با اعزام سه دیپلمات ایرانی، نمایندگی ایران نزد سازمان همكاری اسلامی فعالیت مجدد خود در جده را از پس از 6 سال وقفه از سرمیگیرد .
به گزارش رادیو پیام از ایسنا، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه كشورمان در دوم دی ماه 1400 در یك نشست خبری با "فواد حسین "وزیر خارجه عراق در تهران با اشاره به نقش بغداد در برگزاری چهار دور مذاكره بین ایران و عربستان اعلام كرد: عربستان سعودی با صدور ویزا برای سه تن از دیپلماتهای ایران به عنوان دیپلماتهای مستقر در سازمان كنفرانس اسلامی در جده موافقت كرده و ویزای این دیپلمات های دریافت شده است، او همچنین به تازگی در مصاحبه با الجزیره صدور روادید برای دیپلمات های ایرانی برای حضور در جده را نشانه ای مثبت و خوب عنوان كرد.
بر اساس این گزارش این سه دیپلمات طی روزهای اخیر راهی جده شدهاند و قرار است بعد از 6 سال نمایندگی ایران در سازمان همكاری اسلامی فعالیت خود را مجددا در جده آغاز كند.
سه دیپلمات ایرانی در "جده" مستقر شدند
فعالیت دفتر نمایندگی ایران در جده در سال 1394 و در پی قطع روابط ایران و عربستان بعد از حمله عدهای به سفارت این كشور در تهران و كنسولگری آن در مشهد تعطیل شد .
آخرین نماینده دائم ایران در سازمان همكاری اسلامی در جده،"مهدی حمزه ای" بود كه بعد از این اتفاقات به همراه دیگر دیپلماتهای ایرانی مستقر در جده راهی تهران شد .
در همان سال پس از این تحولات، اجلاس فوقالعاده وزیران خارجه كشورهای عضو این سازمان به منظور رسیدگی به موضوع حمله به سفارت عربستان در تهران در جده تشكیل شد . این اجلاس در متن بیانیه پایانی خود "تجاوز به اماكن دیپلماتیك عربستان سعودی در تهران و مشهد را محكوم" و این اقدام را نقض فاحش كنوانسیونهای ژنو و وین راجع به حفاظت از اماكن سیاسی و مغایر قوانین و حقوق بینالملل دانست.
همچنین در این بیانیه گفته شده كه این حملات مغایر منشور سازمان همكاری اسلامی و منشور سازمان ملل متحد است كه با هدف پیشبرد روابط دوستانه، احترام متقابل و همكاری بین كشورهای عضو ایجاد شدهاند.
در این اجلاس سید عباس عراقچی كه به عنوان نماینده ایران در اجلاس جده شركت كرده بود، گفت كه دولت ایران این حمله را محكوم كرده و تحقیقاتی را برای شناسایی و مجازات عاملان آن به جریان انداخته است.
سازمان همكاری اسلامی، دومین سازمان بین دولتی پس از سازمان ملل متحد
سازمان كنفرانس اسلامی معروف به سازمان همكاری اسلامی، دومین سازمان بین دولتی پس از سازمان ملل متحد است كه 57 كشور از قاره های مختلف درآن عضویت دارند .
این سازمان به عنوان صدای جمعی جهان اسلام و تضمین برای حفاظت و حمایت از منافع جهان اسلام در روح ترویج صلح بینالمللی و هماهنگی میان افراد مختلف جهان ایجاد شده است .
در سال 1970 اولین نشست وزیران امور خارجه سازمان همكاری اسلامی در جده برگزار شد كه در آن برای ایجاد دبیرخانه دائمی در شهر جده تصمیم گرفته شد.
فعالیت نمایندگی ایران در جده و ریاست سه ساله ایران بر سازمان همكاری اسلامی
سال 1369 و در پی سفر "سعودالفیصل" وزیر امور خارجه وقت عربستان به تهران، موافقت سعودی ها برای تاسیس سفارت و نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان كنفرانس اسلامی درجده جلب و مقدمات آن فراهم شد.
هیأت وزیران ایران نیز در جلسه مورخ 1370.5.9 بنا به پیشنهاد شماره 810.7936 مورخ 369.12.4وزارت امور خارجه و به استناد تبصره ذیل بند (1) ماده (2)قانون وظایف وزارت امورخارجه مصوب 1364 تصویب كردند كه وزارت امور خارجه مجاز است نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان كنفرانس اسلامی در جده را ایجاد كند .
سید عباس عراقچی از جمله اولین دیپلمات های ایرانی بوده كه از سال 1371 تا 1376 در این مكان دیپلماتیك فعالیت كرده است .
به دنبال برگزاری هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و تشكیل دولت سید محمد خاتمی، هشتمین اجلاس سران كشورهای عضو سازمان كنفران اسلامی در تاریخ 18 آذرماه 1376 در تهران برگزار شد و جمهوری اسلامی ایران به مدت سه سال ریاست این سازمان را برعهده گرفت.
استقبال ایران از آغاز فعالیت دبیركل جدید سازمان همكاری اسلامی
به گزارش ایسنا چندی پیش حسین ابراهیم طه، دبیركل جدید سازمان همكاری اسلامی در پیامهای جداگانه ای برای " ابراهیم رئیسی" رییس جمهور و" حسین امیرعبداللهیان" وزیر امور خارجه، برای تقویت همكاری با جمهوری اسلامی ایران اعلام آمادگی كرد ، ایران نیز از انتخاب وی به عنوان دبیركل جدید سازمان همكاری اسلامی استقبال كرد در همین چارچوب سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در یك موضع گیری رسانه ای اظهار كرد: با توجه به اینكه سازمان همكاری اسلامی از ظرفیتهای عظیمی برای تحقق وحدت امت اسلامی و اصول و ارزشهای ناب و متعالی اسلام برخوردار است، امیدواریم در دوره دبیركل جدید شاهد افزایش قابل توجه این تلاشها و ثمردهی محسوس آن در تامین منافع مشترك امت اسلامی و دولت های عضو سازمان در عرصه تعاملات بینالمللی باشیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: ما ضمن تقدیر از كوششهای «احمد بن العثیمین» دبیركل پیشین این سازمان برای ارتقا و تحكیم اتحاد و همبستگی دولتهای عضو، آمادگی كامل داریم در دوره دبیركل جدید بر اساس اصل تضمین ایجاد فرصتهای برابر برای فعالیت و مشاركت كامل و آزاد همه اعضا در چارچوب منشور سازمان با دبیركل این سازمان، همكاری نزدیك و برادرانهای داشته باشیم.
خطیب زاده تاكید كرد: در موضوع فلسطین و مقابله با اقدامات تجاوزكارانه رژیم صهیونیستی در مصادره اموال و دارائیهای فلسطینیان لازم است از ظرفیتهای این سازمان به منظور مقابله با جریان نامبارك موسوم به «عادی سازی» و به محاق بردن رژیم صهیونیستی از طریق تحكیم هر چه بیشتر اتحاد و وفاق میان دولت های عضو سازمان علیه این رژیم اقدام شود.
به گزارش ایسنا در اواخر آذرماه سال جاری نیز نشست اضطراری وزیران امور خارجه سازمان همكاری اسلامی در مورد تحولات افغانستان در اسلام آباد برگزار شد و وزیر امور خارجه كشورمان در حاشیه این اجلاس با حسین ابراهیم طاها دبیركل جدید این سازمان دیدار كرد.
حسین امیرعبدالهیان در این دیدار با تبریك انتصاب وی به این سمت بر نقش OIC و دبیركل این سازمان در كمك به حل مشكلات و بحران های موجود در جهان اسلام از جمله افغانستان و فلسطین تاكید كرد.
انتقادات ایران از سازمان همكاری اسلامی در سال های اخیر
در طی سال های اخیر ،ایران چندین بار از برخی موضع گیری ها و اقدامات سازمان همكاری اسلامی انتقاد كرده است و این سازمان را متهم به عدم شفافیت و نادیده گرفتن مواضع برخی از كشورها از جمله ایران كرده و معتقد بوده كه رویكردهای تبعیض آمیز و ضدایرانی دبیرخانه سازمان همكاری اسلامی در سالهای اخیر تحت دخالت و فشار عربستان سعودی باعث شده كه این دبیرخانه از اهداف حرفه ای خود فاصله گرفته و رویكرد فشار علیه اعضا را دنبال كند.
ایران ، این رویكرد را خسارت بار و برخلاف رویهها و اصول حاكم بر سازمان های بین المللی دانسته و خواستار بیطرفی، شفافیت و احترام دبیرخانه این سازمان به اهداف اصلی و اولیه سازمان همكاری اسلامی در دفاع از حقوق مردم فلسطین و مخالفت و مقابله با توطئه های رژیم صهیونیستی شد.
چنان كه در همین راستا در اردیبهشت ماه 1398 غلامحسین دهقانی معاون امور حقوقی و بین المللی وزارت امور خارجه در نشستی با سفرای كشورهای اسلامی مقیم ایران، ضمن تشریح دیدگاهها و مواضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص اولویتهای جهان اسلام و تحولات منطقهای و تبیین توطئه های رژیم صهیونیستی و برخی قدرت های فرامنطقه ای در ایجاد انحراف در اهداف سازمان همكاری اسلامی، خواستار هوشیاری كشورهای اسلامی در برابر این انحرافات و توطئهها شد.
دهقانی مسئله فلسطین را همچنان اولویت و هدف عالی و اصلی سازمان همكاری اسلامی دانست و با توجه به وضعیت جاری در دنیای اسلام و منطقه غرب آسیا به ویژه طرحهای ترامپ و رژیم صهیونیستی برای منطقه و تلاش برای ایجاد شكاف بین كشورهای اسلامی تأكید كرد: این سازمان و اجلاسیههای آن از جمله اجلاس مكه باید مكانی برای ارتقای همبستگی و یكپارچگی امت اسلامی باشد نه اینكه با اعمال نفوذ بیگانگان و برخی عوامل آنها، تبدیل به محلی برای تفرقه و دشمنی و طرح موضوعات كاملاً غیر مرتبط با اهداف سازمان همكاری اسلامی گردد.
وی ادامه داد: دول اسلامی باید با اقدامات تفرقه افكنانه و تلاش برای منحرف كردن توجه اعضای سازمان از مسأله اصلی دنیای اسلام، یعنی مسأله فلسطین به دیگر مطالب، مقابله نمایند؛ زیرا هر اقدامی در این جهت خدمت به رژیم صهیونیستی و دولت ترامپ خواهد بود.
دهقانی بر ضرورت رعایت قاعده اجماع و اصل شفافیت در تصمیمگیریهای سازمان تأكید و از رویه جاری كه مواضع برخی كشورها از جمله ایران در این اجلاسها كاملا نادیده گرفته میشود، انتقاد كرد.
همچنین در این سال ها عربستان در چندین نوبت از صدور روادید برای هیات ها و دیپلمات های ایرانی برای شركت در نشست های سازمان همكاری اسلامی در جده خودداری كرده است و این موضوع مورد اعتراض ایران قرار گرفته است .