حال ناخوش تالاب‌های مرزی؛ «هامون» همچنان خشك

مدیر كل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست از آبگیری20 تا 30 درصدی تالاب جازموریان خبر داد و در عین حال گفت: تالاب هامون كاملا خشك است و هورالعظیم و گاوخونی وضعیت خوبی ندارند.

1401/05/11
|
11:52
|

در پی وقوع سیلاب در نقاط مختلف كشور طی روزهای اخیر ، مدیر كل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست از آبگیری20 تا 30 درصدی تالاب جازموریان خبر داد و در عین حال گفت: تالاب هامون كاملا خشك است و هورالعظیم و گاوخونی وضعیت خوبی ندارند.

به گزارش رادیو پیام از ایسنا به تالاب‌های آبگیری شده از سیل اخیر اشاره كرد و آرزو اشرفی‌زاده گفت: براساس تصاویر ماهواره‌ای تالاب جازموریان حدود 20 تا 30 درصد آبگیری داشته است و همچنان سیلاب‌ها در حال ورود به تالاب‌های ساحلی استان هرمزگان، هستند و این تالاب‌ها نسبت به بقیه تالاب‌ها بیشتر متاثر از این بارندگی‌ها بوده‌اند.

تداوم خشكی كامل تالاب هامون
وی به وضعیت تالاب هامون اشاره كرد و گفت: علی رغم ورود آب به بالادست حوضه هیرمند و پشت سد كمال خان، تالاب هامون هیچ آبگیری از رودخانه هیرمند در افغانستان نداشته و در حال حاضر 100 درصد خشك است. سال گذشته نیز به دلیل ایجاد انحراف در مسیر رودخانه هیرمند، تالاب هامون از این رودخانه آبگیری نكرد.

اشرفی‌زاده اضافه كرد: سازمان حفاظت محیط زیست علاوه بر معاهدات جاری بین دو كشور در بحث آب شرب و كشاورزی، پیگیری برای جریان یافتن آب از مسیر طبیعی هیرمند به جهت حفظ حیات تالاب هامون را خواستار شده است چراكه حیات تالاب هامون به سیلاب‌ها وابسته است.

وی به پیگیری های وزارت امور خارجه و وزارت نیرو در زمینه خشكی تالاب هامون اشاره كرد و افزود: مراجع ذی‌ربط در حال پیگیری برای طی كردن آب از مسیر طبیعی خود هستند تا بتوانیم آب مناسبی از این اكوسیستم مشترك بین دو كشور داشته باشیم. در غیر این صورت ایران و افغانستان ناگزیر از تحمل تبعات ریزگرد ناشی از خشكی تالاب هامون هستند. امیدواریم با همكاری دولت افغانستان این تالاب زنده بماند و به حیات و كاركرد خود ادامه دهد.

وضع نامساعد تالاب هورالعظیم
مدیر كل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها در سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه درباره وضعیت تالاب هورالعظیم در پی وقوع سیلاب‌های اخیر گفت: تالاب هورالعظیم نیز وضعیت خوبی ندارد. حدود 50 درصد از حق‌آبه هورالعظیم از سمت ایران داده شد اما از سمت عراق به علت خشكی گسترده این اتفاق نیفتاد. اخیرا شاهد آتش‌سوزی ناشی از این خشكسالی در بخش عراقی هورالعظیم نیز بوده‌ایم. به دنبال همكاری برای اطفای حریق هورالعظیم در بخش عراقی هستیم.

وی اضافه كرد: در صورت تداوم شرایط فعلی در هورالعظیم، اواخر تابستان و در فصل پاییز وضعیت بدتری را شاهد خواهیم بود و امكان دارد بخش ایرانی هورالعظیم به كانون ریزگرد تبدیل شود چراكه امسال حوضه كرخه هم وضعیت مناسب آبی ندارد.

اشرفی‌زاده به آبگیری تالاب بین‌المللی گاوخونی از 6 تا 7 مردادماه بر اثر بارندگی‌های اخیر اشاره كرد و توضیح داد: سهم آبگیری این تالاب بسیار ناچیز بوده است چراكه هیچ سیلاب و روان‌آبی از شاخه زاینده‌رود و در محل ایستگاه هیدرومتری شاخ كنار وارد تالاب گاوخونی نشده است همچنین بر اساس پایش‌های میدانی، مقدار كمی روان‌آب از سمت گردنه ملا احمد نایین و از طریق آبراهه مجاور كوه سیاه وارد شمال تالاب شده كه موقت و حجم آن بسیار كم بوده است.

وی افزود: به دلیل نبود امكانات، سنجش و تعیین میزان دقیق آب ورودی به گاوخونی میسر نیست اما شاید حدود 10 هزار متر مكعب بوده است.

اشرفی‌زاده در ادامه اظهار كرد: در این مدت دو سیلاب كوتاه‌مدت چند ساعته از سمت شرق و ارتفاعات قلعه خرگوشی در استان یزد وارد شرق تالاب شده است كه به دلیل نبود تجهیزات اندازه گیری، حجم دقیق آن نیز مشخص نیست.

وی با توجه به اینكه از سمت جنوب و از طریق رودخانه "واز" آبی از سمت شهرستان ایزدخواست به‌علت وجود سد به پایین دست سرازیر نشده است، توضیح داد: مگر اینكه روانابی از آبراهه‌های پایین دست به سمت تالاب جریان یافته باشد كه به‌علت شرایط بسیار صعب العبور دسترسی به جنوب تالاب، ورود احتمالی سیلاب و حجم آن مشخص نشده است.

اشرفی‌زاده تاكید كرد: در سطح تالاب گاوخونی هیچ‌گونه بارندگی ثبت و گزارش نشده است.

وی به بررسی‌های بیشتر و تكمیلی میدانی برای برآورد احجام وارد شده به تالاب اشاره كرد و گفت:بررسی این موارد در حال انجام است. ضمن آنكه تصاویر ماهواره ای كه تا چند روز آینده قابل دسترس خواهد بود، اطلاعات بیشتر و درك بهتری از نمایه‌ها و شاخص‌ها از میزان سیلاب وارد شده به تالاب از شاخه‌های غیر زاینده رود و زیرحوضه مشروط به اینكه هوا ابری نباشد، محقق می‌كند و نتایج آن نیز در هفته آینده مشخص خواهد شد.

مدیر كل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها در سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در مجموع بر اساس بررسی‌های اولیه میدانی و اطلاعات تكمیلی ، میزان آبگیری یا افزایش رطوبت تالاب گاوخونی موقتی، بسیار محدود و لكه‌ای است كه ناشی از بارندگی‌های اخیر كمتر از یك درصد حداقل احجام میزان نیاز آبی سالیانه تالاب، تخمین زده می‌شود كه موجب تاخیر در خشك شدن كامل تالاب ناشی از عدم دریافت حق‌آبه‌ها و در نتیجه غبار خیزی آن می‌شود.


اشرفی زاده در پایان با اشاره به كاركرد تالاب‌ها توضیح داد: یكی از كاركردهای آن‌ها حفظ و نگه داشتن آب سیلاب و جلوگیری از بروز خسارت‌های آن است همچنین یكی دیگر از كاركردهای اصلی تالاب احیای آب‌های زیرزمینی است.

دسترسی سریع