احكام دادگاه قتل خاشقچی اعضای كنگره آمریكا را خشمگین كرد

احكام دادگاه قتل خاشقچی اعضای كنگره آمریكا را خشمگین كرد
اعضای دموكرات و مستقل كنگره آمریكا احكام دادگاه پرونده قتل «جمال خاشقچی» و حمایت «دونالد ترامپ» رییس جمهوری ایالات متحده از حاكمان سعودی را رد كردند.

دادگاهی در ریاض، روز دوشنبه پنج نفر از 11 مظنون بی‌ نام و نشان این پرونده را به اعدام و سه نفر از آنها را در مجموع به 24 سال زندان محكوم و مابقی را تبرئه كرد.
اعضای كنگره، رییس جمهوری و بسیاری دیگر از مقام‌ های دولتی آمریكا به تعطیلات رفته‌اند اما آن دسته از مسؤولانی كه واكنش نشان دادند، احكام صادره را «یك شوخی» توصیف كرده و و ادامه حمایت دولت ترامپ از سعودی‌ها را محكوم كردند.
كاخ سفید هیچ بیانیه‌ای صادر نكرد اما تارنمای هیل نوشت: یك مقام ارشد كاخ سفید كه نامش منتشر نشده است، این احكام را «گامی مهم» خواند.
نمایندگان كنگره بر این نكته تأكید داشتند كه احكام دادگاه سعودی «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی را در قبال قتل خاشقچی مسؤول و پاسخگو نشناخته و این احكام اعتباری ندارد.
این در حالی است كه جامعه اطلاعاتی آمریكا به این نتیجه‌ رسیده است كه قتل خاشقچی در ساختمان كنسولگری عربستان در استانبول نمی‌توانسته بدون نقش مستقیم بن سلمان انجام شده باشد.

این عدالت نیست
«جك رید» سناتور دموكرات ایالت دموكرات ایالت رودآیلند در بیانیه‌ای اعلام كرد: این عدالت نیست؛ این یك شوخی است. صدور حكم اعدام و زندان برای تعداد كمی از افراد رده‌پایینی كه در این جنایت فجیع دست داشتند و پاسخگو نكردن آمران، ناظران، طراحان و كتمان‌ كنندگان این قتل یك تلاش هراس‌انگیز برای جارو كردن واقعیت است.
در همین حال، «آدام شیف» نماینده دموكرات ایالت كالیفرنیا و رییس كمیته اطلاعات مجلس نمایندگان آمریكا در توئیتر نوشت: این احكام ادامه تلاش پادشاهی سعودی برای دور كردن رهبری عربستان از جمله ولیعهد از ترور بی‌رحمانه یك روزنامه‌نگار و یك فرد مقیم آمریكاست.
خاشقچی كه سلسله مقالاتی انتقادی علیه عربستان سعودی منتشر كرده بود، در اواخر عمرش در ویرجینیای آمریكا ساكن شده بود.

فرار عربستان از پاسخگویی
«تیم كین» سناتور دموكرات ایالت ویرجینیا نیز در توئیتر نوشت: مقام‌های ارشد سعودی همچنان از پاسخگویی درباره قتل جمال خاشقچی كه با حمایت دولتی انجام شد، فرار می‌كنند.
وی افزود: دولت ترامپ به جای نادیده گرفتن ارزیابی سیا درباره قاتل خاشقچی باید خواستار اجرای عدالت در قبال قتل وحشیانه این روزنامه‌نگار ساكن ویرجینیا شود.
«ریچارد بلومنتال» سناتور دموكرات از ایالت كانتیكت هم در توئیتر خشم خود را از احكام دادگاه سعودی نشان داد و نوشت: كسانی كه طراح قتل بی‌رحمانه جمال خاشقچی بودند پس از این محاكمه نمایشی، آزاد می‌شوند. ترامپ هم در این قتل سزاوار سرزنش است زیرا هیچ اقدامی برای پاسخگو كردن ولیعهد سعودی در قبال قتل یك روزنامه‌نگار شجاع و حقیقت‌جو نكرده است.

دادگاه نمایشی
«برنی سندرز» سناتور ایالت ورمانت و داوطلب ریاست جمهوری آمریكا از حزب دموكرات كه همواره انتقادهای شدیدی از عربستان به زبان آورده است، به احكام دادگاه سعودی واكنش نشان داد.
وی در توئیتی نوشت: سیا نتیجه‌گیری كرد كه ولیعهد سعودی دستور قتل جمال خاشقچی را داده است. این دادگاه نمایشی توسط یك رژیم خودكامه و بی‌قانون برگزار شد و بیشتر شبیه لاپوشانی است. شاید دونالد ترامپ بخواهد ابزار عشق و علاقه‌اش را به دیكتاتوری سعودی متوقف كند.
ترامپ برخلاف خواسته اعضای كنگره آمریكا از اقدام علیه عربستان سعودی امتناع كرد و حتی روابط تجاری و نظامی با ریاض را تقویت كرد.

محاكمه رازآلود
«انگس كینگ» سناتور مستقل ایالت «مین» عدم شفافیت در روند دادگاه را مورد توجه قرار داد و در توئیتر نوشت: عدالت در قبال قتل جمال خاشقچی باید بروشنی، علنی و بدون ابهام اجرا شود. با توجه به رازآلودگی روند محاكمات و فقدان شفافیت در خصوص نقش القحطانی، به نظر نمی‌رسد كه اعلام احكام امروز با این معیارها مطابقت داشته باشد.
«سعود القحطانی» بازوی راست ولیعهد سعودی بود كه و در ماجرای قتل خاشقچی نقشی پررنگ داشت و پس از رسوایی آل سعود در این قتل وحشیانه از پست خود به عنوان مشاور دربار پادشاهی كنار گذاشته شد.
القحطانی، «احمد العسیری» معاون دستگاه اطلاعات عمومی و سخنگوی پیشین ائتلاف سعودی در یمن و «محمد العتیبی» كنسول سابق عربستان در استانبول از جمله برجسته‌ ترین مقام‌های سعودی بودند كه بنا بر بسیاری از گزارش‌ ها و شواهد در قتل خاشقچی دست داشتند اما در حكم صادره از سوی دادگاه سعودی تبرئه شدند.
بر اساس اعلام دادستانی عربستان، 11 نفر در این ارتباط دستگیر شده بودند كه پس از انجام تحقیقات، "العسیری" از اتهامات وارده تبرئه شد و از القحطانی نیز تحقیقات به عمل آمد اما اتهامی متوجه وی نشد.
خاشقچی ستون‌ نویس واشنگتن پست بود و در سلسله مقالاتی در این روزنامه از سیاست‌ های عربستان در خصوص بحران قطر، قطع روابط با كانادا، جنگ علیه یمن و برخورد مقام‌های سعودی با رسانه‌ها و فعالان مدنی به‌ ویژه مدافعان حقوق بشر انتقاد كرده بود.
او دوم اكتبر 2018 برای انجام امور مربوط به ازدواجش با «خدیجه چنگیز» وارد ساختمان كنسولگری عربستان در استانبول شد و به قتل رسید. بسیاری از كشورها، نهادها و شخصیت‌های بین‌المللی از همان ابتدا خواستار شفافیت در پرونده و محاكمه عاملان قتل وی شدند. انتشار احكام دادگاه سعودی هیچ یك از این منتقدان را راضی نكرد.
سازمان عفو بین‌ الملل اعلام كرد كه حكم صادره لاپوشانی این جنایت است. «استفان دوجاریك» سخنگوی دبیركل سازمان ملل متحد هم گفت: دبیركل همچنان خواستار تحقیقات مستقل و بیطرفانه در خصوص قتل خاشقچی است.
«كریستوف دولوار» دبیركل سازمان گزارشگران بدون مرز در صفحه توییتر خود نوشت كه در این دادگاه كه پشت درهای بسته برگزار شد، استانداردهای بین‌المللی محاكمه رعایت نشد و عدالت در آن لگدمال شد.
«حامی آكسوی» سخنگوی وزارت خارجه تركیه با صدور بیانیه‌ای اعلام كرد: تصمیم دادستانی عربستان درباره این پرونده به هیچ وجه خواسته آنكارا و جامعه جهانی برای تحقق عدالت را برآورده نمی‌كند.
«خدیجه چنگیز» نامزد خاشقچی تبرئه شدن كسانی را كه از نظر او ، دستور این قتل را صادر كرده بودند، محكوم كرد. «اگنس كالامارد» گزارشگر سازمان ملل در پرونده قتل خاشقجی احكام دادگاه رسیدگی به این پرونده در عربستان را «نمایشی مضحك» خواند.
«فرد رایان» ناشر روزنامه واشنگتن پست با صدور بیانیه‌ای اعلام كرد: فقدان شفافیت كامل و خودداری حكومت عربستان از همكاری با بازرسان مستقل، نشان می‌دهد كه این دادگاه یك محاكمه ساختگی بوده است.