دكتر مرتضی ضرابی با بیان اینكه خون بند ناف مملو از سلولهای بنیادی است كه میتوان از آن استفاده كرد، گفت: خون بند ناف در جفت در جریان است و بلافاصله میتوان آن را جمعآوری كرد كه حجمی معادل 80 تا 200 میلیلیتر دارد.
مدیر عامل شركت فناوری بن یاختههای رویان ضمن تشریح اهمیت سلولهای بنیادی خون بندناف بویژه در درمان بیماریهای خونی و دستاوردهای رویان در این حوزه، در عین حال از تهیه پانسمان زیستی مشتق از پرده جنینی به عنوان زخم پوش برای زخمهای حاد و مزمن، سوختگی حاد و زخمهای پای دیابتی خبر داد.
دكتر مرتضی ضرابی با بیان اینكه خون بند ناف مملو از سلولهای بنیادی است كه میتوان از آن استفاده كرد، گفت: خون بند ناف در جفت در جریان است و بلافاصله میتوان آن را جمعآوری كرد كه حجمی معادل 80 تا 200 میلیلیتر دارد.
بزرگترین بانك خون بندناف آسیای غربی در رویان
وی با بیان اینكه در رویان دو بانك خون بند ناف عمومی و خصوصی داریم، گفت: بانك عمومی بانكی است كه خانوادهها میتوانند خون بند ناف را اهدا كنند تا سایر بیماران نیازمند هم از ان استفاده كنند. در بانك خصوصی خانوادهها خون بند ناف را برای خود نگهداری میكنند. در رویان هم بانك عمومی و هم بانك خصوصی خون بند ناف را داریم. در بانك خون خصوصی یا خانوادگی بیش از 185 هزار نمونه خون بند ناف را ذخیره كردیم و در بانك خون بند ناف عمومی نزدیك به 5 هزار نمونه خون بند ناف ذخیرهسازی شده است.
وی با بیان اینكه با این میزان ذخیره خون بند ناف، بزرگترین بانك خون بند ناف را در كشورهای آسیای غربی داریم، ادامه داد: همچنین علاوه بر نمونههای خون بند ناف در كشورمان، نمونههایی از خون بند ناف را از كشور های مجاور همسایه و حتی كشورهای اروپایی داریم كه در ایران ذخیره میشود. ضمن اینكه 45 دفتر نمایندگی در سراسر كشور داریم كه بعد از جمعآوری نمونهها از سراسر كشور، به تهران منتقل شده و ذخیرهسازی می شود.
ضرابی افزود: استانهای خراسان رضوی، البرز، اصفهان، فارس، كرمان، همدان، خوزستان، آذربایجان غربی و شرقی و كرمانشاه بیشترین نمونه خون بند ناف را دارا هستند.
ضرابی گفت: از نمونههای خون بند نافی كه تاكنون ذخیرهسازی شده، 55 درصد نمونهها مربوط به نوزادان پسر، 45 درصد از نمونهها مربوط به نوزادان دختر بوده و 17 درصد نمونهها حاصل زایمان طبیعی و 83 درصد نمونهها حاصل سزارین بوده است. بانكهای خون بند ناف در منطقه در حال توسعه است و ما هم تلاش میكنیم كه بتوانیم ظرفیت سلولی مناسب را در كشورمان برای استفاده بیماران فراهم كنیم.
چگونگی كاربرد سلولهای بنیادی خون بندناف
پیوند 55 بیمار فلج مغزی با سلولهای بنیادی خون بندناف رویان
ضرابی با بیان اینكه سلولهای بنیادی خونساز بند ناف در بیماریهای مانند تالاسمی، كمخونی مادرزادی و سرطانها و... كاربرد دارد، گفت: در بیماریهای تالاسمی، سرطانهای خون و... نزدیك به 30 بیمار از نمونههای خون بند ناف رویان برای پیوند استفاده كردند. در بیماران فلج مغزی خوشبختانه از نمونههای خون بند ناف استفاده كردیم. 55 بیمار كه مبتلا به فلج مغزی بودند، با استفاده از سلولهای بنیادی خون بند ناف تحت پیوند قرار گرفتند. در بیماری اوتیسم 5 بیمار را داریم كه تحت پیوند با سلولهای بنیادی خون بند ناف قرار گرفتند.
هزینه تا 40هزار دلاری برای هر نمونه خون بندناف
وی ادامه داد: اهمیت سلولهای بنیادی خون بند ناف به ویژه در بیماریهای خونی به این دلیل است كه اگر این سلولها برای این بیماران تأمین نمیشد، عملا راه دیگری برای درمان این بیماران نبود. همچنین اگر نتوانیم سلول مناسب را برای این بیماران تأمین كنیم، وزارت بهداشت ناچار است كه این سلول را از سایر كشورها تأمین كند. اكنون هر نمونه خون بند ناف بین 35 تا 40 هزار دلار هزینه دارد.
ضرابی گفت: همچنین اكنون بیش از 400 كار آزمایشی بالینی در دنیا برای درمان بیماریهای مختلفی همچون ناهنجاری قلبی نوزادان، سكته مغزی، ام اس و... در زمینه سلولهای بنیادی خون بند ناف در حال انجام است. در ایران هم كارآزمایی بالینی را برای بیماریهای مختلف انجام میدهیم. در بیماری فلج مغزی كارآزمایی بالینی را برای 120 بیمار از سال 1398 آغاز كردیم كه دو فاز آن تمام شده و فاز سوم در سال جاری آغاز خواهد شد. تاثیرات خوبی در كودكان مبتلا به فلج مغزی دیدیم. برخی از نظر حركتی بهتر شدند، وضعیت بینایی، تكلم و بلع این بیماران تا حد زیادی بهبود پیدا كرده است.
آغاز كارآزمایی بالینی پیوند سلولهای بنیادی در اوتیسم و آرتروز
وی افزود: در اوتیسم برای شش بیمار و در بیماری آرتروز كارآزمایی بالینی با استفاده از سلولهای بنیادی خون بند ناف را آغاز كردیم. برای بیماران ALS كارآزمایی بالینی تا پایان سال با استفاده از سلولهای بنیادی خون بند ناف آغاز میشود. این اقدامات نویدبخش است كه بتوانیم از سلولهای بنیادی خون بند ناف در بیماریهای صعبالعلاج استفاده كنیم.
ضمائم زایمانی ارزشمندی كه به عنوان زباله دور ریخته میشوند
وی درباره پالایشگاه محصولات زایمانی نیز گفت: ضمائم زایمانی كه بعد از تولد نوزاد از رحم خارج میشود، به عنوان زباله دور ریخته میشود كه شامل خون بند ناف، بافت بند ناف، پردههای جنین و جفت متصل به رحم بوده كه هر یك از آنها در پزشكی ارزشمند هستند و اینها دورریختنی نیست و قابل استفاده است.
ساخت اولین تانك نگهداری ازت مایع
مدیرعامل شركت بن یاختههای رویان اظهار كرد: ما خوشبختانه موفق شدیم اولین تانك و مخزن نگهداری اَزُت مایع را بعد از دو سال مطالعه برای اولین بار در كشورمان بسازیم كه حجمی معادل 1800 لیتر دارد و برای نگهداری محصولات بیولوژیك در دمای منهای 196 درجه قابل استفاده است و در صنایع پزشكی، دارویی، غذایی و اعضای پیوندی و... این تانك قابل استفاده است.
ضرابی ادامه داد: سالانه از خروج صدها هزار دلار ارز برای خرید این تانكها جلوگیری میشود. قطعا مراكز دیگری هم نیاز دارند كه میتوانیم تامین كننده نیاز سایر مراكز هم باشیم. دومین دستاورد ما تهیه پانسمان زیستی مشتق از پرده جنینی است كه به عنوان زخم پوش برای زخمهای حاد و مزمن، سوختگی حاد و زخمهای پای دیابتی مورد استفاده است. با تأمین نیاز داخل امكان صادرات آن را هم خواهیم داشت. خدمت بعدی ما ذخیرهسازی بافت بند ناف است و در كنار ذخیرهسازی خون بند ناف ذخیرهسازی بافت بند ناف هم انجام میشود كه به زودی آغاز میشود و خانواده ها میتوانند در كنار خون بند ناف، بافت بند ناف را هم ذخیره كنند كه برای بیماری های اوتیسم، آرتروز و فلج مغزی قابل استفاده است.