فرزندانتان را در قرنطینه رها نكنید

فرزندانتان را در قرنطینه رها نكنید

یكی از گروه‌های سنی كه در پی ایجاد محدودیت‌های ترددی و كاهش حضور مردم در جامعه در خطر آسیب‌های بسیاری قرار دارد، كودكان هستند. عده زیادی از كودكان از دی ماه سال 98 كه شیوع كرونا در كشور علنی شد، در خانه‌ها قرنطینه شده‌اند. فرآیندی كه همچنان ادامه دارد و زمان مشخصی در خصوص پایان آن اعلام نشده است.

چگونگی و كیفیت مواجه كودكان با موضوع بیماری كرونا، چالشی است كه بسیاری از خانواده‌ها با آن درگیرند. والدین باید تلاش كنند تا با توجیه شرایط فعلی و محدودیت‌های ایجاد شده، در عین‌حال كه خطرات بیماری كرونا را برای فرزندانشان توضیح می‌دهند، مانع از آسیب‌های روانی ناشی از ترس در آن‌ها شوند. در ادامه با دكتر فرشته نجفی، روانشناس حوزه كودك و نوجوان در این خصوص گفتگویی كرده‌ایم.

دانستن همه چیز به طور واضح لازم نیست

فرشته نجفی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به این‌كه باید مانع از رویارویی كودكان با اخبار صریح و وحشتناك مرگ و میر ناشی از كرونا شد، می‌گوید: برای این‌كه كودك ما شرایط فعلی و قرنطینه‌ها را درك كند، حتما لازم است كه او را درباره بیماری كرونا توجیه كنیم اما نه به این معنا كه آمار مبتلایان و فوت‌شدگان را در حضور او بخوانیم. صرفا همین كه كودك ما بداند، یك بیماری در كمین اوست و در خانه ماندنش به این دلیل است، كفایت می‌كند. این موضوع شامل كودكان سه تا هفت سال می‌شود.

نجفی ادامه می‌دهد: خانواده‌ها به هیچ وجه نباید در حضور كودكان بحث‌های مداوم درباره كرونا داشته باشند. این كه یك كودك 5 ساله در تمام روزهایی كه در خانه به خاطر كرونا قرنطینه است، از ابعاد عجیب و كشنده این بیماری بشنود، شخصیت و روح او را آزرده می‌كند. والدین باید توجه كنند كه فرزندانشان قرار نیست به طور واضح از تمام اخبار این موضوع باخبر باشند. پس عقلانی است كه آن‌ها را از بحث‌های این حوزه به دور نگه دارند. این‌كه كودكی مدام در معرض سیگنال‌های منفی اخبار كرونا باشد، در ذهن او تنش ایجاد می‌كند و آرامش درونی‌اش را به خطر می‌اندازد.

قرنطینه؛ بهترین فرصت برای گفتگوی خانوادگی

دكتر نجفی با بیان این‌كه قرنطینه‌ خانگی، ابعاد خوبی هم در اختیار خانواده‌ها گذاشته است، می‌گوید: امروز كودكان ما ناخواسته دچار یك اضطراب و استرس ناشی از این بیماری و خانه‌نشینی شده‌اند و تنها كسانی كه می‌توانند مانع از ادامه و تاثیرگذاری این وضعیت شوند، خانواده‌ها هستند. قرنطینه این فرصت را به خانواده‌ها می‌دهد كه بیشتر با فرزندانشان صحبت كنند. این گفتگوها باید طی پروژه‌های دو نفره یا چندنفره انجام شود. یعنی صحبت‌هایی كه همه‌ی اعضا در آن شریك هستند یا گاهی صحبت‌های دونفره پدر و فرزند یا مادر و فرزندی.

نجفی می‌افزاید: اجازه بدهید فرزندتان صحبت كند. از او بخواهید در مدت یك سال اخیر یا همین چند هفته محدودیت جدید، درباره هرآنچه كه او را آزرده است صحبت كند و به شما از دغدغه‌هایش بگوید. از او بخواهید درباره هرچیزی كه به آن فكر می‌كند، حرف بزند. سپس ترس‌های او را شناسایی كرده و برایش اوضاع را تحت كنترل توصیف كنید. به او اطمینان بدهید كه شما مراقبش هستید و حواستان به همه چیز هست البته نقشی هم برای خودش قائل شوید. مثلا از او بخواهید مسئول نظارت بر شستشوی دست‌ها باشد و به همه تذكر بدهد كه باید دست‌هایشان را بشویند. نباید تقویت حس وظیفه‌شناسی در او را فراموش كنید.

ما قرار نیست تمام عمرمان در خانه بمانیم

این روانشناس حوزه كودك و نوجوان درباره تاثیرات خانه‌نشینی بر روحیه و سلامت روانی كودكان می‌گوید: به هرحال محبوس ماندن در خانه آن‌هم به مدت طولانی، روی اعصاب و روان تمام آدم‌ها و خصوصا كودكان تاثیر منفی دارد. انسان خوی اجتماعی دارد و تعاملات بیرون از خانه شخصیت او را شكل می‌دهد بنابراین لازم است كودك شما درك كند كه جهان، محدود به همین خانه و خانواده نیست و بعد از گذشت مدتی، همه باهم به شكل عادی به جامعه برخواهیم گشت و با یكدیگر خواهیم بود.

نجفی تصریح می‌كند: در ترسیم مسیر آینده برای فرزندتان، از نقش اجتماع بگویید. او را روشن كنید كه زندگی بیرون از خانه هم در جریان است و قرار نیست تا ابد در خانه‌هایمان بمانیم. این محدودیت‌های خارج از خانه و قرنطینه در صورتی كه به صورت اصولی برای كودك تعریف نشوند، ممكن است او را منزوی و جامعه گریز كند. والدین نباید اجازه بدهند كه تصور خانه‌نشینی و زندانی بودن در ذهن كودكان ایجاد شود. مدام به او القا كنید كه شرایط در حال بهبود است تا امید به زندگی در ذهن او جریان داشته باشد.

تحرك فیزیكی كودكان را محدود نكنید

فرشته نجفی با بیان این‌كه انرژی كودكان بیشتر از افراد بالغ است می‌گوید: همانطور كه ما سال‌ها قبل در كوچه‌ و خیابان، ساعت‌ها با دوستانمان بازی می‌كردیم و مشغول بودیم، بچه‌های محصور در قرنطینه نیز چنین نیازی دارند و نباید مانع از فعالیت‌های فیزیكی آن‌ها شد بلكه باید زمینه را برای تحرك آن‌ها ایجاد كرد. چون امكان بازی‌های گروهی با هم سن‌ و سالان وجود ندارد، تا حد ممكن بازی‌های خانوادگی با مشاركت والدین و برادر و خواهر را جایگزین كنید.

وی همچنین ورزش كردن را راهكار تخلیه انرژی می‌داند و می‌افزاید: طی یك برنامه معین و منظم، فرزندتان را به سمت ورزش سوق بدهید. اجازه ندهید منزوی و گوشه‌گیر باشد. خانه نشینی و قرنطینه به معنای افسردگی و بی تحركی نیست. برنامه‌های بسیار متنوعی در دنیای مجازی وجود دارد كه خانواده‌ها می‌توانند از آن‌ها استفاده كنند. تحرك كافی منجر به ترشح هورمون سروتونین می‌شود كه عامل ایجاد شادی و نشاط در ذهن است.

كودكان به تنهایی در فضای مجازی گم می‌شوند

این روانشناس حوزه كودك و نوجوان درباره فضای مجازی و استفاده كودكان از گوشی‌های هوشمند می‌گوید: دنیایی از اطلاعات و محتوای بی‌ربط در فضای مجازی موجود است و در صورتی كه فرزندمان را در این محیط تنها بگذاریم، قطع به یقین با آن‌ها مواجه خواهد شد. كمیته آموزش یونیسف به خانواده‌هایی كه فرزندانی بین هفت تا 15 سال دارند توصیه می‌كند كه در مرورگر تمام دستگاه‌های هوشمند خود، گزینه « جستجوی امن » یا « safe mode » را فعال كنند. والدین ملزم هستند كه برای استفاده فرزندشان از گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و كنسول بازی‌های رایانه‌ای نیز برنامه‌ای منظم داشته باشند.

لزوم توجه و اهمیت بیشتر به مسائل روحی و روانی

نجفی در پایان توصیه می‌كند: واضح است كه بنیان خلق و خوی آدمیزاد در همین دوران خردسالی شكل می‌گیرد. خانواده‌ها فراموش نكنند، همان‌قدر كه در خانه ماندن اجباری برای ما سخت است، برای كودكانمان نیز دشواری دوچندانی دارد پس باید بیش از پیش به تربیت و پرورش روح آن‌ها توجه داشته باشیم. رها كردن آن‌ها در این موقعیت می‌تواند آثار عمیق و خطرناكی روی ذهن‌شان داشته باشد. آثاری كه جبران آن‌ها در بزرگسالی، به مراتب سخت‌تر و طولانی‌تر خواهد بود.

انتهای پیام