طرح حذف چهار صفر از پول ملی برای سال‌های طولانی بلاتكلیف باقی مانده بود كه به نظر كارشناسان، اجرای آن مزایایی مانند تقویت موقت و روانی پول ملی، كاهش هزینه ضرب، چاپ و امحای پول و تسهیل امور حسابداری را به همراه خواهد داشت.
سه دستاورد حذف 4 صفر از پول ملی برای اقتصاد
طرح حذف چهار صفر از پول ملی برای سال‌های طولانی بلاتكلیف باقی مانده بود كه به نظر كارشناسان، اجرای آن مزایایی مانند تقویت موقت و روانی پول ملی، كاهش هزینه ضرب، چاپ و امحای پول و تسهیل امور حسابداری را به همراه خواهد داشت.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی دیروز (دوشنبه) با تصویب لایحه اصلاح قانون پولی و بانكی كشور مقرر كردند كه واحد پول ایران از ریال به تومان (برابر با 100 قران) تغییر كند
البته قرار است كه روند تبدیل واحد پولی به صورت تدریجی اجرا شود؛ بر این اساس، در دو سال ترتیبات اجرای این طرح فراهم شده و سه سال نیز دوره گذار خواهد بود كه در این دوره هر دو واحد پولی (ریال و تومان) به صورت همزمان اعتبار خواهند داشت.
حذف چهار صفر، هیچ تاثیر تورمی ندارد
«میثم رادپور» روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره حذف چهار صفر از پول ملی گفت: حذف چهار صفر به دلیل اینكه تغییری در ارزش پول و كالا ایجاد نمی‌كند یك طرح خنثی به شمار می‌رود، بنابراین، اجرای این طرح نمی‌تواند تاثیر بزرگی بر متغیرهای اقتصادی كشور داشته باشد.
این كارشناس اقتصادی با بیان اینكه حذف چهار صفر هیچ تاثیر تورمی واقعی ندارد، افزود: با حذف چهار صفر هیچ تغییری در ارزش پول و یا كالاها رخ نمی دهد بنابراین نمی‌توان انتظار تورمی داشته باشیم.
وی درباره تاثیر روانی اجرای این طرح، اظهار داشت: حتی به نظر می‌رسد كه در بخش «مالی-رفتاری» و روانی نیز این طرح تاثیری نداشته باشد و شاهد تغییری در قیمت ها نخواهیم بود.
این كارشناس اقتصادی به جنبه‌های مثبت اجرای این طرح اشاره كرد و گفت: از مزیت‌های حذف چهار صفر، تسهیل فعالیت‌های مربوط به حسابداری است كه باعث روان شدن اعداد می‌شود.
رادپور با بیان اینكه تاثیر دیگر اجرای این طرح، كاهش هزینه های چاپ و انتشار اسكناس و سكوك است، گفت: به دلیل بالا رفتن قیمت ها و تورم، اسكناس‌ها و سكه های موجود فاقد ارزش چندانی بوده و به همین دلیل به تعداد زیاد باید چاپ شوند كه این موضوع، هزینه زیادی را به كشور تحمیل می كند.
وی خاطر نشان كرد: همچنین با ضرب سكه به جای اسكناس، هزینه انتشار، نگهداری و امحای اسكناس را نیز كاهش داد.
تاثیر روانی در تقویت پول ملی
تبدیل واحد پولی از ریال به تومان، در واقعیت تاثیر چندانی بر ارزش پول ملی نخواهد داشت، زیرا ارزش آن تغییر نمی كند.
اما این اقدام می تواند در كوتاه مدت از نظر روانی تاثیر مثبتی داشته باشد؛ اكنون هر یورو حدود 17 هزار تومان ارزش دارد، اما در واحد پولی جدید ارزش فعلی هر یورو معادل 17 تومان می شود.
رییس كل بانك مركزی نیز در این باره گفت: حفظ حیثیت ظاهری پول ملی بسیار مهم است. در حال حاضر پول ملی با دلار و یورو بسیار اختلاف دارد و رابطه پول ملی با دلار 0.000006 است كه رابطه بسیار ضعیفی در دنیا محسوب می‌شود.
به نظر كارشناسان، تبدیل واحد پولی این فرصت را در اختیار نظام پولی و اقتصادی كشور قرار می دهد كه به تدریج ساختارهای واقعی اقتصادی كشور نیز سامان یافته و تقویت شود.
كاهش هزینه ضرب، چاپ و امحای پول
بارها شنیده شده است كه برخی افراد، اقدام به جمع آوری سكه های رایج از بازار و ذوب آن كرده اند كه دلیل آن ارزش ذاتی بالای سكه، نسبت به رقم درج شده در روی آن است.
در واقع، ضرب برخی سكه اكنون به زیان اقتصاد كشور بوده و هزینه بالایی را تحمیل می كند؛ در عمل نیز مردم كمتر از آن سكه ها در مبادلات مالی خود استفاده می كنند.
بر اساس گزارشی كه رییس كل اسبق بانك مركزی ارایه كرد: اگر بخواهیم ریال را ضرب كنیم برای تهیه یك ریال و تامین نیكل آن باید 35 ریال هزینه كنیم.
به گفته محمود بهمنی، هزینه‌هایی كه برای چاپ و ضرب پول‌های خرد در كشور صورت می‌گیرد بسیار بیشتر از ارزش واحد پولی است كه در مبادلات به كار می‌رود؛ امروز برای چاپ اسكناس‌های 100 تومانی و 200 تومانی و 500 تومانی باید بسیار هزینه كنیم.
بر اساس گزارش ها، هشت میلیارد اسكناس در كشور موجود است كه از این میزان پنج میلیارد مربوط به اسكناس‌های زیر دو هزار تومان می شود.
با حذف چهار صفر قرار است كه سكه های یك تومانی جدید جایگزین اسكناس یك هزار تومانی و سكه دو تومانی جدید جایگزین اسكناس‌های دو هزار تومانی فعلی شود.
همچنین سالانه هزینه زیادی صرف امحای اسكناس‌های فرسوده و مستهلك قدیمی و چاپ اسكناس‌های جدید می شود به طوری كه همتی، رییس كل بانك مركزی از هزینه 400 میلیارد تومانی امحای آنها خبر می دهد
در صورت حذف چهار صفر و كوچك شدن رقم‌ها، با توجه به ماندگاری بیشتر سكه، در صورت ضرب سكه به جای اسكناس‌های خرد می‌توان هزینه امحای اسكناس را كاهش داد.
تسهیل امور حسابداری
كاهش پی در پی ارزش پولی ملی در سال‌های گذشته و قرار گرفتن صفرهای متعدد جلوی ردیف‌های بودجه و هزینه در دفاتر حسابداری، از گلایه های فعالان رسته حسابداری است.
وجود صفرهای متعدد و طولانی شدن رقم های مربوط به بودجه بخش های مختلف گاهی اوقات باعث اشتباه نیز شده است.
كارشناسان متعقد هستند حذف چهار صفرگام بزرگی برای اصلاح این روند و تسهیل امور حسابداری است.
رادپور، كارشناس اقتصادی در این باره به ایرنا می گوید: از مهم ترین مزیت‌های حذف چهار صفر، تسهیل فعالیت‌های مربوط به حسابداری است كه باعث رند و روان شدن اعداد می‌شود.
