گمركی ومالیات بر ارزش افزوده را پرداخت كنند؛ این درحالیست كه تعرفه گمركی و مالیات بر ارزش افزوده كه قبلا با نرخ دولتی حساب می شد از این پس باید با نرخ نیمایی محاسبه شود و حدود شش تا هفت برابر افزایش یافته است و قاعدتا شركتها نمی توانستند آن را بپردازند. بر همین اساس هم پیشنهاد ما این بود كه از ابتدای امسال مانند سایر كالاهای اساسی، 9درصد ارزش افزوده كه قرار است با ارز نیمایی محاسبه شود، برای دارو هم یك درصد اعمال شود. این موضوع تا اوایل آبان ماه اصلاح نشده بود و اخیرا با دستور معاون اول رییس جمهور مشكل حل شد. مشكل دیگر مربوط به مواد اولیه در گمركات از آبان به قبل بود كه اخیرا در ستاد تنظیم بازار نیز دستور داده شده كه مبنای محسابات این اقلام نیز از اول فروردین ماه باشد. در مجموع این مشكلات اساسی باعث برخی كمبودهای دارویی فعلی شد.

ورود محموله دوم آنتی بیوتیك های وارداتی؛ تا آخر هفته
محمدی در ادامه صحبتهایش با بیان اینكه 98 تا 98.5 درصد از بازار سال گذشته دارو، تولید داخل بوده و حدود 1.5 تا 2 درصد مربوط به واردات بوده است، افزود: البته همین میزان واردات 15 درصد سهم ریالی بازار را داشته است؛ چرا كه گران تر هستند و ارزبری بیشتری هم دارند. در مجموع برنامه كوتاه مدت برای رفع كمبودها آن است كه تولید داخل افزایش یابد و در همین راستا تولیدكنندگان به صورت سه شیفت دارند كار می كنند و طبق بازدیدهایمان از كارخانه های داروسازی، اوضاع خوب است. بخش اصلی مشكل در آنتی بیوتیك های خوراكی بود كه در كنار افزایش تولید، یك پارت از این داروها نیز اخیرا وارد شد و یك پارت دیگر نیز كه شامل عدد 3 تا 4 میلیونی انواع آنتی بیوتیك ها می شود، تا اواخر هفته جاری به صورت هوایی وارد كشور میشود.

ادامه واردات سرم تا زمان وفور در بازار
وی درباره كمبود سرمهای تزریقی نیز گفت: در خصوص سرم نیز تا زمانی كه مشكل رفع شود واردات را ادامه می دهیم. هفته ای حدود 500 هزار سرم وارداتی داریم و این به جز 14.5 میلیون تولید داخلی ماهانه است. تا سال گذشته و قبل از پیك پنجم كرونا مصرف سرم در كشور 10 تا 10.5 میلیون عدد در ماه بود الان تقریبا رسیده به 16 میلیون عدد در ماه. اعتقاد دارم تزریق سرم در درمانگاه ها خیلی زیاد شده است، البته تعرفه سرم تراپی هم افزایش یافته و انگیزه برای تزریق آن هم هست.

آنفلوآنزای زودرس؛ درمان و دارو را شوكه كرد
محمدی ادامه داد: همین اتفاق برای آنتی بیوتیك های خوراكی هم افتاد و امسال پدیده آنفلوآنزای زودرس را داشتیم كه حوزه درمان و دارو را شوكه كرد؛ معمولا آنفلوآنزا را از مهر ماه شاهد بودیم البته طی دو سال گذشته به دلیل شرایط كرونا و رعایت موازین بهداشتی، تقریبا مشكل آنفلوآنزا نداشتیم اما امسال تحت تاثیر كاهش سطح رعایت موارد بهداشتی از شهریورماه با آنفلوآنزا روبرو شدیم كه بازار را شوكه كرد. این درحالیست كه سال گذشته یك بخشی از آنتی بیوتیك های خوراكی تاریخ مصرفش گذشت و البته صادرات هم داشتیم. اما امسال علیرغم آنكه دو برابر سال گذشته تولید شده است اما با این افزایش مصرفی كه ایجاد شد، مشكلاتی در تامین این اقلام بوجود آمد.

وی همچنین تاكید كرد: بخشی از مصرف آنتی بیوتیك ناشی از تجویز آن برای بیماران آنفلوآنزاست؛ این درحالیست كه آنفلوآنزا بیماری ویروسی است و در ابتدا درمان مربوط به بیماری ویروسی باید اعمال شود و در این درمان هم آنتی بیوتیك درمانی نیست. بنابراین یك بخشی از مصرف آنتی بیوتیك ها ناشی از تجویز و مصرف نابجاست درخواستمان آن است كه كه همكاران پزشك آن را اصلاح كنند.

تا پایان هفته مشكلی به اسم كمبود آنتی بیوتیك نخواهیم داشت
رییس سازمان غذا و دارو گفت: به دنبال اقدامات انجام شده در حوزه آنتی بیوتیك تا اواخر هفته مشكلی به اسم كمبود آنتی بیوتیك نخواهیم داشت. در حوزه سرم هم همین طور. در زمینه تامین شربت استامینوفن و سرماخوردگی در برخی از استانها مشكلاتی وجود داشت كه در این راستا هم تولید افزایش است. البته همه استانها در این زمینه مشكل ندارند و در استانهای مشكل دار نیز بلافاصله از طریق شبكه مویرگی توزیع، دارو را میرسانیم تا مشكل حل شود.

وی گفت: بنابراین كمبودها اغلب مربوط به داروهای درمان حمایتی، سرماخوردگی و آنفلوآنزا است كه واقعا مصرف آنها بالا رفته و به مردم اطمینان میدهیم با تولید مضاعف و بخش كوچكی هم واردات، ظرف هفته آینده مشكل رفع شود.

رییس سازمان غذا و دارو گفت: تا زمانی كه تولید داخل كفایت نیاز كشور را داشته باشد، تمام قد پشت تولید هستیم ولی زمانی كه به مشكل برخوریم مجبوریم از مسیرهای موجود استفاده كنیم و یكی از این مسیرهای كمكی استفاده مقطعی از واردات است تا زمانی كه به آرامش به بازار بازگردد.

وی همچنین گفت: در مواقعی كه به مشكل برمیخوریم واردات را انجام میدهیم؛ با هر قیمتی نمی توان واردات انجام داد؛ چراكه در حوزه سلامت مردم به شدت آسیب پذیرند و در تامین دارو باید شرایط همه مردم را در نظر داشته باشیم تا امكان تامین پرداخت از جیب برایشان میسر باشد و تامین دارو باید به صورتی باشد كه همه جامعه در هر سطحی بتوانند به راحتی آن را تامین كنند.

تاثیر تحریمها در تامین بخشی از داروهای تخصصی
محمدی با بیان اینكه اغلب كمبودهای فعلی مربوط به داروهای عمومی و حمایتی است و داروهای تخصصی را شامل نمیشود، افزود: البته یك سری داروهای تخصصی هم تحت تاثیر تحریم ها و مشكلات ناشی از انتقال ارز به ما داده نمی شود كه از مسیرهای دیپلماتیك به دنبال حل مشكل هستیم.

رییس سازمان غذا و دارو درباره افزایش قیمت داروها در طرح دارویاری گفت: در طرح دارویاری همه افزایش قیمت دارو كه شیب تندی هم داشت را بیمه ها تقبل كردند و پرداخت از جیب مردم از ابتدای سال نباید هیچ تغییری داشته باشد. اگر جایی پرداخت از جیب مردم در داروی بیمه ای بالا رفته، خلاف قانون است. هرچند كه باز هم قیمت دارو در كشور نسبت به كشورهای همسایه پایین است. اما درمجموع با ارایه نسخه پزشك و پوشش بیمه ای، پرداخت از جیب بیمار در هیچ دارویی افزایش نیافته است. ما نیز باید در این زمینه نظارت كنیم؛ تامین وهمچنین حفظ قیمت و جلوگیری از بالا رفتن پرداخت از جیب مردم وظیفه ماست.

وی در همچنین در پاسخ به سوالی درباره پرداخت آزاد برخی داروها در مراجعه به داروخانه ها، گفت: بعد از اجرای طرح دارویاری بیش از 200 قلم دارو به لیست اقلام بیمه ای اضافه شد. پرداخت برخی بیمه ها به داروخانه ها با تاخیر مواجه بود كه در هفته های اخیر اصلاح شد؛ اما اینكه بخاطر عدم پرداخت بیمه، داروخانه در پرداخت داروی بیمه ای دارو قصور كند و آن را آزاد حساب كند، تخلف است. اكنون به صورت قاطع پوشش بیمه ای داروها افزایش یافته و الان میانگین پوشش بیمه ای 80 تا 90 درصد شده و به عنوان مثال همه اقلام دیابت هم بیمه شدند. مردم لازم است كه موارد تخلف را اطلاع رسانی كنند.

هیچ دارویی از پوشش بیمه خارج نشده است
نباید مردم مشكلی به نام «داروی آزاد» داشته باشند
رییس سازمان غذا و دارو گفت: داروخانه ها خط مقدم خدمت رسانی به مردم در حوزه دارو هستند و لازم است در این شرایط با مردم همراهی كنند. پذیرفته نیست به خاطر عدم پرداخت مطالبات بیمه ای دارو را آزاد به مردم دهند. البته ما تلاش می كنیم بیمه ها پرداختهایشان را به روز كنند و واقعا هم پرداختی بیمه ها بهتر شده به طوری كه بدهی بیمه ها پیش از این شش ماه تا یك سال بود. الان در یكی از بیمه ها پرداختها به روز شده و یكی از بیمه ها نیز دو سه ماه تاخیر دارد. شایسته نیست مریضی كه رنج بیماری دارد و خستگی ناشی از رفت و آمد پزشك و داروخانه دارد، در مراجعه به داروخانه دارو را آزاد دریافت كند. البته تاكید می كنم كه اكثریت داروخانه همراهی دارند.

وی در عین حال خطاب به مردم گفت: به هیچ وجه دارویی كه قبلا بیمه بوده، از پوشش خارج نشده و مردم اگر دارویی را قبلا بیمه میگرفتند اكنون هم روال به همان صورت است و نباید مردم مشكلی به اسم داروی آزاد داشته باشند. افراد میتوانند موارد تخلف را به معاونت های غذا و دارو دانشگاه ها و شماره های 190 و 1490انتقال دهند.

رییس سازمان غذا و دارو در بخش دیگری از صحبتهایش درباره كیفیت و اثربخشی داروهای ایرانی نیز گفت: مراحل صدور مجوز دارو متفاوت از سایر اقلام است و دارو استانداردهای پیچیده ای دارد. تا زمانی كه استانداردها و شاخص های موثر بر تولید پاس نشود، مجوز برای دارو صادر نمیشود؛ یكی از این معیارها نیز اثربخشی است. در آزمایشها نمونه تولیدی با نمونه برند اصلی و میزان اثرگذاری آن مقایسه میشود و اگر نمونه تولیدی با فاصله نزدیك توانست با نمونه اصلی رقابت كند، مجوز میگیرد. بنابراین اگر دارویی مجوز گرفت ایمان داشته باشید كه كیفیت و اثرگذاری دارد. البته در مدلهای جذب دارو شركتهای دارویی از مدل های متفاوتی استفاده می كنند. اگر جایی مشكل كیفیت داشته باشد مردم، پزشكان و داروخانه داران می توانند از طریق سامانه تیتك در بخش گزارش عوارض دارویی موارد را منعكس كنند.

رییس سازمان غذا و دارو در پایان صحبت هایش تاكید كرد: به مردم قول میدهیم بزودی دغدغه ای در تامین دارو نداشته باشند.