برای نخستین بار در ایران كودكان مبتلا به سرطان با كمك ژن درمانی درمان شدند

محققان كشور با همكاری شركتهای دانش بنیان پروژه ژن درمانی كودك مبتلا با سرطان را با موفقیت پیش بردند.

1401/09/05
|
14:43
|

به گزارش رادیو پیام از خبرگزاری مهر، اولین ژن درمانی موفق در ایران به روش CAR_T Cell در شهریورماه سال جاری در بیمارستان مركز طبی كودكان وابسته به دانشگاه علوم پزشكی تهران انجام شد.

این پروژه با همكاری مركز تحقیقات سلول و ژن درمانی كودكان در پژوهشكده ژن، سلول و بافت دانشگاه با همكاری یك شركت دانش بنیان مستقر در مركز جامع سلول‌های بنیادی و پزشكی باز ساختی دانشگاه علوم پزشكی تهران به انجام رسید.

بیمار دریافت كننده یك كودك پسر 5 ساله مبتلا به سرطان خون نوع لوكمی لنفوبلاستیك حاد بوده كه 3 بار سابقه بازگشت یا عود بیماری داشته و به درمان شیمی درمانی رایج پاسخ نداده است.

این كودك به دلیل نداشتن دهنده مناسب برای پیوند سلول‌های بنیادی و مقاوم بودن به شیمی درمانی، كاندید ژن درمانی شد و بعد از گذشت بیش از 2 ماه از تزریق سلول‌های CAR_T سل در شرایط بالینی مناسب بدون حضور سلول‌های بدخیم در خون مغز استخوان است.

مراحل دستوری سلول‌های T از خون به این صورت است كه لنفوست‌های T از خون بیمار جمع آوری و به آزمایشگاه برده می‌شوند تا ژن‌های آنها برای تولید آنچه گیرنده‌های آنتی ژن كایمریك نامیده می‌شود، تغییر كنند. این لنفوسیت‌های T اكنون می‌توانند به سلول‌های سرطانی متصل شوند.

بعد از اینكه آزمایشگاه تعداد زیادی از این لنفوسیت‌های T جدید را رشد داد، دوباره به جریان خون تزریق می‌شوند. پس از تزریق ، سلول‌های CAR_T سل به سلول‌های سرطانی بیمار متصل شده و آنها را از بین می‌برند.

شواهد سال 2022 نشان داده كه این سلول‌ها می‌توانند تا ماه‌ها پس از تزریق به تخریب سلول‌های سرطانی ادامه دهند.

این درمان نوعی سلول و ژن درمانی است كه به لنفوسیت‌های T كمك می‌كند تا با انواع خاصی از سرطان مبارزه كند.

لنفوست‌های T بخش‌هایی از سیستم ایمنی هستند كه سلول‌های خارجی را شناسایی كرده و به كشتن آنها كمك می‌كنند.

فرآیند دست ورزی سلول‌های T برای مبارزه با سرطان كه نوعی ژن درمانی است، درمان «كارتی سل» نامیده می‌شود.

مزایای اصلی درمان با سلول‌های كارتی سل CAR_T Cell این است كه می‌تواند بیمارانی را كه سرطان خون یا لنفوم‌های آنها به شیمی درمانی و پیوند سلول‌های بنیادی خون ساز پاسخ نداده‌اند ، درمان كند.

این روش به عنوان یك روش درمان موفق و طولانی مدت برای مبتلایان به سرطان خون یا لنفوم كه به هیچ درمانی پاسخ نداده‌اند، مطرح است.

این سلول‌ها قادر به هدف گیری طیف وسیعی از آنتی ژن‌های توموری هستند و توانایی شناسایی سلول‌های بدخیمی كه از دست سیستم ایمنی فرار كرده‌اند، دارند.

عدم وقوع بیماری پیوند علیه میزبان (GVHD) در مقایسه با پیوند سلول‌های بنیادی، كوتاه شدن زمان بستری بیمار در بیمارستان و كمتر شدن محدودیت‌های غذایی و ارتباطات اجتماعی بیمار بعد از دریافت این خدمات از دیگر مزایای درمان با كارتی‌سل‌ها است.

دسترسی سریع