جزئیات پیش نویس سند هوش مصنوعی اعلام شد

هادی عاشری به تشریح جزئیاتی از پیش نویس سند ملی هوش مصنوعی كه در معاونت علمی تدوین شده پرداخت و اظهار كرد: این سند پیش از این در ستاد اقتصاد دیجیتال معاونت تدوین شده و در حال حاضر به ستاد هوش مصنوعی ارجاع داده شده است؛ سند چهار هدف كلان، پنج راهبرد اصلی، 30 شاخص كلان، حدود 140 اقدام و 150 فعالیت یا پروژه و 175 شاخص خرد دارد كه در حال حاضر به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه و میزهای تخصصی برای بررسی ذیل شورا تشكیل شده است.

ستاد هوش مصنوعی در كشور ایجاد شود

معاون ستاد هوش مصنوعی و رباتیك معاونت علمی ریاست جمهوری ضمن اشاره به اینكه این سند براساس مطالعه اسناد سایر كشورها، اسناد بالادستی داخلی، مطالعات میدانی و مصاحبه با نخبگان تدوین شده است، گفت: پیشنهاد فعلی سند این است كه نهایتاً یك «ستاد هوش مصنوعی» در كشور ایجاد شود و وزارت علوم، وزارت ارتباطات، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد ریاست جمهوری و … حتماً باید در این ستاد نماینده داشته باشند و دبیر ستاد را معاون علمی منصوب كند كه در واقع یك ویژگی فرابخشی دارد. البته این موضوع در دبیرخانه شورا در حال بررسی است و به جمع بندی نرسیده است.

عاشری در ادامه به بخشی‌هایی از این سند اشاره كرد و گفت: مثلاً در چشم انداز سند به چند نكته توجه شده است؛ نخست توجه به فرموده رهبر انقلاب كه ایران باید جزو 10 كشور برتر هوش مصنوعی و صاحب حرف در این حوزه باشد كه این یك هدف كلی است و باید ذیل آن زیر هدف‌هایی تعریف شود؛ مثلاً اینكه در حوزه نوآوری وضعیتمان مشخص شود یا اینكه در حوزه سرمایه انسانی و زیرساخت فنی باید به چه جایگاه برسیم تا بتوانیم در جمع كشورهای برتر قرار بگیریم.

فناوری هوش مصنوعی باید كاربردی سازی شود

وی یكی از اهداف كلان این سند را «برآورده كردن نیازمندی‌ها و حل شدن ابرچالش ها با كاربردی سازی هوش مصنوعی» عنوان كرد و افزود: این هدف یعنی كاربردی كردن هوش مصنوعی در كشور باید در اولویت قرار بگیرد، یعنی اگر فقط پز این را بدهیم كه در حوزه تولید علم دنیا مثلاً در رتبه یك قرار داریم، فایده نخواهد داشت در صورتی كه فناوری هوش مصنوعی را كاربردی سازی نكرده باشیم.

راه اندازی چندین شركت یونیكورن در حوزه هوش مصنوعی

معاون ستاد هوش مصنوعی و رباتیك معاونت علمی ریاست جمهوری موضوع «رقابت پذیری شركت ها» را از دیگر موضوعات مهم و مورد تاكید سند مطرح كرد و گفت: براساس این هدفگذاری باید بتوانیم یك سری شركت فناور بزرگ در هوش مصنوعی راه اندازی كنیم، چون مدل توسعه هوش مصنوعی در دنیا بر مبنای شركت‌های فناور است. مثلاً در آمریكا شركت‌های گوگل، فیس بوك و مایكروسافت پیشران حوزه هوش مصنوعی بوده اند و سایر زیست بوم‌ها، هوش مصنوعی شأن بر پایه همین‌ها شكل گرفته است. در بحث «تجاری سازی و رسوخ فناوری» همچنین یك سری شاخص‌ها تعریف شده و مثلاً معاونت علمی مكلف می‌شود كه از راه اندازی چندین شركت یونیكورن در حوزه هوش مصنوعی حمایت كند تا بتوانند در لبه فناوری حركت كنند.

با سیستم دولتی هم می‌توان شركتهای بزرگ را وارد بازی هوش مصنوعی كرد

عاشری خاطرنشان كرد: دولت چین هم علیرغم اقتصادِ بسته و سیستم دولتی كه دارد ولی یك سری شركت‌های بزرگ را وارد بازی هوش مصنوعی كرد و از آنها خواست نقش پیشران را ایفا كنند كه به خوبی هم این كار را انجام می‌دهند. در واقع نكته اصلی صحبتم اینجاست كه این قصه لزوماً به این نیاز ندارد كه حتماً سیستمِ اقتصاد آزاد داشته باشیم تا بتوان از آن جواب گرفت.

وی بحث «ارتقای سرمایه انسانی» در حوزه هوش مصنوعی را از دیگر موضوعات مورد تاكید سند عنوان كرد و افزود: بخش زیادی از فناوری هوش مصنوعی به حوزه نرم افزاری برمی گردد و بسیار مهم است كه در این بخش تقسیم كاری بین وزارت آموزش و پرورش، علوم و معاونت علمی انجام و هر كدام ماموریتشان در حوزه پرورش نیروی انسانی مشخص شود. چرا كه وزارت علوم و آموزش و پرورش نیروهای دانشی را تربیت می‌كنند و در نهایت برای تبدیل شدن نیروی دانشی به نیروی خبره، معاونت علمی می‌تواند وارد عمل شود و برنامه ریزی كند.

معاون ستاد هوش مصنوعی و رباتیك معاونت علمی ریاست جمهوری ادامه داد: یك بحث دیگر موضوع «حفظ شتاب علمی و تولید علم نافع» است و ذیل این موضوع، تعداد مقالات و پتنت های تولید شده حائز اهمیت است. در واقع بسیار مهم است كه در این بخش چگونه هدفگذاری كنیم، اینكه قرار است به چه تعداد مقاله كیو وان در حوزه هوش مصنوعی و حوزه‌های مرتبط با آن برسیم.

عاشری در ادامه تصریح كرد: حوزه دیگری كه می‌توان به واسطه آن زنجیره ارزشی برای هوش مصنوعی ایجاد كنیم، بحث «همكاری ها با كشورهای منطقه و یا در ابعاد بین الملل» است. می‌توان با استفاده از توانمندی شركت‌های دانش بنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی در سایر كشورها بالاخص كشورهای اطراف، خلق ثروت و ارزش را به ارمغان آورد؛ به طور مثال در حال حاضر در عراق یك سرویسی مشابه اپلیكیشن اسنپ راه اندازه شده كه به رفع نیاز آنها كمك كرده است.

وی در ادامه از تهیه اطلسی در ستاد هوش مصنوعی خبر داد كه در آن مشخص می‌شود چه تعداد شركت در این حوزه فعال هستند و گفت: برخی شركت‌ها صرفاً در این حوزه توسعه دانش انجام می‌دهند و یا ممكن است یك شركت یك ربات از شركت خارجی وارد كرده و لوگوی خودش را هك كرده كه این شركت‌ها باید در اطلس خوب شناسایی شوند. بحث شناسایی نخبگان حوزه هوش مصنوعی، تعداد دانش آموختگان تحصیلات تكمیلی در این حوزه، وضعیت صادرات هوش مصنوعی، جایگاه كشور از نظر تعداد مقالات و تعداد ثبت اختراع نیز از موارد مهمی است كه باید در این اطلس به آن توجه شود.

در حوزه تجهیزات توان محاسباتی كمبود داریم

معاون ستاد هوش مصنوعی و رباتیك معاونت علمی ریاست جمهوری با بیان اینكه راه اندازی زیست بوم داده و زیرساخت‌های محاسباتی مربوط به سكوها را از جمله مأموریت‌های معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان برشمرد و گفت: «میزان توان محاسباتی» یكی دیگر از موضوعات مهم در سند هوش مصنوعی بوده كه بر آن تاكید ویژه ای شده است؛ چرا كه كشور در زمینه پتافلابس (ظرفیت محاسباتی) كمبود دارد.