دانشمندان بعد از مطالعهی اطلاعات جهانی مربوط به پاندمی ویروس جدید كرونا یا كووید 19 دریافتهاند كه یك ارتباط قوی میان كمبود شدید ویتامین D و نرخ مرگ و میر كرونا وجود دارد.
نقش احتمالی ویتامین D در نرخ مرگومیر ناشی از كرونا
دانشمندان بعد از مطالعهی اطلاعات جهانی مربوط به پاندمی ویروس جدید كرونا یا كووید 19 دریافتهاند كه یك ارتباط قوی میان كمبود شدید ویتامین D و نرخ مرگ و میر كرونا وجود دارد.
تیم تحقیقاتی دانشگاه Northwestern یك تجزیه و تحلیل آماری از اطلاعات جمعآوری شده از بیمارستانها و كلینیكهای چین، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ایران، كره جنوبی، اسپانیا، سوئیس، انگلیس و آمریكا انجام داد.
محققان متوجه شدند سطح ویتامین D بیماران در كشورهایی كه نرخ بالایی در مرگ و میر ناشی از كووید 19 داشتند، مانند ایتالیا، اسپانیا و انگلیس در مقایسه با سطح ویتامین D بیماران در سایر كشورها كه درگیر كرونا بودهاند، بسیار پایینتر بوده است.
البته این بدان معنی نیست كه همه باید شروع كنند به مصرف مكمل ویتامین D بیشتر و این هشداری است كه پژوهشگران دادهاند.
بالاترین میزان ویتامین D در شمال اروپا دیده میشود كه به دلیل مصرف روغن ماهی و مكمل ویتامین D و احتمالاً اجتناب كمتر از نور خورشید میباشد. ملتهای اسكاندیناوی در میان كشورهایی هستند كه كمترین موارد ابتلا به كووید-19 و نرخ مرگ و میر این بیماری را دارند
به گفتهی سرپرست این تحقیق، هرچند برای همهی افراد مهم است كه بدانند كمبود ویتامین D میتواند در مرگ و میر ناشی از كووید-19 نقش داشته باشد اما همهی افراد نیاز ندارند مصرف ویتامین D خود را بالا ببرند. اطلاعاتی كه در دسترس است میتواند مكانیسم مرگ ناشی از كرونا را آشكارتر كند كه در صورت تایید و ثابت شدن میتواند رویكردهای جدید درمانی را پیش روی پزشكان و محققان بگذارد.
این تیم تحقیقاتی وقتی مشاهده كردند تفاوتهای عجیبی میان نرخ مرگ و میر ناشی از كووید-19 در كشورهای مختلف وجود دارد، هدف خود را بر مبنای سنجش سطح ویتامین D در بیماران گذاشتند. برخی از كارشناسان این تئوری را داده بودند كه تفاوتهایی كه در مراقبتهای پزشكی و درمان، توزیع سنی در جمعیت، نوع تستها یا گونههای مختلف ویروس كرونا وجود دارد میتواند توجیهكنندهی این تفاوت عجیب باشد اما تیم تحقیقاتی دانشگاه Northwestern به این قضیه شك داشتند.
این پژوهشگران عقیده دارند فاكتورهای فرض شده ظاهراً نقش چندان مهمی در نرخ مرگ كرونا ندارند. سیستم مراقبت از سلامت در ایتالیای شمالی یكی از بهترینها در تمام دنیاست. تفاوتها در آمار مرگ و میر حتی در میان گروه سنی یكسان نیز وجود دارد. هر چند محدودیتها در آزمایشها عملاً گوناگونیهایی دارند اما تمایزات در نرخ مرگ و میر همچنان قابل توجه است؛ حتی در كشورهایی كه تستهای مشابهی انجام شده است. اما ارتباط سطح ویتامین D بیماران با احتمال مرگ ناشی از كرونا، چشمگیر میباشد.
بالاترین میزان ویتامین D در شمال اروپا دیده میشود كه به دلیل مصرف روغن ماهی و مكمل ویتامین D و احتمالاً اجتناب كمتر از نور خورشید میباشد. ملتهای اسكاندیناوی در میان كشورهایی هستند كه كمترین موارد ابتلا به كووید-19 و نرخ مرگ و میر این بیماری را دارند.
دانشمندان با تجزیه و تحلیل اطلاعات بیماران از سراسر دنیا، دریافتهاند ارتباط بسیار قوی و جدی میان سطح ویتامین D و طوفان سیتوكین (یك عارضهی به شدت التهابی كه توسط فعالیت بیش از اندازهی سیستم ایمنی ایجاد میشود) وجود دارد و ضمناً ارتباط كمبود ویتامین D با احتمال مرگ كرونایی، قابل توجه است.
طوفان سیتوكین میتواند به شدت به ریهها آسیب بزند و منجر به سندرم دیسترس تنفسی حاد و مرگ در بیماران شود و به نظر میرسد این اتفاق، علت مرگ بیشتر بیماران كووید-19 باشد، نه تخریب ریهها بهواسطهی خود ویروس. یعنی در واقع مرگ بیمار كرونایی، ناشی از عوارض حملات اشتباهی سیستم ایمنی است.
این دقیقاً همان چیزی است كه باعث شده این تیم تحقیقاتی عقیده داشته باشند ویتامین D نقش بسیار مهمی در نجات یا مرگ بیمار كرونایی دارد. ویتامین D نه تنها سیستم ایمنی ما را تقویت میكند، بلكه جلوی فعالیت بیش از اندازهی آن را كه میتواند كُشنده باشند نیز میگیرد. یعنی داشتن سطح سالمی از ویتامین D در بدن میتواند از بیمار در برابر مبتلا شدن به عوارض پیچیدهی كووید-19، از جمله مرگ محافظت نماید.
دانشمندان میگویند بررسیها نشان میدهند این یافتهها آنقدر مهماند كه شاید بتوانند نرخ مرگ و میر ناشی از كرونا را به نصف برسانند. داشتن میزان سالمی از ویتامین D در بدن، نمیتواند به تنهایی جلوی ابتلای افراد به كووید-19 را بگیرد، اما میتواند از شدت عوارض این بیماری كاسته و احتمال مرگ بیماران را به میزان بسیار زیادی كاهش دهد.
این ارتباط میتواند توجیهكنندهی بسیاری از رمز و رازهای مرتبط با كووید-19 باشد، مثلاً این كه چرا بچهها به دلیل كرونا جان خود را از دست نمیدهند. كودكان هنوز یك سیستم ایمنی اكتسابی كامل و به شدت واكنشدهنده ندارند و همین باعث میشود بهعنوان یك خط دفاعی، فعالیت بیش از اندازه از خود نشان ندهد.
داشتن میزان سالمی از ویتامین D در بدن، نمیتواند به تنهایی جلوی ابتلای افراد به كووید-19 را بگیرد، اما میتواند از شدت عوارض این بیماری كاسته و احتمال مرگ بیماران را به میزان بسیار زیادی كاهش دهد
بچهها اساساً به سیستم ایمنی درونی خود متكی هستند و همین میتواند علت احتمال بسیار كم مرگ به دلیل كرونا در بچهها باشد. پژوهشگران هشدار میدهند كه افراد نباید دوزهای بالایی از ویتامین D مصرف كنند چون خطر عوارض جانبی وجود دارد. برای اینكه كاملاً بدانیم ویتامین D چگونه و به چه میزان باید مصرف شود تا بیشترین اثر را از جهت محافظتكنندگی در برابر عوارض كووید-19 داشته باشد، همچنان به مطالعات گستردهتری نیاز است.
بهسختی میتوان گفت چه دوزی از ویتامین D بیشترین اثر را از جهت كووید-19 دارد؛ اما واضح است كه كمبود ویتامین D بسیار مضر است و با مصرف دوز مناسبی از این ویتامین از طریق مكمل، این كمبود را بهراحتی میتوان جبران كرد و این هم كلیدی دیگر است برای كمك به محافظت از افراد مستعد ابتلا به كووید-19؛ مثلاً سالمندان كه احتمال اینكه كمبود ویتامین D داشته باشند در آنها زیاد است.
ویتامین D میتواند در برابر عفونتهای حاد تنفسی از افراد محافظت كند و افراد سالمند، گروهی هستند كه بیشترین كمبود ویتامین D را دارند و ضمناً همانهایی هستند كه به شدت تحت تأثیر عوارض كووید-19 میباشند.
مطالعهای در گذشته دریافته بود 75 درصد از افراد سالمندی كه در بیمارستانها و مراكز مراقبت از سالمندان به سر میبرند، به شدت كمبود ویتامین D دارند. بنابراین دانشمندان توصیه میكنند افراد بیمار مبتلا به كووید-19، با هر شدتی از عوارض این بیماری، از جهت سطح ویتامین D نیز مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرند.