رئیس دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، با اشاره به افزایش بی‌سابقه دما در تهران بر ضرورت تدوین یك پروتكل ملی برای مقابله با آثار زیانبار گرما تاكید كرد.
به گزارش رادیو پیام از خبرگزاری مهر، علیرضا زالی، با اشاره به نوسانات دمای هوا در روزهای اخیر در تهران گفت: این نوسانات باعث اختلال در شكل گیری فرایند سازگاری بدن همشهریان از نظر سوخت و ساز با گرما شده است.
وی، بیشترین قربانیان گرمازدگی را مربوط به اوایل تابستان هر سال عنوان كرد كه هنوز بدن افراد سازگاری لازم با تغییرات گرما را پیدا نكرده و افزود: امسال به دلیل مواج بودن دمای هوا در تهران و سایر شهرها عملاً بدن افراد فرصت سازگاری فیزیولوژیك پیدا نكرده است بنابراین افزایش دما باعث آثار زیانباری بر سلامت افراد می‌شود.
زالی با اشاره به نتایج تحقیقات بیشترین آثار و عوارض زیانبار گرما بر سلامت افراد را مربوط به دمای 40 تا 50 درجه دانست و به تبیین برخی آثار زیانبار گرما بر سلامت جسم و روان افراد پرداخت.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، سیستم تشعشعی بدن را یكی از روش‌های تعدیل گرما برشمرد كه از طریق شبكه مویرگی خون بیشتری را به پوست هدایت می‌كند تا از این طریق گرمای اضافه دفع شود.
به گفته وی، كمبود خونرسانی به ارگان‌های مهم بدن مثل مغز و قلب، وارد شدن فشار به قلب به دلیل افزایش پمپاژ خون به سمت پوست از جمله عوارض این روش است به همین دلیل افراد دارای سابقه بیماری‌های قلبی نظیر ایسكمیك یا نارسایی عضله قلب در گرما دچار مشكل می‌شوند.
زالی، بیماران قلبی عروقی را از جمله گروه‌های آسیب پذیر در گرما برشمرد و توصیه كرد این گروه در گرمای شدید در منزل مانده و فعالیت‌های اجتماعی خود را به حداقل برسانند.
وی، تعریق را از دیگر مكانیسم‌های سازگاری بدن برای مقابله با گرما عنوان كرد و افزود: تعریق باعث كاهش آب و املاح بدن از جمله پتاسیم می‌شود و عوارض زیانباری را به دنبال دارد.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی، پرخاشگری و تغییر خلق و خو، كاهش قدرت قضاوت، كاهش دقت، عود یا تشدید برخی از بیماری‌های روانی، بی قراری، اضطراب، اختلال در سیكل خواب و عدم آرامش و…، را از جمله عوارض گرما بر سلامت روان برشمرد.
زالی، حمله گرمازدگی یا استروك حرارتی را از عوارض شدید گرما برشمرد كه در صورت عدم درمان به موقع حتی منجر به مرگ فرد می‌شود.
به گفته وی گیجی، تشنج، تهوع، استفراغ، تورم در مچ پا و عضلات، نفخ شكم، اریتمی قلبی، نوسان فشارخون از علائم حمله گرمازدگی است كه در صورت عدم درمان منجر به شوك و مرگ می‌شود. البته در گرمازدگی خفیف علائمی نظیر خستگی، اختلال تمركز و قضاوت، سرگیجه، تهوع و استفراغ وكاهش فشارخون مشاهده می‌شود كه می‌تواند همراه با دردهای عضلانی و شكمی به دلیل كمبود پتاسیم و تجمع اسیدلاكتیك باشد.
رئیس دانشگاه قدرت مقابله با گرما را در بیماران قلبی عروقی، افراد بالای 65 سال و كودكان زیر 5 سال ضعیف برشمرد و آنان را از گروه‌های آسیب پذیر عنوان كرد.
به گفته وی، مادران باردار نیز از دیگر گروه‌های در معرض خطر هستند كه گرما باعث افزایش خطر سقط و مسمومیت حاملگی در آنها می شود و بر اساس نتایج تحقیقات از دیگر گروه‌های پرخطر به بیمارانی اشاره كرد كه داروهای فشارخون و قلبی عروقی مصرف می‌كنند. این گروه در گرما دچار كم آبی شده و در نتیجه آثار زیانبار گرما را تجربه می‌كنند.
زالی بر ضرورت تغییر در قوانین محل كار، تعطیلی در صورت لزوم، كاهش ساعت كار، دوركاری برای گروه‌های در معرض خطر تاكید كرد و یادآور شد: برخی از بیماری‌ها نظیر سالك، مالاریا، وبا و…، در فصل گرما افزایش می‌یابد كه باید به آنها توجه شود.
وی با اشاره به آثار واكاوی تاریخی گفت: این آثار نشان می‌دهد كه زمین بیش از 23000 سال گرمای تابستان را تجربه كرده و بر اساس نتایج مطالعات 55 درصد زندگی‌های از دست رفته بشر در طول این سال‌ها مربوط به آثار زیانبار گرما بوده است.
رئیس دانشگاه بر ضرورت تدوین یك پروتكل ملی برای مقابله با آثار زیانبار گرما تاكید كرد زیرا فرایند افزایش دما در سال‌های آتی نیز ادامه خواهد یافت.
وی با اشاره به تغییرات آب و هوایی در خاورمیانه گفت: پیش بینی می‌شود در این منطقه به ویژه ایران در دهه‌های آتی به طور میانگین شاهد افزایش دمای 2.6 درجه سانتیگرادی باشیم. همچنین در اواخر قرن 21 در منطقه جنوب شرقی فلات آناتولی و ساحل مدیترانه كه مربوط به تركیه و ایران می‌شود بیشترین آثار زیانبار گرما را تجربه خواهیم كرد.
