ورود نوشیدنیها و آبنباتهایی كه پس از مصرف باعث خروج بخار از دهان كودكان میشوند، نگرانیهایی را درباره عادیسازی رفتارهای مرتبط با دخانیات در میان دانشآموزان ایجاد كرده است.
این محصولات كه ظاهر آنها شباهت زیادی به ویپ دارد، اگرچه فاقد نیكوتین و تركیبات دخانی اعلام شدهاند، اما بهدلیل ایجاد دود مصنوعی، بهسرعت در مدارس محبوب شدهاند و در فضای مجازی از آنها با عنوان «قلیان جیبی» یاد میشود.
بررسیها نشان میدهد تاكنون هیچگونه مجوزی برای تولید یا واردات این فرآوردهها از سوی سازمان غذا و دارو صادر نشده و اطلاعات دقیقی درباره تركیبات، منبع تولید و شرایط ساخت آنها در دسترس نیست.
كارشناسان تغذیه نسبت به مصرف این محصولات بهویژه در میان كودكان و نوجوانان هشدار میدهند و معتقدند احتمال استفاده از اسانسها و مواد افزودنی غیرمجاز در این خوراكیها وجود دارد. همچنین بهدلیل نامشخص بودن منبع تولید، خطر آلودگیهای میكروبی و شیمیایی نیز مطرح است.
بر اساس شواهد علمی، مصرف مداوم نوشیدنیهای غنیشده با ویتامین C یا فرآوردههای انرژیزا، در صورت استفاده روزانه و طولانیمدت، میتواند عوارضی مانند افزایش رادیكالهای آزاد، تشكیل سنگ كلیه و حتی افزایش احتمال برخی سرطانها را بههمراه داشته باشد.
آنچه بیش از همه نگرانكننده عنوان میشود، رفتار القاشده به كودك هنگام مصرف این آبنباتهاست؛ رفتاری كه با خروج دود از دهان، میتواند در ناخودآگاه كودك، مصرف دخانیات را عادیسازی كند.
در پایان، به والدین دانشآموزان توصیه شده است از تشویق یا اجازه مصرف اینگونه خوراكیها برای كودكان خودداری كرده و نسبت به سلامت و الگوی رفتاری فرزندانشان حساس باشند.